6 mei 2005 door Ietje Heybroek
Ik wil met mijn dochter (14) gaan samenwonen met mijn partner en zijn drie kinderen, in hun huis. We hebben met z'n allen nu anderhalf jaar een LAT-relatie, en de kinderen (tieners) kunnen het goed met elkaar vinden. We zijn de hele week bij elkaar: met hem bij mij of met z'n allen bij hem. De relaties onderling zijn vertrouwd.
Het probleem is echter dat mijn dochter niet wil. Ze heeft het er in zijn huis naar haar zin, het huis is beter, er zijn leeftijdgenoten, en ze kan het eigenlijk best goed vinden met m'n partner. Maar toch weigert ze.
Mijn dochter beweert stellig dat er met mijn partner niet te praten valt, dat ze hem niet mag, dat het een klotehuis is, dat de kinderen vervelend zijn (z'n dochter is nota bene een vriendin van haar van de basisschool en ze giebelen dat het een lieve lust is) en dat ze gewoon niet wil.
Nou is ze een heel erg koppige jongedame en ik heb het gevoel dat ze dit voor minstens 75% zegt omdat ze daardoor de macht in handen krijgt: dat ik ervan zou afzien omwille van haar, en dat zij dan heeft gewonnen.
Voor haar betekent het wel een vrijere vorm van wonen als we niet gaan, want ik ben minder autoritair dan m'n partner. Ik kan haar moeilijk aansturen. Toch vind ik dat ik recht heb op m'n geluk, en elke keer dat ze weer stennis schopt, is m'n partner weer geneigd om nog niet samen te gaan. Daarna is het dan weer een tijdje plezierig, maar telkens als ze in iets haar zin niet krijgt, is er weer heibel.
Hoe overtuig ik haar ervan dat dit voor haar van alles oplevert (echte gezinssituatie, blije moeder, stabiliteit)? Moet ik gewoon doorzetten en zeggen: je past je maar aan en dat is dat? Of moet ik m'n eigen geluk voor haar opzij zetten? Soms zou ik haar wel gewoon bij het vuilnis willen zetten.
Om te beginnen hoop ik dat u zich realiseert dat alle partijen zullen moeten wennen als jullie gaan samenwonen. Stelt u zich de eventuele verhuizing dus liever niet ál te rooskleurig voor. Eén van de dingen die spanning kunnen opleveren, is bijvoorbeeld dat de kinderen dan met hun neus op de feiten worden gedrukt, dat het met de oorspronkelijke relaties van hun ouders niet meer goed komt (vooropgesteld dat er sprake was van scheiding en niet van overlijden).
Kortom: nu gaat het allemaal goed, maar het kan zijn dat het een tijd minder goed gaat als jullie gaan samenwonen. Ieder gezin heeft zijn eigen regels, normen en waarden, taal, humor, zijn eigen geschiedenis. Dat moet u samen weer gaan opbouwen. Dat kost veel tijd. Zoals ik al vaker vertelde duurt de vorming van een stiefgezin gemiddeld 4 tot 7 jaar.
U kunt het opstandige gedrag van uw dochter zien als een signaal dat haar iets dwars zit. Zie er dus achter te komen wat de werkelijke reden is dat zij niet wil verhuizen.
Eén van de redenen – die u zelf al suggereerde – zou kunnen zijn dat ze opziet tegen het samenwonen met haar stiefvader, omdat die strenger is dan u.
Een andere reden zou kunnen zijn dat ze het een bedreigend idee vindt om haar eigen plekje kwijt te raken. Het feit dat het nieuwe huis 'beter' zou zijn dan het huidige, is voor haar natuurlijk heel betrekkelijk. Want wat is 'beter'? Waarschijnlijk bedoelt u daarmee: groter en comfortabeler. Maar voor uw dochter kunnen 'veiligheid' en 'vertrouwdheid' veel belangrijker kwaliteiten zijn, waardoor het voor haar dus helemaal niet 'beter' is. Ze noemt het zelfs een klote-huis, en dat zou hier wel eens mee te maken kunnen hebben.
U vertelde niet hoe u alleen bent komen te staan, maar als dat vanwege een scheiding was, dan kan het ook zijn dat uw dochter bang is dat zoiets opnieuw kan gebeuren.
Tenslotte kan het zijn dat uw dochter bang is dat intrekken bij iemand anders erop neer komt dat u minder van haar houdt. En als die ander dan ook nog kinderen heeft, kan ze – terecht – bang zijn dat zij niet meer het rijk alleen heeft en niet meer zoveel aandacht van u krijgt als nu.
Dit zijn zomaar een paar mogelijkheden die ik me zou kunnen voorstellen. U kent uw dochter beter dan ik, dus misschien ziet u zelf nog andere gronden voor haar gedrag. Belangrijk is hoe dan ook dat u erachter komt wat haar dwars zit.
Stap 1 is dus om erachter te komen wat er speelt. Maar daarmee bent u er nog niet. Stap 2 is immers dat er ook daadwerkelijk een beslissing genomen moet worden. U kunt daarbij het gevoelsleven van uw dochter laten meewegen, maar uiteindelijk bent u natuurlijk zelf degene die, in overleg met uw partner, de uiteindelijke beslissing neemt. Het poldermodel van een gezin met pubers laat ruimte voor onderhandelen, maar ouders moeten wel gewoon leiding blijven geven.
Begrijp me goed: ik wil u het samenwonen helemaal niet afraden, ik wil u alleen waarschuwen voor eventuele problemen. Veel ouders van een stiefgezin realiseren zich dit namelijk niet als het vóór die tijd met alle partijen goed gaat. Het kan heel goed gaan, maar het kan ook een tijd vol spanningen zijn.
Ik zou u in ieder geval aanraden om ter voorbereiding nog wat meer over stiefgezinnen te lezen. Op die manier bent u beter voorbereid op de dingen die u kunt verwachten.
Ik wens u veel wijsheid.
