De suggestie van het weglaten van voedingsproducten: het nocebo effect

Onlangs een interessant artikel gelezen over het nocebo effect. Dat is dus het tegenovergestelde van het placebo effect. Bij het placebo effect voelen mensen zich vaak beter, maar belangrijker, er is zijn soms ook daadwerkelijke verbeteringen, ondanks dat ze helemaal niet een bepaald medicijn hebben gekregen maar een nepmedecijn maar dat niet weten. Iets placebo toedienen is ontwikkeld om te kijken of een medicijn daadwerkelijk helpt. In de loop der jaren is door deze placebo methode een neven-werking ontdekt: nl. dat bij een relatief hoog percentage van de mensen die een placebo krijgen, tóch daadwerkelijk verbetering optreedt. De conclusie die hieruit getrokken wordt is dat ons brein, ons welbevinden, onze suggestie, de positieve instelling (ik heb nu een medicijn dat mij van m'n klachten afhelpt), in staat is om biologisch zelf voor verbetering te zorgen. Terwijl het uiteindelijk maar suggestie is, maar tóch kan helpen.

Een omgekeerde methode is het nocebo effect. Velen geloven dat je door het weglaten van bepaalde voedingsmiddelen (bijv. e-nummers, gluten, lactose enz) je beter gaat voelen, je geen last meer hebt van huiduitslag/eczeem/buikklachten/vermoeidheid/hoofdpijn enz.
Voor de duidelijkheid: het gaat dan niet om mensen die daadwerkelijk aantoonbaar ziek worden van iets (bijv. bij het eten van gluten bij coeliakie patienten, of een pinda-allergie e.d.). Er zijn diverse wetenschappelijke testen gedaan, waaruit blijkt dat ook hier door de suggestie van het weglaten er door je biologische systeem en je brein verbetering kan optreden.
Eerst zijn er testen gedaan die meer met placebo te maken hebben. Proefpersonen kregen een braak-tabletje met het doel om te kijken of dit effectief genoeg was. Echter, ze kregen geen braaktabletje maar een tabletje met alleen een beetje suiker o.i.d. Wat bleek: ca. 20% van de proefpersonen moesten daadwerkelijk braken. De suggestie dus.
Toen hebben ze een test gedaan met een volkomen glutenvrij dieet bij proefpersonen. Uiteraard proefpersonen die geen coeliakie hadden, maar proefpersonen die dachten (of een vermoeden hadden) dat het eten van gluten bepaalde klachten veroorzaakte, zoals vermoeidheid, huiduitslag, darmproblemen enz. Deze proefpersonen kregen een periode lang volkomen glutenvrij eten, mochten alleen eten wat ze in de proefperiode voorgeschoteld kregen door het onderzoeksteam. Gewoon normaal eten, als ontbijt/lunch/diner, drinken en tussendoortjes, maar dan wel volledig zonder gluten. Althans, dat dachten ze......... In werkelijkheid kregen ze de ene week inderdaad volkomen glutenvrij eten en drinken, maar de andere week met de gangbare hoeveelheden gluten, en een periode met véél gluten. Wat bleek: Ook hier was er een behoorlijk percentage die zich gedurende en na de gehele periode zich veel beter gingen voelen en voelden. En ook aantoonbaar, dus huiduitslag verdwenen, geen hoofdpijn meer enz. Hieruit kwam dus dezelfde conclusie als bij het placebo-effect: de suggestie bij het nocebo-effect doet iets met je brein c.q. biologische systeem.

Ik vond het een heel interessante wetenschap. Aan de andere kant maakt het het ook nog lastiger om te bepalen wat wel of niet goed voor je is. Los van aantoonbare allergiën of het feit dat je bepaalde voedingsstoffen, vitaminen, mineralen echt nodig hebt, dus weet dat je (bijv. bij een aantoonbare allergie) iets beter niet kunt eten en weet dat je bepaalde voedingsproducten ook echt wel moet eten.

Ik moest ook ineens denken aan een vriendin die het bloedgroep-dieet wilde volgen, omdat ze daar goede verhalen over gehoord had. Helaas was pech voor haar dat binnen haar bloedgroep tomaten een no-go waren. Dat was lastig want ze hield van tomaten, niet alleen gewoon los, maar ook verwerkt in allerlei gerechten van bliktomaten tot tomatenpuree. Zij dacht (terecht) dat tomaten gezond waren, maar door de info over haar bloedgroep waar dus tomaten (en aanverwanten) dus niet goed zouden zijn. Zij is niet aan het dieet begonnen, want dat zag ze niet zitten. Maar..... sindsdien heeft ze altijd het idee dat als ze tomaten eet, in welke vorm dan ook, dat ze daar last van heeft. Terwijl ze dat daarvoor niet had.

Stof tot nadenken w.m.b.