Profielkeuze
De eerste ouderavond over de profielkeuze is achter de rug. Wat uitleg over de verschillende profielen, een link naar een decanensite, uitleg over LOB, een papier over het traject wat school doet en dat was het dan. Nu klinkt dat heel wat, maar er is 1 ding uit de presentatie heel goed blijven hangen; volgens school hebben de ouders de meeste invloed op de profielkeuze van hun kind. Pff, alsof ik het weet? Ik zie alleen dat mijn dochter het makkelijker heeft met de exacte vakken dan met de alpha-vakken. Ze haalt even goede cijfers, maar voor de talen, aardrijkskunde en geschiedenis heeft ze gewoon veel meer tijd nodig. Nou ja, twee vreemde talen moeten toch.
Ik vind het lastig; ze is 14 en moet nu al een keuze maken. Maar wat gaat ze doen? De mentor vindt dat ze een NT-profiel zou moeten kiezen, evt. aangevuld met economische vakken omdat ze met zo'n profiel de meeste richtingen mee op kan.
Zelf heeft ze geen idee wat ze wil en zou het liefste de keuze nog wat willen uitstellen.
Is het een idee om eerst maar eens te kijken naar wat ze niet wil? En dan op die manier gaan afstrepen welke richtingen ze zeker niet wil gaan doen? In ieder geval wil ze niet de verzorging in, dat is duidelijk. Bij techniek denkt ze aan vies werk en een overall, maar dat hoeft toch helemaal niet? Werken met mensen lijkt het ook wel leuk.
Hoe kunnen wij haar helpen bij haar profielkeuze?
cijfers
We hebben hier ook gekeken waar ze de beste cijfers voor hadden. Gewoon even de cijferlijst van het afgelopen jaar erbij gehaald en besproken. En uiteraard voor welke vakken ze de meeste motivatie hadden.
Het kan een verrassing zijn. Zoon was altijd de meer wetenschappelijk geinteresseerde maar koos een Economie en maatschappij profiel. Mooi werkstuk gemaakt ook. Op het HBO is hij een veellezer, veelschrijver, spreekt en presenteert.
Dochter is veel minder de intellectueel, veel handiger en meer een doener, en die heeft een NG profiel (sinds ze natuurkunde heeft laten vallen). En benieuwd welke vervolgopleiding het over een jaar of twee gaat worden.
Wat ze wil worden
Wat ze willen worden kan nog zo veranderen. Tenzij ze daar een scherp beeld bij hebben, zou ik dat toch wat minder laten bepalen dan wat ze nu goed vol kunnen houden en waar ze gemotiveerd voor zijn.
Je kunt je ook sterk vergissen maar altijd zonodig later nog een tussenjaar doen met ontbrekende vakken als dat echt noodzakelijk blijkt.
Nu al kiezen
Nu al kiezen is inderdaad een drama. Vonden wij ook (zoon is nu 16). Bij de informatie avond op de school van zoon kregen we een waardevol advies (vonden wij). Namelijk dat school ook wel weet dat kinderen op deze leeftijd helemaal nog niet kunnen bedenken wat ze later willen en dat als ze het nu denken te weten dat ook geen zekerheid is. Kortom, het advies van school was: kies een profiel waar je goed in bent. Het is niet nodig om 'zo veel mogelijk' of 'zo hoog mogelijk' te kiezen, een belangrijk deel van de puberteit moet nog komen en het zo moeilijk mogelijk maken is vaak geen succes.
Kanttekening daarbij is dat school een belang heeft bij een hoog slagingspercentage, dus ik snap dat dit advies wellicht daar ook mee te maken heeft.
Ikzelf heb gekeken naar de toelatingseisen voor de verschillende universiteiten (zoon doet VWO), dat is beschikbaar op een website van de rijksoverheid en zo bekeken welke dingen echt uitgesloten worden als je een bepaald vak niet in je profiel hebt. Dat valt reuze mee. Zelfs zonder Frans in je profiel kun je nog Frans gaan studeren! Maar er zijn wel beperkingen natuurlijk, ons hielp dat in elk geval om vakken te kunnen afstrepen.
En, als te zijner tijd blijkt dat zoon heel graag een bepaalde studie wil doen, dan is dat zelfs door middel van summer school of deelcertificaat nog op te lossen. Dan zal hij daar waarschijnlijk heel gemotiveerd voor zijn waarmee het ook haalbaar wordt.
lastig
De keuze voor profiel is inderdaad lastig. Ik zou kijken waar ze goed in is. Ze lijkt minder moeite met de natuurkant te hebben dan de maatschappijkant, zoals uit je beschrijvingen blijkt. Als je gaat voor een n-profiel dan betekent dat helemaal niet dat ze in een overal rondloopt. Als je bijvoorbeeld een NT-profiel met scheikunde en biologie kiest, heb je zelfs een dubbel profiel, met NG erbij. Je kunt dan ook in de gezondheid werken, biologie, bio-technologie, milieuwetenschappen etc werken. Je kunt er ook mee voor de klas gaan (biologie, scheikunde, natuurkunde, wiskunde etc). Dus techniek is zoveel meer. Google anders eens met haar op allerlei sites van universiteiten en hbo's. Dan ziet ze wat alle mogelijkeheden zijn. Er zijn er zoveel.
selectiecriterium
Overigens heb ik zelf ooit de vakken gekozen waar ik het minste van wist, omdat dat bijvoorbeeld nog weinig gegeven was zoals biologie, scheikunde en natuurkunde. En daarom Engels laten vallen.
Economisch nut
Misschien waren het andere tijden, maar de nadruk ligt nu soms wat onevenwichtig op het economisch rendement en dat is wat mij betreft een beperking. Bovendien heeft een kind, wij kozen al aan het einde van de brugklas, ook eigen inzichten en interesses, die je kunt faciliteren en helpen uitvogelen.
AnneJ
"Bovendien heeft een kind, wij kozen al aan het einde van de brugklas, ook eigen inzichten en interesses, die je kunt faciliteren en helpen uitvogelen." AnneJ: hoe heb jij dat gedaan? Ik zoek naar dat soort handvatten.
Vragen
Je kunt vragen aan je kind wat er besproken is tijdens het mentorgesprek over de profielkeuze en dan vragen wat ze zelf denken of aan vragen hebben. En met ze bespreken hoe je het zelf gedaan hebt. En hoe de schoolkeuzes en carrieres van familie en bekenden verlopen is. En dat vormt ook wel het verhaal dat je kinderen maken denk ik.
Volgens zoon heeft hij, achteraf, een vergelijkbare keuze gemaakt. NT vakken hebben meer feitjes. Hij zocht zelf meer communicatie en nuance. Niemand is gecharmeerd van een betweter, het is nu eenmaal zo, dus hij wilde zich ontwikkelen in een richting waar hij niet handig in was.
Tijd, ruimte, geduld en onzekerheid
Zo'n vraag is vooral een vraag aan jou om daar tijd, ruimte, geduld in te brengen. Het hoeft niet meteen beslist maar er is wel een deadline, daar werk je naartoe. Ondertussen leef je met de onzekerheid wat het gaat worden. Dat hoort er nu eenmaal bij.
En ook je kind kan niet altijd onder woorden brengen waarom het tot een bepaalde keuze komt terwijl je dat wel serieus wil nemen. Je kunt samen naar woorden zoeken waarom je kind tot een bepaalde voorkeur of afkeur komt. Op het moment dat een kind daar zelf mee bezig is.
Je hebt nog even de tijd. Geef ruimte voor gesprekjes en evalueer dat rond de Kerst, zoiets.
Nu niet mee bezig houden
Ik kan me niet voorstellen dat ze het nu al moet weten, er komen nog zoveel mentorlessen vaak met een computerprogramma en allerlei vragen die ze moet gaan beantwoorden en dan volgt de definitieve beslissing toch pas in maart ofzo? Lekker even laten zitten nu en kijken hoe de vakken gaan want met andere docenten loopt het zo weer anders.
Wat later in het jaar zijn er altijd vakken die zeker wel worden gekozen en vakken die zeker niet worden gekozen en dan blijven er meestal toch maar 2 of 3 profielen over en ga je gewoon kijken welke vakken daar nog bij passen.
Lekker laten rusten nu.
keuze
Werd ook mede bepaald door een bepaalde toetst die ze maakten. Daar deden ze dan wel een paar weken over. Ik weet even niet meer welke toets het was. Geen cito oid maar meer een beroepskeuze toets waar je goed in bent en wat je leuk vindt. Ook hebben we wel gekozen op vakken die ze kon die dan in haar profiel paste. Welzijn. Ze is afgelopen jaar geslaagd. En doet nu mbo onderwijs ass. Hier was het advies ook. Kies vakken binnen een profiel waar je kind de meeste slagingskans heeft. Ook deze school heeft wat issues met slagings percentage (13 gezakten 17 her waar er dus ook nog een fiks aantal van gezakt zijn op 150 ll)
interessetest
hier op school deden ze in havo/vwo 3 een interessetest, kan heel verrassend zijn maar in het geval van zoon een bevestiging van hetgene wat hij al wist.
Verder doen ze ook nog allerlei activiteiten op het gebied van LOB. De kans dat je dochter over een tijd wel weet wat ze kan/wil kiezen is zeker aanwezig.
Blij
Op de school van mijn kinderen begeleiden ze de keuze heel goed. Voor er daadwerkelijk een profiel wordt gekozen zijn er mentorgesprekken, is er een studievoorlichtingsavond en een ouderavond (met kinderen). En als je er zelf niet uit komt kan de decaan je nog verder helpen.
Het eerste jaar (4 vwo) kiezen alle leerlingen een dubbel profiel (CM/EM of NG/NT), plus 2-4 extra vakken. Voor de 5e kiezen ze een definitief profiel (al dan niet met extra vakken).
Mijn zoon was blij dat hij eindelijk mocht kiezen... Dat had van hem ook wel één of twee jaar eerder gemogen 
Hier viel er niet zoveel te kiezen in de derde klas
Het kwam inderdaad neer op een maatschappelijk of een natuurprofiel.
Economie werd pas gegeven in de vierde klas. Dat kon daarna iedereen nog kiezen. Ook een derde taal was nog verplicht in de vierde klas (het is een gym, derde taal was Frans of Duits).
School had een schema uitgewerkt wanneer je nog kon overstappen op een ander profiel. Halverwege de vierde was alles nog mogelijk.
Eind vierde klas werden de keuzes echt duidelijk. Hoewel veel kinderen een dubbel profiel hielden door het slim kiezen van het keuzevak en het nemen van een extra vak.
Marieke, ik denk dat je dochter moet kiezen voor een natuurprofiel. Dat is erg breed. Het betekent zeker niet dat ze later de techniek in moet. Maar het geeft wel een goede basis qua bèta-kennis en het gaat haar makkelijk af. Ze kan één of twee extra vakken nemen in de vierde klas. Als ze die slim kiest, kan ze altijd nog overstappen naar een ander profiel.
Als je in het overzicht kijkt met verschillende studies kun je met een NT-profiel alle (of misschien op een of twee na) vervolgstudies kiezen. Als het kind in alle vakken even goed is zou ik dus zeker voor een NT-profiel gaan en dan evt. met economie, filosofie of een extra vreemde taal.
Mijn dochter heeft haar profiel overigens nagenoeg geheel op eigen houtje gekozen. Ze wilde per se een CM-profiel en ik heb flink op haar ingepraat om er toch ook nog economie bij te kiezen, maar dat heeft niet mogen baten 
Veranderd
Hier eerst een NT-profiel, maar na een jaar toch veranderd in NG. Natuurkunde viel zwaar tegen in de bovenbouw. Hier opvallend veel wisselingen wat betreft natuurkunde waar genomen. Wie van profiel verandert, moet alleen gedurende de vakantie paar toetsen inhalen van het wisselvak, zonder er les voor gekregen te hebben. Een gevalletje schriftelijke cursus.
Maar ja, NT moet je wel liggen.
Er is soms ook een gebrek aan leerkrachten die goed uit kunnen leggen.
Studieboek
De mening over leerkracht hou ik maar even voor me-.
Wat mij opviel was de schrijfstijl in de studieboeken. Wat een geblabla. De stijl was voor academici ipv ca. 16-jarigen. Best een verschil met de studieboeken van vroeger.
Als ik iets voorlas, viel ik vooral over de ingewikkelde zinnen, regels lang. Soms vroeg ik mij af of het nog wel klopte, wat er stond geschreven.
traject
Hier was ook een heel traject in de derde klas, veel facetten werden getest. Ook was het oordeel van de leraar belangrijk. Deze raadde af, aan of was neutraal. Helaas is naast Engels (wat wel goed gaat), een andere moderne taal verplicht want Frans en Duits werden beide afgeraden.
Dochter heeft heel lang getwijfeld of ze natuurkunde zou nemen, haar docent heeft haar over de streep getrokken. Ze maakt veel sommen als voorbereiding voor proefwerken en bij de overgang 4-5 VWO was het zelfs een van haar beste vakken (en ze vindt het leuk). Ze doet NG met natuurkunde en wiskunde a.
Bij dochter in de klas zijn deze zomer toch wel een aantal wijzigingen geweest. Scheikunde, wiskunde b, natuurkunde, informatica waren beruchte wijzigingen. Economie, tekenen, muziek, aardrijkskunde werden de alternatieven.
Te groot
Ik denk dat je het probleem veel te groot maakt. Je dochter hoeft nog helemaal niet te kiezen wat ze later wil worden of wat ze later wil studeren. Waarom zou je haar talen, aardrijkskunde en geschiedenis willen laten kiezen als ze daar moeite mee heeft? Kies gewoon de vakken die haar makkelijk af gaan. De kans lijkt me vrij klein dat ze later iets wil gaan studeren waar ze moeite mee heeft. Dan heeft ze nog eens geluk dat ze goed is in de exacte vakken, want met een NT-profiel wordt werkelijk geen enkele vervolgstudie uitgesloten. Zelfs voor economie hoef je geen economie in je pakket.
Ik ben zelf sowieso voorstander van het kiezen van een NT-profiel, ook als ze het wel denken te weten, dat kan in de komende 3 jaar nog zo vaak veranderen. Met een NT-profiel sluit je niks op voorhand uit. Voorwaarde is natuurlijk wel dat ze goed zijn in wiskunde, natuurkunde etc, anders zul je moeten uitwijken naar een E&M-profiel, wat op zich ook geen ramp is, want een kind dat slecht is in wis- en natuurkunde zal ook vast niet naar de TU willen.
Mijn beide kinderen hebben ook een NT-profiel (5 en 6 vwo), oudste omdat natuurkunde zijn favoriete vak was en jongste omdat wiskunde haar favoriete vak was (ze heeft dan ook wiskunde D er nog bij). Bij beide had ik in de 3e de indruk dat hun interesse in de medische richting lag, maar oudste gaat vrij zeker naar de TU en jongste heeft geen flauw idee.
Profielkeuze
Ook hier was er een compleet LOB-traject met boek, computerprogramma en gesprekken. Alsmede een beroepenavond door ouders. De docenten gaven ook advies.
Zoon (14, 4VWO) dacht altijd aan een NT profiel omdat hij erg geïnteresseerd was en is in natuurwetenschap, astronomie etcetera maar natuurkunde vond hij lastig en niet zo leuk; net zomin als scheikunde en biologie. Hij bleek ook toch tegen ieders verwachting in aanleg en affiniteit te hebben voor talen, geschiedenis en economie. Zeker economie en alles er om heen (ondernemen, financiën) heeft nu zijn interesse. Hij heeft dus voor E&M gekozen met geschiedenis, wiskunde B, Spaans, Cambridge English, informatica en M&O. Een prachtig, breed profiel. Eerst wilde hij Duits kiezen als tweede taal; op het laatst heeft hij dit veranderd in Spaans omdat hij Spaans leuker en makkelijker vond. Uiteraard hebben we vele gesprekken hierover samen gehad. Ik heb hem gezegd dat hij zich niet te druk moet maken over wat hij zou willen worden en wat hij zou willen studeren (dat is allebei nogal vaag uiteraard) maar dat hij moet kiezen wat hij nu niet te moeilijk vindt en vooral wel leuk en interessant. Het gaat er de komende jaren om dat het goed te doen moet zijn en dat hij het met enig plezier doet. Dat hij redelijke cijfers haalt en dat eindexamen haalt. En gedurende deze jaren komt hij er beter achter wat hij wel en niet zou willen en kunnen en krijgt hij een beter beeld van vervolgstudies en mogelijke beroepen. Op je 14e (of 13e) kan je dat onmogelijk goed weten. We hebben samen een lijst met vakken gemaakt in volgorde van interessant en makkelijk. Waar wil je je de komende jaren mee bezig houden? Welke vakken pertinent niet? En zo heeft hij voor dit profiel en deze vakken gekozen. Hier op school mag er trouwens niet van profiel/vakken veranderd worden. Je keuze ligt vast.
Er zijn meerdere wegen naar Rome. Heb je een bepaald vak niet voor een studie, kan je dit als zomercursus op de uni volgen, via schriftelijk onderwijs of via het volwassenenonderwijs. Daar wordt het vaak ook beter gegeven voor en door gemotiveerde mensen. Jammer als je zo'n vak kiest in je profiel omdat dit "moet" en je moet ervoor op je tenen lopen waardoor je wellicht in de knel komt met andere vakken en de motivatie eraf gaat. Of je blijft zitten. Kies datgene waar nu je interesse ligt en wat je aankan.
