'nu duizenden kinderen met psychische problemen de dupe worden, is het stil'

http://tinyurl.com/a3wrc6l

OPINIE - Malou van Hintum − 24/04/13, 11:25

© ANP.
COLUMN Waar blijft de maatschappelijke verontwaardiging nu duizenden kinderen met psychische aandoeningen binnenkort geen recht meer hebben op adequate hulp? vraagt Malou van Hintum zich af.

Al deze kinderen die zo lelijk met zichzelf in de knoop zitten dat hun ouders hen niet kunnen helpen, kunnen nu nog naar de jeugd-ggz. Maar straks moeten ze zich melden bij een gemeentelijk loket. En dan? Wisten we het maar
Nog anderhalf jaar. Daarna, in 2015, hebben kinderen met psychische problemen geen recht meer op hulp. Ja, dat leest u goed.

Misschien bent u zo iemand die psychische aandoeningen toch maar flauwekul vindt. U leest in de krant immers alleen maar over aanstellers met ADHD, en u ziet op televisie ook alleen maar aanstellers met ADHD. Dus misschien denkt u dat 'psychische stoornissen bij kinderen' hetzelfde betekent als 'aanstellers met ADHD'. Dat denkt u dan fout. Want kinderen kunnen psychisch van alles mankeren, net zoals volwassenen.

Seksueel misbruik
Autisme, angst, anorexia - en dan ben ik pas bij de 'A' van het psychiatrische alfabet. De 'A' van aanstellers, zegt u snedig. Totdat u een depressief of psychotisch kind hebt gezien. Ik weet niet of de stoornissen erger worden naarmate we verderop in het alfabet terecht komen, maar de 'S' van seksueel misbruik, schizofrenie en suïcide past onmogelijk onder het overkoepelende label 'aanstelleritis'. ADHD trouwens ook niet, maar daar schreef ik al eerder uitgebreid over.

Gemeenten
Al deze kinderen die zo lelijk met zichzelf in de knoop zitten dat hun ouders hen niet kunnen helpen, kunnen nu nog naar de jeugd-ggz. Maar straks moeten ze zich melden bij een gemeentelijk loket. En dan?
Wisten we het maar. Beter gezegd: wist de gemeente het maar. In een brief over de decentralisatie die de VNG schreef, blijkt dat de VNG en de (middel)grote gemeenten ter voorbereiding daarvan 'in gesprek zijn met brancheorganisaties en het Rijk over een aantal strategische vraagstukken'. Is dat voldoende?

Ivoren toren
Erik Gerritsen, bestuurslid van Bureau Jeugdzorg Agglomeratie Amsterdam, vreest het ergste. Hoewel hij een groot voorstander is van de decentralisatie, betwijfelt hij of gemeenten wel de kennis in huis hebben om kinderen met problemen adequaat te helpen. Gerritsen vindt dat gemeenten ervoor moeten zorgen dat ze in 2015 een 'deskundig opdrachtgever' zijn. Daarvoor is het nodig dat ze nú veel kennis opdoen over jeugdhulp. Maar in plaats daarvan ziet hij 'heel veel beleidsnotities en ivoren toren discussies in stadhuizen'.

Onaanvaardbaar
De Kinderombudsman en de Commissie-Samson maken zich grote zorgen over de manier waarop de gemeenten de jeugdhulp gaan organiseren. Defence for Children stelt dat met de decentralisatie de veiligheid van kinderen in het geding is en wijst op 'onaanvaardbare risico's' voor de kinderen die deze hulp nodig hebben.
En ook psychiaters hebben inmiddels de noodklok geluid.

Het is vast waar dat er in de jeugdhulp ontschot moet worden, beter samengewerkt, gedecentraliseerd, gebouwd op burgerkracht en wat niet meer. Maar kinderen moeten wel recht houden op zorg. Of dat goed geregeld zal worden, betwijfelt ook de Transitiecommissie Stelselherziening Jeugd, die in het leven is geroepen om de voortgang van de decentralisatie naar de gemeenten te volgen. 'Het is onduidelijk wie, wanneer, op welk niveau welke maatregelen, besluiten of projecten oppakt om de decentralisatie te verwezenlijken' schrijft de TSJ.

Robert M.
Gelukkig maken inmiddels steeds meer burgers en organisaties zich zorgen. Maar nog lang niet genoeg. Als een figuur als Robert M. wordt ontmaskerd, schreeuwt het hele land moord en brand. Ach, wat vinden we dat allemaal verschrikkelijk voor die tientallen kinderen en hun ouders. En terecht.

Maar Robert M. was - gelukkig - een incident. Wat we nu zien gebeuren, is een structurele ingreep waarvan duizenden kwetsbare kinderen het slachtoffer kunnen worden. In dit geval gaat het niet om een incidentele smeerlap, maar om door keurige mensen uitgedacht spijkerhard beleid.

Kinderen hebben straks geen recht meer op hulp.
Laat het even goed tot u doordringen, alstublieft.

Malou van Hintum is columnist voor Volkskrant.nl. Twitter @malouvh