Het forum van Ouders.nl is een online community waar iedereen respectvol met elkaar omgaat. Het forum is er voor ouders met vragen over opvoeding, ouderschap, ontwikkeling, gezondheid, school en alle andere dingen die je als ouder tegenkomt in het leven.
10 april 2008 door Henk Boeke
De Gezondheidsraad heeft geadviseerd om te gaan vaccineren tegen baarmoederhalskanker. Sommige mensen vinden dat goed nieuws, maar anderen niet.
"Maagdenprik is overdreven" kopte de Volkskrant, bij een opiniërend artikel van de wetenschapsjournalist Hans van Maanen. Van Maanen reageerde op het advies van de Gezondheidsraad van afgelopen dinsdag om vaccinatie tegen baarmoederhalskanker op te nemen in het Rijksvaccinatieprogramma (RVP).
Geadviseerd wordt om alle meisjes van 12, die aan het begin van hun seksuele carrière staan, in te enten. De kosten daarvoor bedragen ca. 30 miljoen euro, wat erg veel geld is, ten opzichte van de 100 miljoen die het hele RVP op dit moment kost (met vaccinaties tegen difterie, tetanus, kinkhoest, polio, bof, mazelen, rode hond, meningokokken, etc.)
Het oordeel van Van Maanen was vernietigend, en zijn argumentatie was overtuigend. Het advies is namelijk strijdig met minstens vier van de zeven criteria die de Gezondheidsraad zelf heeft opgesteld om vaccins al dan niet op te nemen in het RVP.
1. De ziekte moet ernstig zijn en veel voorkomen - baarmoederhalskanker kan weliswaar ernstig (namelijk dodelijk) zijn, maar komt relatief weinig voor. Jaarlijks worden krap 600 nieuwe gevallen gezien, wat veel minder is dan - bijvoorbeeld - borstkanker (11.800 gevallen), darmkanker (4.700 gevallen), en longkanker (2.900 gevallen). Bovendien is het aantal sterfgevallen (nu: 200 per jaar) de laatste jaren met ongeveer de helft gedaald. De daling wordt onder andere veroorzaakt door het goed functionerende bevolkingsonderzoek (uitstrijkje om de 5 jaar).
2. De vaccinatie moet werkzaam zijn - het huidige vaccin beschermt slechts gedeeltelijk tegen baarmoederhalskanker (4 op de 10 gevaccineerde vrouwen kunnen toch nog baarmoederhalskanker ontwikkelen) en het is nog onzeker hoe lang de vaccinatie beschermend werkt. Tot op heden is slechts aangetoond dat het 6 à 7 jaar werkt. Misschien werkt het langer maar dat weten we niet. Het zou dus kunnen zijn dat er na een tijdje opnieuw gevaccineerd moet worden, waardoor de kosten nog veel hoger worden dan nu al het geval is.
3. Het middel moet niet erger zijn dan de kwaal en niet duurder zijn dan andere oplossingen - het middel is inderdaad niet erger dan de kwaal (zo te zien heeft het geen bijwerkingen) maar het is wel erg duur, en er is een andere oplossing. Namelijk: het uitstrijkje. De vaccinatie kan het uitstrijkje ook niet vervangen. Sterker nog: de Gezondheidsraad gaf zelf al aan dat het uitstrijkje moet blijven bestaan, naast de vaccinatie.
4. De vaccinatie moet een urgent volksgezondheidsprobleem dienen - volgens Van Maanen is er geen sprake van een urgent volksgezondheidsprobleem. Hij noemt het zelfs 'pure misleiding' dat de Gezondheidsraad baarmoederhalskanker wel als zodanig betitelt. De ziekte staat met 200 gevallen per jaar nog niet eens in de top-20 van doodsoorzaken door kanker, aldus van Maanen.
De eindconclusie van Van Maanen luidt als volgt: "Niet alleen gaat zo 30 miljoen per jaar naar fabrikanten van een middel waarvan de werkzaamheid op de lange termijn niet afdoende is vastgesteld, ook heeft de raad voortaan geen poot meer om op te staan bij de aanvraag voor onbewezen, dure en ingrijpende behandelingen."
Zoals gezegd vinden we de argumentatie van Van Maanen beslist overtuigend, maar er zijn wel een paar kanttekeningen bij te plaatsen.
Het belangrijkste probleem is dat je kunt twisten over de getallen en de ernst van het probleem. Want wanneer is er nu wel of niet sprake van baarmoederhalskanker? En hoe ingrijpend zijn de gevolgen van 'onrustige cellen'?
Iedereen die wel eens een uitstrijkje heeft laten maken, weet dat er geen ja/nee-uitslag bestaat. Je krijgt een zogenaamde Pap-waarde, die iets zegt over de mate waarin de cellen afwijkend zijn. De waarden kunnen variëren van Pap 0 (uitstrijkje niet goed te beoordelen) tot Pap 5 (cellen sterk afwijkend), met allerlei tussenliggende waarden, zelfs op subniveau (Pap 3a - licht afwijkend, Pap 3b - iets meer afwijkend).
Soms kan een arts besluiten om medisch in te grijpen, wat zeer verstrekkende gevolgen kan hebben. Bijvoorbeeld dat een vrouw geen kinderen meer kan krijgen. Maar komt zo'n vrouw ook in de boeken als een vrouw met baarmoederhalskanker?
Een tweede punt dat aandacht verdient, is de heftige lobby van de farmaceutische industrie. We vinden dat echt zorgelijk. Zo circuleert er bijvoorbeeld een kettingbrief van mevrouw Sandra van Nuland, die ouders oproept om een petitie te tekenen. De tekst luidt als volgt:
We hebben 93088 handtekeningen!!! Help ons nog 1 keer. Met 100.000 handtekeningen kan de minister niet weigeren het vaccin voor alle vrouwen beschikbaar te stellen!! Heb je het nog niet gedaan teken dan de petitie op www.stopbaarmoederhalskanker.nl en vraag al je vrienden/vriendinnen dit ook te doen.
Mevrouw van Nuland is geen slecht mens, maar ze heeft wel banden met de farmaceutische industrie, die haar in het verleden betaald heeft (na haar kinkhoest-actie).
De sterke lobby van de farmaceutische industrie, die erg veel geld aan deze vaccinatie kan verdienen, beperkt zich niet alleen tot kettingbrieven. Ook wij zijn wel eens gevraagd om moeders bang te maken over baarmoederhalskanker, maar dat hebben we niet gedaan.
Het viel ons op dat de GGD Amsterdam zich wél voor het karretje van de farma-maffia heeft laten spannen. Op hun pagina Vaccinatie tegen HPV virus wordt zonder enige terughoudendheid verwezen naar:
Wie de afzender van deze kleffe websites is, is in eerste instantie onduidelijk. Maar dan weet je al hoe laat het is. Dat is immers standard procedure in de farmaceutische industrie: 'informatie' presenteren, zonder erbij te vertellen van wie die 'informatie' afkomstig is. Maar wie even de moeite neemt om via SIDN (de instantie die domeinnamen registreert) te kijken wie de eigenaar van deze domeinen is, ziet meteen welk PR-bureau erachter zit. Namelijk: Talmon Communicatie. En als je hun klantenlijst bekijkt, zit daar o.a. Sanofi Pasteur bij, een van de aanbieders van het hpv-vaccin.
Moet je nu voor of tegen opname van deze vaccinatie in het RVP zijn? We durven het niet te zeggen.
Enerzijds zijn we het eens met de wetenschapsjournalist Hans van Maanen, die overtuigend heeft aangetoond dat het advies van de Gezondheidsraad niet voldoet aan haar eigen criteria. Bovendien is de lobby van de farmaceutische industrie wel erg heftig, wat in ieder geval bij ons wel heel wat weerstand oproept.
Anderzijds gaat het bij baarmoederhalskanker om meer dan echte kanker. Ook beginnende vormen (Pap 3a en Pap 3b) kunnen tot problemen leiden, die buiten de statistieken voor baarmoederhalskanker vallen maar wel - gedeeltelijk - voorkomen kunnen worden met vaccinatie.
schreef dit artikel mede namens Justine Pardoen. Samen waren zij Ouders Online, tot 1 september 2018. Henk als eindredacteur, en Justine als hoofdredacteur.
