19 februari 2010 door Joanna Sandberg
Mijn man en ik hebben twee jongens, van 6½ en 5 jaar. Mijn man werkt, ik ben moeder. Vroeger is alles heel normaal verlopen qua zwangerschap, bevalling en peutertijd. Bij beide jongens. Maar vanaf dat de oudste (daar gaat het ook over) ongeveer 2 jaar werd, veranderde dat. Niet gelijk extreem maar het is er naartoe gegroeid.
Ik, de mama, heb het idee dat ik samen met mijn oudste zoon in een negatieve spiraal zit, waar we niet uit komen. Ik stoor me erg aan het feit dat hij zijn jongere broertje veel treitert, op alle gebied. Hij kan hem bijvoorbeeld zomaar een duwtje geven, of iets afpakken.
Zijn gedrag thuis en op school is hetzelfde. Op school uit het vervelende gedrag zich minder, omdat daar ook gewerkt wordt. Ik heb de juf al eens aangesproken en zij zegt dat hij aanwezig is maar niet echt anders dan anderen. Hij heeft vriendjes en speelt ook leuk.
Soms help ik op school met dingen en kan ik de leerlingen observeren. Dan blijkt hij niet drukker dan de andere kinderen. Hij zit op een Jenaplan-school in groep 3.
Kort samengevat:
- hij vertoont boos, tegendraads en pesterig gedrag als hij weg moet vanachter de PC;
- gebruikt de luizencape niet. Al 6 weken zit ik daar achteraan. Heb het nu opgegeven;
- pest zijn broertje. Gooit het tafelvoetbal tegen zijn hoofd;
- liegt;
- wil in alles zijn eigen zin doordrijven;
- doet een speeltje van zijn broertje in zijn eigen zak en neemt het stiekem mee naar school. Liegt erover na afloop;
- duwt om niets;
- verveelt zich de laatste paar maanden, heeft altijd veel en goed gespeeld. Ook alleen;
- vertoont haantje-de-voorste-gedrag;
- kan niet tegen zijn verlies;
- slaapt goed, eet goed. Prestaties op school zijn prima;
- is lichamelijk sterk;
- kliert van 's morgens vroeg tot 's avonds laat. (Soms kan hij ook braaf zijn);
- kan ineens aardig doen tegen mij, als blijkt dat hij later iets wil meenemen naar school. Antwoord: 'Nee'. Resultaat: de rest van de dag boos.
- kan geconcentreerd werken, ook langer dan een uur ergens mee bezig zijn.
Momenteel gaat hij sinds november naar een Integratieve Kinder- en Jeugdtherapeut. (Het woord 'meerbegaafd' is daar gevallen, maar ik denk dan dat hij gewoon erg slim is in 'hoe kan ik iemand om de tuin leiden'). Daarnaast doen we de Bowen-therapie, op aanraden van de therapeut. (Ikzelf ook, voor mijn eigen gemoedstoestand).
Persoonlijk vinden mijn man en ik dat er geen verbetering in zit. Juist erger: sommige dingen komen vaker voor. Ikzelf ben rustiger. Niet door de Bowen-therapie, maar omdat ik gewoon zie dat ik alles al heb gedaan en niets helpt. Moedeloos. Ik probeer hem losser te laten en minder achter hem aan te zitten. Zou het kunnen dat we hem te strak vasthouden?
Mijn vraag: waarom is hij zo opstandig, eigen-willerig en erg doordacht? Hoe moet ik met zoiets omgaan?
U ziet dat ik er veel mee bezig ben. Misschien wel té veel, wat juist averechts werkt kan werken. Maar ja, ik wil geen gelieg, gepest en onrust meer.
Als ik uw verhaal zo lees, zit u inderdaad in een negatieve spiraal met uw zoon. Dat duurt nu al zo'n 4 jaar, wat een lange tijd is. Voor jullie allebei (en uw hele gezin) is dat erg naar.
Wat is er nu precies aan de hand? U vertelde dat uw zoon zijn jongere broertje treitert, en vervelend gedrag vertoont. Dat is duidelijk. Maar wat ik niet goed begreep, is dat u zei dat zijn gedrag thuis en op school hetzelfde is, alleen "op school uit het vervelende gedrag zich minder, omdat daar ook gewerkt wordt." De juf vindt hem wel 'aanwezig', maar niet echt anders dan de andere kinderen. Hij heeft vriendjes en speelt ook leuk. Als u hem op school observeert, is hij niet drukker dan de andere kinderen.
Kortom: het gedrag van uw oudste zoon is thuis en op school juist niet hetzelfde. Thuis gedraagt hij zich voornamelijk vervelend en op school voornamelijk goed. Dat betekent dat hij zich best goed kan gedragen, alleen thuis niet (of vaak niet). Zijn gedrag is dus 'situationeel bepaald'. De vraag is dan waardoor dat komt.
Ik denk dat uw oudste zoon op school geen lastig, vervelend en treiterig gedrag vertoont omdat hij daar gestructureerd wordt. Dat doet de juf, en kennelijk doet ze dat goed.
Als het goed gaat in een klas, wordt er duidelijkheid geboden, zijn er duidelijke regels en grenzen, is er een goede sfeer, gaat iedereen respectvol met elkaar om, etc. En omgekeerd: als er geen goede leiding aan een klas wordt gegeven, is het chaotisch, ongeordend, en wordt er ook niet goed gewerkt.
Uw zoon kan dus goed werken in de klas – en zelfs goed samenwerken, wat nodig is op een Jenaplan-school – vanwege de leiding die de juf geeft (én omdat het waarschijnlijk een intelligente jongen is die graag wil leren).
Het lijkt erop dat hij zich thuis verveelt. Daarnaast is er die negatieve spiraal tussen jullie, die in de loop der tijd steeds negatiever is geworden. U kunt niet meer positief reageren op uw zoon en u heeft weinig gezag meer over hem. Hij luistert niet naar u, hij manipuleert, is tegendraads en pesterig, en vertoont nog meer vervelend gedrag.
Waarom zou hij dat doen? Hij weet dat hij ook ú treft, als hij zijn broertje pest, en hij voelt natuurlijk ook de negatieve interacties, vooral tussen u en hem. De kans is groot dat hij dat doet om aandacht te krijgen. Kinderen willen aandacht, en als het niet positief kan, dan maar negatief. Ze willen nog liever als vervelend gezien worden dan helemaal niet. Dat kun je beschouwen als een soort overlevingsdrang.
Mijn veronderstelling dat het wel eens een vorm van aandacht-vragen zou kunnen zijn, is mede gebaseerd op het moment waarop de problemen begonnen. Uw zoon was anderhalf toen zijn broertje werd geboren. De meeste kinderen kunnen zich rond 2 jaar al vreselijk jaloers op hun baby-broertje of -zusje voelen, omdat hun ouders hun aandacht dan moeten gaan verdelen.
U vertelde overigens niets over hoe gaat tussen uw zoon en uw man. Hoe is hún relatie? Ik hoop dat u begrijpt waarom ik dat vraag...
Sinds enige tijd heeft uw zoon integratieve kindertherapie en Bowen-therapie. Die laatste therapie doet u zelf ook. Jullie zijn daar nu (pas) 4 maanden mee bezig, maar u en uw man zijn niet tevreden over de resultaten en vinden uw zoons gedrag op sommige punten juist erger geworden. Uzelf bent rustiger, maar u heeft niet het idee dat dit door de Bowen-therapie komt.
Het eerste wat ik mij afvroeg, is of u de therapeuten gezegd heeft dat u en uw man niet tevreden zijn over de resultaten. Zowel de kindertherapeut als de fysiotherapeut van de Bowen-therapie moeten dit weten. En mocht u al gezegd hebben dat u niet tevreden bent, wat vonden zij dan van uw kritiek? Werd er serieus mee omgegaan? Denken zij met u en uw man mee, etc.?
Ik ken geen van beide therapievormen. Het zijn alternatieve therapieën en die kunnen goed zijn, maar ook niet goed. Daar kan ik dus weinig over zeggen. Maar als u aan mij zou vragen wat ik jullie zou aanraden, dan zou dat gezinstherapie zijn, bij een BIG-geregistreerde psychotherapeut.
Gezinstherapie is bij uitstek geschikt voor het doorbreken van negatieve spiralen in gezinnen, en de BIG-registratie geeft allerlei garanties die alternatieve therapieën vaak niet kunnen bieden (zoals controles, officiële klachtenprocedures, etc.)
Ik wens jullie succes!
