12 oktober 2000 door Jeroen Aarssen
Onze dochter Elena is bijna 13 maanden en brabbelt voortdurend. Zij heeft duidelijk plezier in taal, klanken, kreten, muziek, expressie. Mijn man spreekt Arabisch met haar, ik spreek Nederlands.
Het begrip moedertaal lijkt mij niet echt van toepassing, omdat mijn man en ik in gelijke mate onze tijd en aandacht aan haar geven. Zij gaat twee volle dagen in de week naar een Engelstalig dagverblijf en vanaf 2 ½ zal ze naar een Franstalige peuterzaal gaan. Onze vriendenkring gebruikt eveneens veel verschillende talen.
Wij vragen ons natuurlijk af of zoveel verschillende talen een goede invloed hebben op het toekomstig taalgebruik van onze dochter. Is het niet beter dat mijn man en ik ook gewoon thuis Engels met haar spreken en straks Frans als zij naar de peuterzaal gaat? Of kunnen we gerust onze eigen moedertalen blijven gebruiken?
Als je als ouder de keuze moet maken welke taal of talen je thuis gebruikt, kun je het beste op je gevoel afgaan. Spreek met je kind de taal die je het liefste spreekt. Ik neem aan dat dat voor uw man Arabisch is en voor u Nederlands. In uw gezin zijn dat twee gelijkwaardige thuistalen.
Zo'n keuze voor de taal die je het liefste spreekt, gaat meestal onbewust. Je gebruikt de taal waar je het dichtste bij staat. Waar je het meeste mee hebt. Waar je het beste je gevoelens in kunt uitdrukken.
Later zul je bewustere keuzes moeten maken, bijvoorbeeld als het gaat om een kinderdagverblijf, een peuterzaal of een school. Als daar een andere taal wordt gesproken dan thuis, dan kunnen kinderen daar het beste zo vroeg mogelijk mee in aanraking komen.
Natuurlijk hebben al die talen invloed op de taalontwikkeling van uw kind. U zult ook merken dat ze de eerste paar jaar een ratjetoe van talen zal gebruiken. "Ratjetoe" klinkt wat oneerbiedig, maar het door elkaar gebruiken van talen is een hele normale fase in de taalontwikkeling van meertalige kinderen.
Later zal zij onderscheid gaan maken naar de situatie waarin een taal gebruikt wordt (bijvoorbeeld Arabisch en Nederlands als thuistalen, en Frans op de peuterzaal) en naar functie van de verschillende talen (gesprekken over familie in Arabisch en Nederlands, en over school in het Frans).
Dat beide thuistalen niet hetzelfde zijn als de taal die op het kinderdagverblijf wordt gesproken (Engels), of later op de peuterzaal (Frans), is in dit stadium niet zo belangrijk.
Belangrijker is dat u uw dochters taalontwikkeling stimuleert, door (zoals u ongetwijfeld al doet) voor te lezen, te benoemen wat u doet, samen te zingen enz. Daardoor zal uw dochter het plezier dat zij heeft in het experimenteren met al die talen die ze om zich heen hoort, niet verliezen.
