Jullie mening gevraagd over zoon (12) (sorry, lang)
In de opvoeding van oudste zoon worstel ik met een aantal dingen waar ik zelf niet goed uitkom. Ik post dit bij zorgenkinderen, ook al heeft mijn zoon geen diagnose, omdat ik denk dat hier de meeste mensen lezen die mij kunnen raden. Ik heb al veel gehad aan posts van ouders van kinderen met ADHD of PDD (ik lees veel mee, post zelf zelden).
Oudste zoon (12 jaar) is van jongs af aan anders dan zijn 2 jongere broertjes, en in de opvoeding hadden we veel uitdagingen, waaronder driftbuien, angsten en extreme jaloezie. Op 7-jarige leeftijd diagnostiek laten verrichten waaruit kwam: veel kenmerken van ADHD en van PDD-NOS maar beide niet voldoende voor de diagnose (m.n. vanwege het goede functioneren op veel gebieden), een zeer disharmonisch IQ (verbaal hoogbegaafd, performaal laaggemiddeld), en een erg laag zelfbeeld. Wij hebben ouderbegeleiding gehad en veel gehad aan de adviezen.
De huidige situatie bekijk ik, mede afhankelijk van mijn eigen stemming, of heel positief of met veel zorgen.
Positief: hij zit in 1 gymnasium (regulier onderwijs) en staat gemiddeld een 7,5. We hebben 1 keer een gesprek gehad over onvriendelijk gedrag richting medeleerlingen, verder valt hij kennelijk onvoldoende op voor negatieve berichtgeving. Hij zit op een teamsport (2x/week trainen en 1 wedstrijd) en een denksport (1x/week). Beide gaat goed. Hij heeft op school 4 vrienden gemaakt (hij kende niemand bij de start) en dat clubje van 5 is op school altijd samen.
Als ik dit opschrijf denk ik opnieuw dat ik in mijn handen moet knijpen dat het zo goed gaat. Maar daarmee gaan mijn zorgen niet weg.
Zorgen (in willekeurige volgorde):
Het lukt hem niet zelfstandig sociale contacten te onderhouden buiten schooltijd. Hij had leuke vrienden op de basisschool die grotendeels nog contact met elkaar hebben. Hij neemt zelf geen initiatief en belt ook niet terug. Ze zoeken hem inmiddels niet meer op. Zijn huidige schoolvrienden zien buiten schooltijd lijkt hij geen behoefte aan te hebben.
Hij voetbalt soms buiten met broertjes of buurkinderen en hij leest Donald Ducks, daarnaast heeft hij geen andere tijdsbesteding of interesses dan gamen (minecraft).
Wij waren t/m groep 8 streng in schermtijd omdat hij er veel verslavingsgedrag op vertoont. Vanaf klas 1 hebben we dit deels losgelaten, op proef, en op zijn dringende verzoek. Ik weet niet of we daar goed aan gedaan hebben. Ik heb vaak het gevoel dat het het enige echt belangrijke is in zijn leven en dat de innerlijke motivatie voor alles wat hij doet is ‘mogen minecraften’.
Gezinsuitjes gaat hij mee, en vindt het dan vaak ook wel leuk, maar het is hem snel te veel: te druk, te heet, te ver, te lang. Hij verlangt altijd naar huis (en naar minecraft).
Gesprekken over wat hij voelt of denkt zijn lastig. Hij lijkt dat snel bedreigend te vinden en wil altijd snel stoppen met praten. Ik plan gesprekjes met hem als we iets moeten regelen/beslissen, en kan dan 1 of 2 vragen per keer stellen 
.
Hij behaalt goede resultaten op school maar ik bied erg veel begeleiding, die hij enerzijds fijn vindt maar waar hij zich ook toenemend tegen verzet. Zelfstandig aan het werk gaan, volhouden, frustratie verdragen, plannen, concentreren, is allemaal heel moeizaam. Als hij een leraar stom vindt, gaat dat niet meer over, en wil hij eigenlijk niks meer doen voor dat vak.
In het gesprek op school wat wij gehad hebben over zijn gedrag, vertelde de mentor dat meisjes uit zijn klas zeggen dat hij soms wel ’sorry’ zegt maar het niet meent, “zijn gezicht klopt er niet bij”. Die meiden zien dus feilloos wat ik ook zie.
Thuis is het gebrek aan empathisch vermogen opvallend; buitenshuis vertoont hij vaak wel sociaal wenselijk gedrag, maar dat kost hem denk ik veel energie.
Hij is vaak gemeen tegen zijn broertjes (uitlachen, pijn doen) en nog steeds extreem jaloers (op een groter stukje worst bijvoorbeeld). Lijkt altijd te denken dat hij tekort komt. Hij kan ook leuk met hen spelen maar is dan enorm bepalend in het spel en accepteert geen tegenspraak. Verder is hij heel beweeglijk, en er gaat veel stuk of valt om. Hij is groot en sterk en kent zijn eigen kracht niet. Als hij van de trap komt, vindt er een aardbeving plaats in huis. Ook is hij onhandig in zijn motoriek dus hij bezeert zichzelf ook veel en doet ook vaak anderen per ongeluk pijn.
Op school vinden ze hem druk en lawaaierig en onvoorzichtig met anderen. De ene docent gaat daar beter mee om dan de andere.
Hij kan niet met ‘lege tijd’ omgaan (ook niet enkele minuten). Als hij aan tafel zijn bord leeg heeft, en hij eet heel snel dus dat is snel, ontstaat er grote onrust.
Op school verdraagt hij de uitleg van de leraren niet vanwege de saaiheid. Als ik hem thuis huiswerk uitleg onderbreekt hij me 10x omdat mijn verhaal te lang duurt. Ik ben er goed in om zo snel mogelijk te snappen wát hij niet snapt zodat ik de uitleg extreem kan toespitsen, maar dat is een hele techniek .
Zelfzorg is lastig en gebonden aan strikte afspraken (met begeleiding) omdat hij zich er zo moeilijk toe zet.
Ik doe nog heel veel voor hem in de organisatie van het dagelijks leven (kleren klaarleggen, sportspullen, alle planning). Gymtas is nu voor de 4e keer dit jaar kwijtgeraakt op school.
Bij problemen externaliseert hij. Altijd, zonder uitzondering. Er ligt nooit iets aan hem. Ik kan er inmiddels redelijk mee omgaan, en blijf neutraal en zoek een oplossing, maar soms word ik er stapelgek van. Als de druk wordt opgevoerd, gaat hij liegen (een kat in het nauw etc) dus dat doe ik maar niet meer.
Ik kan nog wel even doorgaan maar dit schetst wel een beeld. Om af te sluiten met leuke dingen: hij heeft veel humor, kan in 1 op 1 contact heel gezellig zijn, en kan zo lief knuffelen. Driftbuien zijn er nog maar fysieke agressie komt al lang niet meer voor, dat is grote winst.
Nu mijn worstelingen en mijn vragen aan jullie:
- Als ik hem beschouw als een kind met een diagnose (en dat doe ik meestal) ben ik apetrots op hoe ver hij komt ondanks zijn gebruiksaanwijzing, en ook op ons als ouders. We zijn goed geworden in met hem ‘puzzelen’ en weten vaak wat hij nodig heeft.
- Op andere momenten denk ik dat we wel heel veel van hem overnemen en dat we in sommige dingen strenger moeten worden, omdat hij overal zo makkelijk mee weg komt. Dat werkt overigens meestal niet als we het proberen.
- Ik vraag me soms af of we niet herdiagnostiek moeten laten doen, omdat ik zelf denk dat een diagnose wel gerechtvaardigd is. Dat dacht ik ook al toen hij 7 was, maar toen was ik ook blij dat de deskundigen het minder ernstig vonden. Anderzijds: wat heb ik aan een label? Voor wie schept het welke duidelijkheid? Ik weet dan weer niet of het primair ADHD of PDD zou zijn. Ik zie van beide kenmerken, en van beide ook dingen die er niet bij passen.
- Zouden we niet een trial met ADHD medicatie moeten doen? Wie weet maakt het zijn leven makkelijker en vergroot het de ontwikkelingsmogelijkheden. Anderzijds: hij heeft geen hulpvraag en geen probleem.
- De meest urgente vraag: moeten we minecraft-tijd beperken? Hoeveel uur per dag is acceptabel? Hoe streng gaan we bv om met moeite met aan tafel komen als het eten klaar is, vanwege minecraft?
- En: de zomervakantieweken dat we niet op vakantie gaan, hoe voorkom ik dan dat hij > 8u/dag gamet op de dagen dat wij beide werken? Of geeft dat niet? Hij wil niet op kamp, heeft zelf geen ideeën, bij opa en oma vindt hij het niet fijn meer (werkt ook niet goed). Ik heb hem 1x op kamp gestuurd maar dat heeft slecht uitgepakt, dat doe ik niet meer.
goed bezig
Magnolia, ik vind dat jullie het als ouders heel goed doen. Ik zou me geen zorgen maken over waarom 'gewone' dingen hem nou zo veel meer moeite kosten. Medicatie zou ik in jullie geval niet overwegen. Zolang het voor jullie allemaal vol te houden is, heeft hij er veel meer baat bij om zonder medicatie te leren omgaan met wie hij is.
Met mijn werk als begeleider van groepen adhd-ers/ass-ers deden we vaak uitstapjes naar bijvoorbeeld het zwembad of de dierentuin. Dat ging natuurlijk wel eens mis, maar het ging vaker juist heel goed. Zo goed zelfs dat wij als begeleiders van een afstandje naar de kids keken en zeiden: nou, die 'normale' kinderen doen veel gekker. En ja, die 'normale' kinderen deden ook gekker en gilden en huilden ook vaker, maar die konden dat zich veroorloven zonder dat het echt uit de hand liep. Zij konden omgaan met een tegenvaller, er even om schreeuwen of een driftbui krijgen, maar daarna was het over. 'Onze' kinderen hadden die luxe niet want zodra het misging, had dat gevolgen voor de hele groepen de héle dag, soms het hele weekend zelfs. Wij moésten er wel voor zorgen dat ze zich gedroegen. Dus leek het van een afstandje, objectief bekeken, prima te gaan. Maar hoeveel afspraken, stickers, pictogrammen enz. dat ons kostte was een ander verhaal. Daarom begrijp ik wat je zegt over dat jouw zoon hij wel zo 'gewoon' kan lijken maar dat je van buiten niet kan zien hoeveel dat jullie kost. Ja, waarschijnlijk doe je veel en veel meer dan de gemiddelde ouder om hetzelfde resultaat te krijgen. Dan is het lastig uitleggen wat er nou aan de hand is met je voor de buitenwereld 'normale' zoon.
Over schermtijd: als hij belooft dat het zijn schoolresultaten niet zal beinvloeden en hij doet al twee keer per week aan sport en ook nog eens per week aan denksport, dan zou ik hem zijn overgebleven vrije tijd lekker zelf laten invullen. Ga er inderdaad net als Sanme hierboven gezellig bij zitten. Door er bij aanwezig te zijn en interesse te tonen laat je hem ook zien dat je het hem gunt en het leuk voor hem vindt.
Kortom ik zou dus gewoon doorgaan met wat je doet, ik vind dat je het heel goed doet. Pas als je het idee hebt dat het niet meer gaat en het jou en iedereen te veel moeite en energie kost, kan je het overwegen. Ik denk ook dat je meer zelfvertouwen mag hebben. Met een diagnose krijg je inderdaad meer aangereikt, maar alsnog ken jij jouw kind het beste en weet jij ook beter wat hij nodig heeft. Elke ass-er of adhd-er heeft weer zijn of haar eigen aanpak nodig.
