Wat doen met een compleet onhandelbaar kind?
Mijn jongste dochter (10) vliegt zo nu en dan uit de bocht. Dat zou zomaar elke dag kunnen als we niet zo omzichtig met haar om zouden gaan. Ze kan enorm ontploffen door opgebouwde frustraties, en vaak zie ik het niet aankomen. Vanmiddag besloot ze met een lawaaierig stuk speelgoed te gaan klepperen toen haar oudere zus nét de tv iets harder zette om het programma te kunnen horen. Puur treiteren dus, of aandacht zoeken, of geef er maar een draai aan. Op vriendelijke verzoeken om op te houden of met haar geklepper naar de gang te gaan reageerde ze niet, en toen ik haar speelgoed afpakte brak de hel los. Ik geloof dat ik in een half uur alle huisraad naar mijn hoofd heb gekregen, plus allerlei verwensingen.
Ik weet dat zo'n bui op een gegeven moment weer over is, en dan vindt ze het vooral heel genant en wil er niet over praten, maar het trekt wel een wissel. Laatst heb ik al eens haar vader moeten bellen omdat ik er echt niet uit kwam (hij wist het ook niet).
Hulpverlening is al aangevraagd, maar we wachten inmiddels al twee maanden op het adviesgesprek (is deze maand). Tot die tijd zitten we het maar uit. En hopen dat het weer beter gaat nu de kerstvakantie voorbij is.
Poeh
Dat klinkt naar. Jullie hebben hulp gezocht en moeten wachten. Na het adviesgesprek zou er zomaar weer wachttijd kunnen zijn. Mogelijk weet je zelf wel min of meer waar het gedrag vandaan komt. Of heb je echt geen idee? Opgebouwde frustraties, zeg je. En je zegt dat je het vaak niet ziet aankomen. Zij vindt het achteraf genant, wat een goed teken is, want dan zal ze er zelf ook iets aan willen veranderen... vooraf! Niet achteraf nakaarten, dat is alleen maar pijnlijk. Ik lees trouwens niets over straf achteraf, of wat evt. de consequenties zijn van haar gedrag. Niet dat je haar moet straffen, wat mij betreft, maar misschien wint ze er iets mee, denk je? Dat jullie omzichtig met haar omgaan... zou ze dat fijn vinden?
Wat kan helpen is om haar te vragen (op een rustig moment) of ze het aan jou wil laten merken als haar iets dwars zit. Jullie kunnen daar een manier voor bedenken. Een teken of een kaartje of weet ik veel wat. En je kunt met haar afspreken wat haar op zo'n moment zou kunnen helpen. Misschien een knuffel, of juist even schelden op niks af, misschien wil ze wel even tegen je aan zeuren, of even iets opschrijven, of iets kapot maken. Probeer samen met haar een acceptabele manier te vinden. Maar ontken haar frustratie niet, wat het ook is. Het is voor haar blijkbaar niet leuk om... (vul maar in). Frustraties horen bij het leven, maar er zijn betere manieren om ermee om te gaan dan ze opsparen tot je ontploft.
Sterkte! Maw.
gesprek aangaan
Een goed gesprek achteraf werkt hier altijd heel goed. Je zegt dat je dochter zich schaamt. Ze realiseert zich de situatie dus goed en baalt er dus ook van. Dat is alvast een goed uitgangspunt.
Blijf rustig, ga niet met verwijten strooien.
Wat ik altijd doe is:
- een rustig moment uitzoeken
- duidelijk maar heel rustig zonder boosheid, irritatie aangeven dat ik wil terugkomen op de situatie van toen en toen.
- aangeven dat ik de situatie heel naar/vreselijk vond en graag samen met kind wil kijken hoe dat in het vervolg anders kan.
- kijken of kind ook rustig reageert. zo niet, dan vragen wanneer wel een goed moment is voor een gesprek daarover. Zeker als je dochter zich schaamt is het goed om duidelijk te zijn dat je haar geen verwijten maakt en zult gaan preken, maar echt samen wil zoeken naar hoe het in het vervolg ánders kan.
In het gesprek zelf blijf ik ook heel rustig en niet verwijtend. Het is echt om samen terug te kijken wat er nou gebeurde en waarom. Wat iedereen deed en welke reactie dat op de ander had. En dan samen kijken wat daar nou anders in kan zodat het niet zo hoog hoeft op te lopen. Wat heeft de ander bijv aan verwachtingen of behoefte (van de ander)? Wat zou je dochter helpen om niet zo te gaan reageren?
Sterkte!
Praten
Bedankt voor jullie reactie. Erover praten lukt maar moeilijk omdat ze het zelf niet weet en er het liefst over zwijgt. Het gaat al beter dan voorheen omdat ze vaak al in haar eentje gaat zitten mokken als ze boos is. Ze raakt ook zo snel geërgerd en een iets te heftige opmerking van mij trekt ze zich al heel erg aan. En ik word toch zelden echt boos, dus dat is eigenlijk nergens voor nodig. Voor haar ligt dat anders, schijnbaar.
tips
Blijf zelf rustig, ga langzaam en zachtjes terugpraten als zij flipt
Geef geen straf die je niet hebt aangekondigd, pak niet het speelgoedje af tenzij je dit gezegd hebt
Probeer met haar af te spreken welke soort straf zij krijgt voor welk soort vergrijp. Maak er een lijstje van met duidelijke afspraken. Houd je hier aan, bedenk niet ineens iets anders.
Probeer haar te belonen voor goed gedrag
Voorkom situaties door haar steeds prikkelvrije momentjes te bieden. Vaste structuur dat ze bijv. op vaste momenten naar haar kamer gaat, of ergens handelswaar ze tot rust komt en even alleenkan zijn.
Doe geen vriendelijke verzoeken meer.
Zeg haar wel rustig welke consequenties aan haar gedrag zitten als zij doorgaat. Zeg rustig :'ik wil nu dat je stopt met klepperen, zoniet dan pak ik deze af'
