Vraag over dyslexie
Laat ik maar meteen met de deur in huis vallen: wij vragen ons af of onze zoon woordblind is (groep 4, diagnose adhd) of dat er alleen sprake is van een automatiseringsprobleem. Hij zou het niet van een vreemde hebben: dyslexie zit aan weerskanten van de familie. Bij zijn broer (ook adhd) hebben we geen aanleiding om te twijfelen: spelling, lezen gaan goed en leveren geen problemen op.
Volgens de leerkracht leest zoon goed maar wij merken dat hij zinnen overslaat, woorden vergeet te lezen, niet altijd leest wat er staat, woorden gokt (lijkt het begin en het eind te lezen van het woord en de rest vult hij in). En hij lijkt lezen al snel vermoeiend te vinden. Hij is slim genoeg om het allemaal goed te verbloemen. Hij is heel wisselend met spelling (dan eens een A (ng-woorden), dan weer een E). Toch zal het spellingsgemiddelde uitkomen op een D of een E verwacht de leerkracht. Wat hierin opvalt is dat klanken omzetten in letters vaak fout gaat (NG gaat goed (na heel veel oefenen) maar NK wordt NGK, V-F, S-Z, D-T en meer). Leerkracht vond dat geen typisch aspect aan woordblindheid. Met schrijven draait hij in elk woord wel letters om (j, s, t, f, noem maar op). Deels zal het wel logisch zijn voor kinderen in groep 4 maar de 'fouten' zijn zo opvallend en hardnekkig. Er zit niet veel groei in: het gaat moeizaam en langzaam.
Leerkracht stelde voor om hem in de verlengde instructie te zetten. Ze vond het geen typisch geval verlengde instructie want de rest gaat best redelijk. Over haar twijfel (kind in de verlengde instructie) verbaas ik me over. En omdat hij volgens haar goed leest (gezien de score), ziet zij geen aanleiding om te denken aan dyslexie. Nu vinden wij dus dat hij niet zo goed leest in de praktijk als zijn score weergeeft en wij vragen ons af of bij elke vorm dyslexie het lezen ook slecht gaat. Volgens familie met al dan niet 'officiele dyslexie' is dat niet perse zo. Maar dat is gebaseerd op hun eigen verhaal. Daar weet ik zelf te weinig van op dit moment: ik kan dat gesprek nu niet aangaan. Ik heb het aangekaart tijdens het gesprek en het viel namelijk stil. En wat betreft de kennis van school krijg ik geen hoogte (eerlijk gezegd denk ik niet dat er veel uitgebreide kennis over verschillende vormen van dyslexie is anders was dat ons in de jaren wel duidelijk geworden -denk ik).
In groep 3 heeft hij, na veel vragen vanuit ons naar de leerkracht en IB-er over de E-score voor spelling op zijn rapport, na een tijdje verlengende instructie, uiteindelijk een paar weken extra les gekregen binnen school. Toen zijn E-score veranderde in een D-score zijn de lesjes gestopt. Daar hadden we zelf geen goed gevoel bij omdat naar ons idee het euvel structureler is dan is op te lossen met een paar weken extra les (dictee). Dat is een gevoel, geen hard bewijs. Zoiets is richting school geen krachtig argument helaas.
Vinden jullie dat er aanleiding is om te denken aan dyslexie? Is hij oud genoeg om dit te onderzoeken en kan dit ook in of door school (dan weliswaar geen officiele diagnose maar toch)? Is het logischer om toch eerst een gesprek aan te gaan met de leerkracht en IB-er? Wat is de meerwaarde als ons vermoeden wordt bevestigd? Is het iets dat waarin wij de samenwerking met de leerkracht en IB-er moeten zoeken en in welke mate? Wat is een logische volgende stap?
Ik ben heel benieuwd naar ervaringen en adviezen van dit forum.
Ik zou laten testen
Ik herken behoorlijk wat van mijn zoon in jouw verhaal. Zoon hier is 9, zit in groep 5 en is eind vorig jaar getest op dyslexie. Eerder dan groep 4 testen ze volgens mij niet maar groep 4 kan dus wel.
Zoon is overduidelijk dyslectisch, zowel op spelling als lezen, maar je kan ook eenzijdig dyslectisch zijn, dus bij alleen lezen of spelling. De juf zegt dus ten onrechte dat hij niet dyslectisch kan zijn omdat hij te goed leest.
Wat je schrijft over NG, V-F, D-T zijn zeker wel kenmerken van dyslexie. Zoon hier heeft dat ook, hij schrijft bijv. ook UE i.p.v. EU en IU i.p.v. UI.
Ik zou zeker een gesprek met de IB-er aanvragen en advies vragen en dan laten testen door een onafhankelijk instituut, niet door school. Of het vergoed wordt door de verzekering hangt dan wel af van de ernst van de dyslexie. Sommige verzekeringen vergoeden niet als er bijv. een D-score tussen zit of als het eenzijdige dyslexie is. Wanneer je contact opneemt met een instituut kunnen ze je dat helemaal uitleggen.
Tango
Beste Tango,
Fijn dat je reageert. Volgens jou zijn er genoeg reden genoeg om te laten testen. Dat bevestigt onze gedachte. Van eenzijdige dyslexie had ik niet eerder gehoord. Google geeft een link naar www.balansdigitaal.nl (met protocol): daar kan ik mee aan de slag! Ook je advies over een onafhankelijk instituut (niet door school) en wat je noemt over de verzekering neem ik grif mee.
Aan de hand van jouw reactie, toch nog twee vragen.
Je zegt dat het ook kan in groep 4: wordt het duidelijker aantoonbaar in groep 5? Een jaar extra betekent een jaar aanmodderen en kans op een (fikse) achterstand, ben ik bang. Een achterstand in combinatie met de bekende automatiseringsproblemen wordt misschien moeilijk om nog in te lopen. Maar als het dan wel goed aan te tonen is, is het te overwegen.
Toch gesprek met de IB-er om advies in te winnen? Ik weet wel dat we haar op de hoogte moeten houden maar nu jij over een gesprek begint: wat mag je verwachten van een IB-er hierin? Welke vragen zouden wij moeten stellen? Het zal niet de eerste keer zijn dat de IB-er ons vraagt wat wij willen en vervolgens gebeurt er een klein deeltje van. Wij hebben nog geen eigen initiatief ontdekt. Dat is voor ons maar giswerk wat er zoal (mogelijk) is voor een leerling met ADHD. En wij zijn nu wel zo ver dat wij dit (gebrek aan kennis of gebrek aan initiatief?) wel eens binnen school willen bespreken. Het is wel handig om te weten wat je mag verwachten. Ook om te weten waar onze verwachtingen misschien niet realistisch zijn. Wij missen wel school als gesprekspartner maar alleen een gemis uitspreken is wat te vaag en te verwijtend, ben ik bang.
Kers
Antwoorden
Groep 4 is prima, onze zoon werd eind groep 4 getest en zit nu in groep 5. Ik zou zeker niet te lang wachten.
W.b. de IB-er, van school uit zal aan het onderzoeksinstituut gerapporteerd moeten worden, er moet dus een handelingsplan o.i.d. zijn. Dit handelingsplan stelt de juf/meester samen met een IB-er op. Wanneer dit er dus nog niet is, zal dit er w.s. eerst moeten komen voordat er onderzocht kan worden. Zoals ik lees heeft school al wel een en ander gedaan, maar ik weet niet of dit voldoende is.
Je kunt natuurlijk al wel vast contact opnemen met een instituut. Ik weet niet in welke regio je woont. In Zuid Holland kun je terecht bij IWAL (Den Haag) of ONL (ook wel OnderwijsAdvies) in Gouda.
Daar kun je natuurlijk al vast wat vragen stellen over wat er vanuit school nodig is en daarna het gesprek met de IB-er en juf/meester aangaan waarin je aangeeft dat jullie vermoedens hebben van dyslexie. Dyslexie is zeker erfelijk, dus als je aangeeft dat het in de familie voorkomt, is het best aannemelijk dat je zoon het ook heeft.
En jullie leerkracht is echt niet de enige die zegt dat dyslexie niet kan als je kind redelijk op niveau leest. Hier op school loopt ook zo'n juf rond die dat zei (niet over mijn zoon maar over een klasgenootje dat ook alleen op spelling uitviel). Blijkbaar iets dat ze op de PABO niet altijd aangereikt krijgen.
Succes en als je meer vragen hebt, stel ze gerust hoor.
Niet slecht genoeg voor een test.
Uit wat ik tot nu toe heb gelezen en nagevraagd (zorgverzekeraar, steunpuntdyslexie) is dat een goede leesscore (c of hoger) en een slechte spellingscore (D of lager) geen aanleiding is voor een verwijzing voor een dyslexietest.
We kunnen natuurlijk zelf kiezen voor een dyslexietest (die niet vergoed wordt bij deze cijfers; kosten: 400-800 euro). De kans dat de uitkomst dyslexie zal zijn acht ik goed aanwezig maar forse dyslexie zal het dus niet zijn. Stel, de uitkomst is (een vorm van) dyslexie: wat is de toegevoegde waarde van een diagnose op school of RT? Op dit moment geen RT op school dus dat zal buiten school geregeld gaan worden. En naar ik aanneem ook zelf bekostigd moeten worden. Ik vraag me af wat de toegevoegde van een dyslexietest in dit geval voor ons zal hebben (mbt school, RT, verwijzingen ed).
Wie weet hier meer over?
Protocol
Wat ik begrijp is dat je kind dan niet in aanmerking komt voor de vergoeding van de behandeling. Maar dat zegt niets over de noodzaak van behandeling.
Ik ken iemand met dyslexie. Die nu aan het promoveren is. Zij is ver gekomen, mede dankzij de dyslexieprotocollen. Meer tijd voor toetsen, tentamens en examens. Niet afgerekend op spelfouten, in een vreemde taal vwo examen hoeven doen. Dat helpt.
Ze promoveert trouwens in een land waarvan ze de taal na de derde heeft laten vallen. En redt zich prima.
Hier
Mijn dochter kan ook heel goed lezen en heeft toch een dyslexie verklaring.
Ze had voor spelling altijd E scores. Terwijl ze voor technisch lezen een b of een c haalde.
Het probleem is inderdaad dat de verzekering geen dyslexie onderzoek vergoed als je kind goed op lezen scoort.
Maar die vergoeding zou je mischien toch al niet krijgen omdat ze ook moeilijk doen bij de combinatie ADHD en dyslexie.
Dat is waar
Druif en pooh bear, fijn om jullie reacties te lezen!
@Druif
Klopt wat je zegt: er is natuurlijk wel noodzaak voor behandeling. Ik hou er rekening mee dat dat een zoektocht wordt, net als de weg naar de adhd-diagnose (en erna). De ervaringen van anderen hierin vind ik belangrijk. Daarom probeer ik nu een beeld te krijgen of een dyslexieverklaring noodzakelijk is voor behandeling. Hij zit nu in groep 4 dus extra examentijd is nog niet aan de orde.
@pooh bear
Wat je zegt over adhd en enkelvoudige dyslexie ivm vergoeding. Ook in die zin was vergoeding moeilijk of zelfs onmogelijk. Ik wil er niet lang stil bij staan en ik tel de zegeningen (geen ernstige dyslexie). Maar een dyslexietest kost honderden euro's waarvan ik me afvraag of dat geld niet beter gereserveerd kan worden voor RT voor dyslexie kind.
Wat is nu de juiste weg: op eigen kracht naar RT en mogelijk dyslexie bespreken? Of toch dyslexieonderzoek? Is de dyslexieverklaring op dit moment wel een noodzakelijkheid of een aanvulling op de te vervolgen weg?
cito en middelbare school
Pas in groep 8 bij de cito kan een dyslexieverklaring handig zijn zodat er extra tijd of ondersteuning door een gesproken versie ingezet kan worden. De ene basisschool is hier strenger in dan de andere v.w.b. het verplicht stellen van een verklaring voor het krijgen van hulp.
Op de middelbare school krijg je niets voor elkaar zonder verklaring en dan wordt die dus pas echt nuttig.
