ADD / wat kan zorgprotocol bieden?
hoi,
binnenkort hebben we gesprek met zorgcoördinator en zoon (15, 3 havo) omdat hij onlangs diagnose ADD heeft gekregen. Er staat op de website van school niets specifieks over zorgprotocol m.b.t. ADD (wel aantal zaken m.b.t. dyslexie). We weten op zich wel ongeveer waar zoon hulp bij zou kunnen gebruiken en bekend is dat kinderen met ADD langer de tijd krijgen voor toetsen (of minder vragen hoeven te maken). Dat zou bij zoon al zeker wat van de stress weghalen. Hij is overigens onlangs met concerta begonnen.
Nu is mijn vraag: hebben jullie voorbeelden van regelingen of handige hulpmiddelen op middelbare scholen voor ADD'ers? Dan hebben we iets meer voorbereidende informatie en kunnen we een beetje beoordelen of deze school er veel of weinig aan doet, en wat we eventueel kunnen voorstellen.
Overigens heeft zoon ook Aspergertrekken - opvallend genoeg om door psychiater genoemd te worden - en de effecten daarvan liggen (o.a.) bij groepsgedrag, vrienden maken etc. Daar zal het gesprek misschien ook over gaan, als zoon dat wil. Hebben jullie misschien vanuit jullie schoolervaringen ook daar hulpmiddelen voor gezien?
Alvast bedankt,
Anjer
Hier
was de diagnose al sinds eind groep 4 bekend, maar dat verandert op zich denk ik niet veel aan hoe het op de middelbare school gaat. Ik zal je zeggen waar voor ons (zoon voor de tweede keer in 3 VWO, geen medicatie want die doet bij hem helaas niets) de moeilijkheden en aandachtspunten zitten.
Zoon heeft inderdaad de toezegging dat hij meer tijd mag nemen voor toetsen. Daarbij moet je op een aantal dingen letten: het is niet vanzelfsprekend bij elke docent bekend, dus zorg dat (via de mentor of zelf via rechtstreekse mail) alle docenten daarvan op de hoogte worden gebracht. Zorg ook dat je zoon, als het eens niet goed is gegaan, zelf naar de betreffende docent stapt om een afspraak te maken voor een herkansing, docenten komen daar over het algemeen niet zelf mee. Of, als hij dat te moeilijk vindt, dat hij contact zoekt met de mentor/zorgcoördinator om een herkansing te regelen. Zorg in ieder geval voor goed contact tussen jullie en de mentor.
Soms zit zoon apart bij een toets, omdat hij extra tijd mag gebruiken en het lokaal voor een volgende les beschikbaar moet zijn bijvoorbeeld. Dat heeft wisselend succes. De ene keer vindt hij het wel prettig om alleen te zitten (minder afleiding), de andere keer krijgt hij het zelf niet voor elkaar om gefocust te blijven en is dus juist de stimulans van klasgenoten die ook aan een toets werken juist prettiger. Tja, daar kun je natuurlijk niks mee, maar het is wel goed je te realiseren dat 'trucjes' niet altijd (hetzelfde) werken... Je zoon zou kunnen experimenteren met plekken in de klas (voorin, zodat de docent in de gaten kan houden of hij aangehaakt blijft) of juist in een aparte ruimte voor toetsen. Hij moet zelf ervaren wat voor hem werkt.
Verder is noteren en bijhouden van huiswerk natuurlijk een dingetje. Zoon mist standaard wat er in de klas wordt gezegd daarover. Maar helaas is Magister bij ons op school alleen een leidraad. Je kunt dat oplossen door een 'buddy' in de klas te regelen die zorgt dat jouw zoon ook alles goed in zijn agenda heeft staan. Mijn zoon wil dat niet, met alle gevolgen van dien.
Onze zoon heeft de eerste twee jaar regelmatig gesproken met zijn mentor, de zorgcoördinator en een maatschappelijk werker. Om te checken of alles nog goed ging. Hij vond dat zelf van tevoren vaak niet fijn, maar achteraf had hij er dan wel een goed gevoel over.
Huiswerk zitten wij eigenlijk nog steeds naast. Hij kan moeilijk op gang komen en dwaalt vervolgens veelvuldig af. Dus wij bieden dan houvast, wijzen hem erop dat hij afdwaalt en zo. En we overhoren natuurlijk, maar dat is op zich niet anders dan bij andere kinderen denk ik.
Wat je schrijft over Aspergertrekken, dat hoort heel erg bij ADD heb ik van onze psychologe gehoord. Het dagelijks leven kost een ADD-er al zoveel energie dat er niet veel overblijft voor sociaal gedrag. Nu zoon is blijven zitten merk ik dat hij daar wat meer ruimte voor krijgt, ook heeft hij nu een fijnere klas dan voorheen (al was die op zich prima en voelde hij zich daar goed; blijkbaar kon het toch wel beter). Hij heeft nu ook een vriendinnetje in deze klas, tja, dat komt de concentratie natuurlijk niet ten goede 
.
Hopelijk lukt het jouw zoon ook al beter om aan het groepsproces deel te nemen als de medicatie zijn werk doet.
Tot slot: er zijn veel hulpmiddelen beschikbaar, maar pubers zijn meestal niet genegen daar gebruik van te maken. Ze willen niet opvallen en niet anders zijn dan de rest. Dus ik denk dat je daar niet veel aan zult hebben, maar het moet zoeken in hemzelf helpen goed voor zichzelf te kunnen zorgen. Dus als hij hulp nodig heeft dat ook vragen. Dat is bij ons meteen het moeilijkste stuk, maar op een middelbare school sta je als ouder natuurlijk veel meer op afstand dan op een basisschool, dus hij zal wel moeten...
Er zijn ook een aantal boeken die je zou kunnen lezen. Slim, maar... is er bijvoorbeeld een. Er zijn ook verschillende titels die gaan over (het ontbreken van) executieve vaardigheden, google daar ook eens op.
Heel veel succes en sterkte, het is vast niet makkelijk voor jullie en je zoon, hoewel een diagnose wel ook vragen zal beantwoorden.
ik lees mee
Ik lees mee. Hier zoon in de 2e van de middelbare school en zijn gebrek aan concentratie begint nu echt op te breken. Ik geloof overigens niet in een standaard protocol voor iedereen met eenzelfde diagnose. De ene AD(H)D;er is de andere niet. Een kind is zoveel meer dan zijn diagnose.
Vooralsnog doet school weinig extra. Ik zou ook eerlijk gezegd niet weten wat ze zouden kunnen doen... We zijn op dit moment wel bezig met extra tijd voor toetsen. Niet op basis van zijn ADHD-diagnose, maar vanwege zijn slechte handschrift. Hij kan wel leesbaar schrijven, maar het kost hem (te) veel tijd. Als dat schrift goed zou zijn, zou er voor hem ook geen reden zijn om extra tijd te vragen.
Wat hier goed werkt: schoolwerk/huiswerk doen met muziek op (geluidswerende koptelefoon werkt bij hem juist averechts, muziek zorgt voor een goede 'ruis', waardoor hij beter kan focussen. Huiswerk gaat gelukkig allemaal via Magister. Hier ligt het zwaartepunt momenteel op hulp bij huiswerk. Hij gaat iedere middag naar huiswerkbegeleiding en wij helpen er ook nog behoorlijk intensief bij. Plannen is nog een brig te ver: dat doe ik allemaal voor hem. Eerst maar eens zorgen dat hij überhaupt een pagina tekst kan lezen zonder af te dwalen.
Ik zou dus vooral focussen op de behoefte die je kind heeft. Die is niet veranderd door de diagnose. Sterker nog: misschien wordt de hulpvraag juist wel kleiner nu hij medicijnen heeft, dat zou maar zo kunnen.
engeltje, ijsvogeltje
dank voor jullie reacties! Het gesprek is denk ik ook wel iets meer voor hem bedoeld, eigenlijk: dat hij eens met iemand erover praat die meer kinderen kent met ADD en die 'gewoon' wat standaard dingen vertelt. Dat zou voor zoonlief misschien al een soort eye opener zijn.
De diagnose is dan wel recent, maar hij zelf is er inderdaad niet anders door geworden 
. De begeleiding die we samen met hem al een aantal jaar bedacht hebben is erg uitgebreid (o.a. huiswerkbegeleiding, thuis helpen overzicht opbouwen, werken met online agenda, zelfstandigheid opbouwen) en levert ook echt veel op, aan zelfkennis voor hem, leren leren, hoe hou je je motivatie vast als je merkt dat het zoveel tijd en moeite kost.
En de concerta doet het goed bij hem, hij merkt vooral veel effect bij motivatie/beloningsgevoel, drempels minder hoog, makkelijker stoppen met zich laten afleiden (zichzelf 'tot de orde' roepen), maar duidelijk is natuurlijk wel dat hier thuis en bij huiswerkbegeleiding veel op hem afgestemd is.
Ik ben blij dat hij op een vrij grote school zit (1400 leerlingen) want juist daar kan hij oefenen hoe het in het 'echte' leven gaat en wat de hobbels zijn waar hij tegenaan loopt.
Dat is eigenlijk ook de reden om met concerta te starten; om op school beter geconcentreerd te zijn, daar minder tijd kwijt te raken aan dromen/niet opletten. Het zou hem zoveel tijd schelen als hij niet alles thuis alsnog een keer moest leren of maken. In de brugklas kon hij soms alles thuis opnieuw doen als hij in de klas had geprobeerd te werken. Dat gaat nu echt heel veel beter, hij wil ook graag meer tijd overhouden voor leuke dingen en is dus gelukkig nog steeds gemotiveerd om te kijken hoe die hobbels aan te vliegen. De cijfers voor toetsen zijn niet in verhouding soms tot de tijd die hij erin steekt, omdat hij onder tijdsdruk en door slordigheid/afgeleid zijn het niet goed voor elkaar krijgt. Maar bij begripsvakken gaat dat gelukkig wel beter, als hij het interessant vindt en begrijpt.
En alles wat er aan praktische hulp op school kan zijn waar hij gebruik van kan maken, als hij dat wil, lijkt mij op dit moment mooi meegenomen. Ik denk dat nu juist met concerta schoolhulp wat meer gaat helpen, met de bedoeling natuurlijk dat hij het op een gegeven moment weer zonder kan (zonder concerta? zonder hulp? ik weet niet).
Wat Asperger betreft: na het starten met concerta gaf hij aan dat hij wat makkelijker op tijd is bij de les, wat minder hoeft te racen als de bel opeens gaat. En hij zag toen dat als je eerder in het lokaal kwam, dat je dan kon kiezen waar je kon gaan zitten en dat je dan bij leukere groepjes kon gaan zitten . En daar komt hij dan in 3 havo achter . . . .
Hij komt er vast en zeker, dat weet ik, maar toch is zo'n diagnose nu wel iets wat helpt om het 'echt' te maken en niet meer iets waarvan ik jarenlang sterke vermoedens had maar wat ik niet wilde zeggen omdat ik dat niet nodig vond en niet helpend vond. Nu is de diagnose goed om te "hebben" want het is iets van hem, het is aan hem om zichzelf te leren redden met alle leuke en moeilijkere kanten die hij heeft.
Meer input van andere voorbeelden blijft welkom overigens, is er bijv. iemand die ervaring heeft met 'coach' oid op school?
Anjer
Vraag aan IJsvogeltje
Sorry dat ik inbreek op dit topic. Ik lees belangstellend mee maar kan je niet veel adviseren mbt school omdat we zelf ook aan het zoeken zijn.
Met betrekking tot jullie zoon met adhd (of add) en een slecht handschrift, zo een heb ik er hier ook maar dan op de basisschool. Toetsen maken kost veel tijd en gaat ten koste van de kwaliteit. Ik denk ook dat hij daarom niet altijd kan laten zien wat hij kan. Hij werkt wel onaflatend hard (wat ik bewonder) maar vooruitgang gaat langzaam. En dat doet zijn motivatie geen goed. Hij heeft een paar jaar ergo gehad maar helaas werkte de toenmalige leerkrachten niet mee (kwamen afspraken niet na). Nu twijfel ik welke weg we moeten inslaan.
Hebben jullie ooit ergotherapie overwogen om handschrift te verbeteren? Waar had je zoon baat bij en waar niet?
En de extra tijd voor toetsen, kan dat (ook) al op basisschool?
Fruitella
Ja, we hebben behoorlijk wat ervaring met fysio/ergo-therapie. De fysio heeft zelfs nog 'training' gegeven aan de RT'er op school, zodat zij ook extra begeleiding aan hem (en aantal anderen) kon geven. We hebben het op den duur 'opgegeven', beter dan dat ging het gewoonweg niet worden. Zoals een wijs oud-forummer altijd zei: je kind is geen kleiwerkje dat je eindeloos kan boetseren tot het 'af' is.
Hij hoefde op de BS niet meer de verplichte vulpen te gebruiken, mocht blokletters schrijven ipv schrijfletters en mocht langere teksten op de laptop doen. Extra tijd hebben we nooit overwogen; hij was toch altijd als eerste klaar, had echt tijd genoeg.
Of extra tijd kan op de BS (maar ook op VO) of niet, hangt volgens mij echt van de school af. School zal ervan overtuigd moeten zijn dat de motorische beperking ervoor zorgt dat kind het niet binnen de tijd afkrijgt. Bij een kind dat bovendien een concentratie-probleem heeft en slordig werkt, is het natuurlijk de vraag of meer tijd de 'kwaliteit' zal verhogen. Ik kan mij voorstellen dat scholen daar wel kritisch op zijn. Mijn indruk is trouwens dat middelbare scholen veel zakelijker/professioneler zijn in dit soort afwegingen. Op de basisschool ben je veel afhankelijker van wat een juf zinvol acht. Maar goed, dat is puur gebaseerd op onze eigen ervaring
IJvogeltje
Dank je voor je reactie. Het bevestigt mijn huivering (er is niets geregeld, niets staat vast, alles staat of valt met de wil van de leerkracht, IB-er, school in zijn geheel).
