Intregrale beoordeling

Ik kan hier geen chocola van maken, je wordt niet concreet over wat er precies aan de hand is. Je begint ergens midden in een verhaal en er is geen contex.

Neem aan dat het over de toeslagenaffaire gaat?
Hier al wat eerder beoordeeld, maar ook over oude jaren, vanaf 2006 en hier konden ze wel alles terugvinden, zelfs dingen die ze destijds niet zouden hebben ontvangen.
Integraal duurde hier een paar maanden. Eerst maakt de zaakbehandelaar je verhaal compleet. Op basis daarvan berekent een andere afdeling hoeveel kinderopvangtoeslag je in die jaren had moeten ontvangen en ook wat je daadwerkelijk hebt ontvangen. In deze fase kijken ze nog niet naar andere schade, echt alleen naar het bedrag dat je te weinig hebt gehad. Wel komt er een percentage bij voor materiële schade en een bedrag per half jaar voor immateriële schade. Ook berekenen ze de misgelopen rente. Als je totaal onder de 30.000 blijft, dan ontvang je toch die 30.000. Als je totaal hoger is, ontvang je het bedrag waar je recht op hebt.

voor eventuele andere schade, ben je afhankelijk van een van de schaderoutes. Momenteel kiezen de meesten voor Gelijkwaardig Herstel, maar ook de CWS is een optie.

Mocht je meer vragen hebben, laat maar weten. Succes in ieder geval.

Diana, ik wens je veel sterkte, uithoudingsvermogen en een dosis geluk dat alles rechtgezet kan worden.

Tsjor, dank voor je uitgebreide reactie. Ik zal voor de duidelijkheid verdeeld over 2 berichten reageren. In dit bericht zal ik de procedure wat uitgebreider beschrijven en in het volgende bericht een stukje met een deel van mijn ervaringen/verhaal. 
Eigenlijk bestaat het hele proces uit 3 stappen:
1. De lichte toets
2. Integrale beoordeling
3. Aanvullende schade

De lichte toets
Deze eerste stap is eigenlijk pas later (december 2021) aan het proces toegevoegd. De politiek constateerde dat het hele proces veel te lang duurde en vlak voor de verkiezingen kwam het kabinet uit het niets met de zogenaamde Catshuisregeling. Het idee was dat alle gedupeerden minimaal 30.000 zouden krijgen en men had de hoop dat dat voor minimaal de helft van de gedupeerden genoeg zou zijn. Het kabinet hoopte dat alleen de zwaarder gedupeerden verder zouden gaan en die konden dan sneller geholpen worden. Dit bleek een verkeerde inschatting: op het moment dat deze regeling bekend werd gemaakt, waren er slechts rond de 9000 gedupeerden bekend en men verwachtte dat dat zou oplopen naar ongeveer 20.000. Deze verwachting bleek niet te kloppen, inmiddels zijn er uit mijn hoofd meer dan 70.000 mogelijk gedupeerden aangemeld en meer dan 90% van de gedupeerden neemt geen genoegen met alleen de 30.000.

Naar aanleiding van die Catshuisregeling (de 30.000) is deze eerste stap ontstaan. De overheid kijkt bij deze eerste stap alleen of het waarschijnlijk is dat je gedupeerd bent, bijvoorbeeld of dat al overduidelijk uit hun systemen blijkt. Als dat het geval is, krijg je (als het goed is binnen een half jaar na aanmelding) die 30.000 uitgekeerd. Als dit niet meteen duidelijk is, ben je afhankelijk van stap 2 en ook als je van mening bent dat de 30.000 in jouw geval  onvoldoende is, moet je door naar stap 2. Uit de openingspost maakte ik op dat in dat geval in eerste instantie niet kon worden gezegd of schrijfster gedupeerd was. Haar vraag gaat over de tweede stap.

integrale beoordeling
De integrale beoordeling is eigenlijk een herbeoordeling. Men gaat precies uitrekenen waar je in een bepaalde periode eigenlijk recht op had en hoeveel je daadwerkelijk over die periode had moeten krijgen. Dit gaat puur over de kinderopvangtoeslag en niet over eventuele andere dingen. Omdat het duidelijk is dat er ook andere schade is, als er een grote terugvordering is, is er ook al een stukje aanvullende schade in deze stap opgenomen, maar dat is vooral forfaitair. Zo krijg je 25% van het teruggevorderde bedrag voor de materiële schade en 500 per half jaar (met een maximum van het terugbetaalde bedrag) voor de immateriële schade.

TS schrijft bijvoorbeeld dat ze gedupeerd is van 2007-2011. Stel dat ze verspreid over deze periode 40.000 onterecht heeft terugbetaald of niet ontvangen. Dan krijgt ze bij de integrale beoordeling (als het goed gaat) in ieder geval die 40.000, maar ze krijgt ook al 10.000 voor de materiële schade en ongeveer 15.000 (15 jaar vanaf de eerste terugvordering, die komt altijd wat later dan het jaar waar het over gaat) voor de immateriële schade. Daarnaast misschien nog iets van 2000 voor de misgelopen rente over al die jaren. Bij een terugvordering van 40.000 komt ze dan dus op rond de 70.000 bij de integrale beoordeling. Als ze al 30.000 had gehad, ging die hier weer vanaf, maar in haar geval zou ze het volledige bedrag nu moeten krijgen.

Stel dat de terugvordering over die jaren maar 8000 was, dan is het anders. Ze heeft dan recht op die 8000. Voor de materiële schade zou ze dan op 2000 komen en voor de immateriële schade ook op niet meer dan 8000. De rente zal in dat geval ook een stuk lager zijn, dus laten we zeggen dat ze dan in totaal op 20.000 uitkomt. Dat is minder dan 30.000, maar in dat geval krijgt ze dus minimaal die 30.000.

Deze integrale beoordeling kost erg veel tijd en eigenlijk is de capaciteit bij de belastingdienst te weinig. De termijnen halen ze daarom niet. Eigenlijk zou de integrale beoordeling uiterlijk een jaar na de aanmelding moeten zijn afgerond, maar veel mensen wachten al jaren. Hier komen ook die dwangsommen vandaan die je misschien op het nieuws hebt gehoord: als de belastingdienst niet tijdig beslist, kun je ze in gebreke stellen en dan moeten ze een dwangsom gaan betalen. Veel mensen doen dat. Sommigen om een snellere beslissing af te dwingen, maar sommigen ook puur om meer geld binnen te harken.

De werkelijke schade
Oorspronkelijk was het idee dat 95% van de gedupeerden genoeg zou hebben aan het bedrag uit de integrale beoordeling, maar als je meer schade had, kon je die ook vergoed krijgen. Daarvoor is in eerste instantie de Commissie Werkelijke Schade (CWS) in het leven geroepen. Na de integrale beoordeling kon je daar een nieuw verzoek doen voor je werkelijke schade. Inderdaad voor dingen als Inkomensschade, vervangende opvangkosten, Vermogensschade en immateriële schade. Ook kleinere posten vallen hieronder. Mijn ervaring is dat je door een grote terugvordering bijvoorbeeld andere rekeningen moest laten liggen, waardoor je weer extra incassokosten kreeg.

Bij de CWS kon je je totale schade indienen en je moest zowel het bestaan van de schade als het causale verband bewijzen. Stel, je hebt Inkomensschade, dan moest je dus niet alleen die Inkomensschade en de hoogte daarvan bewijzen, maar ook dat dat enkel en alleen een gevolg was van de toeslagenaffaire. Vaak is de realiteit echter niet zo zwart wit en spelen er meer dingen. Je zag dan dat gedupeerden de ene kant op dingen, zij vonden alles een gevolg van de toeslagenaffaire en de belastingdienst koos het andere uiterste. Een erg tijdrovend proces waar ook veel onvrede over was. Vooral omdat het uiteindelijk weer de belastingdienst zelf was die bepaalde of iemand schade had. En bovendien duurde het veel te lang, door de werkwijze en doordat er veel meer mensen door gingen naar deze route dan verwacht.

Om dit proces te versnellen, zijn er een aantal pilots gestart, waaronder gelijkwaardig herstel (GWH), in het nieuws als de route van prinses Laurentien. Een onafhankelijke stichting en dat voelde voor veel mensen veiliger. In eerste instantie was bij deze route nauwelijks bewijslast. Mensen vertelden hun verhaal en op basis daarvan werd de schade berekend. Vooral met standaardbedragen per soort schade. Vervolgens kregen mensen een aanbod voor een vaststellingsovereenkomst met dat schadebedrag en als ze akkoord gingen, kregen ze dat bedrag uitbetaald en konden ze het hoofdstuk sluiten. Heel fijn natuurlijk, snel, maar helaas ook gevoelig voor misbruik.

Bij beide routes werd de schade die je al bij de integrale beoordeling had gehad verrekend, maar de verschillen tussen beide routes waren erg groot. Bij de CWS (de tijdrovende route waar je alles moest bewijzen) werd gemiddeld net iets meer dan 20.000 uitgekeerd. Bedragen boven de 100.000 waren daar een uitzondering. Bij GWH lag het gemiddelde op 128.000 en kreeg vrijwel niemand minder dan 100.000. Uiteraard liep het storm bij deze route en die leek even door het succes ten onder te gaan. Deze bedragen waren niet begroot.

inmiddels zijn er wat aanpassingen geweest. Als het goed is wordt de CWS iets royaler en gaan ze minder lang blijven hangen op iedere stuiver. GWH iets kritischer worden. Zij keerden bijvoorbeeld bij Inkomensschade een vast bedrag per jaar uit zonder rekening te houden met een eventuele uitkering. Dat soort dingen zijn nu aangepast. Ook komen er daar extra checks. Langzaam wordt nu alles weer opgestart, maar nieuwe resultaten heb ik nog niet gezien.

Kortom, een heel lang verhaal met alleen het basisproces. Los van dit alles is er ook nog een regeling voor ex-partners, een kindregeling, een schuldenaanpak en ook hulp van de gemeente voor gedupeerden. Ik deel de mening van vel buitenstaanders dat er mensen zijn die er wel heel goed uitkomen, maar weet ook dat er veel zwaar gedupeerden zijn die nog steeds flink aan het worstelen zijn.

Mijn vorige bericht was wat uitgebreider dan ik vantevoren had verwacht. Excuses daarvoor, maar daardoor kwam ik even niet meer aan dit volgende bericht toe.

Zoals ik schreef, ben ik gedupeerd vanaf 2006. Hoe dat kon? Geen idee. Het was inderdaad nog voor de bulgarenfraude die wel eens als oorzaak van de toeslagenaffaire wordt genoemd. Zover ik weet is de affaire begonnen in 2005, dat is tenminste het eerste jaar waarover ik weet dat mensen erkend zijn en de reden van de gemaakte fouten is voor velen niet duidelijk. Wat ik wel weet is dat het hele stelsel met kinderopvangtoeslag nogal complex was voor veel mensen en sommige mensen maakten daardoor een klein foutje en werden daar had op afgerekend. Veel anderen maakten zelfs dat kleine foutje niet, maar werden toch gedupeerd. Er gingen natuurlijk grote sommen geld om in die toeslagen en de politieke druk om dat geld niet onterecht weg te geven, was vaak groot. Bovendien kwamen de Toeslagen bij de belastingdienst te liggen, een organisatie die niet aan deze taak gewend was en wantrouwen overheerste vaak. Ook dat heeft meegespeeld. 

Toen de toeslagenaffaire net aan het licht kwam, werd het naar buiten gebracht alsof het vooral om discriminatie zou gaan. Bij mij kon dat niet het geval zijn en daarom heb ik me in het hele begin nog niet aangemeld. Eind 2019/begin 2020 werd bekend dat de toeslagenaffaire breder was dan discriminatie en ik heb me toen aangemeld. Dat hele circus wat er nu is, was er toen nog niet en ik meldde me toen aan voor een herbeoordeling. Ik wist al jaren vrij zeker dat de terugvorderingen die ik had gehad niet klopten. Heb er vele malen bezwaar tegen gemaakt, maar ik kwam er niet doorheen en had dus uiteindelijk de hoop opgegeven, tot die toeslagenaffaire aan het licht kwam.

De terugvorderingen hier waren vanaf 2006 tot en met 2010. Al met al werd er bijna 100.000 teruggevorderd. Ik herinner me nog als de dag van gisteren dat ik bijvoorbeeld op de vrijdag voor de kerstvakantie een brief kreeg dat ik binnen 2 weken bijna een ton moest terugbetalen. Hoe dan? Gebeld, maar ze bleven voet bij stuk houden. Betalingsregeling was niet mogelijk. Bezwaren gemaakt, maar die kwamen zogenaamd nooit aan. Beslag op het huis. Beslag op mijn inkomen. Andere toeslagen die werden ingehouden. Soms beslag op mijn bankrekening. Ik zat helemaal knel en durfde eigenlijk niet eens meer thuis te zijn uit angst voor wat er zou komen.

Een van de gevolgen was dat we dus ook geen nieuwe kinderopvangtoeslag meer kregen en daardoor konden we de opvang niet langer betalen. Jongste was nog geen 4 en een van ons moest dus thuis gaan blijven. Mijn inkomen was hoger en ik had een vaste aanstelling en daarom bleef mijn ex in eerste instantie thuis, al was hij totaal geen type huisvader. Op deze manier kwamen we met minder inkomen te zitten, terwijl we al met torenhoge schulden zaten. Je zult wel begrijpen dat dat veel stress in huis oplevert. 

Die stress werd mijn ex uiteindelijk te veel. De kinderopvangtoeslag stond op mijn naam en mijn ex ging er vandoor. We waren niet getrouwd en zo doende waren de schulden uitsluitend mijn probleem. Ex werd dakloos en vluchtte in de softdrugs. Ik bleef alleen achter met 3 jonge kinderen, een torenhoge schuld, een fulltime baan, maar geen kinderopvang. Geen familie in de buurt en dus geen opvang o die manier en ik kon niet minder gaan werken, vanwege die schulden. Ex voelde zich nergens verantwoordelijk voor en hielp zowel praktisch als financieel niet met de kinderen.

Ik had nooit een thuiswerkdag ofzo gehad en sprak met mijn werkgever af dat ik iedere dag rond 15.00 naar huis ging en dan de resterende uren in de avond zou maken. Dat betekende dat ik iedere dag vroeg op stond om de kinderen te doen en naar school te brengen, daarna doorging naar mijn werk en dan rond 15.00 weer thuis was voor de kinderen. Voor de kinderen enger huishouden zorgde en als de kinderen dan in bed lagen, verder ging met mijn werk. Dit betekende dat ik iedere dag tot 1.00 of 2.00 bezig was.

Helaas hield het hier niet bij op. In 2015 werden de kinderen onterecht uit huis geplaatst. Op dat moment had ik geen idee dat dat met de toeslagenaffaire samenhing, maar inmiddels heb ik de erkenning. De jongste was maar heel kort weg, de andere 2 wat langer en niet bij elkaar in de buurt. De oudste zat hier een kilometer of 30 vandaan in een crisisopvang en de middelste 100 km verderop bij familie. Geen ondertoezichtstelling ofzo. Ik kreeg van Veilig Thuis te horen dat als ik niet mee zou werken, dat ze dan tegen de Raad zouden zeggen dat ik een tegenwerkende ouder was en dan zou mijn probleem nog veel groter zijn.

Ik besloot dus maar mee te werken en vanuit die positie terugbrengen vechten. Dat lukte en een paar maanden later had ik mijn kinderen weer thuis. Alleen helaas wel zwaar getraumatiseerd. En door de hele situatie durfden ze geen hulp meer te accepteren.

Bij middelste was het trauma uiteindelijk zo het dat hij volledig thuis kwam te zitten. Al vanaf zijn 14e gaat hij niet meer naar school en er zijn zelfs meerdere jaren geweest dat hij niet eens meer naar buiten durfde. Zelfs niet in onze eigen tuin, uur uit schaamte. Zoals gezegd durfde hij geen hulp te accepteren en zo werd ik alleen verantwoordelijk voor thuisonderwijs. Ook onderhield ik de contacten met een psycholoog en dergelijke in wat ze noemden een verlengde arm constructie. Zij probeerden mij handvatten voor hem te geven. Dat kwam dus nog bij het dagelijkse ritme dat ik eerder al beschreef. En dit zijn dus allemaal dingen waarom ik het liefst gewoon anoniem hier schrijf.

In 2018 had ik uiteindelijk die schuld van bijna 100.000 afbetaald. Het beslag kon van het huis af en eindelijk konden mijn ex en ik ook op papier uit elkaar. Dat kan immers niet als er beslag op het huis ligt. Ook kon ik toen beginnen met het betalen van de andere schulden die inmiddels waren ontstaan en achterstanden in huis aan gaan pakken. Als je meer dan 10 jaar geen cent hebt om iets uit te geven, is dat namelijk ook wel echt nodig. Op dat moment heb ik ook alles weggegooid wat met die toeslagen te maken had. Dat hoofdstuk was gesloten.

En toen kwam in 2019 die toeslagenaffaire aan het licht. Zodra bekend was dat dat breder was dan alleen discriminatie heb ik me aangemeld, maar net toen ik aan de beurt was voor een herbeoordeling, kwam die Catshuisregeling ertussen. In eerste instantie een opluchting, 30.000 klonk als een enorm bedrag en iedere gedupeerde zou dat krijgen. Ik was er van overtuigd dat ik daarna niet verder zou gaan. Ik zou dat niet trekken. In april 2021 eindelijk na nog wat omwegen de erkenning dat ik gedupeerd was en vanuit hen, maar ook vanuit de gemeente het advies om wel verder te gaan. Inmiddels was ik ook al bijna aan de beurt, ik zat voor de grote drukte en in de zomer 2021 heeft die herbeoordeling plaatsgevonden en bleek ik inderdaad bijna een ton ten onrechte te hebben terugbetaald. En weer kreeg ik het advies om door te gaan. Op dat moment realiseerde ik me nog niet hoe groot mijn schade echt was, ik was vooral blij met de erkenning. Maar als je mijn huis zag toen, die achterstanden waren enorm. Ik sliep op een bed en matrassen dat we ruim 20 jaar eerder als tweedehands van fair hadden gehad. In de matrassen zat letterlijk geen lucht meer in, het achtereind was van mijn bed gevallen, net als een zijkant en het bed leunde op een stapel boeken. Kledingkasten had ik niet. Een deel van het huis zat zonder gordijnen. Geen salontafel. Een doorgezakte en gescheurde bank. Allemaal dat soort dingen en kijk dan maar eens hoe snel je geld gaat. Pas als je gaat vervangen, zie je hoe duur alles is.

Toch maar doorgegaan dus voor de werkelijke schade. Op dat moment kon je nog niet kiezen voor een route en had je alleen de CWS. Daar ben ik heel 2022 mee bezig geweest. Ondertussen was ik eind 2021 (na die integrale beoordeling) ook met een burn-out thuis komen te zitten. Na een jaar ziekte begon ik vervolgens ook inkomen te missen.

Eind 2022 is een deel van de schade erkend, maar bijvoorbeeld nog helemaal geen Inkomensschade. Ook andere posten waren allemaal niet vergoed. Meteen bezwaar gemaakt en dat loopt nu al bijna 2 jaar. Ik hoop dat er snel een oplossing komt, zeker nu bij mij en de kinderen ook ptss is vastgesteld en ik nog niet weet hoe snel ik weer aan het werk kan.

Weer een lang verhaal dus en je hebt ook echt een lange adem nodig. Belastingdienst redt het gewoon niet om zich aan de termijnen te houden. Tot aan de integrale beoordeling, hoef je eigenlijk niet veel te bewijzen. Zelfs de bezwaren die zogenaamd niet binnen waren gekomen, bleken ze allemaal te hebben. Vanaf de werkelijke schade is het een ander verhaal. Zeker bij de CWS moet je alles bewijzen. Ik hoop echt dat ik het binnen een paar maanden an afsluiten, maar dan heeft het hele herstel dus ook al 5 jaar gekost, maar dan kan ik eindelijk gaan herstellen.