20 februari 2009 door Justine Pardoen

Harde porno op de mobiele telefoon - hoe ga je daarmee om? (12 jr)

We hebben een zoon van goed 12 jaar. Hij heeft sinds kort een handy die hij ook regelmatig mee naar school neemt.

De laatste week merkte ik dat hij nogal geheimzinnig deed. Eerst dacht ik dat hij een vriendinnetje had, en dat vond ik alleen maar leuk. Maar gisteren liet hij toevallig zijn handy liggen en ik wou eigenlijk controleren wat er precies gebeurde.

Tot mijn verbazing vond ik er video's op die behoorlijk pervers zijn, namelijk seks met dieren. Ik heb hem er nog niet op aangesproken, onder andere omdat ik ook een slecht geweten heb dat ik heb gekeken. Ik vind dat ik hem had moeten vertrouwen. Hoe ga ik hier het beste mee om?

Antwoord

Om met uw laatste punt te beginnen: het is inderdaad altijd lastig, als je iets te weten komt van je kind, wat je eigenlijk niet had behoren te weten. Toch vind ik dat u zich in dit geval niet hoeft te schamen, en wel om de volgende redenen.

  • Ten eerste is het bekijken van de inhoud van een mobiele telefoon (of 'handy' zoals u hem in Luxemburg noemt) toch iets anders dan het neuzen in een dagboek. De overeenkomst is dat je in beide gevallen iemands privacy schendt, maar het verschil is dat een telefoon een interactief ding is, dat met name bij jonge kinderen direct gevaar kan opleveren, in tegenstelling tot een dagboek. Je kind kan bijvoorbeeld dreig-sms'jes krijgen, of mobiel gepest worden, of verstrikt zijn geraakt in gevaarlijke contacten.
  • Ten tweede speelt de leeftijd een belangrijke rol. Uw kind is nog maar 12, en dat betekent dat hij nog niet geheel zelfstandig kan functioneren. Hij heeft nog de bescherming van zijn ouders nodig. Als hij ouder was geweest, lag dat natuurlijk anders.
  • Ten derde lijkt het erop dat u de verantwoordelijkheden omkeert. U zegt dat u zijn vertrouwen beschaamd heeft, maar voor hetzelfde geld kun je zeggen dat hij uw vertrouwen beschaamd heeft. Hij heeft iets gedaan waarvan hij heel goed weet dat het niet de bedoeling is. Anders had hij zich niet zo schichtig gedragen.
  • Ten vierde bent u afgegaan op uw intuïtie. Dat is beslist niet verkeerd. U voelde dat er iets niet klopte. Door het gedrag van uw zoon kreeg u het idee dat er toch iets anders aan de hand zou kunnen zijn dan gewoon een vriendinnetje. Zo'n gevoel mag je altijd serieus nemen.

Kortom: u heeft zijn privacy geschonden maar in dit geval lijkt mij dat heel verdedigbaar. Kinderen hebben recht op privacy maar daar zijn wel grenzen aan. Naar uw gevoel zijn die grenzen overschreden en dat kunt u gewoon aan uw zoon uitleggen.

Porno op de mobiele telefoon

Dan het probleem zelf: porno kijken via de mobiele telefoon. Dat is een bijzonder geval van porno kijken in het algemeen.

Over het kijken naar porno heb ik al veel geschreven. Het is niet goed als jonge kinderen dat doen, omdat ze het nog niet op z'n waarde kunnen schatten. Ze weten bijvoorbeeld nog niet dat porno geen echte seks is, maar fantasie. Die beelden zijn toneelstukjes en niet de werkelijkheid. Kinderen krijgen dus een verkeerd beeld van hoe het in werkelijkheid toegaat. Zie o.a.:

Maar minstens zo belangrijk is natuurlijk dat u het zélf niet wilt hebben, zeker wanneer het om extreme of perverse seks gaat.

Kinderen hebben tegenwoordig heel gemakkelijk toegang tot porno-filmpjes via het internet. Bij de PC kun je dat nog wel enigszins reguleren, bijvoorbeeld met een pornofilter, of door de PC in de woonkamer te zetten, maar met de mobiele telefoon kan dat allemaal niet. Dat is weer een nieuwe uitdaging.

Hoe werkt het eigenlijk?

Om te beginnen kun je natuurlijk surfen naar porno-sites, als je een mobieltje hebt met internet-faciliteiten. Maar dat is bij uw zoon waarschijnlijk niet gebeurd, omdat het video-materiaal nog steeds op zijn mobiel stond. Bij streaming-video via internet zijn de beelden in principe weer weg nadat je ze ontvangen hebt.

Uw zoon zal de filmpjes dus op een andere manier verkregen hebben. Bijvoorbeeld:

  • doordat hij filmpjes besteld heeft via een (betaalde) sms-dienst;
  • of door ze te kopiëren van zijn eigen PC;
  • of door ze over te nemen van vrienden via Bluetooth.

Technische maatregelen

Het is misschien dweilen met de kraan open, maar een aantal technische maatregelen kunt u wel degelijk nemen.

Stel dat uw zoon zijn filmpjes verkregen heeft via een betaalde sms-dienst. Abonnementen kun je stopzetten en ongewenste diensten kun je blokkeren. Hoe het in Luxemburg geregeld is weet ik niet (dat moet u zelf even nagaan), maar in Nederland kun je onder andere gebruik maken van:

Als uw zoon filmpjes van zijn eigen PC heeft gehaald, dan moet u voorkomen dat hij dat in de toekomst opnieuw zal doen. Installeer dus een pornofilter. Dat is zeker niet waterdicht, maar het helpt wel. Gemiddeld worden 4 van de 5 sites op deze manier geweerd. Een overzicht van beschikbare filters en hun effectiviteit vindt u op:

Filmpjes uitwisselen via Bluetooth is helaas niet te vermijden, tenzij u uw zoon een ander mobieltje zou geven, zonder Bluetooth-faciliteiten.

Erover praten

Aangezien de technische mogelijkheden voor blokkeren beperkt zijn, en mobiele telefonie zich grotendeels onttrekt aan het wakend oog van opvoeders, is het vooral belangrijk dat u met uw zoon gaat praten. Het is belangrijk dat hij weet hoe u denkt over de filmpjes die u op zijn telefoon heeft aangetroffen.

U kunt heel goed uitleggen waarom u niet wilt dat hij naar porno kijkt, of specifiek naar deze grove vorm. Misschien kunt u ook zijn vader hierin betrekken. Voor zowel meiden als jongens is ook de mening van hun vader belangrijk!

Word in ieder geval niet boos, maar confronteer uw zoon met een volwassen visie op dit onderwerp. Daarmee bedoel ik dat u heel goed een genuanceerd standpunt kunt weergeven. Bijvoorbeeld dat u best begrijpt dat hij nieuwsgierig is, ook naar rare en afwijkende vormen van seks, en dat u niet tegen seks in het algemeen bent. Maar dat u bepaalde dingen gewoon niet goed vindt.

De kans bestaat trouwens dat uw zoon seks met dieren zelf ook te ver vindt gaan, maar dat het gewoon stoer en status-verhogend is om op school dit soort grove filmpjes uit te wisselen.

Commentaar geven en grenzen trekken

Wat dit soort onderwerpen betreft is opvoeden vooral commentaar geven op wat er gebeurt. U heeft gezien dat hij hiernaar kijkt en dat kan niet zonder uw commentaar blijven.

Het hoeft niet uit te draaien op een eenzijdige preek van uw kant. U kunt proberen een gesprek te voeren waarin u erachter komt hoe hij aan het materiaal komt, maar uiteindelijk is dat niet het belangrijkste. Het belangrijkst is dat u aangeeft dat u een grens trekt, waar die grens precies ligt, en waarom.