Vrijwilligers- versus betaald werk

ja, verkeerd beeld

"ik zag vrijwilligerswerk als meedraaien in de sportkantine. Koffie schenken in een verzorgingshuis. Middag rolstoel duwen. Of kinderen voorlezen."

Grappig, dat beeld heb ik nooit gehad. Ik heb sinds mijn 15e altijd al vrijwilligerswerk gedaan, maar daarbij nooit koffie geschonken of een rolstoel geduwd. Wat ik wel heb gedaan: groepen kinderen begeleid, evenementen georganiseerd, communicatieplannen geschreven, websites gebouwd, in besturen gezeten, cursussen gegeven.

Nee hoor

Dat werk is er ook wel. Vraag maar eens na bij het plaatselijke verpleeghuis.
Dat draait op vrijwilligers. Zo was het in ieder geval bij mijn moeder. Zonder vrijwilligers geen uitjes.

Verantwoordelijkheid

Ik werk in een welzijnsorganisaties met ruim 600 vrijwilligers in zeer uiteenlopende functies. Zowel zelforganisatie van gezellige activiteiten, als het interviewen aan de hand van een gestructureerde vragenlijst, het geven van taallessen, maar we hebben ook chauffeurs en telefonisten die meerdere dagen per week komen werken.
Bij ons zijn in de loop der jaren ook banen komen vervallen en zijn er taken overgenomen door vrijwilligers. Wij zijn hierbij altijd kritisch op het verdringen van banen.
Een voorbeeld. De receptioniste van een locate is met pensioen gegaan en werd niet vervangen. De receptie is nu niet meer vast bemand, maar we hebben wel een vrijwilliger die daar op maandagochtend zit. Op dat moment is het namelijk druk en komen er veel mensen met vragen. Deze vrouw weet veel van wat er speelt in de buurt en vindt het leuk om anderen te informeren. Een andere vrijwilliger bestelt nu de maaltijden. Zij gaat hiervoor op donderdagmiddag in de receptieruimte zitten. Als we een stagiair hebben heeft die ook zijn of haar werkplek in de receptieruimte. Dit alles onder leiding en verantwoordelijkheid van de professionele kracht.
Wij zouden op deze plek geen vrijwillige receptioniste zoeken voor de hele week. En zeker niet zo'n eis stellen als "geen 9 tot 5 mentaliteit".

Vrijwilligerswerk moet altijd een win-win-situatie zijn. En niet iedereen houdt van rolstoel duwen of koffie schenken. Wat dat betreft is het fijn dat er zo'n gevarieerd aanbod aan vrijwilligersfuncties is. Ik raad je aan om iets te gaan doen waar je het echt sneller van gaat kloppen, in een organisatie waar ze vrijwilligers niet alleen maar zien als onbetaalde medewerkers.

van 9 tot 5

Zo'n toevoeging zou bij mij toch de wenkbrauwen wat naar boven jagen hoor. Je mag er van uit mag, lijkt mij, dat je vrijwilligerswerk met plezier doet, dus niet op je horloge kijkt of de tijd alsjeblieft al om is. Doe je dat wel, dan is het niet leuk genoeg kennelijk. Maar om te 'eisen' dat je soms meer moet werken dan eigenlijk de afspraak is, vind ik voor vrijwilligerswerk toch wat te ver gaan.

Sterker nog...

Die opmerking over geen 9-tot-5-mentaliteit doet vermoeden dat hier blond de oude vacaturetekst voor een betaalde functie is overgenomen.

Blind

Niet per se blond.

geen moeite mee

Ik heb geen moeite met zo'n opmerking over 9-tot-5 mentaliteit. Als voor de organisatie flexibiliteit erg belangrijk is, dan is het goed om daar op voorhand duidelijk over te zijn. Of het nu om een betaalde of vrijwilligersfunctie dat, dat maakt wat dat betreft geen verschil.

Zeker bij de 'high level' vrijwilligersfuncties zijn stevige eisen heel gebruikelijk. Denk aan de penningmeester die vele duizenden euro's beheert, een bestuurslid dat contacten met grote sponsors onderhoudt, de evenementencommissie die grote sportwedstrijden organiseert. Maar net zo goed aan het maatje/buddy voor iemand met een beperking: die zal ook worden gevraagd om zich hiervoor bijvoorbeeld minimaal een jaar in te zetten.

Dat is op sommige plekken wel herkenbaar hoor

dat vrijwilligerswerk komt in de plaats van betaald werk. Ik zie dat wel gebeuren in mijn werksituatie in de gezondheidszorg. Gaat niet meteen, maar wel geleidelijk. Een aantal jaar geleden de activiteitenbegeleiding wegbezuinigd en nu is er dan toch weer een huiskamerproject dat op vrijwilligers draait en ongeveer hetzelfde doet als destijds de activiteitenbegeleiders. Dat soort situaties. Niet goed vind ik dat ook.

Dus in die zin zou ik wel kritisch zijn in wat ik oppak. Maar het is wel dubbel, want als betaald werk komt het ook zo maar niet terug.

Aagje

Ook dubbel

Vroeger was ik vrij rigide tegen vrijwilligerswerk: broodroof, marktverpesting. Maar nu ik zelf voor een arme en zeer zinvolle stichting werk (betaald) ben ik maar wat blij dat ik een vormgever heb gevonden die geheel gratis de krantjes wilde opmaken. Inmiddels wordt deze vormgever ook betaald trouwens, daar ben ik dan weer nóg blijer mee.

Ze betalen niet veel, mij ook niet, maar als je de rest dan rekent in karmapunten vanwege het goede doel, is het fijn werk. Zelf zou ik nog steeds niet zo makkelijk vrijwilligerswerk gaan doen. Ik doe wat ik doe en dat doe ik goed, en van de opbrengst moet ik boodschappen doen, denk ik dan (zzp). Nou ja, dubbel dus.

Ad Hombre

Je kunt constateren dat macht, geld, testosteron, etc. geen onderscheid maken tussen betaald en vrijwillig gedaan werk. Je bent een integer mens, of je bent het niet. Maar het gejammer over de dure directeur ben ik zo zat. Doe het dan lekker zelf, zou ik tegen zo'n klager willen zeggen, gratis uiteraard.

type organisaties

Een groot deel van het vrijwilligerswerk vindt plaats binnen verenigingen of stichtingen waar geen personeel is. Die clubs bestaan bij de gratie van vrijwilligers. Zonder vrijwilligers zouden ze überhaupt niet kunnen bestaan.

Dat is natuurlijk anders bij zorgorganisaties of ziekenhuizen die hun personeelsbestand aanvullen met vrijwilligers. Zolang dat voor de 'extraatjes' is, is dat prima, maar je ziet soms wel dat die 'extraatjes' eigen gewoon bittere noodzaak zijn voor de clienten of patiënten. Dat moet je je wel van te voren realiseren. De kans is aanwezig dat je zo betrokken raakt bij de clienten - en ziet wat clienten tekort komen - dat je over je eigen grenzen heen gaat (of er 's nachts wakker van ligt).

Dank voor de reacties

Dank allemaal voor het reageren. Ik geloof dat ik mijn ideeen over vrijwilligerswerk maar een beetje moet bijstellen... Ik heb er geen bezwaar tegen om me te verbinden aan een stichting (of iets dergelijks), in die zin dat ze op me mogen rekenen. Vrijwillig maar niet vrijblijvend.

Maar ik zie nog steeds dingen als evenementen voor kinderen verzorgen, cursus geven of in het bestuur van een vereniging zitten (voorbeelden die hier boven werden genoemd) meer als vrijwilligerswerk dan een -onbetaalde- baan als receptioniste of secretaresse.. Krijg een beetje een vervelende smaak in mijn mond van het idee dat de directie wel (goed) betaald wordt, zeg maar. Die van de stichting met die vacature zeker.

Ik ga me verder orienteren via de vrijwilligerscentrale in mijn woonplaats. En goed opletten op uitbuiting e.d.

Let op toestemming/definitie vrijwilligerswerk UWV

Zelf doe ik vrijwilligerswerk bij verschillende organisaties. Twee daarvan zijn strak georganiseerd, met profielen, opleidingseisen, vrijwilligersovereenkomsten, evaluatiegesprekken etc., bij twee andere is het een, euh, wat vloeiender gebeuren. Dat is mooi als je daarin past, bij één bepaalde organisatie levert het wat frustraties op tussen de "oude garde" en de "jeugd", die níet altijd bereikbaar en à la minuut beschikbaar is. Overigens krijgt één organisatie betaald voor de inzet van bepaalde vrijwilligers bij bepaalde evenementen. Het gaat bij de vier organisaties in mijn visie deels om onbetaald werk dat een baan zou kunnen zijn, maar waarvoor geen budget is.

Ongeacht wat jij als vrijwilligerswerk ziet: als je het combineert met een uitkering is het verstandig de visie van de uitkerende instantie (of dat nu de gemeente of UWV is) te controleren. Ik heb de indruk dat je veelal vooraf toestemming moet hebben en dat niet alles als vrijwilligerswerk wordt gezien. Bijv. bij een WW-uitkering (ik weet niet is het UWV daar heel duidelijk in; zie hun website. In theorie is hun definitie afgestemd op hun visie dat vrijwilligerswerk geen betaalde arbeid mag verdringen, heb ik begrepen.

Dank Dubio

Ik weet dat ik vooraf toestemming moet hebben van het UWV. Met mijn type uitkering (WIA/IVA) mag dat, maar dan moet het uiteraard wel 'echt' vrijwilligerswerk zijn. Dat is een van de reden waarom ik dat via die vrijwilligerscentrale wil doen; wat zij aanbieden is erkend. Ze kunnen daarnaast helpen zoeken naar wat bij mij past. Ik zit deels in een rolstoel en kan lang niets alles meer.