Taaltopic

Oeps!

Nu echt te snel op verzenden gedrukt. Ik voelde ME niet aangevallen natuurlijk en niet MET.

Ad Hombre, interessante kwestie in #84

Ad, jij verbeterde iemand die schreef: "menig smartfoon is". Je beweerde dat het "menig smartfoon zijn" moet zijn.

Lees dan toch eens onderstaand artikel van Peter-Arno Coppen

http://www.neder-l.nl/newindex.html?http://www.neder-l.nl/bulletin/2002/10/021014.html

Het begint met:
Wat moet het zijn: 'Door uw steun is menig landhuis en kasteel gered' of 'Door uw steun zijn menig landhuis en kasteel gered'? Die vraag kreeg ik van de week voorgelegd. Hm. Dat is nou eens een kwestie waar je er met taalgevoel alleen niet echt lijkt te komen. Je kunt er wel een beetje taalkundig bij redeneren. Dat is nog niet eens zo moeilijk.

Dan komt er een interessant betoog vol met nevenschikkingen, ieder, menig, menige, zelfstandige naamwoorden, nomina et cetera, waarna hij als volgt eindigt:

In elk geval lijkt samentrekking bij 'menig', juist omdat het een groot aantal aanduidt, uiterst ongelukkig. Daarmee is de puzzel in het oorspronkelijke voorbeeld opgelost. Het is niet 'zijn' maar 'is', maar eigenlijk is er een derde oplossing: de constructie kan helemaal niet. Hè, eindelijk eens een taalkundige die zegt dat een taaluiting niet kan. Terug naar de normen en waarden.

Peter-Arno Coppen

dat snapte ik

Dat snapte ik heus wel, maar je wierp een interessante kwestie op. Vooral de conclusie van Coppen was interessant: Het is niet 'zijn' maar 'is', maar eigenlijk is er een derde oplossing: de constructie kan helemaal niet.

Het hele artikel vond ik interessant, maar ik ben dan ook taalkundige, dus op een nerderige manier geïnteresseerd in dit soort dingen.

Wat gebruik jij het woord correleren trouwens raar. Correleren aan? Dat lijkt me niet correct. Maar is het misschien wel hoor.

Heerlijk, zo'n zeikdraadje over taal.

Tango

Fijn dat je het zo ziet. Ik trok het mij op zich niet aan, omdat er wel vaker misverstanden ontstaan waar ik me over verbaas, maar toch goed om van jou zelf te horen, dat ik het goed heb ingeschat.

Barbara

Heel goed. Maarruh als je de betreffende post nog eens goed doorleest en correleert aan de post waarop ik reageer kun je hopelijk zien dat dat ironisch bedoeld was. De schrijfster maakte een fout met 'menig' en ik reageerde erop met: dan moet je ook consequent zijn en schrijven...

"Menig smartfoon zijn"

(Ja, ik ben een complex mens)

Weer iets opgestoken

Aha, het is 'correleren (met)'. 'Correleren aan' lijkt mij een verbastering door de betekenis van het woord; samenhang of ook wel koppelen aan.

Zou dit van oorsprong Engelse woord tijdens de invoering in de Nederlandse taal een Hollands sausje hebben gekregen, zoals dat wel vaker voorkomt.? Denk aan buro of discussie. Of is dit een gevalletje dialect.

Wel leerzaam in ieder geval. Barbara, bedankt. Het is altijd boeiend te lezen hoe een woord verklaard kan worden.

https://www.linguee.nl/nederlands-engels/vertaling/correleren.html

Barbara

"Wat gebruik jij het woord correleren trouwens raar. Correleren aan? Dat lijkt me niet correct. Maar is het misschien wel hoor."

Inderdaad, ik gebruik het in de betekenis van 'iemand correleert iets met iets anders' (bekijkt in samenhang, of zoals Flanagan zegt koppelen aan), i.p.v. 'iets correleert met iets anders'.

Het zou zomaar kunnen dat ik dat helemaal zelf verzonnen heb. (de kans dat iemand het ooit overneemt lijkt me minimaal).

(twee gelijke postjes met een hele nacht ertussen, over complex gesproken)

"correleren"

Ik gebruik het ook regelmatig, wanneer er tussen twee situaties een verband lijkt te zijn, hoewel er (nog) geen oorzakelijk verband kan aangetoond worden. Niks mis mee. Denk ik .

Correleren

Ik heb t opgezocht.
Mensen correleren niet iets aan iets anders, zoals Ad t gebruikte. Dat is meer iets als mensen zien een verband met ... of mensen refereren aan...

Twee dingen of zaken kunnen correleren. Ziektes en sterftecijfers. IJver en schoolcijfers. Onbeschermde seks en soa’s. Er is dan een correlatie.

En dat is geen causaal verband! Maar kindertjes, dat is voor een andere les 😜

[OT] "correlatie en causaliteit"

Is een uiterst interessant en belangrijk onderwerp, maar leer maar eens een schaap een croque monsieur eten...

WTF?

Het is een klassieke instinker in dictees en ik had er nog nooit over nagedacht.
Maar ik ben nu een stukje aan het schrijven over het intieme leven van cilindersloten en plots viel het me op: het meervoud van het substantief "olie" wordt net hetzelfde gespeld als de infinitief van het werkwoord, namelijk "oliën". Maar ook "olies" mag, blijkbaar, volgens Van Dale.
Ik heb het altijd moeilijk met dingen als knieën, zeeën, ...
Ik moet dringend eens een cursus Nederlands gaan volgen, denk ik. Het is nodig.

Cursus

Sinds ik woorden check mbv de taalunie, zie ik ook interessante opfriscursussen en workshops voorbij komen. Ik ben alleen bang dat die cursussen voor mij te hoog gegrepen zijn.
Taal is niet mijn ding; rekenen des te meer. Zodoende let ik op dat ik geen geld over de balk gooi door inschrijving voor een workshop die boven mijn pet gaat.
Maar dit zou voor een ander het ei van Columbus kunnen zijn.

Deze post riekt naar spam maar is gelijkertijd zo passend bij het doel van dit draadje; foutloos schrijven. Daarom toch maar geplaatst.

Er zijn toch tal van mogelijkheden

om zo'n dingen gratis of goedkoop te volgen? Hier toch.

Vrijwel al onze scholen voor volwassenen hanteren lage tarieven en doorgaans zijn er ook nog extra-voordelige tarieven -of het is helemaal gratis- voor "senioren", langdurig zieken, gehandicapten, lage inkomens, werklozen, ...
Jongeren (en ouderen) kunnen hier terecht in ons "tweedekansonderwijs". Dat is zo goed als gratis.
Je kan je aan een universiteit laten inschrijven als "vrije student". Ook dat is niet duur.
En dan vergeet ik nog een pak andere mogelijkheden.

Jullie hebben dat ongetwijfeld ook allemaal, maar jullie, net als wij, zouden dat wat meer onder de aandacht moeten brengen.

ieën, Yvan

of er wel of geen e bij komt, heeft met de klemtoon te maken.

oliën: klemtoon op de o, dus niet op de lettergreep die op -ie eindigt --> geen extra e
knieën: klemtoon op knie, dus extra e. (parodieën, fantasieën)

Zo'n zelfde klemtoonregel geldt voor de verdubbeling van de k.

perzik: klemtoon op per --> meervoud perziken (haviken, monniken, zwezeriken)
maar blik, blikken

Daarom heet ook iemand uit Bussum een Bussumer, al schrijft (bijna) niemand dat zo, omdat (bijna) niemand die regel kent.
Behalve ik.

En vanaf nu dus

wij ook (hopelijk).
Mijn dank.

ieën,

In een ander draadje kwam net het woord fantasien voorbij. Ik dacht, hé, als deze reageerder de post van Barbara had gelezen, had ze vast die fout niet gemaakt.

Aanhalingstekens

Excuus voor het ontbreken van de aanhalingstekens.
Die zijn ook wel lastig op zijn tijd.

Gelukkig!

Genootschap Onze Taal leert mij net dat een gedachte geen aanhalingstekens behoeft.

https://onzetaal.nl/taaladvies/aanhalingstekens-en-leestekens/

Flanagan

Klopt, er zijn hele romans met dialogen zonder aanhalingstekens.

Yvan: zo'n dingen

Ik weet dat Vlamingen het wel vaker zeggen, maar bij een meervoud (dingen) hoort zulke.
Dus: zo'n ding en zulke dingen.
Het is gemakkelijk te onthouden, want zo'n is kort voor zo een.
Eén dingen, dat kan niet.

Taalkundige

Van die dingen, ja, van die dingen.

Taalkoe

In een reactie gebruikte ik het woord afwasmachine. Direct rinkelden de alarmbellen; is het nu vaatwasser of afwasmachine. Afwasmachine klinkt namelijk zo ouderwets omdat het uit meer letters bestaat; niet erg economisch.
De blog van taalkoeien hielp mij uit de brand..

https://taalkoeien.wordpress.com/2008/01/11/vaatafwasmachine/

Vaatwasser?

Dat lijkt mij een beetje teveel op "dishwasher".
Dat een woord "ouderwets" klinkt omdat het meer letters telt vind ik een wat eigenaardige redenering .

Vaatwasser

Vaatwasser is in Nederland heel gangbaar. Het is óf afwasmachine óf vaatwasser, lijkt mij . Vaatwasmachine ziet er m.i. uit als een contaminatie van vaatwasser en afwasmachine.

Yvan

In de moderne tijd leeft de stelling 'time is money'. Hoe korter, hoe sneller, hoe goedkoper dus beter.
Denk maar aan alle afkortingen in reacties. Vb irl.

Trouwens de Vlaamse blogger legt uit waar het woord vandaan komt.

Veder in plaats van verder

Ik kom steeds vaker ‘veder’ tegen in plaats van ‘verder’. Ik hoop elke keer op een spelfout, maar omdat ik het steeds vaker zie, lijkt het daar niet op. Herkennen jullie dit?

Juline

Het is me nog niet opgevallen, maar mogelijk spreken mensen de eerste r niet meer uit en omdat veel mensen neigen tot fonetisch spellen krijg je dan i.d.d. veder of vedder. Zit een soort analfabete logica in.

Andere verklaring

Het viel mij op dat de letter r' zo dicht bij de letters d en e staan, dat het missen van de letter r m.i. eerder een snelheidstypfout betreft.

Flanagan

google eens op: veder forum site:forum.kindertelefoon.nl

Verklaringen
[ ] de kindertjes van tegenwoordig tikken echt supersnel
[x] de kindertjes van tegenwoordig spellen fonetisch en lezen nooit een boek

Echt een feest van het analfabetisme op die site...