Onbezorgd studeren zou voor iedereen vanzelfsprekend moeten zijn, maar door ziekte, een beperking of andere hindernissen is dat niet voor iedereen even makkelijk. Gelukkig zijn er manieren waarop je jouw kind kan ondersteunen en kan helpen bij het leren. Zo zijn er handige regelingen voor studenten en zijn er allerlei mogelijkheden voor persoonlijke begeleiding. In dit artikel vind je uitgebreide tips om je kind te ondersteunen bij het studeren met een ondersteuningsbehoefte.
We wonen in een prachtig land met uitstekend onderwijs en kansen voor kinderen om hun dromen te volgen. Toch is de weg naar studeren niet altijd even makkelijk. Vooral als je kind moeite heeft met studeren door een belemmering of functiebeperking. Dit kan best wat frustratie en onzekerheid met zich meebrengen. Het is belangrijk om te onthouden dat jouw kind niet de enige is die dit ervaart. En het goede nieuws: er zijn oplossingen en hulpmiddelen beschikbaar die het onderwijs een stuk toegankelijker kunnen maken.
Ongeveer 40% van de studenten in Nederland krijgt op een bepaald moment te maken met extra uitdagingen die het studeren moeilijker maken. Dit kan een leerstoornis zijn, maar ook psychische problemen, fysieke beperkingen, zwangerschap, mantelzorg of andere persoonlijke omstandigheden spelen een rol. Welke hulp kan je kind inschakelen als er sprake is van een functiebeperking?
In Nederland heeft ongeveer 5% van de studenten ADHD, wat staat voor Attention Deficit Hyperactivity Disorder. Deze stoornis kan ervoor zorgen dat je kind moeite heeft met concentreren en plannen, impulsief gedrag vertoont en hyperactief is. Dit kan studeren behoorlijk lastig maken voor je kind.
Studenten met ADHD hebben vaak moeite met overzicht houden en plannen, waardoor ze al snel achterlopen op hun studie. Ook kunnen ze sneller afgeleid worden door omgevingsprikkels of interne gedachten, waardoor het lastig is om zich te focussen. Om het studeren met ADHD makkelijker te maken, kunnen schoolpsychologen hulp bieden. Elke school biedt dit aan en je kind kan hier dus altijd gebruik van maken. Persoonlijke begeleiding kan helpen bij het versterken van vaardigheden om eenvoudiger te leren met ADHD. Maar ook andere ondersteuning is op aanvraag mogelijk, zoals een aangepaste studieplanning of een prikkelarme ruimte tijdens toetsmomenten.
Autisme Spectrum Stoornis (ASS) is een verzamelnaam voor verschillende stoornissen waarbij de informatieverwerking in de hersenen anders verloopt. Hierdoor kunnen studenten met autisme moeite hebben met sociale situaties, het begrijpen van non-verbale communicatie en het aanpassen aan nieuwe omgevingen. Dit kan zorgen voor stress en overprikkeling tijdens het studeren.
Autisme kan invloed hebben op de cognitieve vaardigheden van een kind, maar dit is lang niet altijd het geval. Veel studenten met autisme kunnen prima een studie afronden, maar hulp is vaak wel gewenst. Studenten met autisme kunnen bijvoorbeeld baat hebben bij begeleiding door een psycholoog. Deze kan helpen bij het ondersteunen van vaardigheden zoals planning, organisatie en studiestrategieën die passen bij de specifieke behoeften van een student met autisme.
Dyslexie is een leerstoornis waarbij het voor een student lastig kan zijn om te lezen, schrijven en spellen. Hierdoor kan het studeren voor deze studenten extra uitdagend zijn. Gelukkig zijn er verschillende hulpmiddelen die kunnen helpen bij dyslexie.
Studenten met dyslexie kunnen veel baat hebben bij persoonlijke begeleiding door een decaan of psycholoog. Deze persoon kan helpen bij het aanleren van specifieke technieken en strategieën om beter om te gaan met de leerstoornis. Ook kan er gebruik gemaakt worden van hulpmiddelen, zoals spellingscontrole op de computer of voorleessoftware. Vaak krijgen studenten met dyslexie ook extra tijd bij examens en toetsen.
Hulpmiddelen inzetten? Lees hier meer over de mogelijkheden van de spraak- en voorleessoftware waar je kind om mag vragen
Er zijn veel voorzieningen en regelingen beschikbaar om studenten een handje te helpen, zoals het inzetten van hulpmiddelen, begeleiding en aangepaste studieplanningen.
Ook zijn er landelijk allerlei regelingen om studenten financieel te helpen bij hun studie. Sommige studenten hebben door hun belemmering misschien meer financiële hulp nodig. Denk bijvoorbeeld aan de kosten voor een tolk of aangepast studiemateriaal. Hier zijn regelingen voor beschikbaar.
Waar begin je en hoe vind je de hulp die je kind nodig heeft? De website Onbelemmerd Studeren helpt je op weg. Dit platform is een initiatief van ECIO (Expertisecentrum Inclusief Onderwijs) en is een bron aan informatie voor studenten van het mbo, hbo en de universiteit die een belemmering ervaren tijdens het studeren. Je vindt er alle informatie over de rechten van studenten en de mogelijkheden die er zijn. Bekijk de website hier.
Om ondersteuning te krijgen bij het studeren en gebruik te maken van beschikbare voorzieningen is het belangrijk om te weten wat je kind nodig heeft. Waar loopt je kind precies tegen aan tijdens de studie? En hoe kan het studeren makkelijker worden gemaakt?
Op Onbelemmerd Studeren kun je, samen met je kind, kijken naar alle beschikbare middelen. Dit varieert van aanpassingen in het lesrooster tot aan financiële hulp. Waar zou jouw kind het meeste profijt van hebben? Je kunt de test op de website doen om inzicht te krijgen in de hulpmiddelen die het best aansluiten.
De volgende stap is om het gesprek aan te gaan met de school. Elke school heeft decanen, psychologen en studiebegeleiders in dienst om studenten te helpen. Om in aanmerking te komen voor ondersteuning en hulp, moet je zelf bij je onderwijsinstelling aangeven dat hier behoefte aan is. Het liefst doe je dit al voor het begin van de opleiding, maar dit kan ook op ieder ander moment tijdens de studie.
Door al deze regelingen hoeft een leerstoornis, mantelzorg, een zwangerschap of een fysieke beperking niet te betekenen dat studeren niet mogelijk is. Wat kun je zelf nog doen om je kind te helpen en om het studeren makkelijker te maken?
Om je kind goed te kunnen helpen bij de studie is het belangrijk om te weten waar hij behoefte aan heeft. Ga daarom in gesprek met je kind en vraag hoe jij hem het beste kunt ondersteunen. Misschien vindt je kind het fijn als jullie samen de lesstof doornemen, als je helpt bij de planning of als je zoveel mogelijk rust en ruimte biedt. Je weet het pas als je erover in gesprek gaat.
Kinderen met een belemmering hebben vaak extra uitdagingen bij het studeren en daarom is het fijn als ze een goede en comfortabele studieomgeving hebben. Woont je kind nog thuis? Maak dan samen een werkplek met veel ruimte, rust en licht.
Voor kinderen met ADHD, autisme of een andere beperking kan het lastig zijn om overzicht te houden en zich aan een planning te houden. Maak samen een duidelijke planning en bekijk elke week samen hoe het ervoor staat. Zo leert je kind om op een gestructureerde manier te werken en wordt het studeren makkelijker.
Studeren kan soms frustrerend en uitputtend zijn, vooral met een belemmering. Het is daarom belangrijk om je kind te laten weten dat je er voor hem bent. Luister naar zijn verhaal, geef complimenten en moedig aan. Laat weten dat jij er altijd voor je kind zal zijn, wat er ook gebeurt.
Kom je er zelf niet meer uit? Aarzel niet om hulp te vragen. Er zijn verschillende instanties en personen die gespecialiseerd zijn in het ondersteunen van studenten met een belemmering, zoals op school. Zij kunnen je kind op allerlei manieren ondersteunen. Je hoeft het echt niet allemaal alleen te doen.
