1 januari 2000 door Ward van Alphen
Ik heb een vraag over mijn oudste zoon van 6 jaar. Zijn angst voor heksen is helemaal terug. Toen hij jonger was, was hij al bang voor heksen, maar nu is de angst vele malen groter.
De heks zit boven op de kast in mijn zoontjes kamer. Hij ziet haar niet zitten, maar ze is er wel. Zij is er alleen als het donker is. Overdag is zij buiten. Het engst vindt hij het dat zij tovert.
Gelukkig kunnen wij er goed over praten, en begrijpen wij zijn angst wel. Hoewel wij zeggen dat heksen niet bestaan, blijft de angst. Het enige veilige plekje is in pappa's bed. Hier mag hij dan ook slapen totdat pappa zelf gaat slapen.
Wij hebben al anti-heksendruppels en een soort amulet geprobeerd. Dit hielp wel iets maar die heks zit nog steeds op de kast. Morgen gaan wij een heksenwegjager maken. Misschien helpt dat.
Het klinkt wel erg lacherig, maar onze zoon zit er echt mee. Heeft u nog tips/opmerkingen? Onze ideeën zijn bijna op.
Prima ideeën, zowel die van dat amulet als ook van de heksenwegjager. (Staat nog niet in de Van Dale, geloof ik. In elk geval niet bekend bij de spellingscontrole! Woord van het Jaar?).
Zonder gekheid: het gaat er om dat uw zoon leert om zijn angst te kunnen hanteren. Dit zijn een soort magische angsten bij een kind dat ook nog magisch denkt, daar passen best magische oplossingen bij.
Geleidelijk aan moet er natuurlijk een verschuiving komen naar minder concrete 'coping' strategieën, en kan hij gaan erkennen dat zijn gedachten niet reëel zijn.
Je zou nog eens je gedachten kunnen laten gaan of er een aanwijsbare reden is waarom deze angst nu juist weer wat sterker wordt. Dit zou mogelijkerwijs met bepaalde ontwikkelingstappen te maken kunnen hebben, hobbels die hij moet nemen. Dit hoeft niets bijzonders te zijn. Bij sommige kinderen zie je dan tijdelijk bepaalde angsten weer terugkeren.
Overigens zie je dan toch vaak verschillen met vroeger. Wellicht ziet een kleiner kind de heks echt op de kast zitten, waar een ouder kind in elk geval beter in staat is om angsten en gedachten af te bakenen van de externe werkelijkheid, en de heks niet meer ziet zitten.
Wat oplossingen betreft: ik moet bij dit soort zaken bijna altijd aan sprookjes en verhalen denken. En heb toch het idee dat kinderen daar iets van kunnen leren. Bijvoorbeeld van de goede afloop van vele sprookjes: de heks komt bijna altijd slecht aan haar eind, of wordt verleid tot goed gedrag. Dit gebeurt bijna altijd door een hoofdpersoon waar een kind zich mee kan identificeren, en die ook vaak met creatieve oplossingen komt.
Vaak zit er een boodschap in een verhaal in de trend van "loop niet weg voor je angst, maar ga erop af". In sommige sprookjes gaat de hoofdpersoon het gesprek aan met een kwaadaardig wezen dat verder door iedereen gevreesd en gemeden wordt. Het blijkt dan, zij het na gebruik van enige listen, allemaal wel mee te vallen. De naïeve, dappere, eerlijke held (die vaak helemaal geen held is maar gewoon zichzelf is) krijgt als beloning de prinses.
Misschien heeft u dit al lang gedaan, maar ploegt u anders eens wat sprookjesboeken door op zoek naar toepasselijke verhalen.
Sommige kleine kinderen kan je bijvoorbeeld leren om op deze manier hun nachtmerries te bestrijden. Ze zijn in staat om op te pikken dat je gedrag in een droom te sturen is, en dat je door een actieve houding aan te nemen het gevaar kan doen verbleken.
Wellicht kan de heksenwegjager ook de omkeer zijn van een passieve naar een wat actievere probleemoplossingsstijl.
Succes ermee!
