6 oktober 2006 door Christine Clement
Mijn zoontje van 3 jaar heeft een mooie woordenschat en spreekt duidelijk, maar lispelt bij het uitspreken van de S. Bovendien doet hij vaak zijn tong tussen zijn tanden om erop te zuigen of te sabbelen (dus: tongzuigen in plaats van duimzuigen).
Voorheen deed hij ontzettend lang erover om zijn bord pap leeg te eten, want na iedere hap sabbelde hij met zijn tong tussen zijn tanden. Momenteel gaat dat een stuk beter, omdat ik met hem oefen door te zeggen "Eerst happen en dan slikken".
Op het consultatiebureau kreeg ik het advies om dat "tongzuigen" af te leren door hem zijn mond dicht te doen als hij begint te sabbelen.
Hebben jullie misschien nog aanvullende tips? Hangt dat sabbelen overigens samen met het lispelen? Is er misschien logopedie nodig? En kan het eigenlijk kwaad, dat sabbelen?
Sabbelen op de tong komt niet zo vaak voor, maar staat wel bekend als 'een afwijkende mondgewoonte'. Waarschijnlijk is er inderdaad een samenhang tussen het tongsabbelen van uw zoontje en het lispelen bij de S.
Het kan zijn dat uw zoontje het nog moeilijk vindt om zijn tong in een goede stand te houden bij zowel slikken als praten. Hij houdt zijn tong tussen zijn tanden, of misschien zelfs tussen zijn lippen, in plaats van áchter zijn tanden, tegen het gehemelte. Hieronder zal ik uitleggen hoe dat zit.
Iedere pasgeboren baby slikt met de tong tussen de kaken of tussen de lippen bij het drinken (aan de borst of uit de fles). De tong ligt dan onder de tepel of de speen op de onderkaak of de onderlip, wat je vaak ook kunt zien bij het drinken. Deze tonghouding blijft nog hetzelfde als het kindje gaat brabbelen of net gaat praten. Lispelen is dus volkomen normaal bij baby's en dreumesen, ook als er al wat tandjes doorgekomen zijn.
Als een kind ouder wordt, gaat de tonghouding meestal geleidelijk aan verder naar achteren. Dat heeft te maken met de groei van het gezicht en de toenemende controle over de spieren. Op een gegeven moment houdt het kind de tong dan achter de tanden en tegen het gehemelte, in plaats van aan de onderkant van de mond. We zien dat proces bij zowel slikken als praten.
Als kleuters nog niet goed doorhebben hoe het moet, en de tong nog ver naar voren houden, dan is er sprake van 'infantiel slikgedrag'. Dit slikgedrag gaat bijna altijd samen met een verkeerde tonghouding bij de klanken die eigenlijk met de tong achter de tanden gemaakt moeten worden, zoals de S.
U vertelde dat het consultatiebureau adviseerde om zijn mond dicht te doen als hij begint te sabbelen op zijn tong. U voegde daar de vraag aan toe of wij nog (aanvullende) tips hadden. Uit dat laatste maak ik op dat het advies niet werkt? Mogelijk heeft het niet zoveel zin om de mond van uw zoontje dicht te doen, omdat zijn tong waarschijnlijk tóch nog tussen zijn tanden doorglipt. Ook al is de mond gesloten, met de lippen op elkaar.
Een 3-jarige mag nog wel praten met de tong tussen de tanden, maar als ik u was zou ik toch eens met uw zoon naar een logopedist gaan. Die kan namelijk niet alleen iets over het praten zeggen, maar kan ook zien of uw zoontje last heeft met slikken. Het feit dat hij zo langzaam eet, wijst namelijk wel in die richting.
Een tweede reden om er toch eens naar te laten kijken door een logopedist, is dat het tongsabbelen een gewoonte kan worden die heel moeilijk af te leren is, net zoals duimen. De logopedist kan tips geven om dat op te lossen.
Veel succes!
