20 maart 2015 door Asha ten Broeke
Dit voorjaar starten de Triple P Lifestyle trainingen, om kinderen op gezond gewicht te krijgen. Asha ten Broeke maakt er gehakt van.
In een hoek van de website van Triple P Nederland staat een foto van een klein meisje dat keihard schreeuwt. Dat lijkt me een gepaste emotie. Want naast haar staat een nieuwsbericht waarvan de moed je onmiddellijk in de schoenen zakt.
Vanaf dit voorjaar gaat het Nederlands Jeugdinstituut (NJi) namelijk professionals opleiden om de 'Triple P Lifestyle'-cursus te geven. In die cursus worden ouders van dikke kinderen - zeer volgens de participatiemaatschappelijke trend du jour - 'in hun kracht' gezet op opvoed- en gezondheidsgebied, in de hoop dat de forse vruchten van hun lendenen daarvan afslanken.
Dat is een vrij slecht idee. Om te beginnen blijkt uit wetenschappelijke studies dat het dun maken van dikke mensen bepaald geen sinecure is. Onderzoek laat zien dat op de korte termijn gedragsverandering en daarmee gewichtsverlies nog wel haalbaar is, maar dat naarmate er meer tijd verstrijkt de verloren BMI-punten bijna altijd gewoon weer terugkomen.
Wellicht verklaart dat waarom we het succes van campagnes als 'Maak je niet dik', 'Zeg vaker nee' of de verscheidene 'Jongeren Op Gezond Gewicht'(kortweg JOGG)-baksels niet primair meten in collectief kwijtgeraakte kilo's. Dat zou het falen van deze leefstijlinterventies assorti namelijk wel erg zichtbaar maken.
Daarnaast heeft ook Triple P als opvoedondersteuning een nogal dubieuze reputatie. Niet dat de opvoedcursussen niet populair zijn, integendeel: gemeenten gaven er de afgelopen jaren 11 miljoen euro aan uit. Op veel plekken, zoals bij mijn plaatselijke afdeling van het Centrum voor Jeugd en Gezin, is het zelfs de enige methode die men aanbiedt als je aanklopt met pedagogisch leed.
Die populariteit komt onder meer doordat het idee achter Triple P lekker simpel is. Het is een soort behaviorisme-voor-beginners: ouders leren goed gedrag te belonen, slecht gedrag te ontmoedigen door kinderen te negeren en/of af te zonderen, en tussendoor zijn we allemaal lekker positief aan het communiceren met elkaar.
Sommige ouders - mijzelf incluis - krijgen daar op voorhand al milde jeuk van. Ze vragen zich bijvoorbeeld af waarom je kinderen überhaupt zou moeten trainen om zich goed en dus niet slecht te gedragen. Is het niet veel liefdevoller als kinderen gewoon zichzelf mogen zijn, good, bad and ugly? En dat je ze laat weten dat zelfs als ze rottigheid uithalen, en je boos op ze bent, ze niet weg hoeven, omdat je nog steeds innig van ze houdt?
Als slagroom op het toetje komt daar nog bij dat Triple P waarschijnlijk niet werkt. In 2012 publiceerden gezondheidswetenschappers een groot onderzoek, waarbij ze 33 studies naar de opvoedmethode samen analyseerden. Hun conclusie liet niets te raden over: "We vonden geen overtuigend bewijs dat Triple P-interventies werken voor de hele populatie." Ook vonden ze geen bewijs voor voordelen van de cursus op de lange termijn.
In dezelfde periode bleek uit Nederlands onderzoek dat een plek op een wachtlijst even effectief is als de cursus - met dien verstande dat het eerste gratis is en het tweede bepaald niet. Met andere woorden: Triple P is eigenlijk Triple K. Met peren.
Het Nederlands Jeugdinstituut gaf toen in de Volkskrant aan open te staan voor kritiek. 'Ook als Triple P niet zo goed zou werken als wij dachten, willen we dat weten', zei de directeur.
Zou het? Genoemd nieuwsbericht over de aanstaande 'Triple P Lifestyle'-cursussen linkt door naar wat achtergrondinformatie, waar in alle toonaarden wordt gezwegen over die kritiek. Er staat wel een verwijzing naar een proefschrift, waarbij de suggestie wordt gewekt dat deze de effectiviteit van dit stukje lifestyle-gebeuren aantoont. Geen hond die dat proefschrift ook echt gaat lezen, zullen ze bij Triple P gedacht hebben, maar helaas voor hen kwam ik langs.
Uit het promotieonderzoek bleek, als verwacht, dat de cursus de dikke kinderen niet slanker had gemaakt. Interessanter was dat ik op pagina 189 het volgende zag staan: 'Gebaseerd op de resultaten van de huidige studie kan bredere implementatie van de Lifestyle Triple P-interventie op dit moment niet aanbevolen worden.' Niet, dus.
Samengevat is dit dus het plan: men wil van gemeenschapsgeld professionals gaan opleiden voor een niet-aanbevelenswaardige variant van een niet-effectieve cursus die een vrijwel niet-oplosbaar issue aanpakt.
Het is, kortom, de zoveelste overgewichtmaatregel die we kunnen bijzetten in het kerkhof der mislukte leefstijlinterventies.
En ja, ik weet dat in het verleden behaalde non-resultaten geen garantie bieden voor de toekomst. Maar ik denk toch dat gemeenten hun geld beter ergens anders aan kunnen uitgeven.
