Nieuw: Ontdek nu alle events en workshops bij jou in de buurt op het Ouders Eventplatform
Ouders en School Ouders en School

Ouders en School

Lees ook op

problemen in de klas (vervolg van de gymspullen)

Er zijn bij mijn zoon (groep 5/6) problemen in de klas. Ingrediënten: een paar moeilijke kinderen, een juf die vers van de pabo komt, een andere juf voor de andere dagen die andere regels in de klas hanteert dan de ene juf.

De situatie wordt steeds ongezelliger: vrij zware straffen, collectief nablijven (ook kinderen die niks hebben gedaan); nablijven als je werk niet af is (waar komt dat door, als het zo onrustig is in de klas...) en de geruchten nemen toe. Jongen die de juf uitscheldt voor kutjuf. Juf die terugschreeuwt. Jongens die elkaar hebben geslagen ín de klas. (zelfde) Jongen die zich nergens wat van aantrekt en onder schooltijd de klas uitloopt en naar huis gaat. Lessen vreedzame school (die eigenlijk bedoeld zijn om pesten tegen te gaan en sociale vaardigheden bij te brengen) worden belachelijk gemaakt in de klas. Er worden weinig leuke dingen gedaan in de klas; nu is het al november en er hangt bevoorbeeld nog niet één knutselwerkje in het lokaal.

Nu heb ik samen met een andere moeder al gepraat met de juffen en de directeur (allemaal apart, want gezamenlijk krijg je ze niet te pakken). Er wordt aan gewerkt, is ons gezegd (er zijn gesprekken gaande met de ouders van de probleemkinderen, en ze gaan een traject in met die kinderen. Gezien het type ouders vraag ik me af of dat ook maar enige zin heeft....).

Ik vraag me af of dat voldoende is, en ik neig ernaar om mijn zoon van school te veranderen als dit zo blijft. Hij zal waarschijnlijk nog 3 jaar met die kinderen in de klas moeten zitten, en dat vind ik eigenlijk niet zo'n optie. Ook zijn er andere jaren (heb ik van horen en zeggen) vaak problemen geweest met kinderen in de bovenbouw, dus wie weet zit er nog meer narigheid in het verschiet. Mijn man begrijpt me wel, maar ziet het anders: in de samenleving moet je ook kunnen omgaan met moeilijke mensen dus dit is ook een leerschool. Verder is het zo dat ik nog een kind in de kleuterklas heb, die het daar wel erg naar de zin heeft en het treft met een klein klasje (wat ook niet op alle scholen het geval is). Mijn oudste vindt het wel niet echt leuk in de klas, maar is niet zover dat hij van school wil veranderen.

Wat zouden jullie doen?


Karmijn

Karmijn

05-11-2013 om 16:11

Zwarte Pieten

aha, de 'probleemkinderen' krijgen de zwarte Piet. Het is hun schuld.

Trap daar niet in! Dat is een zwak excuus om het onvermogen goed te praten. Geloof mij, mijn kinderen hebben op zo'n school gezeten, waar de kinderen altijd de oorzaak waren van al het kwaad in de klas. Het lag NOOIT aan de leerkracht, altijd aan de kinderen. Dat is namelijk de makkelijkste oplossing voor de directie. Hoeven ze alleen maar die ouders lastig te gaan vallen en de overige ouders een hekel te laten krijgen aan die ouders. Verdeel en heers. Het probleem is weer voor een week of wat van het bureau van de directie.

'Probleemkinderen' (er zit er nu eentje naast mij, dus het raakt me), zijn die kinderen, die niet het vermogen hebben, om om te gaan met falende leerkrachten en een slechte sfeer. 'Normale' kinderen hebben die flexibiliteit wel. Die redden zich wel. 'Probleemkinderen' zijn weerloos, worden getraumatiseerd, verliezen hun kans op een goede schoolcarriere, worden afgeschoven naar het speciaal onderwijs, zitten met de brokken. Het líjkt alsof ze niet weerloos zijn. Dat komt doordat ze vechten, schelden, vloeken, lachen, klieren. Maar het zijn KINDEREN. Ze zijn weerloos en kwetsbaar. Hun toekomst hangt aan een zijden draadje. Het kan zo makkelijk de verkeerde kant met ze opgaan.

Ik wordt altijd woedend, als de schuld op 'probleemkinderen' wordt geschoven. Zij zijn namelijk het probleem helemaal niet. Mijn probleemkind, is nu helemaal geen probleem kind. Doordat hij nu wel op een goede school zit (gewoon regulier hoor). Het probleem is dat de school een onveilige omgeving is voor deze klas. Omdat er niet goed leiding wordt gegeven door de leerkrachten. Omdat vervelend gedrag niet effectief begrensd wordt. Omdat de klassenorganisatie niet op orde is. En omdat er een negatieve tendens in de klas hangt.

Er zijn niet veel 'probleemkinderen', die zich beter gaan gedragen van straf, van negatieve benaderingen, van schreeuwen, van uitgesloten worden voor de gymles, van op de gang moeten zitten. JUIST NIET. De problemen zullen groter en groter worden. Het probleemgedrag zal toenemen. Bij 'normale' kinderen werken deze methodes meestal wel. Voor hun is het verkeerde gedrag, namelijk een keuze. Ze maken de afweging: 'Kan ik er mee wegkomen? Wat is normaal? Kan ik er voordeel aan ontlenen om me zo te gedragen?' 'Probleemkinderen' maken deze afweging niet. Zij gedragen zich zo, omdat ze niet anders kunnen. Ze zijn impulsief (gedragen zich al, voordat ze nadenken), snel ontregeld (moeite met onduidelijkheid, onvoorspelbaarheid, getwijfel, overgangen, schreeuwende leerkrachten) of emotioneel labiel (heel snel hevig boos, vooral als ze angst ervaren. angst=agressie bij veel 'probleemkinderen').

Wat hebben 'probleemkinderen nodig? Dat is zo simpel, echt waar!
Ze hebben nodig: volwassenen positief blijven, kalm blijven, georganiseerd blijven en de moed niet opgeven.

Elke juf of meester die dat niet kan, is schadelijk voor de gezondheid van 'probleemkinderen'. En dat heeft dan weer gevolgen voor de sfeer. Want als het met 'probleemkinderen' slecht gaat, dan gaat het met de hele klas slecht. Dat effect hebben die stoornissen nu eenmaal.

Maar de problemen die deze kinderen maken, zijn niet de oorzaak van het probleem. Ze zijn slechts een symptoom. Een symptoom dat op speelt bij: negatieve volwassenen, een onveilige sfeer, straf, een angstige sfeer, chaos.

Karmijn

Karmijn

05-11-2013 om 16:17

wat ik zou doen..

Het klinkt als een onmachtige, onveilige school. Dat kun je merken aan het Zwarte Pieten, de slechte communicatie, het verdeel en heers, de slechte klassenorganisatie, het in het diepe gooien van een pas beginnende leerkracht, de onduidelijke regels, de straffen. Weet je zeker dat je je kind daaraan bloot wilt stellen?

Als de situatie werkelijk zo ernstig is, kan het jaren duren voor er verbetering optreedt. Misschien heb je hier met een positieve uitzondering te maken, maar mijn ervaring is, dat het onderwijs nu niet opvalt door effectieve, snelle veranderingen. Als er al eens iets verandert, dan duurt dat laaaaaaaaaaaaang.

Jouw kind is geen probleemkind. Hij kan waarschijnlijk zo naar een andere school. Dat zou ik dus doen.

Hanne.

Hanne.

05-11-2013 om 16:54

probleemkinderen

Wat zijn 'probleemkinderen'? Uit de beginpost blijkt niet of dat kinderen met probleem zijn (een "labeltje") zijn of 'gewoon' rot kinderen met bv weinig respect voor de juf die daardoor problemen veroorzaken.

Ik heb vorig jaar in een vrij vergelijkbare situatie gezeten. Een klas waar het niet goed liep een (nieuwe) directie die zich verschool achter 'ik ben nog nieuw, ik heb er geen zicht op'.

Wij zijn gebleven, omdat ik een verandering van school (nog)ingrijpender vond dan de gang van zaken. Wel ben ik er met mijn neus boven op blijven zitten om te kijken of beloftes werden opgevolgd. Zo rond de kerst kwam de kentering. Het beloofde traject is ingezet en het heeft een heel duidelijk effect gehad op de sfeer binnen de klas. Dit jaar gaat het top.

Ik zou het nog even kans geven. Het schooljaar is (pak'm beet) 8 weken bezig. Zo veel kans om iets aan de problemen te doen is er nog niet geweest. Ik neem tenminste aan dat niet op de 1e schooldag al duidelijk was dat er een probleem was.

Polletje Piekhaar

Polletje Piekhaar

05-11-2013 om 17:17

ik sluit me aan bij Karmijn

zij kan het prima vertellen hoe het zit. Ik ben ook in het trotse bezit van zo'n 'probleemkind...'
Feit dat je dan ook nog eens direct zo'n zin erbij zet als 'gezien het type ouders..'doe mijn haren te berge rijzen. Past er bij een bepaald kind ook een bepaald type ouder? Of maak jij dat ervan?

Ik snap precies wat je bedoelt hoor, met dat een klimaat in een klas enorm beinvloedt kan worden door allerlei factoren. En juist probleemkinderen of kinderen met een stoornis reageren daar extra gevoelig op. En reageren met nog meer probleemgedrag. Heel gemakkelijk om ze dan direct ook de schuld in de schoenen te schuiven. Maar ja, zo ziet het eruit he?
En echt, jij kunt van de buitenkant echt niet bepalen met welk type ouder je te maken hebt. Misschien denk jij dat je dat kan bepalen doordat je het gedrag van de kinderen ziet. Maar echt geloof me; oordeel niet te snel.

Karmijn

Karmijn

05-11-2013 om 17:44

Probleemkinderen

Wat zijn 'probleemkinderen'? Uit de beginpost blijkt niet of dat kinderen met probleem zijn (een "labeltje") zijn of 'gewoon' rot kinderen met bv weinig respect voor de juf die daardoor problemen veroorzaken.

Ik geloof niet in 'gewoon'rotkinderen. Ik heb er nog nooit eentje ontmoet. En ik loop al heel wat jaren in basisscholen rond. Ik heb het aan mijn zussen (onderwijzeressen) gevraagd en die kunnen zich ook geen 'gewoon' rotkinderen, herinneren.

Sommige kinderen hebben wel meer moeite om zich goed te gedragen. En dat lijkt misschien respectloos en 'rot'. Maar bedenk dat het bovenal voor die kinderen zelf heel 'rot' is. Want zij zijn nog steeds de KINDEREN. Zij zijn nog steeds weerloos en kwetsbaar. En hun toekomst hangt nog steeds aan een zijden draadje.

troelahoep

troelahoep

05-11-2013 om 20:22 Topicstarter

'rotkinderen'

Van de 'rotkinderen' bij mijn zoon in de klas is er voor zover ik ze ken er een die wellicht een labeltje heeft, want die is gewoon hartstikke maf. Moeder doet haar best, maar vader is wel een type aso waar alle vooroordelen op van toepassing zijn (teveel drank en sigaretten, meer interesse in andermans blote wijven dan zijn eigen vrouw) Een ander kind is een pestkop die aldoor commentaar levert op alles en iedereen in de klas (tijdens het kringgesprek, als iemand wat te vragen heeft. Juffen weten er geen raad mee, lijkt het.). Nog een ander kind komt uit een gezin type Tokkies, en de jongen die vecht in de klas en alle k*t-woorden al eens in de klas heeft geroepen heeft het thuis waarschijnlijk heel slecht. Hij is een van 3 kinderen en het kleine broertje wordt steevast te laat naar school 'gebracht'. Dwz hij wordt nog net niet van de scooter afgegooid bij het schoolhek. Let wel, het broertje is 5 jaar. De kinderen hebben een superslecht gebit, lopen op slechte schoenen, geen manieren, noem maar op.

Een op een zijn die kinderen best goed te doen of zelfs lief (de laatstgenoemde jongen kan het echt niet helpen), maar er komt dus ook een hoop rottigheid uit. Het is niet meer een kwestie van moeite met zich gedragen, maar in vind het best heftig. Daar kan zo'n kind zelf weinig aan doen, maar hoe lang moet ik mijn kind blootstellen aan 4 of 5 doorgeslagen kinderen in de klas, die zo nu en dan ook andere kinderen meenemen in hun gedrag? Het is er niet een die alle aandacht opeist, zeg maar.

Mamahippie

En toch moet de juf dus beter haar werk doen... Zij pakt het niet goed aan, hoe slecht kinderen ook worden opgevoed, een school kan daar nog heel veel in betekenen, ook voor de kinderen die jij beschrijft! Misschien wel juist....

Katniss

Katniss

05-11-2013 om 20:39

Eye opener

Goede opmerkingen van Karmijn. Ik moet bekennen dat ik dat wel eens uit het oog verlies. Zowel mijn oudste als mijn jongste hadden zo'n 'etterbak' in de klas. Jongste kan dat wel handelen, maar oudste werd er heel angstig en ongelukkig door. Dan lukt het mij dus niet meer om met medeleven te bedenken dat het een kwetsbaar kind is, maar zie ik vooral een etterbak waarvan het me niets zou verbazen als die het verkeerde pad op gaat. Triest ja, en mag je dan van een 'normale' leerkracht verwachten dat zij met dat soort 'probleemgevallen' om kan gaan. Bij oudste in de klas waren van de 21 leerlingen zelfs 7 zorgleerlingen. Ga er maar aan staan als leerkracht.

troelahoep

troelahoep

05-11-2013 om 20:40 Topicstarter

Polletje Piekhaar

ik neem aan dat jij niet 'het type' ouder bent. Niet een kansloze vader of moeder zonder opleiding, zonder interesse in wat dan ook, zonder respect (vreselijk woord...). Het is moeilijk om niet te oordelen als er uit mensen alleen rottig taalgebruik komt en áls ze bij school staan een sigaret en een biertje in de hand hebben (heb ik het vooral over de vaders). Die mensen hebben ongetwijfeld veel pech gehad in het leven, maar ze geven de ellende wel makkelijk door aan de kinderen op deze manier.

Ik vraag me af of jij dan geheel onbevooroordeeld kunt blijven. Ik ben onbevooroordeeld aan deze school begonnen; leek me een fijne school waar iedereen welkom is, terwijl andere mensen onze omgeving het al een 'naieve keuze' vonden. Die hebben hun kinderen allemaal op meer elitaire niet openbare scholen zitten, waar geen laagopgeleide of gekleurde ouder te vinden is. Ik wilde mijn kinderen niet op een hoogopgeleid eilandje hebben, maar wel op een school midden in de samenleving. Lastig is wel dat mijn kinderen nog steeds weinig met kinderen uit 'sociaal lage milieus' spelen, omdat die zich na de kleuterklas grotendeels lijken te ontpoppen tot rotzakjes en sletjes. Kun je die kinderen niet aanrekenen, maar ik kan daar ook niks mee.

troelahoep

troelahoep

05-11-2013 om 20:47 Topicstarter

is misschien niet de schuld van de leerkracht

Vandaag nog een gesprek met de andere juf, samen met een andere ouder. Juf vraagt letterlijk: "wat vinden jullie als ouder hoe ik die kinderen moet aanpakken". Geen idee. Ik ben geen leerkracht, ik zou totaal mijn geduld verliezen met een handvol van zulke heftige kinderen in de klas. Maar ik ben dan ook niet ertoe opgeleid om voor de klas te staan en die juf dacht ik wel.

Karmijn

Karmijn

05-11-2013 om 21:30

Niet alleen de leerkracht

Ik vind zoiets de verantwoordelijkheid van de HELE school. Alle leerkrachten met directie samen, maken de sfeer in een school.

Op de ene school waar mijn kinderen op zaten, ging het al vanaf groep 1 fout! Onduidelijkheid, veel ad hoc beslissingen, geen pro-actieve houding, zelfingenomen directie en leerkrachten (vooral degenen die er al járen werkten), leerkrachten die allemaal veel te onprofessioneel zijn. Die bijvoorbeeld tegen ouders gingen klagen over hun collega's. Die niet in de klas waren, als de kinderen binnenkomen. Leerkrachten die vooral vonden dat zijzelf erg goed bezig zijn, misschien wel bijna perfect...

Er ontstonden in de eerste klassen al vooroordelen tussen ouders onderling, negatieve relaties tussen leerlingen, groepjes in de klas van kinderen en ouders die elkaar 'geweldig vinden'. Kinderen die altijd alleen maar voor dat ene groepje kiezen om mee samen te werken. Etc. De klas is geen eenheid, maar een verzameling groepjes.

En als je dan op zo'n school, als beginnende leerkracht voor een groep komt te staan, waar de afgelopen jaren al van alles gebeurd is. En je krijgt niet de broodnodige ondersteuning, supervisie en coaching van je collega's en leidinggevenden, omdat iedereen op zijn eigen eilandje, in zijn eigen klas, zijn eigen schooltje aan het spelen is. Valt je dan wat te verwijten? Of is het een structureel probleem van de HELE school?

Ik ken ook een andere basisschool van binnen. En het verschil is enorm. De leerkrachten laten zich nooit negatief uit over hun collega's. Ze zijn aanwezig, stralen allemaal kalmte en duidelijkheid uit. Regels worden na geleefd, voorgeleefd. En de kinderen in de klas, hebben allemaal een samenwerkingsrelatie met iedereen.

Mamahippie

Jeetje, wat een vreselijke school waar jou kinderen op zitten. In èèn of andere achterbuurt? De kinderen ontpoppen zich als "rotzakjes en sletjes" zeg je. Als ik je verhalen hier lees valt er van de ouders inderdaad niets te verwachten. Niet opgeleid en onbeschoft naar jou idee. Ik zou mijn kinderen van school afhalen. Dan maar op een elitair eiland.
Het klinkt wel romantisch, je kinderen op de "openbare school waar iedereen welkom is" maar hoe doe je dat dan straks als je kinderen gaan kiezen voor een VO school? Weer een "Tokkie school" omdat je sociaal gezien dan goed bezig bent?
De kinderen waar bijvoorbeeld Karmijn over praat zijn de kinderen met gedrags- en leerproblemen, zij krijgen vaak extra hulp en begeleiding en er is extra geld voor beschikbaar. Met aanpassingen doen ze het vaak prima in het reguliere onderwijs. De leerlingen op de school van jou kinderen klinken van een ander kaliber. Gewoon asociaal en uit lagere milieu`s. Ik vind er weinig romantisch aan, al is het triest voor de kinderen. Niemand kan kiezen waar zijn of haar wiegje staat.

Nils

Nils

05-11-2013 om 21:49

Karmijn

"Niet alleen de leerkracht
Ik vind zoiets de verantwoordelijkheid van de HELE school. Alle leerkrachten met directie samen, maken de sfeer in een school".

Hier mis ik de leerlingen en hun ouders: ook zij zijn verantwoordelijk voor de sfeer op school.

troelahoep

troelahoep

05-11-2013 om 23:50 Topicstarter

karmijn

Dat klopt, het is ook niet iets wat een leerkracht in haar eentje kan oplossen. Het probleem is hierbij ook nog dat er twee beginners voor de klas staan, een juf die rechtstreeks van de pabo komt en voor de ander is het haar derde jaar hier op school, die klaagt dat ze vanaf het begin al invallers en stagiaires als duo kreeg. Ik reken het de juffen ook niet persoonlijk aan (alhoewel het net wel even zo leek hoe ik het had opgeschreven, realiseer ik mij nu...) maar ik vind het wel heel apart dat een juf aan mij vraagt hoe ik het zou oplossen. En niet op een toon van 'los jij het maar lekker zelf op als je het zo goed weet' , maar meer 'ik doe m'n best, hebben jullie nog suggesties?'. Ik heb niet het idee dat de verhoudingen in het team niet goed liggen, behalve met de directeur misschien. Die stopt ermee na dit jaar (pensioen) maar hij lijkt aardig opgebrand, en hij heeft een hoop van zijn doelen niet kunnen realiseren dus in die zin is hij ook nog teleurgesteld (denk ik). Het team maakt op mij wel een enthousiaste indruk, romantisch ingesteld misschien (in Wils bewoordingen).

Het is wel zo dat er in voorgaande jaren ook al wel problemen waren in de bovenbouw met moeilijke kinderen, dus het lijkt een structureel iets. Daar merkten wij zelf niet veel van, maar nu onze oudste dus in de hogere klassen komt zijn worden die stoute kleutertjes vrij onhandelbaar. En ook heus niet de hele school zit vol met tokkies, maar zo'n 30% van de kinderen komt wel uit een kansarm milieu (en dan zijn niet alle kansarmen aso's, maar daar zitten ook laagopgeleide allochtonen bij, alleenstaande ouders met psychische problemen etc.). Dat is toch best veel. Zoon heeft bijvoorbeeld al van 3 kinderen in zijn leerjaar meegemaakt dat er een ouder is overleden (1 zelfmoord, 1 alleenstaande moeder met slechte gezondheid en 1 'normale' voortijdige dood. Ook nog een ouder die al diverse zelfmoordpogingen heeft ondernomen, waardoor de kinderen totaal onhandelbaar zijn. Die kinderen zijn naar speciaal onderwijs gegaan).

Nu probeer ik mij als ouder die zich verantwoordelijk voelt actief op te stellen in de MR enzo en gaan er steeds meer beerputten open.... en dan worden de twijfels over deze school wel groter.

Anoniem

Anoniem

06-11-2013 om 09:19

"Slechte schoenen"

Tja, als je op slechte schoenen loopt en een slecht gebit hebt, dan ben je een rotkind? Sorry hoor, maar die reactie raakt me best.

Heb zelf een goede fulltime baan, heb alles voor mijn kinderen over, maar door andere omstandigheden heb ik toch een aantal jaren erg krap bij kas gezeten. Niet ieder moment had ik geld om nieuwe schoenen voor de kinderen te kunnen kopen. De kinderen waren dan misschien al wel aan nieuwe schoenen toe, maar ik moest wachten op de kinderbijslag. Daarbij had jongste een periode veel antibiotica gehad, waardoor haar gebit ook niet bepaald optimaal was. Dus een rotkind?

Zelf heb ik het vermoeden dat een aantal andere ouders op school mij ook als 'dat type ouders' zien. Tja, ik ben dik en loop niet in de modernste kleding.Ik heb alles voor mijn kinderen over en laat mezelf op de laatste plaats komen, zoals zoveel ouders. Misschien oog ik als een tokkie. Sommige kinderen zeggen tegen mijn kinderen dat ze van hun ouders niet bij mijn kinderen mogen spelen (een van de redenen waarom ik dat vermoeden heb). Maar hebben die ouders wel eens een praatje gemaakt? Kennen die ouders mij? Nee, ik breng de kinderen in de ochtend naar school, fiets meteen door naar mijn werk en in de middag kom ik zelf ook meestal niet op school, maar ze worden wel altijd netjes gehaald.

Tja, ik heb dus rotkinderen en zij hebben 'zo'n type ouders'.

Hanne.

Hanne.

06-11-2013 om 09:23

'gewoon' rot kinderen

Laat ik mijn eerdere formulering aanpassen. Rot' kinderen bestaan uiteraard niet, dat heb ik erg ongelukkig geformuleerd. Mijn excuses.

Wat ik bedoel is dat je m.i. heb je twee soorten 'probleemkinderen'
- Kinderen die een medisch probleem hebben en daardoor soms anders met situaties omgaan dan je op grond van hun leeftijd zou verwachten
- Kinderen waar (op aspecten) de opvoeding achter is gebleven en die daardoor gedrag vertonen wat voor hun leeftijd ongewenst is.

Hoewel de groepen qua gedrag soms het zelfde lijken maakt het voor hoe je een groep aanpakt maakt het veel uit welk type 'probleemkinderen' je mee te maken hebt.

Een kind dat thuis niet geleerd heeft dat je niet slaat en scheldt zal er wellicht wat van opsteken als er consequenties (straf) aan dat gedrag verbonden worden. Een kind die dat thuis wel leert maar door zijn eigen medische achtergrond die impulsen niet kan beheersen zal weinig van straf leren. Wel zal je de eigenwaarde van zo'n kind de grond in booren als je gaat straffen. Want hij doet al zijn best alleen lukt het nog niet.

Karmijn

Karmijn

06-11-2013 om 09:54

Onderscheid

Oke Hanne, ik snap geloof ik wel wat je bedoelt. Je schrijft:

'Wat ik bedoel is dat je m.i. heb je twee soorten 'probleemkinderen'
- Kinderen die een medisch probleem hebben en daardoor soms anders met situaties omgaan dan je op grond van hun leeftijd zou verwachten
- Kinderen waar (op aspecten) de opvoeding achter is gebleven en die daardoor gedrag vertonen wat voor hun leeftijd ongewenst is.'

Maar weet je wat zo lastig is, je kunt dit onderscheid in feite niet maken.

Mijn zoon behoorde volgens de school tot de tweede groep die je beschrijft. Zij vonden echt dat zijn gedrag door onze falende opvoeding veroorzaakt werd. En in die ervaring staan wij niet alleen. Bij heel veel ouders van zorgenkinderen, hoor je dat. Dat komt doordat het gedrag van onze zoon er precies zo uit ziet, als het gedrag van een kind, wat helemaal niets van thuis heeft mee gekregen. Onze zoon schold trouwens nog veel en veel erger dan 'rotjuf'. Dan was ik allang blij, als hij zich tot dat soort termen beperkte. En hij liep verschillende malen weg. Naar huis, of zich verstoppen in de omgeving van de school. Lichamelijk agressie viel gelukkig wel mee, maar hij heeft wel een keer een juf geschopt en een tafel omgegooid. Ook heeft hij heel veel materiaal op school gescheurd. Echt een 'rotjoch' hoor. Vloekend en tierend.

En dan wordt zo vaak gedacht dat dit komt door 'de opvoeding'. Maar het opvoeden van de eerste groep kinderen (kinderen met een stoornis) is zo oneindig veel moeilijker dat het opvoeden van 'normale' kinderen. Je kan het eigenlijk niet goed doen. Dat is onmenselijk. Ik heb honderden fouten gemaakt in de opvoeding van mijn zoon. Ik maak ze nog steeds. En sommige fouten zijn echt schadelijk voor hem. Dat kan bijna niet anders. Sommige kinderen hebben zoveel nodig. Hier lees je een voorbeeld. http://www.lotjeenco.nl/praat-mee/willemien/entry/willemien/schaamte.html

Zo ook bij kinderen uit je tweede groep. Die kinderen komen dan uit gezinnen waar ze niet de normen en waarden aanleren, zoals jij die je kinderen aanleert. Maar, gek genoeg, worden niet álle kinderen uit zo'n gezin, 'probleemkind'. Sommigen pikken het wel op. Van de school, van de buurt, van een buurvrouw en ook van een ouder, die soms echt wel zijn best doet. Andere kinderen, misschien wel uit hetzelfde gezin niet. Zou het dan niet zo zijn, dat de kinderen die het niet oppikken, net als mijn zoon, ook moeite hebben met hun impulsen, hun beslissingsvaardigheden, hun reactie op onvoorspelbaarheid en onduidelijkheid? Ik weet het haast wel zeker. Dus ook deze groep is gebaat bij: Positief blijven, kalm blijven, georganiseerd blijven en niet opgeven. Dat is echt voor iedereen de beste aanpak hoor.

En bij georganiseerd blijven, kunnen best regels horen. Duidelijke regels, met natuurlijke consequenties. Wij hebben thuis ook regels. We blijven van elkaar af. We houden rekening met elkaars persoonlijke ruimte. We stoppen, als iemand je vraagt op te houden. Etc. En als mijn zoon zich niet aan deze regels houdt, dan krijgt hij ook zijn 'straf'. Beginnende met een afwijzende moeder, eindigend met een time-out. En alles wat daar tussen zit.

Maar het is zoooooo belangrijk, dat het aanleren van gedragsregels, positief, kalm, georganiseerd en volhardend gebeurt. Dus ook de opvoeder moet zich aan de regels houden. Ik blijf ook van mijn kinderen af. Ik houdt ook rekening met de persoonlijke ruimte van mijn kinderen. Ik stop, als mijn kinderen dat vragen... Etc.

Vaak is het zo, dat op scholen de volwassenen denken dat de regels niet voor hen gelden. Dan ga je al de mist in. Juist bij kinderen die het nog moeten leren. Vaak is het ook zo, dat scholen pas regels op gaan stellen, als 'het niet lekker loopt'. Ook dan ga je de mist in. De regels moeten gelden, nageleefd en voorgeleefd worden, vanaf het eerste contact dat de kind met de school heeft, nog voor groep 1, tot het laatste contact. Anders leren juist de kinderen die het thuis niet krijgen, er helemaal niets van.

En dan nog iets over die 'sociaal zwakkere' ouders. Ik ben er van overtuigd, dat er bij sociaal zwakkere ouders, het percentage mensen met bijv. adhd, hoger is. Adhd-ers zijn oververtegenwoordigd in gevangenissen, bij alcoholverslaafden, bij depressieve mensen. Dus die ouders, die het opvoeden moeilijk schijnen/blijken te vinden, die vallen zelf voor een groot deel ook in de eerste groep van Hanne.

troelahoep

troelahoep

06-11-2013 om 10:06 Topicstarter

Anoniem

neehoor, je bent niet een rotkind op basis van je schoeisel en je gebit. Het is wel, samen met het gedrag van de kinderen een teken dat de kinderen verwaarloosd worden thuis. Voorzover dat woord al van toepassing is (want rotkinderen worden gemaakt en niet geboren) is voor mij een rotkind een kind dat op welke wijze dan ook zeer onwenselijk gedrag vertoont. Dus bijvoorbeeld schelden/slaan, zeer egocentrisch zijn, geniepig zijn, dat soort dingen.

Met een slecht gebit bedoel ik dus dat er de afgebrokkelde bruine tandjes voor in de mond zitten, en je maakt mij niet wijs dat dat enkel door medicijngebruik zou komen, vooral niet als meerdere kinderen in een gezin een slecht gebit hebben en de kinderen veel snoep krijgen. Dat in combinatie met stevig overgewicht al op kleuterleeftijd. Met slechte schoenen bedoel ik een kind dat sandaaltjes/slippers van het goedkoopste soort heeft waar zijn tenen al ruim een centimeter overheen steken. In oktober, als het niet echt meer sandalenweer is. Dan heb je geen oog voor hoe je kinderen erbij lopen. Je kunt arm zijn, maar dan nóg zijn er mogelijkheden om schoenen in de juiste maat te verkrijgen voor je kinderen. Bedenk erbij dat de moeder er, áls ze bij school staat er wel picobello bij loopt met elke keer andere hair extentions, nieuwe schoenen, gegraveerde gouden tandjes en uitbundig gelakte nepnagels.

Wat vervelend voor je dat andere mensen jou en je kinderen mijden! Maar, heb je enig idee hoe het komt? Alleen op basis van uiterlijk, nee toch zeker? Heb je zelf wel eens een praatje gemaakt met andere ouders? Ik ken je verder niet dus ik kan niet oordelen, maar ik heb even een voorbeeldje:

Hier op school was een gezin met een alleenstaande moeder (met goede baan) en 4 kinderen, en die kinderen waren echt totaal onaangepast. Moeder kwam wel elke dag bij school, was er echt wel voor haar kinderen, maar het was ergens totaal spaak gelopen in de opvoeding. Als je met haar praatte kwamen er alleen negatieve dingen uit, ze had overal problemen en sorry dat ik het zeg, ze had ook bepaald wel het talent om mensen tegen zich in het harnas te jagen. En wat betreft het gedrag van haar kinderen had ze echt een bord voor de kop. Die kinderen zijn allemaal van school verwijderd vanwege ernstig grensoverschrijdend gedrag (vernieling, manipulatie, samenzwering en diefstal) en geen enkele school wilde ze natuurlijk hebben. Moeder is met haar gezin naar de andere kant van het land verhuisd en daar beginnen de problemen waarschijnlijk weer van voren af aan. En sorry, die kinderen die kwamen er bij mij echt niet in als ze zouden willen afspreken. Heel sneu, want de jongste was nog maar 7 en dan al een potentieel crimineeltje.

troelahoep

troelahoep

06-11-2013 om 10:16 Topicstarter

maar Karmijn,

vind jij dan dat een kind als jouw zoon te handhaven is in het gewone onderwijs, wat ook de achtergrond is van zijn gedrag (slechte opvoeding/medisch probleem/combi). Wat jij beschrijft komt bij een jongen in de klas geregeld voor. Ik vind dat heel heftig. Of dat nou de schuld van de ouders is of niet (daar dreigt de discussie heen te gaan), dat kun je toch niet hebben in een klas met 27 leerlingen? Zonder opvang voor het kind als hij de klas uitloopt? En tuurlijk, sociaal zwakke ouders hebben zelf ook problematiek waar ze zelf niet alles aan kunnen doen. Maar het is geen excuus om de boel maar in het honderd te laten lopen. Die ouders van dat jongetje hier in de klas komt in ieder geval uit een probleemgezin.

troelahoep

troelahoep

06-11-2013 om 10:20 Topicstarter

ehh,

wat wilde ik zeggen met de laatste zin.... ik geloof dat ik wilde aangeven dat Karmijn neem ik aan niet een 'sociaal zwakke ouder' is, maar die ouders van dat jongetje dus wel. Ouders die geen enkele betrokkenheid tonen met hun kinderen, tenminste niet voor de buitenwereld.

Niet te geloven

Dat er over rotkinderen etterbakjes, sletjes en probleem kinderen wordt gesproken.

Het zijn kinderen.....

Kinderen met gedragsproblemen, dat wel.

En dat die invloed gebben op een klas betekend dat de juf, eigenlijk heeft Karmijn gelijk: de hele school, beter hun werk moeten doen. Volwassenen zijn hier degenen die de fouten maken. En als een kind vanuit huis een basis mist, dan betekend dat nog niet dat het een opgegeven zaak is. School betekend daar alles in en dat is voor ALLE kinderen een voordeel!

Rafelkap

Rafelkap

06-11-2013 om 11:21

praten over andere kinderen

Ja dat vind ik ook wel erg hoe er over kinderen gesproken wordt. Praat je ook in die termen tegen je kind over andere kinderen?

Ik leer mijn zoon al dat ieder kind dingen moet leren, de ene leert sommige dingen sneller dan het andere, niet alleen leren zwemmen, maar ook bv hoe je met je boosheid omgaat.
Het is net als met wisselen, bij de een gaat dat al met 5, de ander heeft met 8 nog een fietsenrekje. Het maakt niet uit, het komt wel, 'iedereen' in z'n eigen tempo. Het zijn allemaal kinderen, die alles wel leren op den duur, als ze tenminste gezond zijn.

mamahippie: de juf vraagt jou om advies, maar dat zou ze aan haar collega's en de directeur moeten vragen. Als jouw kind ondergesneeuwd raakt doordat leerkrachten daar niet goed weten om te gaan met bepaald gedrag, zou ik overstappen naar een school met een beter pedagogisch beleid.

Karmijn

Karmijn

06-11-2013 om 11:31

Ja mamahippie

Mijn zoon is op een gewone school te handhaven. Hij had voordat hij dit gedrag vertoonde in de klas, namelijk al vier jaar op een gewone school gezeten.
Toen de problemen die dit gedrag veroorzaakten (de totaal verkeerde aanpak van de juf: straffen, schreeuwen, streng zijn), aangepakt werden, verdween zijn 'probleemgedrag' als sneeuw voor de zon.

Het gedrag van een kind met gedragsproblemen is een signaal, dat er eisen aan het kind worden gesteld, die het kind niet kan beantwoorden. Als je de eisen/de verwachtingen aanpakt, zal het probleemgedrag verdwijnen. Als je van gehandicapte gaat verwachten dat hij de marathon gaat lopen, krijg je problemen.
Als je van een kind met een stoornis gaat verwachten dat hij rustig blijft als zijn leerkracht staat te schreeuwen voor de klas, dan krijg je problemen.

Als het mis dreigt te gaan met onze zoon, dan moet je hem met rust laten. Zodat hij zich kan 'herpakken'. Sinds leerkrachten dat moeten, van ambulante begeleiders, gaat het ook niet meer mis. Bij ieder kind met gedragsproblemen, zullen er handelingen van volwassenen zijn, die deze gedragsproblemen oproepen. Als je stopt met die handelingen, zal het probleemgedrag verdwijnen.

Als je geen probleemgedrag meer hebt, dan kun je gaan werken aan het behalen van je uiteindelijke doelen met dit kind. Als het kind probleemgedrag vertoont, kun je namelijk helemaal NIETS. Het kind leert er helemaal NIETS van. Het is alleen maar schadelijk.

Je zult eerst moeten de-escaleren en dan pas gaan sleutelen aan het gedrag. Middels een gesprek, waarin je samen onderzoekt wat er nu precies het probleem is en wat er mogelijke oplossingen voor zijn.

Dit heb ik niet zelf verzonnen. Ross Greene heeft dat idee ontwikkeld en uitgewerkt.

De kinderen uit de klas van jouw zoon, die hebben toch ook de eerste jaren van de school, het gered? Die vertonen toch niet al jarenlang deze problemen? Anders had je niet nu dit draadje geopend. Er is dus iets verandert, wat maakt dat deze kinderen zich nu niet meer goed kunnen gedragen. Dat zal niet hun thuissituatie zijn? Of is daar laatst iets in veranderd? Het zal ook niet de klassamenstelling zijn, voor zover ik het begrijp? Dus het heeft te maken met de leerkrachten die voor de klas staan. Die doen iets anders dan de leerkrachten van vorig jaar en daarom gaat het mis.

Of is het zo dat deze kinderen al vijf jaar zich zo misdragen?

Jillian

Jillian

06-11-2013 om 11:41

Lastig

Natuurlijk is het aan de school om dit op te pakken en inderdaad dat moet in team verband gebeuren. Het lijkt me heel lastig als je als leerkracht geen team om je heen hebt waarmee je kan brainstormen en praten over problemen in de klas en die je steunen. En andersom die ook kritisch kunnen zijn over je functioneren. Heel veel valt en staat met het team en de verhoudingen daar binnen dat team.

Of er geen rotkinderen bestaan durf ik niet te zeggen. Ongetwijfeld heb je kleine psychoten rondlopen. Ik weet nog van vroeger toen ik zelf klein was een paar kinderen uit de buurt die echt gemeen waren. Maar hoe dat kwam dat weet ik dan weer niet maar de uitwerking was niet erg prettig. Maar goed verreweg de meerderheid van de kinderen is best bij te sturen in de juiste omstandigheden en zal als omstandigheden beter zijn ook beter gedrag laten zien.

Het blijft natuurlijk lastig. Bij mijn zoon zat een keer een jochie in de klas die de sfeer zeer onveilig maakte (schelden tegen de leerkracht en andere leerlingen, fysiek geweld tegen andere leerlingen) waardoor veel andere kinderen zich ook niet meer prettig voelde. Mijn zoon voelde zich bijvoorbeeld helemaal niet veilig meer in de klas. De juf had duidelijk niet de pedagogische kwaliteiten om goed met dit kind om te gaan. Ligt dat aan de juf? Deels misschien. Maar deels ook aan gebrek aan ondersteuning voor de juf, de opleiding van de juf die nu eenmaal gericht is op het gemiddelde kind en misschien ook wel aan de ouders die te weinig meedachten (dat weet ik in dit geval overigens niet). Het blijft gecompliceert want je wilt natuurlijk proberen om alle kinderen een zo goed mogelijke opleiding te geven en dat is in dit soort gevallen heel lastig. Deze jongen is uiteindelijk naar het speciaal onderwijs gegaan maar wie weet was dat niet nodig geweest. De situatie was voor de andere kinderen in elk geval niet meer te doen en de juf was blijkbaar niet bij machte om die situatie om te draaien.

Karmijn

Karmijn

06-11-2013 om 11:59

speciaal onderwijs

Jillian, ik denk dat heel veel kinderen om die reden (incompetente leerkrachten) naar speciaal onderwijs gaan. Ik vraag me nog steeds af, of het de moeite waard is geweest, alle ellende die wij doorstaan hebben om kind op regulier onderwijs te houden. We zullen het nooit weten. En dan gaat het nu gelukkig goed met hem.

Waar wij zo tegen aanliepen, is dat je als ouder echt keihard moet werken, om maar enigszins als partner te worden gezien, door de school. De neerbuigendheid, de minachting, de betutteling. Ik was zo geschokt! (ook daar moet je nog mee dealen, dat je als een onmondig kind wordt behandeld, door die organisatie waar jij je vrije tijd bestede aan versieren, voorlezen, luizencontrole, schoonmaken, etc.) Terwijl jij de deskundige bent, wie kent het kind beter, dan de ouder?

En dan zijn wij nog hoog opgeleide, goed Nederlands sprekende, boven modaal verdienende ouders, met een stabiele relatie en zonder psychiatrische ziekten. Wij hebben werkelijk álles mee. Hoe zou dat zijn voor anderen, die niet onze gelukkige omstandigheden hebben?

Als zo meteen passend onderwijs in wordt gevoerd, dan hebben ouders helemaal niets meer te vertellen over hun kinderen met problemen op school. Dan hoeft de school helemaal niet meer naar de ouders te luisteren. Dat wordt nog wat.

Jillian

Jillian

06-11-2013 om 12:28

Karmijn

Speciaal onderwijs is ook zeker niet altijd de verkeerde keuze. Ik ken kinderen die daar enorm opgebloeid zijn. Voor onze zoon is het ook nog even kort een optie geweest. Dat was al wel 8 jaar geleden en met de aangescherpte regels is het nu vast geen optie meer voor kinderen zoals hij. Wij hebben gekozen voor een andere reguliere school nadat we op de eerste school min of meer vast liepen. Dat kant van het verhaal heb ik dus ook meegemaakt. Ik ben blij dat we een andere reguliere school hebben gevonden waar hij wel goed past en dat we inderdaad zelf de keuze hebben kunnen maken welke school het beste was voor ons. En uiteraard een school die onze zoon ook wilde hebben. Nu was zijn gedrag ook niet zo enorm extreem verder maar toch is het prettig als een school je kind ook echt wil hebben. Dat was bij de eerste school gewoon niet zo.

Maar ik heb ook gezien dat het in de klas hebben van een kind met moeilijk gedrag een enorme impact kan hebben op de andere kinderen. Mijn zoon (dat is niet dezelfde zoon als die in het eerste deel van het stukje maar mijn jongere zoon) wilde op een gegeven moment echt nauwelijks meer naar school, zo bang was hij voor dat andere kind. Dat was dus ook een moeilijke situatie. Maar het heeft inderdaad geen zin om het kind de schuld te geven of zijn ouders of de individuele leerkracht. Het is een gecompliceerd samenspel tussen het gedrag van het kind, de leerkracht, de ouders en de rest van de school waarin een schuldige aanwijzen weinig zin heeft.

Het is goed dat kinderen met een gecompliceerde problematiek ook naar gewone scholen kunnen. Het is minder goed dat het speciaal onderwijs hierdoor in de verdrukking komt want ik ben er echt van overtuigd dat dit soms een goede oplossing is. Maar het is natuurlijk ook weer niet de bedoeling dat het een afvalputje wordt waar je elk kind dat zich iets anders dan gemiddeld gedraagt maar naar toe stuurt.

Mamahippie

Ik laat de discussie over 'probleemkinderen' even voor wat het is en wil vanuit mijn ervaring iets toevoegen.

Mijn kinderen zitten (of zaten) op een wijkschool waar het begrip 'witte armoede' handen en voeten hebben gekregen. Hoewel het niet altijd eenvoudig is, denk ik dat mijn kinderen enorm veel hebben geleerd wat betreft sociale vaardigheden. Mijn oudste (nu 18) is in staat om met heel veel verschillende soorten mensen om te gaan. Dit vaak in tegenstelling tot haar beschermd opgevoede mede-gymnasiasten.

Maaaarrrrr.... het is beslist niet altijd rozengeur en maneschijn. Kinderen en ook ouders die ongeremd hun emoties uiten (verbaal danwel fysiek) kunnen heel bedreigend overkomen, zeker op jonge kinderen. Zo hadden wij laatst nog een uit de hand gelopen ruzie op school (tussen ouders) waar zelfs politie aan te pas is gekomen.

Mijn leidraad is altijd geweest: mijn kind moet zich veilig voelen. Essentieel daarbij is een sterk team van onderwijskrachten dat feeling heeft met verschillende soorten kinderen en ouders en opgewassen is tegen eventuele problemen.

Een wat mindere juf of meester voor een jaartje is te overzien. Maar als het hele team en de directie daarbij niet om kan gaan met een roerige leerlingepopulatie, heb je denk ik een structureel probleem. Dan wordt het tijd om naar een andere school uit te zien.

troelahoep

troelahoep

06-11-2013 om 13:25 Topicstarter

altijd al lastige kinderen....

.... maar ze worden wel langzamerhand lastiger. Kinderen van een jaar of 6-7 plegen doorgaans iets minder ernstiger vergrijpen in de klas als ze vervelend zijn. (nu gaat het om kinderen van 8 tot 10 jaar) Ik kom nu wel op een punt dat het wat mij betreft over de schreef gaat in de klas. In de kleuterklas waren de kinderen allemaal nog wel lief; de een is wel wat stouter dan de ander, maar geen vervelende situaties in de klas. Ik kan nu al zeggen welke kleuters bij mijn jongste in de klas waarschijnlijk later problemen gaan geven. Het scheelt overigens ook dat de kleuters een heel goede, zeer ervaren leerkracht hebben.

Het klopt dus ook wel dat het veel uitmaakt wat voor leerkracht er voor de klas staat. Ik denk ook dat het lesgeven in de klas moeilijker wordt naarmate de kinderen ouder worden, een leerkracht van groep 8 moet van een zwaarder kaliber zijn dan de juf van groep 3, zeg maar. Het is na een paar gesprekken op school met de juffen, de directeur en in de wandelgangen met wat andere ouders wel duidelijk dat de juffen die nu voor de klas staan de situatie niet aankunnen. De ene leerkracht komt vers van de pabo, en is naast een andere juf gezet voor wie het nu het 3e jaar is hier op school. Hiervoor werkte ze in het speciaal onderwijs, en ze klaagt dat ze geen goede start heeft gemaakt hier op school en aldoor invallers en beginners als duo krijgt. De juffen zijn niet goed op elkaar afgestemd, ze hanteren elk andere regels ook. Nu moet ik wel zeggen dat de juf uit het speciaal onderwijs zelf ook wel een speciaal type is hoor. Ze is behoorlijk warrig, is altijd laat met mededelingen, stuurt een raar informelig soort e-mails naar ouders en schuift ook wel makkelijk dingen af. Ik heb inmiddels begrepen dat zij in het docententeam wel een beetje de vreemde eend in de bijt is.

troelahoep

troelahoep

06-11-2013 om 14:05 Topicstarter

n@nny

Ik denk dat de school waar jouw kinderen op hebben gezeten vergelijkbaar is met de onze. (fijn dat sommige mensen het wat bondiger kunnen formuleren dan ik zelf!

Ja, dat is zeker een voorwaarde, dat de kinderen zich veilig voelen op school. Mijn zoon voelt zich niet onveilig (er wordt zover ik weet ook niet of weinig gepest), maar de sfeer is niet goed in de klas. Andere ouders krijgen ook berichten van kinderen die op hun tenen lopen om maar geen straf te krijgen. Veel straffen, die niet veel uithalen en bovendien zijn ook kinderen de dupe die niets doen. Ik ben momenteel ook bang dat de kwaliteit van onderwijs eronder lijdt, als er zoveel tijd uitgaat naar brandjes blussen in de klas.

Het wordt mij inderdaad langzaam duidelijk dat de school de populatie lastige kinderen niet altijd in de hand heeft. Hier vorige jaar ook ouders die bedreigingen uitten naar de directeur, ging toen om de moeder met de 4 losgeslagen kinderen. Ik vraag me af in hoeverre het team dat helemaal aan te rekenen valt dat er zulke problemen zijn. Wat dat betreft lijkt de school soms wel het putje van de wijk/stadsdeel wat dat betreft, de verdeling zwart/wit-arm/rijk over de basisscholen in mijn woonplaats is wat dat betreft verre van ideaal.

troelahoep

troelahoep

06-11-2013 om 14:18 Topicstarter

Marsy en Rafelkap

ach kom zeg, tuurlijk praat ik niet zo over die kinderen met mijn kinderen thuis. Maar het geeft wel een beeld over wat voor types het gaat hier op het forum, zonder uitvoerige beschrijvingen te geven van de betreffende personen. Hoe ik ze ook moet omschrijven, het is verkeerd. Als ik zeg dat ze er onverzorgd bijlopen mag ik niet zeggen dat ze waarschijnlijk verwaarloosd worden (terwijl moeders er piekfijn uitziet). En ik ben er ook iets minder goed in om mij genuanceerd uit te drukken, sorry.

Tegen mijn zoon zeg ik altijd dat die kinderen er niet altijd veel aan kunnen doen dat ze zo stout zijn, dat ze niet zoveel geluk hebben als hij waar ze geboren zijn. Sommige ouders hebben zelf problemen met geld of andere dingen waardoor ze niet goed voor hun kinderen kunnen zorgen. En daardoor gedraagt zo'n kind zich zo slecht, omdat hij boos en verdrietig is. En dan krijgt ie ook nog eens straf van de juf aldoor. En natuurlijk, dat klinkt logisch omdat hij stout doet op school, maar de juf of iemand anders zou dat eigenlijk anders moeten oplossen als hij stout blijft doen.
Overigens probeer ik wel altijd kritiek op de juf te vermijden, maar intussen geven de kinderen zelf al aan dat de juf stomme afspraken maakt.

Reageer op dit bericht

Op dit topic is al langer dan 4 weken niet gereageerd, daarom is het reageerveld verborgen. Je kan ook een nieuw topic starten.