17 oktober 2022 door Caroline Kwint-Schenk
Wij ouders geven dagelijks veel adviezen aan onze kinderen. We delen goedbedoelde tips en lessen. Hebben deze tips wel effect? De intentie kan nog zo goed zijn, maar heeft je kind er echt wat aan?
Of ‘Zal je goed op jezelf passen?’. Met veel liefde uitgesproken, maar een advies waar je kind niets mee kan. Je kind zal zich echt niet voorzichter doen nadat het dit heeft gehoord. Laatst was ik op het voetbalveld: een vader stond naast het doel waar zijn zoon stond te keepen. Als zijn zoon de bal had, zei zijn vader ‘Pak je rust jongen, pak je rust’. Niet één keer, maar minstens tien keer in één helft! De vader bedoelde het goed. Dat was overduidelijk. Maar zou zijn opmerking enig effect hebben? En zo ja, was het dan het effect dat hij voor ogen had? Als je zelf wat geïrriteerd bent en je partner zegt ‘Doe is even rustig joh!’. Dan word je toch juist geïrriteerder. Het voelt alsof iemand olie op het vuur gooit. Hoe kun je nou rustig blijven als je midden in de spanning van een voetbalwedstrijd zit? Als kinderen klein zijn, vallen de gevolgen allemaal nog wel mee. Hoe ouder ze worden hoe meer ze zich voor je adviezen gaan afsluiten. Ook voor de adviezen die juist wel heel belangrijk voor ze zijn.
Kinderen hebben een slecht tijdsbesef. Dat ze op een bepaalde leeftijd weten dat ze pas hun bed uit mogen als 07:00 uur op de wekker staat, is al heel wat. Toen mijn dochter een jaar of 7 was, kon ze aardig overweg met de klok, maar als ze wilde weten hoelang iets nog duurde, vroeg ze altijd hoeveel fruitpauzes het nog was (die vergelijking hebben we ooit geïntroduceerd om het haar duidelijker te maken). Dit gaat enkel over het tijdsbesef van uren en eventueel dagen. Wat het betekent als ze later groot zijn, is überhaupt niet te bevatten voor ze. Als je kind wat ouder is, denk je wellicht dat hij/zij het wel begrijpt. Het tegendeel is waar. Vanaf een jaar of 10 begint namelijk de biologische pubertijd en pubers hebben een ander tijdsbesef dan volwassenen. Voor hen lijkt tijd niet voorbij te gaan. Een maand is voor pubers al een eeuwigheid, laat staan de gedachte aan later groot zijn…
Staat een kind te stuiteren of stelt hij zich aan, dan zeggen ouders vaak ‘Doe even normaal!’ Ik betrap me er ook nog wel eens op. Maar tja, wat is eigenlijk normaal? Wat voor de één normaal is, is het voor de ander helemaal niet. Heel wat jaren terug was er een spraakmakend tv-programma ‘Groeten terug uit de rimboe’. Ken je dat nog? Nadat een aantal Nederlandse gezinnen een tijd hadden doorgebracht bij inheemse stammen, kwamen enkele leden van die stam naar Nederland. Hun reactie op voor ons iets zo normaals als een roltrap was hilarisch. Andersom was het voor hen weer heel normaal om het bloed van koeien te drinken en te jagen op vogels en buideldieren. Kortom wat voor de één de gewoonste zaak van de wereld is, is het voor de ander absoluut niet. Zorg dus voor duidelijkheid richting je kind. Als je wilt dat je kind zich anders gedraagt, zeg dan welk gedrag je wel wilt zien, want met ‘Doe even normaal’ kan je kind eigenlijk niets.
Ken je hem van vroeger? Ik heb het regelmatig gehoord thuis! Dylan Haegens noemt het als eerste in zijn filmpje ‘De 10 irritantste opmerkingen van ouders’ en heeft een geniale reactie richting zijn moeder: ‘Nee dat zou wat zijn, dan zou ik je ook nog eens moeten betalen om mijn kamer op te ruimen!’. Wellicht zijn je kinderen nog dusdanig klein dat je deze uitspraak nog niet maakt. Doe er dan vast je voordeel mee voor later;-) Deze uitspraak heeft met niets anders te maken dan je eigen frustratie en gaat er in ieder geval niet voor zorgen dat je kind in actie komt. Als dat je doel is, is het beter om je kind te laten weten wat zijn gedrag met jou doet. Als je echt een goede band met je kind hebt, vindt je kind het namelijk belangrijk wat jij vindt. Als jij op rustige en teleurgestelde toon kan aangeven, dat je het zo fijn zou vinden als hij/zij bijvoorbeeld de jas voortaan aan de kapstok zou hangen, is de kans dat je je doel bereikt vele malen groter.
