5 juni 2009 door Joanna Sandberg

Hoe stoppen we dat snerpende gegil? (2½ jr)

Onze zoon van 2½ jaar gilt enorm. Zowel bij enthousiasme als bij drift of boosheid. Niet alleen het volume maar ook door een bepaalde toonhoogte doet het écht pijn aan onze oren, het gaat door merg en been.

Er is geen pijl op te trekken wanneer hij een gilbui heeft. De ene dag wel, de andere dag niet. Het kan binnenshuis of buitenshuis zijn, vroeg in de ochtend of laat in de middag, als uiting van boosheid maar ook als reactie op spelende en gillende kinderen. Dan horen wij het verschil nog tussen enthousiasme en boosheid.

Soms kunnen we nog wel eens begrijpen waarom hij gilt, maar we kunnen het niet stoppen. Als we thuis zijn en hij gilt, waarschuwen we hem een of twee keer en dan moet hij de box in, waar hij nog harder gaat gillen. Het verstoort op sommige momenten onze gezinsactiviteiten. En in een binnenspeeltuin doen ze de deuren dicht omdat hij zo gilt.

We hebben ons inziens van alles geprobeerd: negeren, zelf zachter praten, het tegenovergestelde van het gewenste vragen, zelf keihard terug gillen, maar dat vindt hij alleen maar leuk.

Peuter

Hoe vertel je je kind dat opa of oma dood is?

Onze laatste hoop was de KNO-operatie in april. Hij heeft toen buisjes gekregen, maar dat heeft geen effect gehad op zijn gegil. Met zijn gehoor is volgens ons niks mis, want hij hoort zelfs hele zachte geluidjes waar hij ons op attendeert.

Wij willen zo graag een oplossing of handvatten hoe we ermee om moeten gaan, omdat we echt ten einde raad zijn.

Antwoord

Ik heb dit probleem eerst voorgelegd aan een aantal kinderartsen van het VU Medisch Centrum, waaronder ook een kinderneuroloog. Zij vertelden mij inderdaad wel eens kinderen te zien van deze leeftijd, die ook een enorm volume kunnen produceren (zonder gehoorproblemen) en op een zeer indringende toonhoogte kunnen gillen. Uw zoon is dus in ieder geval niet de enige.

Een van de kinderartsen vertelde dat het vaak jonge, gevoelige en extraverte kinderen zijn, die erg enthousiast reageren op leuke situaties (zoals andere kinderen), maar ook vreselijk kunnen gillen bij heftige emoties, zoals woede en verdriet.

Het gaat vanzelf over

De artsen zeiden dat het gegil vanzelf overgaat naarmate het kind ouder wordt. Dat komt onder andere doordat het kind steeds beter kan praten en begrijpen (met 3 à 4 jaar), maar vooral ook door de interactie met andere kinderen. Want juist omdat het om zulke extraverte en sociale kinderen gaat, zijn ze erg gevoelig voor de reactie van andere kinderen. Die andere kinderen zullen het gillende kind heel duidelijk laten merken dat ze niet gediend zijn van het gegil.

Dit is maar een schrale troost natuurlijk, want dat het op den duur vanzelf over zal gaan, daar heeft u op dit moment weinig aan. Dus wat nu?

Wat kun je doen?

U heeft al van alles geprobeerd, en niets heeft geholpen, dus dat wordt wel een hele uitdaging. Misschien kunt u het volgende nog proberen.

• Bij kleine kinderen helpt belonen (aandacht geven, iets lekkers) bij goed gedrag en bestraffen (negeren, even apart zetten) bij vervelend gedrag. Kleine kinderen begrijpen al heel veel, vaak veel meer dan je denkt. Dus let er goed op dat uw kind zijn gegil niet gebruikt om zijn zin te krijgen (bijvoorbeeld uit de box gehaald willen worden). Daar moet u niet intrappen. Geef hem dan niet zijn zin, maar toon uw gezag.

• Wat ook helpt, is humor. Een grapje maken, of een spelletje ervan maken. Je zou bijvoorbeeld kunnen afspreken dat als iemand te veel geluid maakt, je allebei het 'ssst'-gebaar maakt (met de wijsvinger voor de mond), om hem of haar tot stilte te manen. Dit kun je humorvol brengen bij alle bekenden, zoals uw partner als die te hard praat, of als oma te hard lacht, etc. Dan krijgt diegene het 'vingergebaar' en als het zachter gaat praten, een dikke zoen, of een lekker stukje aardbei, een snoepje, etc.

• Leg uw vraag ook eens voor op het Forum van Ouders Online, bijvoorbeeld in de rubriek Peutertijd (2-4), om te kijken of er andere ouders zijn die het probleem herkennen, en om te vragen wat die eraan gedaan hebben.

Als niets helpt

Mocht er echt niets zijn wat helpt, neem het dan noch uw zoon noch uzelf kwalijk. Volgens een aantal van de eerder genoemde artsen kan het namelijk óók een neurologische rijpingskwestie zijn, vergelijkbaar met het 'fladderen' dat je soms bij (niet-autistische) kinderen ziet. Gewoon een ontwikkelingsfase dus, waar je doorheen moet.

Ik wens u in ieder geval veel sterkte en geduld. Ik durf het haast niet te zeggen, gezien uw huidige wanhoop, maar probeer er ook een beetje de lol van in te zien...