Testament verstandelijk beperkte broer
Sinds een paar jaar ben ik bewindvoerder van mijn verstandelijk beperkte broer. Hij is alleenstaand, heeft geen kinderen en woont in een woonvoorziening.
In die afgelopen paar jaar is zijn spaargeld aanzienlijk toegenomen. Binnenkort gaat hij met pensioen en zal hij zelfs meer inkomsten per maand hebben dan dat hij nu aan salaris ontvangt. Zoals het er nu naar uitziet zal hij niet veel van zijn spaargeld hoeven uitgeven, hooguit aan vakanties bijvoorbeeld en zal daardoor zijn spaargeld nog verder toenemen. Er van uitgaande dat hij nog lang en gelukkig zal verder leven natuurlijk.
Ik vroeg me af wat er met zijn geld gebeurt als hij overlijdt. Zoals ik het nu begrijp zou dat naar mij en mijn andere broer gaan. Onze ouders zijn overleden. Maar onze oudste broer ook. Dus zou het geld naar mij gaan, voor de helft, en de andere helft naar de twee zoons van onze overleden broer.
Ik vraag me nu af of je als bewindvoerder een testament zou kunnen en mogen opstellen namens mijn broer. Zou ik kunnen en mogen bepalen waar zijn geld naartoe gaat na zijn overlijden?
Ik vind het moeilijk om deze vraag te stellen omdat ik natuurlijk in een positie zit met dubbele belangen. Ik heb mijn overwegingen waarom ik dit zou willen doen, maar dan wordt mijn verhaal misschien wel erg lang.
wat wij doen
Wij zijn een grote familie. Een van onze zussen woont in een woonvoorziening. Zij is verstandelijk beperkt en heeft geen waarde op geld. Door de erfenis van mijn ouders staat er een behoorlijk bedrag op haar rekening. Al jaren vieren wij haar verjaardag groots: dagje uit met de hele familie, inclusief ontbijt en diner. Dat is voor haar de topdag van het jaar. Ook in de woonvoorziening wordt het groots gevierd. Ze gaat vaak naar de kapper. Aan kleren en schoenen geeft ze vrijwel geen geld uit.
Iemand schreef: 'Ik heb er altijd wat moeite mee als mensen hun leven lang een uitkering genieten, tegen lage woonlasten kunnen verblijven en dan als ze overlijden aan de familie een aanzienlijk bedrag nalaten'. Ik weet niet, maar het komt op mij wat onaangenaam over. Maar misschien vat ik het anders op dan jij bedoelt.
messa
Waarom komt dat onaangenaam op je over? Het is gemeenschapsgeld, bedoeld voor iemand die niet/slecht in zijn eigen onderhoud kan voorzien. Het geld is niet bedoeld om terecht te komen bij familie van die persoon. Die hebben er, in mijn opinie, ethisch gezien geen recht op. Hoeveel recht ze er misschien juridisch ook op hebben. Het is geoormerkt geld, en het komt dan uiteindelijk niet op de plek terecht waarvoor het bedoeld is.
Begeleider
Je gedachte is niet houdbaar, want dat zou dan voor alle uitkeringen, inclusief AOW moeten gelden.
Ik verbaas me er wel al langer over dat mensen in een instelling zoveel vermogen kunnen opbouwen. Maar dan zou je eerder moeten kijken naar de verhouding tussen kostprijs van onderdak, levensonderhoud en verzorging; gerelateerd aan de uitkering en eventuele verdienmogelijkheden.
Ik kan me voorstellen dat je er wat narrig van word, als je zelf hard werkt voor een salaris, waarvan je eigenlijk net niet kunt rondkomen, terwijl je dan aan de andere kant het vermogen ziet groeien, wat dan vervolgens verdwijnt naar de familie.
Tsjor
aasgieren
Ik snap Begeleider wel. Zij heeft het ook over de familie die nooit omkijken naar haar client en vervolgens vooraan staan als er geld valt te halen (aasgieren).
Een client zal door zijn (vaak verstandelijke) handicap geen grootverdiener zijn, maar kan ook 'rijk' zijn door eerdere erfenissen.
Kosten
Mijntje zo'n uitje is een leuk idee en al helemaal als meneer het betaald alleen vergeten we vaak de verborgen kosten hierin. De kaartjes, wellicht een lunch en vervoer zijn maar een klein deel van de kosten. Ik vrees dat er op die dag meer leid(st)ers mee moeten dan op een normale werkdag in het begeleid wonen dag. Dat tikt snel aan.
Het gaat me met nadruk
niet om zelf verdiend geld, of geld uit een erfenis. Maar inderdaad juist om van de staat verkregen geld om voor de betreffende persoon een goed leven te kunnen financieren. Ik zou het niet raar vinden als er een systeem zou komen waarin kost en inwoning betaald worden door de staat, en er daarnaast zakgeld zou komen voor zulke cliënten. Daar kunnen ze dan kleding, uitstapjes en reizen van bekostigen. Maar ze hoeven er niet van te kunnen sparen naar mijn idee.
Ik vind dat toch wat anders dan AOW, dat is een uitkering waar mensen in hun werkende leven ook aan bijgedragen hebben (premie afgedragen), in die zin is het dus wel zelf verdiend geld. Alleen mensen die hun hele leven een uitkering hebben ontvangen hebben daar dan niet aan bijgedragen. Maar dat is een relatief kleine groep denk ik (nooit in verdiept overigens).
dankbaar
Op het kinderdagcentrum van mijn zoon hebben ouders dit een keer ruim van tevoren overlegd met de begeleiders. Zo kon vervoer geregeld worden en toezicht, nog wat ouders gingen mee als vrijwilliger, anders kon het ook niet doorgaan. Het vervoer kostte daardoor niks. Overleg met lokatie (een dromedarisboerderij), de kosten vielen daardoor echt wel mee.
Maar met volwassen cliënten zijn er waarschijnlijk minder ouders die vrijwilliger kunnen zijn. Zo'n uitje is wel extra dankbaar: veel cliënten hebben geen familie meer die naar hen omkijkt en zelf komen ze er bijna nooit uit.
Maar wat ik bedoel: er valt echt wel een leuk uitje te regelen. Nog meer low budget is een uitgebreide picknick bijvoorbeeld. Of een bioscoop afhuren met popcorn. Moet wel na de corona dan. Dat geld komt wel op 
Dees
Dat hoeft niet. Wij gaan ieder jaar op vakantie met een paar cliënten. Dan zijn we wel met iets meer begeleiders dan normaal, maar dat valt binnen de bezetting op te lossen. De bewoners/cliënten betalen ook voor de verblijfskosten en dergelijke voor ons als begeleiding.
Nog even uitleg bezetting
Ik heb het niet duidelijk uitgelegd denk ik. De bezetting is meer dan normaal, maar normaal hebben we ook nachtdiensten, die voor 150 % worden uitbetaald. Als we op vakantie gaan, krijgen we geen nachtdiensten vergoed. Hoewel we soms dus wel in actie moeten komen. Maar zo krijgt de organisatie de reis georganiseerd zonder extra personele kosten.
rijk
Mijn zus is niet rijk geworden door de uitkering die ze krijgt. Want die gaat op aan huur, zorg, vervoer en schoonmaak. Het geld dat ze 'overheeft' komt omdat mijn ouders voor haar gespaard hebben (bijvoorbeeld voor de begrafenis) en door de erfenis die ze heeft gekregen van mijn ouders.
Waarom het op mij wat onaangenaam overkomt, is omdat ik geen 'voordeel' heb van mijn zus en het nu lijkt alsof ik straks profiteer van haar en dus van de staat. En eigenlijk voelt het ook alsof mijn zus dankbaar moet zijn voor de uitkering of zo. Het is natuurlijk een groot voorrecht dat we in een land leven waar het goed geregeld is. Dat het niet uitmaakt of zij 1 of 100 schroefjes inpakt die dag. Maar zij heeft nu eenmaal die beperking en kan niet meedoen in het gewone arbeidsproces. Dus nee, zij verdient niet haar eigen geld. Maar wat ze kan doet ze. Zij 'werkt' naar haar vermogen.
Veel geld
Je zou er best eens iemand naar kunnen laten kijken. Maar verder lijkt het me geen probleem dat er een beperkte groep is die geld overhoudt.
Zorgen dat ze op voorhand dat niet overhouden zou weer een enorme bureaucratie van meten en wegen met zich meebrengen dat meer kost dan het oplevert.
En daar zijn we hopelijk toch we een beetje klaar mee?
Maar messa
ik heb het dus nadrukkelijk niet over mensen zoals jouw zus, die geld geërfd hebben. En er is niks mee om het tijdens haar leven op te maken, er leuke dingen van te doen. Dus dat je je aangesproken voelt ligt echt aan jou.
AnneJ, als mensen met bijstand geld overhouden stopt toch ook de uitkering? Dan mag je toch ook maar een beperkte 'reserve' of spaargeld hebben? Vind je dat dan ook niet terecht of raar? Ik niet. Een uitkering is niet bedoeld om 'rijk' van te worden lijkt mij. En zeker niet als daar dan later familie van profiteert (in het geval van mensen met een beperking) die bij leven niet heel veel gedaan hebben.
Begeleider (tikkie ot)
"AnneJ, als mensen met bijstand geld overhouden stopt toch ook de uitkering? Dan mag je toch ook maar een beperkte 'reserve' of spaargeld hebben? "
Nee. Als je bijstand aanvraagt kom je daar alleen maar voor in aanmerking als je minder dan een bepaalde hoeveelheid spaargeld hebt (het 'vrij te laten bescheiden vermogen'). Maar als je van een bijstandsuitkering weet te sparen (wat in theorie mogelijk moet zijn, aldus de overheid) en je weet dat zo lang en zo goed vol te houden dat je op een gegeven moment 20.000 bij elkaar hebt gespaard, dan mag je dat gewoon houden, ook al ligt dat bedrag boven de normale vermogensgrens voor de bijstand.
Groeten,
Temet
Erfenis
Maar volgens mij krijg je wel weer een probleem als je geld erft.
Tsjor
klopt
Dat klopt, en dat geldt voor alle bedragen die je van buiten krijgt (een paar dingen uitgezonderd zoals kinderbijslag, toeslagen en immateriële schadevergoeding meen ik), maar geld dat je zelf uit je bijstand bijeen hebt weten te schrapen blijft van jou en leidt niet tot stopzetten van de uitkering.
Veel sparen uit bijstand is in de praktijk overigens bijna onmogelijk, maar als iemand een bijzonder lage huur heeft en extreem sober leeft is het niet ondenkbaar.
Groeten,
Temet
begeleider
Volgens mij klopt jou redenatie niet. De broer van TS werkt, al is het bij de sociale werkvoorziening. Die krijgt salaris. Van dit salaris betaald hij een eigen bijdrage aan het CAK. Dat wat hij overhoud is om van te leven. Als hij dat niet opmaakt kan hij het sparen en is het gewoon van hem. Tja en als hij overlijdt erven zijn familieleden dat geld. Ik vind dat logisch. Waarom zou dit geld terug naar de zorg moeten? Hij heeft het toch gewoon verdiend.
Eigenlijk vind ik dat voor uitkeringen hetzelfde. Als mensen met een wajong uitkering, een WIA uitkering of een WW uitkering sparen is het geld van deze mensen voor hun zelf. De bijstand is inderdaad zo laag, het is lastig om daar veel van te sparen.
Je kunt natuurlijk überhaupt een hele andere mening hebben over erven. Je doet er "niks" voor en je krijgt zomaar een groot bedrag op je rekening. Maar dit geld dan ook voor mensen die niet in een instelling zitten.
Eigen bijdrage CAK
'Van dit salaris betaald hij een eigen bijdrage aan het CAK.'
Ik heb eens een proefberekening gemaakt op de website van het CAK. Stel dat je een inkomen hebt van 20.000, dan betaal je 19 euro voor de WMO en (na 4 maanden) 633 aan het CAK. Dat is dan voor de kosten van levensonderhoud. Je kunt je afvragen of de eigen bijdrage van het CAK niet te laag is, als er een grote spaarrekening ontstaat, groter dan vergelijkbare inkomens van mensen die niet in een instelling wonen.
Tsjor
Teveel inkomen, te lage CAK bijdrage
Vergeet niet dat mijn broer ook gewoon minder uitgeeft. Maar dat hij ook alleen maar een slaapkamer heeft waar hij op zichzelf kan zijn. Verder moet hij altijd alles delen.
Verder heeft hij het grootste gedeelte van zijn leven bij mijn ouders/moeder en daarna een ander familielid gewoond. En bijna 40 jaar bij een 'normale' werkgever fysiek zwaar werk gedaan. Lijkt me dat hij wel recht op zijn eigen spaargeld heeft.