Barvaux
24-12-2014 om 16:38
School voelt als nachtdienst
In Hardenberg hebben ze de conclusie getrokken: uit onderzoek blijkt dat pubers pas veel later in de dag actief worden en 's ochtends slecht presteren. Veel tieners lijden aan een permanent slaaptekort. Hun bioritme sluit niet aan bij het schoolrooster. Dus gaat het lesschema van de Nieuwe Veste op de schop. De school verwacht dat leerlingen daardoor betere cijfers gaan halen.
Vanaf september beginnen bovenbouwleerlingen om negen uur, in plaats van om tien over 8. Eerste en tweedeklassers starten om half 9. Pas na half 11 moeten ze echt opletten en proefwerken vinden alleen nog 's middags plaats. Want in de ochtend halen leerlingen slechtere cijfers, zegt locatiedirecteur Tom Versteeg.
Later op de dag betere scores
Twee leerlingen van de scholengemeenschap trokken die conclusie vorig jaar in hun - prijswinnende - profielwerkstuk. Amy Pieper (19) en Anne Siersema (18) onderzochten de slaapritmes en schoolresultaten van ruim 700 medeleerlingen onder begeleiding van de Rijksuniversiteit Groningen (RUG). Leerlingen met een relatief 'vroege' biologische klok haalden 's ochtends betere resultaten (bijna een half punt meer) vergeleken met hun klasgenoten die een 'latere' innerlijke klok hebben. Bovendien maakte iedereen toetsen later op de dag een stuk beter.
Het profielwerkstuk bracht de schoolleiding ertoe meer rekening te gaan houden met het bioritme van pubers, zegt Versteeg. Amerikaanse en Britse onderzoekers trokken eerder soortgelijke conclusies, zegt onderzoeker Thomas Kantermann van de RUG, die het onderzoek van de leerlingen begeleidde en de pilots in Hardenberg volgt.
Op tijd naar bed
Zet een half uurtje extra slaap wel zoden aan de dijk? Jazeker, zegt Kantermann: "Hoe langer tieners 's ochtends kunnen slapen, hoe beter dat is voor hun gezondheid. Veertien-plussers zou je niet voor 9 uur 's ochtends moeten laten beginnen. 10 uur zou nog beter zijn." (zie kader).
Moeten pubers niet gewoon vroeger naar bed? "Dat helpt niet of nauwelijks", zegt Kantermann. "Voor veel tieners voelt het om 9.00 uur 's ochtends alsof het midden in de nacht is. Zij zitten op school permanent in de nachtdienst. Een kwestie van biologie, niet van luiheid."
Grote bedreiging
Afgelopen augustus noemde de American Academy of Pediatrics chronisch slaaptekort onder tieners een van de grootste bedreigingen voor de volksgezondheid. De organisatie riep scholen op niet vóór half 9 's ochtends te beginnen. Liefst later.
De leerlingen van de Nieuwe Veste beginnen in het nieuwe onderwijsmodel straks met twee lesuren waarin ze huiswerkopdrachten of werkstukken kunnen maken. Vanaf half 11 - als de scholieren bij hun positieven zijn - volgen instructielessen.
De school heeft al twee testweken achter de rug en gaat vanaf april volop proefdraaien. Uit het profielwerkstuk bleek dinsdag de slechtste dag voor toetsen. "Juist dan namen wij altijd inhaaltoetsen af! Die hebben we dus verplaatst naar donderdagmiddag; dat is het beste moment." Leraren proberen nu al zoveel mogelijk 's middags te toetsen, zegt Versteeg.
Brits experiment: om 10 uur beginnen
Honderd Britse scholen voor voortgezet onderwijs beginnen volgend schooljaar pas om 10 uur 's morgens met hun lessen. Ze doen mee aan een vierjarig experiment van de Universiteit van Oxford.
Voor de Nieuwe Veste in Hardenberg is dat voorlopig nog toekomstmuziek. De school wilde in eerste instantie om 9.30 uur gaan beginnen, maar dat stuitte in de testweek op verzet van ouders, zegt locatiedirecteur Tom Versteeg.
"Later beginnen betekent ook dat leerlingen langer naar school moeten. Veel van onze leerlingen komen uit de regio en fietsen soms wel een uur naar school. Wanneer zij pas om half 5 vrij zijn, moeten ze in het donker naar huis fietsen en komen sommigen te laat bij hun sportclub."
Ouders vinden het bovendien wel fijn wanneer hun (tiener)kinderen op dezelfde tijden van huis zijn als zij op kantoor zitten, aldus Versteeg.
Lynn
25-12-2014 om 10:10
goed
Goed hoor.
Ook zonder onderzoek had ik dit meteen geloofd voor puberdochter en ook voor mezelf!! Zeker in de winter voelt kwart voor 7 opstaan voor mij als midden in de nacht. Ben dus (als avondmens)biologisch gezien in de puberteit blijven hangen .
Maar inderdaad het probleem zit hem natuurlijk in het later uit zijn en de (sport)clubjes en bijbaantjes. Hoe later je uit bent, hoe ingewikkelder dat wordt.
Het is al wel heel goed als ze de lessen zo inrichten dat je 's ochtend vroeg niet heel erg hoeft op te letten. En zoveel mogelijk proefwerken en SO's later afnemen. Zal de informatie eens met onze VO school delen.
zwemster
25-12-2014 om 11:04
apart
Hoe zit het dan met de vele tieners die 's morgens vanaf 6 uur al in het water liggen om te trainen? Hebben die hun bioritme aangepast of zijn de anderen al eerder afgehaakt?
Ik was vroeger wel altijd superwakker na de training.
Gerry D
25-12-2014 om 13:02
Vreselijk
Ben blij dat dat in mijn tijd niet zo was. Mij en verschillende van mijn vriendinnen had je er echt geen plezier mee gedaan. Ik geloof ook niets van, ik denk gewoon dat het het aloude te laat naar bed en dan niet vroeg op kunnen is. Ik durf re wedden dat er eerst een positief effect zal zijn, en dat na verloop van tijd de ritmes zich gaan verplaatsen en het effect nul zal wezen.
Barvaux
25-12-2014 om 13:12
Gerry
Zo makkelijk praten als je er zelf geen last van hebt (en nee dat heb ik ook niet). Pubershersenen zitten in een continue jetlag omdat ze denken dat de dag uit 25 uur bestaat dus elke dag kom je weer een uur tekort. Elke avond is het lastig om in slaap te vallen (hoezo gewoon op tijd naar bed?) en elke ochtend is het lastig om uit bed te komen.
Ik voorzie wel problemen als de leerkrachten handvaardigheid, techniek, gym etc alle eerste twee uren les moeten gaan geven en alle leerkrachten van leervakken pas na half 11 hoeven te verschijnen
Hier is het wel zo dat ze op mavo/havo/vwo alle toetsen tegelijk geven zodat ze één toets geven. Dat soort toetsen kun je dus prima in de middag plannen.
Mijn oudste heeft geen moeite met opstaan maar zou een echt moeilijke toets het derde of vijfde uur willen (na een pauze) maar liever niet later op de dag, dan zit je maar tegen die toets aan te hikken. Hij heeft het dan maar liever gehad.
Jaina
25-12-2014 om 13:36
Klopt wel
Het bioritme van veel pubers lijkt inderdaad te liggen op laat naar bed en laat opstaan. Dus wat dat betreft zou het wel handig zijn.
Hier in Frankrijk zijn de schooltijden op de middelbare school nog veel onhandiger. Ze beginnen om 08:00 of 08:30 afhankelijk van de school en dan tt 12:00 ongeveer en dan weer van 14:00 tot 17:00 of 17:30.
Van mij zou die pauze tussen de middag wel wat korter mogen en dan later beginnen bijvoorbeeld.
Barvaux
25-12-2014 om 13:38
pfft jaina
Dan zitten wij te zeuren over de overblijf in Nederland maar in Frankrijk doen ze dus ook gekke dingen. Wat doen die pubers gedurende die twee uur?
Elisa Gemani
25-12-2014 om 14:28
Biologische klok
Het gegeven is niet nieuw; zie http://www.volkskrant.nl/dossier-archief/de-tienerklok-loopt-achter~a700089/
http://www.npowetenschap.nl/nieuws/artikelen/2012/februari/Nooit-meer-vroeg-naar-school.html
http://www.solg.nl/Text/Main/4
http://www.rug.nl/news/2008/10/opinie34_08
http://nl.wikipedia.org/wiki/Delayed_sleep_phase_syndrome
Mijn zoon van bijna 14 heeft DSPS en heeft daar jaren zo enorm last van gehad dat zijn gezondheid en zijn school er ernstig onder leed. Sinds vorig jaar is hij gediagnosticeerd door neuroloog/somnoloog Marcel Smits en dmv behandeling met melatonine en lichttherapie gaat het gelukkig een heel stuk beter maar hij zal nooit 's morgens echt optimaal functioneren. Gelukkig werkt school goed mee dus af en toe pas na de lunchpauze op school komen en toetsen in de middag maken is geen enkel probleem. Dr. Smits pleit er al jaren voor dat middelbare scholen later beginnen. Dat is organisatorisch natuurlijk lastig en het houdt inderdaad in dat school ook pas laat uit is maar goed dat dit wordt opgepikt en vooral erkend. Het is geen kwestie van maar "gewoon op tijd naar bed gaan" en dan komt het vanzelf wel goed.
Jaina
25-12-2014 om 14:51
Barvaux
Als ze dicht genoeg bij de school wonen gaan ze vaak naar huis in die tijd. Anders kunnen ze op school eten en de resterende tijd wat rondhangen en kletsen. Je kan ook alvast huiswerk gaan maken in de bibliotheek of een zaal op veel scholen. De grotere scholen organiseren vaak wel wat clubjes en activiteiten zoals basketbal, schaken, toneel... Dat is op zich wel leuk.
De school van mijn kinderen heeft een sportveld dus mijn zoon gaat meestal voetballen of basketballen met zijn vriendjes.
Mijn dochter hangt meestal gewoon met haar vriendinnen rond en 1x in de week gaat ze naar toneel.
Ik vind het zelf ook niet zo'n effectief gebruik van tijd. Ik zou liever willen dat ze maar 30 minuten hadden en dan gewoon 1,5 uur later beginnen of eerder uit.
Barvaux
25-12-2014 om 17:36
Jaina
Maar wáárom doen ze het dan? Ik zie geen voordeel voor de leerlingen. Ik zie ook geen voordeel voor de leerkrachten (ook later klaar) dus waarom?
amk
25-12-2014 om 18:12
Barveaux
Omdat je in Frankrijk tussen de middag warm eet. Ik hoef mijn collega's in de diverse fabrieken ook niet te bellen tussen 12 en 2, ze zijn er niet, het antwoord apparaat staat er op.
Lunch vergadering? Prima, dan wel in een restaurant bij voorkeur met een glaasje wijn. Dat is bij onze vestigingen verboden maar bij andere bedrijven heel normaal.
Schooltijden zijn hier op aangepast.
Gerry D
25-12-2014 om 18:31
Barvaux
Ook toen ik puber was had ik er geen last van. Wat me wel opviel was dat degenen die zondagavond uit waren geweest een stuk vermoeider en slaperiger waren in de klas dan degenen die dat niet gedaan hadden.
Ook mijn vriendinnen hadden hier nooit last van. Dat het des pubers is betwijfel ik dus heel erg. Ik denk dat het late uitgaan en het verstoorde ritme dat dit in het weekend oplevert gewoon doorwerkt door de week. Uitgaan op beschaafde tijden zal een hoop schelen.
Elisa Gemani
25-12-2014 om 18:59
Gerry
Gerry, heb je mijn links niet gelezen? En natuurlijk zal niet iedere puber er last van hebben en de een heeft er meer last van dan de ander. Maar het is wel degelijk een puberprobleem. Medisch-wetenschappelijk verklaard en bewezen. Net zoals er nu eenmaal ochtendmensen en avondmensen zijn. Je kan niet alles zo makkelijk schuiven op "op tijd naar bed gaan". Was het maar zo. Dan hadden zowel mijn zoon als ik bijna 10 jaar lang geen slapeloze, te korte nachten gehad met alle ellende van dien. Fysiek, geestelijk, op school, thuis, wat sociale contacten betreft en nog veel meer. En als je op de slaappoli komt zie je heel veel meer kinderen, pubers en volwassenen met serieuze slaapstoornissen. Je mag heel blij zijn dat je zoiets niet hebt want het heeft een enorme impact op je leven.
ijsvogeltje
25-12-2014 om 21:15
veel onderzoek naar gedaan
Er is de laatste jaren veel onderzoek gedaan naar het puberbrein. Ik dacht dat de uitkomsten daarvan inmiddels toch wel algemeen bekend waren. Dat verschoven bioritme is een van die uitkomsten. Wij hebben een jaar of vier geleden op de VO-school hier al een uitgebreide presentatie over gehad. Inderdaad ook: we zouden beter de schooldag (veel) later kunnen starten. Maar er is nog veel meer over het puberbrein te zeggen: zo kunnen pubers slechter plannen dan 10-jarigen. Allemaal dankzij de hormonen. Boeiend hoor.
Het verschuiven van schooltijden is/was hier nog een brug te ver. 8.30 is hier trouwens de standaardtijd, dat is later dan veel andere scholen hier, dus het valt nog mee.
Barvaux
25-12-2014 om 21:58
Gerry
Ik had er OOK geen last van als puber maar ik was toen al geen avondmens. Dat rijmt dan ook niet met laat naar bed gaan dus ja ik was 's ochtends frisser dan anderen. Die anderen hadden dus wel zoals elke puber last met in slaap vallen en dan kun je wel in bed gaan liggen maar je kunt net zo goed wat leuks gaan doen. Jammer dat anderen dan roepen dat je gewoon maar eerder naar bed moet en moet gaan slapen in plaats van te accepteren dat het dus bij veel pubers gewoon in het hoofd zit.
Elisa Gemani
25-12-2014 om 22:25
Hormonen
Het heeft niet alleen met hormonen te maken; vooral met de ontwikkeling van bepaalde delen van het brein en de verbindingen die gelegd worden (neurotransmitters). Dr Smits, samen met de nieuwe kinderpsychiater van zoon, probeerden het eerst na uitgebreid onderzoek met melatonine en lichttherapie. Dat hielp een klein beetje maar niet genoeg. Zoon heef toen antidepressiva gekregen, Efexor in de laagste dosering, en binnen 2 maanden waren bijna 10 jaar aan slaapproblemen opgelost. De serotonine aanmaak was verstoord. En dit heeft ook invloed op de aanmaak van melatonine. Zoon is en blijft een avondmens, net als ik, maar hij kan nu zonder problemen op tijd naar bed en slapen. En doorslapen. Toch voelt hij zich 's ochtends nooit optimaal; pas na 12.00 's middags leeft hij op en vooral eind van de middag en 's avonds is hij in zijn element. Dr Smits richt zich in zijn slaappoli vooral op kinderen en adolescenten. Hij zegt ook al jaren dat scholen veel later zouden moeten beginnen en hij ontkracht ook die onzin dat pubers lui zouden zijn en gewoon op tijd naar bed zouden moeten. Deze slaapproblemen moeten veel meer serieus genomen worden, herkend en erkend. Ze zijn namelijk goed te behandelen. Langdurig lijden aan een slaapstoornis is funest. Echt. Niet alleen voor degene die er aan lijdt, ook voor de ouder(s). Voor mij was het alsof ik 10 jaar lang een pasgeboren baby had die zorgde voor gebroken nachten. Met alleen maar rust als zoon ergens logeerde of een weekje op vakantie was. En Gerry, ik heb er alles aan gedaan. Maar niets hielp. Slaapproblemen moet je net zo serieus nemen als andere ziekten. Slaapdeprivatie is een van de meest effectieve en wreedste vormen van marteling...
ijsvogeltje
25-12-2014 om 22:44
je hebt gelijk
Je hebt gelijk, het gaat veel verder dan de hormonen, had ik onzorgvuldig opgeschreven. Hier op de VO-school hebben de leerlingen de toetsen in principe op vaste uren. Ik heb het even nagekeken, en ze zijn altijd op het 3e of 5e uur gepland. De eerste twee uren zijn er dus geen toetsen. De mentorlessen (zijn vaak met een deel van de klas) lijken altijd op het eerste uur gepland: de rest is dan vrij. Ik vermoed dat dit ook bewust zo is gekozen.
Elisa Gemani
25-12-2014 om 23:05
School
Klinkt goed zoals het bij jullie school geregeld is; helaas is dat niet bij zoon op school. Vaak het eerste (8.30) of tweede uur een toets en vakken als wiskunde het eerste uur etc. Inhaaluur is dinsdag het zevende lesuur dus om 15.30; ook niet ideaal maar voor zoon veel beter dan zo vroeg in de ochtend. Hopelijk gaan meer scholen het voorbeeld van de scholen uit het artikel volgen...
ijsvogeltje
25-12-2014 om 23:09
klopt
Ik denk dat hier inderdaad goed is geregeld Elisa. Zoals ik al schreef: we hebben al een paar jaar geleden een speciale ouderavond over 'het puberbrein' gehad. Er werd toen verteld dat de leerkrachten bijscholing over de nieuwste brein-inzichten hadden gehad en dat de kennis zoveel mogelijk in de praktijk wilden brengen.
Jaina
25-12-2014 om 23:14
Barvaux
Traditie vooral. Van oudsher ging iedereen naar huis om warm te eten. Nu eten ze nog steeds warm op school maar dat kan ook wel in minder dan 2 uur. Ze zijn met eten en alles daarom heen vaak zo'n 45 minuten bezig dus dan blijft er nog veel tijd over.
Op zich heb ik ook helemaal geen bezwaar tegen een lange lunchpauze maar als je op school bent dan kan je in die tijd ook niks anders doen. Je zit min of meer 'vast'. Leerlingen mogen niet van het schoolterrein af.
Als leraar kan je doen wat je wil dus die zullen daar minder bezwaar tegen hebben.
Mijn pauzes verschillen nog al. Officieel heb ik 1 uur maar soms moet ik in die tijd van gebouw A naar gebouw B dus dan is het sandwich in de auto. Soms heb ik aansluitend een uur geen vaste afspraken of colleges en dan maak ik van de gelegenheid gebruik om in de stad te gaan lunchen met vriendinnen. Dat is heel gezellig. Maar scholieren mogen niet van het terrein af dus die zijn beperkt wat ze in die tijd kunnen doen. Dan zou ik persoonlijk liever een uur eerder vrij zijn of later beginnen.
vera
26-12-2014 om 11:03
eindelijk
De onderwijswereld loopt altijd ver achter alles aan, maar dit duurt wel erg lang. Dit soort gegevens zijn idd al lang bekend. Zou mooi zijn als meer scholen er eens iets mee gingen doen. Liefst natuurlijk zo dat het niet ten koste gaat vd vroege vogels
Dochter van 11 hier pubert trouwens al jaren wat dat aangaat. In weekenden en vakanties niet naar bed te branden, en ik durf haar nooit te laten liggen in ochtend, weet echt niet tot hoe laat ze t zou volhouden, heb haar al eens wakker gemaakt rond 12..
Elisa Gemani
26-12-2014 om 13:39
Vera
Als je 's ochtends echt moeite hebt met wakker worden en opstaan, kan een lichttherapielamp heel goed helpen. Sinds wij die hebben, gaat het veel beter. Ook meer energie overdag en geen winterdip meer. Even 's ochtends 15-30 minuten de lamp op tafel bij het ontbijt en klaar. En zo duur zijn die lampen niet. De investering waard!
vera
26-12-2014 om 16:02
oke
Dank je voor de tip, kan er eens aan denken. Maar er is niet echt een probleem hier, door de weeks lukt het allemaal wel nog, en krijg ik haar redelijk op tijd in bed, ze heeft ook voldoende energie. Opstaan gaat niet heel soepel maar ook niet echt problematisch. Maar in het weekend gaat ze los en volgt haar eigen ritme...(maar ik vind dat niet erg dus is dat ook geen probleem, we spreken gewoon nooit vroeg af!)
Elisa Gemani
09-01-2015 om 15:23
Ijsvogeltje
Weet jij nog door wie die presentatie werd gegeven? Alle informatie is meer dan welkom. School van zoon is hier ook wel in geinteresseerd.
Reageer op dit bericht
Op dit topic is al langer dan 4 weken niet gereageerd, daarom is het reageerveld verborgen. Je kan ook een nieuw topic starten.