20 april 2000 door Jeroen Aarssen
Mijn vrouw (Duitse) en ik (Nederlander) zouden onze zoon van 4 maanden graag tweetalig opvoeden. Aangezien ik al 25 jaar in Duitsland leef, is mijn Nederlands ook niet meer het beste. Hoe kunnen we dit het beste aanpakken?
Zoals u ook in het archief van deze rubriek kunt lezen, krijgen ouders die hun kind tweetalig willen opvoeden van mij vaak het advies om tegen het kind zoveel mogelijk in hun eigen taal te praten. Ook aan u kan ik dit adviseren. Maar er zit wel een addertje onder het gras, zoals u zelf al aangeeft: u bent na 25 jaar in het buitenland een deel van uw eerste taal verloren.
Slecht voorbeeld doet slecht volgen, en dat geldt ook voor talen. Wanneer een ouder een taal niet goed beheerst, is de kans groot dat hij of zij die taal op een verkeerde manier overdraagt op het kind; met een verkeerde uitspraak en verkeerde woorden. Dit geldt vooral voor ouders die thuis proberen een tweede taal te spreken tegen hun kinderen, terwijl ze die taal zelf niet goed beheersen. (Ik ben het, wat dat betreft, ook helemáál niet eens met recente suggesties dat allochtonen thuis verplicht Nederlands zouden moeten spreken. Dat is volkomen zinloos). Maar bij u gaat het om uw eerste taal.
Ik kan op afstand niet beoordelen op welke onderdelen uw Nederlands te wensen overlaat, maar het ligt voor de hand dat u soms Duitse woorden in plaats van Nederlandse woorden gebruikt (in uw vraag gebruikt u bijvoorbeeld het woord "leven", onder invloed van het Duitse "leben", terwijl "wonen" hier beter zou zijn). Dit heet "interferentie", een op zich niet vreemd verschijnsel, dat des te sneller optreedt wanneer twee talen veel op elkaar lijken.
U kunt het echter ook anders zien: eigenlijk spreekt u uw eigen variant van het Nederlands. Uw zoontje zal na een tijdje ook deze variant overnemen, zéker omdat hij in de Duitstalige buitenwereld niemand anders Nederlands hoort praten. U zou dan ook kunnen overwegen uw eigen Nederlands op te poetsen, door Nederlandse boeken te lezen, naar de Nederlandse televisie te kijken, of zelfs door conversatielessen te nemen.
Misschien heeft u nog familieleden in Nederland wonen die u van tijd tot tijd bezoekt, of die bij u op bezoek komen. Al het Nederlands dat uw zoontje kan horen is meegenomen, al was het maar om te laten zien dat er ook nog andere mensen zijn die het spreken.
Ik wens u veel succes!
