11 januari 2002 door Nanny Gortzak
Met nieuwjaar heb ik drie glaasjes Champagne gedronken. Ik was niet aangeschoten, heb ook veel water gedronken, en heb maar weinig af kunnen kolven. Hoe erg is dat voor mijn baby? Kreeg ze (te) veel alcohol binnen?
Tweede vraag. Ik geef nu 6 maanden borstvoeding, maar nu mijn baby tandjes krijgt, doet het wel heel erg pijn. Ook merk ik – sinds ik haar meer bijvoed – dat mijn melk is afgenomen. Ik twijfel over stoppen of doorgaan. Wat adviseren jullie?
Het beste is natuurlijk dat een baby helemaal niet wordt blootgesteld aan alcohol. Maar veel moeders vinden het af en toe toch leuk of lekker om een glas wijn of bier te drinken. Het beste is om dan de hoeveelheid zo klein mogelijk te houden. Hoe doe je dat?
Als je van te voren weet dat je alcohol gaat drinken, bijvoorbeeld bij een diner, dan kun je overwegen om de baby zo kort mogelijk voor die gebeurtenis te voeden. Dat heeft twee voordelen. Ten eerste is de baby dan voor een tijdje voorzien van voeding. Ten tweede zijn de borsten daardoor flink leeg, waardoor je ná het pimpelen niet zo veel meer hoeft weg te gooien, als je door afkolven de 'besmette' melk wilt verwijderen.
Zodra de alcohol in het bloed verschijnt, komt het ook in de moedermelk. Het alcohol-gehalte in het bloed is altijd gelijk aan het alcohol-gehalte in de melk.
Het goede nieuws is dat dit ook omgekeerd werkt. Zodra de alcohol uit het bloed verdwijnt, verdwijnt het ook weer uit de melk.
De hoeveelheid alcohol die de baby binnenkrijgt, wordt dus minder naarmate je langer wacht met voeden na het nuttigen van een glas alcohol.
Toch duurt het bij een vrouw van pakweg 55 kilo nog twee tot drie uur voor de alcohol van één consumptie uit het bloed is verdwenen. En: hoe meer alcohol er gedronken is, hoe langer het duurt voor alle alcohol weer uit het bloed en de melk is verdwenen.
Uit studies blijkt dat baby's melk met alcohol minder lekker vinden dan melk zonder alcohol, en dat ze er minder van drinken. Als de baby zó veel minder drinkt dat er stuwing ontstaat, zal de moeder moeten kolven om verstopte melk-kanaaltjes en borstontsteking te voorkomen.
Als de baby regelmatig minder drinkt door alcohol in de moedermelk, kan dit zelfs leiden tot een verminderde melkproductie. Dat komt dan niet door de alcohol zelf, maar doordat er minder melk wordt afgenomen. Ook hebben grotere hoeveelheden alcohol waarschijnlijk een remmende werking op de toeschiet-reflex.
De directe schadelijkheid van alcohol voor een baby is afhankelijk van de leeftijd van de baby. Hoe ouder de baby, hoe makkelijker de lever in staat zal zijn om de alcohol te verwerken. (Of omgekeerd: hoe jonger de baby, hoe zwakker de lever en hoe moeilijker de alcohol verwerkt kan worden.)
Het zal duidelijk zijn dat we willen voorkomen dat zo'n kleine lever al regelmatig hard aan het werk moet om zo'n zware taak uit te voeren. Mogelijke effecten op de baby van grotere hoeveelheden alcohol zijn onder andere: sufheid en te diep slapen.
Dan uw tweede vraag. Uw baby heeft tandjes (wat pijnlijk voelt tijdens het voeden) en u denkt dat de melkproductie lager is door bijvoeding.
Het zou kunnen zijn dat het een te maken heeft met het ander. In principe hoeft het voeden van een baby die tandjes heeft geen pijn te doen. Een baby die drinkt, bijt niet. Soms geven moeders wel aan dat de tepels gevoeliger zijn tijdens het doorbreken van de tanden.
Het blijft noodzakelijk om goed te letten op het aanleggen. Als de baby klaar is met drinken, kan hij direct van de borst worden gehaald om te voorkomen dat hij gaat bijten.
Omdat baby's met doorkomende tanden het prettig vinden om ergens op te kauwen, kan het helpen om tussen de voedingen een koele bijtring of een koud, nat washandje te geven.
Als de melkproductie door het bijvoeden is afgenomen, kan het zijn dat de belangstelling voor de borst eveneens verminderd is. Er komt minder melk dan verwacht en waarschijnlijk ook minder dan gewenst.
In dat geval kan de reactie zijn dat het kindje gaat bijten, kauwen of schudden aan de tepel, wat met tandjes erg gevoelig kan zijn.
Ook nu geldt: van de borst afhalen als de baby dit gedrag vertoont. U kunt dan proberen om de andere borst aan te bieden.
Als u verder wilt blijven voeden, kunt u proberen de melkproductie weer wat omhoog te krijgen door vaker op de dag aan te leggen. Ook kunt u overwegen om eerst de borst aan te bieden en daarna de bijvoeding.
Moedermelk is altijd – ook als baby's ander voedsel krijgen – een hoogwaardig product dat een waardevolle bijdrage levert aan de voedsel-inname van de baby. Daarnaast blijft moedermelk bescherming bieden tegen vele infecties, allergieën en andere ziekten.
De bescherming die moedermelk biedt, is dosis-afhankelijk. Dat wil zeggen: hoe meer en hoe langer een baby moedermelk krijgt, hoe beter de bescherming. Wat dat betreft zie ik graag dat elke vrouw zo lang mogelijk haar kind aan de borst voedt. Hoe lang dat uiteindelijk is, is een keuze die elke vrouw zelf dient te maken.
