18 april 2008 door Joanna Sandberg
Ik ben een vader van een dochter van bijna 4. Helaas hebben de moeder en ik al voor haar geboorte geen contact meer gehad door bepaalde omstandigheden, waardoor ik het lieve meisje nog nooit gezien heb. Ook heb ik haar niet kunnen erkennen.
Sinds kort hebben de moeder en ik wel weer heel veel en goed contact via de telefoon (bijna elke dag). Ook heb ik mijn dochter nu een paar keer aan de telefoon gehad en dan vraagt ze ook wie ik ben. Tot nu toe hebben we daar geen antwoord op gegeven. Is dit verstandig?
Ik zou niets liever willen dan mijn dochter te zien. Maar de moeder zegt: "Ik laat dit in haar eigen tijd en tempo gebeuren." Dat kan dus binnen een week zijn, maar misschien wel over een paar jaar. Het is dan ook de vraag wat nu het beste is voor zo'n kleine meid?
In ieder geval denken wij beiden in het belang van ons kind. Is het nu op deze leeftijd belangrijk dat ze haar vader leert kennen of is het misschien beter dat voorlopig niet te doen?
Ik kom hier niet zo goed uit. Of eigenlijk: wij komen er niet zo goed uit! Graag horen wij uw advies en inzichten hierover.
Heel goed, dat jullie beiden in het belang van het kind denken! Maar het moeilijke is altijd om daar ook naar te handelen, zo blijkt. Uw vraag is dus reëel.
Het advies van de moeder van uw dochter lijkt mij in ieder geval heel verstandig. Het volgen van het tempo van het kind is altijd een prima pedagogisch uitgangspunt; niet alleen in dit specifieke geval maar op veel meer gebieden.
Op zich bent u daar ook niet op tegen, lijkt me, alleen maakt u zich zorgen over de onzekerheid die dit voor u oplevert. U weet niet waar u aan toe bent. "Dat kan dus binnen een week zijn, maar misschien wel over een paar jaar", zei u. Ik denk echter niet dat de moeder het zo extreem bedoelde. Het waren dan ook niet haar woorden, maar die van u.
Het viel mij sowieso op dat u iemand van uitersten bent. Eerst jarenlang geen contact met de moeder, en nu weer heel veel en goed contact. Zelfs bijna elke dag via de telefoon. De moeder kent u natuurlijk goed, en geeft waarschijnlijk daarom de boodschap om het rustig aan te doen.
Ik adviseer u om eerst eens goed bij u zelf te rade te gaan (en daar ook ruim de tijd voor te nemen!) wat een en ander in de praktijk zou moeten betekenen. Stel u daarbij de volgende vragen:
Probeer het allemaal zo concreet mogelijk te maken, zodat u niet blijft steken in een vaag romantisch plan.
Heel belangrijk is ook de vraag of u een band met haar wilt opbouwen voor de rest van haar leven, en of u dat ook daadwerkelijk kunt. Stel bijvoorbeeld dat u allemaal goede voornemens heeft, maar dat u zich er niet aan kunt houden "door bepaalde omstandigheden" (ik gebruik even uw eigen woorden), dan is dat natuurlijk heel naar voor uw dochter.
Het is dus van wezenlijk belang dat u zich realiseert dat u niet opeens weer het contact kunt verbreken, als dat eenmaal gestart is. Want als uw dochter zich aan u hecht, en u verdwijnt opeens weer, dan zal haar dat veel pijn en verdriet geven.
Daarnaast is mijn advies om eerst eens alleen met haar moeder af te spreken (in eerste instantie op neutraal terrein misschien), om samen te bespreken wat voor contact jullie zélf – als ouders onderling – voor de toekomst willen aangaan.
Bedenk daarbij ook wat er moet gebeuren met het contact tussen u en uw dochter als het contact tussen u en haar moeder alsnog weer bekoeld mocht raken. Gaat het contact tussen u en uw dochter dan stoppen? Of niet? En hoe gaat dat dan in de praktijk eruit zien?
Spreek in ieder geval af dat u en de moeder, ook al drijven jullie emotioneel weer uit elkaar, aardig over elkaar blijven praten en als volwassen mensen met elkaar om blijven gaan. Houd er daarbij rekening mee dat dat heel moeilijk en heel pijnlijk kan zijn, bijvoorbeeld als de één een relatie wil met de ander, maar dat die wens niet wederzijds is, waardoor een van de twee afgewezen wordt. Misschien gaat een van jullie wel weer een relatie met heel iemand anders aan. De manier om dan tóch nog normaal met elkaar om te blijven gaan, is je voortdurend te realiseren dat dat in het belang van jullie kind is!
Houd tenslotte ook rekening met het feit dat de moeder en haar dochter al een band hebben, en dat u die band moet respecteren. Dat betekent dat u zich bescheiden op moet stellen. Hoe beter u daarin slaagt, hoe groter de kans dat u op termijn dan toch nog deelgenoot van hun leven kunt worden.
Als u en de moeder eenmaal besloten hebben dat u uw dochter kunt gaan zien, neem dan rustig de tijd om een band met haar op te bouwen. Dit doet u door samen met haar en haar moeder met een enige regelmaat (maar zeker niet elke dag!) dingen te doen.
Begin bijvoorbeeld met af en toe langskomen om wat te drinken. Vervolgens kun je soms eens blijven eten. Daarna ga je af en toe wat met zijn drieën buitenshuis doen. Kortom: bouw het heel rustig op en blijf in eerste instantie met z'n drieën. Anders weet dat kind echt niet wat ze met die vreemde meneer aan moet.
U hoeft ook niet meteen te vertellen dat u haar vader bent. Wacht daar liefst een tijdje mee. U kunt beginnen te zeggen dat u een tijd geleden een goede vriend was van haar moeder, en dat u het leuk vindt om weer contact te hebben. U liegt dan niet, maar u vertelt gewoon nog niet meteen het hele verhaal. Voor kinderen is het belangrijk dat emotionele boodschappen gedoseerd en op hun eigen niveau verteld worden.
Als uw dochter op een gegeven moment vraagt of u haar vader bent, dan kunt u haar natuurlijk eerlijk antwoord geven. Maar stuur het niet zelf – en zeker niet te snel – die kant op. Als zij niets vraagt, dan kunt u na enige tijd samen met haar moeder vertellen dat u haar vader bent.
Voor een kind is het natuurlijk heerlijk om een vader te hebben, en vooral een die echt geïnteresseerd is in zijn kind. Probeer dus vooral naar uw kind te kijken (als het eenmaal zo ver is), probeer u in haar in te leven, en probeer te zien wat goed voor haar is.
Ik wens u wijsheid en veel geluk, hopelijk samen met uw dochter!
