Kinderopvang en jeugdzorg bundelen krachten
Dat is de kop van een artikel op zorgportaal: http://portaal.verplegingenverzorging.nl/nieuws/jeugdzorg-en-kinderopvang-bundelen-krachten
Kern is dat de bracheorganisaties een convenant hebben getekend, waarin jeugdzorg en kinderopvang gaan samenwerken 'om met elkaar de opvoedexpertise in de kinderopvang te versterken. Doel is signalen bij kinderen vroeg te herkennen op het kinderdagverblijf en in samenwerking met de ouders er iets mee doen.'
Wat mij ergert is dat men doet alsof er in de jeugdzorg 'opvoedingsexpertise' aanwezig is, terwijl ik elke dag ouders tegen kom die concrete vragen hebben en daar simpelweg géén antwoord op krijgen of antwoorden die niet passen. Hele lange wachtlijsten die leiden naar de volgende vragenlijst en het volgende onderzoek, waarna er weer een wachtlijst is. Ondertussen heb ik de verdenking dat men het simpelweg niet weet, er is geen expertise, de keizer heeft geen kleren aan.
Om nu die direkte confrontatie met echte opvoeders te vermijden gaat het nu via de band van de kinderopvang en hun medewerkers. Gemakkelijker, want die medewerkers zullen niet zeggen wat ouders in de praktijk weten; de expertise is in werkelijkheid niet of nauwelijks aanwezig, of niet beschikbaar, of niet werkbaar of niet uitvoerbaar. De keizer richt zich tot het hofpersoneel en vermijdt de confrontatie met het publiek, die oplossing had het sprookje natuurlijk moeten bedenken.
Nog ernstiger is natuurlijk dat men gaat signaleren. En dat daar dan eerst een professionele analyse op los gelaten wordt. De professionals onder elkaar zijn het eens dat er een probleem is. Nu moeder nog inlichten en als moeder de mening niet deelt en niet open staat voor hulpverlening heeft jeugdzorg weer heel veel meer werk.
De slogan van Groen Links moet niet zijn: handen af van de kinderopvang, maar: kinderen weg uit de kinderopvang. In het belang van het kind.
Tsjor
Metageneralisatie tjor
"Wat mij ergert is dat men doet alsof er in de jeugdzorg 'opvoedingsexpertise' aanwezig is, terwijl ik elke dag ouders tegen kom die concrete vragen hebben en daar simpelweg géén antwoord op krijgen of antwoorden die niet passe."
Over welk percentage ouders heb je het en over welk percentage werknemers in de jeugdhulpverlening heb je het?
Zoals je weet werk ik zelf in de jeugdzorg en herken je beeld niet. Ok er zijn wachtlijsten daar heb je gelijk in. Ik was maandag op een congres van het NJI over professionalisering in de jeugdzorg en er is de afgelopen jaren een behoorlijke slag geslagen.
Dit plan komt vast om eerder de kindermishandeling/huiselijk geweld en andere risicosituaties te signaleren. Redelijk doorgeslagen vind ik dit onderwerp ook. Blijft het wel staan dat hulpverleners vaak niet zicht hebben op situaties in huis dus vroegsignaleren ben ik het op zich wel mee eens. Dat die expertise uit de jeugdzorg zou moeten komen mwahh, ik heb prima ervaring met leidsters in de kinderopvang (in totaal heb ik 3 dagen per week 10 jaar lang mijn kinderen weggebracht, bv gegeven in de groep, oudercommissie jaren gezeten, meegeholpen, geobserveerd voor studieopdrachten etc). Leidsters hebben zeker niet minder expertise van kinderen wel met een andere focus (meer vezorgend).
Wachtlijsten zijn niet zomaar op te lossen:
Uit Binnelandsbestuur van 1/9/2010 Erik Gerritsen van BJZ:
"Uit de recente discussies over de toekomst het jeugdzorgstelsel is (zie ook al mijn vorige weblogs) is helder geworden dat alleen een fundamentele hervorming van het jeugdzorgsysteem een structurele oplossing kan bieden voor de wachtlijstproblematiek. Meer inzet op Eigen Kracht, preventie, vroeginterventie, minder bureaucratie, meer samenwerking gericht op integraal vraaggericht zorgaanbod, wegnemen van perverse financiële prikkels door financiële ontschotting en financieel stimuleren van samenwerking, gezinsgericht werken, realiseren van een zorgcontinuüm, één gezin, één plan, één vaste regiserende gezinsmanager, ruimte voor professionals op de werkvloer in ruil voor verantwoording op basis van (samenwerkings)resultaten, uitvoeringsgericht werken en stevig investeren in verdere professionalisering. Ik ben er van overtuigd dat deze hervormingen waar langzamerhand breed draagvlak voor aan het ontstaan is de jeugdzorg op termijn een stuk doelmatiger en daarmee ook duurzamer zullen maken. Maar die hervormingen kosten tijd en zullen de wachtlijsten van vandaag en morgen niet oplossen."
Gerritsen
Dat is die meneer die vrijwillige en verplichte jeugdzorg samen wil aanbieden en de jeugd-ggz en de jeugdzorg samen de toegangspoort wil laten zijn tot hulp.
Zonder een fatsoenlijk woord over de positie en de betrokkenheid van ouders.
Zolang de sector geen fatsoenlijk beeld heeft van ouders dan dat je afgedaan hebt als ouder zodra je kind een probleem heeft is het niet nuttig om daar mee in zee te gaan.
De hele zorg rond kinderen met leer- en ontwikkelingsuitdagingen staat overal in de kinderschoenen maar bij de jeugdzorg bestaat professionalisering uit het verfijnen van de signaleringslijsten en door de staat gefinancierde dure opvoedingsmethodieken en evidence-based geaccrediteerde methodieken waarmee de ouders verder gedwongen en geintimideerd kunnen worden.
Ik kan niet zeggen dat ik daar nou zo veel mee heb als hulpvragende ouder.
Annej en tsjor
"olang de sector geen fatsoenlijk beeld heeft van ouders dan dat je afgedaan hebt als ouder zodra je kind een probleem heeft is het niet nuttig om daar mee in zee te gaan."
Tsjor schrijft eigenlijk ook al zoiets. Ik schrik daarvan (al is het niet de eerste keer). Worden ouders echt zo onderschat door BJZ? Is het ook een sociale-ladder-kwestie, worden laagopgeleide ouders of ouders die 'plat' praten eerder aan de kant geschoven dan hogeropgeleide ouders met een aardappel in de keel? Of is een kind met een probleem op zich al genoeg bewijs van je falen?
Ik weet via mijn ouders, die pleegkinderen hebben, dat er ook heel goede medewerkers bij Jeugdzorg zitten. Mensen die met iedereen meedenken en ruimte geven voor eigen inbreng van de betrokkenen. Mensen met een 'if it ain't broke, don't fix it' houding. Het lijkt me dus wel verstandig om niet alle jeugdzorgpersoneel over een kam te scheren. Misschien is het probleem dat Tsjor aankaart meer institutioneel, dus veroorzaakt door de procedures en gewoontes binnen jeugdzorg en niet zozeer door de medewerkers zelf. (Ik spreek als docent natuurlijk uit eigen ervaring, de bureaucratie is fnuikend).
Groetjes
Massi
Percentages
Margriet, ik had het niet over percentages, maar over situaties. Over kinderen dus. De jeugdzorg weet zelf elke keer keurige cijfers te scoren als het gaat om klanttevredenheid, maar het beeld van de rechter die het niet meer trekt om kinderen 'dan maar' gesloten te plaatsen, terwijl hij weet dat er dan maandenlang helemaal niet gebeurt met die kinderen, dat beeld zegt meer over de ervaren werkelijkheid dan de geproduceerde cijfertjes.
Situaties dus. Bijvoorbeeld:
kind, vermoeden van autisme, gaat niet naar school, met geen stok te bewegen. Moeder, GGNet, jeugdzorginstelling, school, leerplichtambtenaar bij betrokken. Veel praten, veel overleg, maar geen enkele vooruitgang of enig nuttig advies. Ondertussen vermoedt moeder en ik als leek dat er meer aan de hand is, wellicht zelfs mogelijk psychose. Maar er is geen enkele aansluiting meer met de hulpverleners om dat vermoeden zodanig te bespreken dat het opgepakt wordt. ieder zit in zijn eigen rol en zijn eigen hokje, knikt en signaleert.
Volgende voorbeeld: kind om onduidelijke reden van school gestuurd, is al een voogd bij en maatschappelijk werk, maar niemand krijgt het voor elkaar het kind terug te laten gaan naar school of duidelijk te maken aan de ouders waarom het kind van school gestuurd is of een plan van aanpak te ontwikkelen voor eventuele gedragsproblemen. Kind gaat nog steeds neit naar school.
Volgende: kind wil stoppen met blowen (geen kinderopvangkind hoor!). Eenduidige vraag. Via via via komt er een intakegesprek. Helder gesprek, heldere vraag, instelling heeft aanbod voor die vraag (moet ook wel, wordt ervoor betaald). Nee, moet eerst een plan gemaakt worden. Andere intake, duurt weken, met nog een tweede gesprek, weer weken, daarna een commissie die een plan gaat maken, dan moet dat goedgekeurd worden en voorgelegd, daarna .... ik hoop behandeling, ik vrees wachtlijst.
Volgende situatie: kind is seksueel misbruikt (politie, bewezen) duurt twee jaar voordat er een behandeling kan starten. Twee jaar! Als je dan expertise in huis hebt die je over kunt dragen aan medewerkers, draag het dan ook over aan de ouders, dan beginnen zij alvast daarmee.
Voglende situatie: kind heeft waarschijnlijk hersenletsel, maar ook traumatische mishandeling door andere kinderen achter de rug. Moeder en vader lopen deuren plat bij huisarts, kinderarts, jeugdzorg. Nog geen begin van een degelijke analyse of plan van aanpak levert het op. Wel een VOTS en gesloten plaatsing, waar het kind maandenlang al wacht op een persoonlijkheidsonderzoek (niet naar hersenletsel, geen begin van therapie voor trauma) om te kijken wat er zou moeten gebeuren, vermoedelijk wordt het dan een overplaatsing naar een otho-psychiatrisch centrum, waar weer een onderzoek en observatieperiode zal starten. Je moet het lef maar hebben om zo met kinderen om te gaan en eraan te verdienen.
De wachtlijstproblematiek is voor mij het signaal van het ontbreken van enige expertise. Als je expertise hebt, als je weet wat er zou moeten gebeuren, dan zou je ook wat kunnen doen. De wachtlijsten, het ronddraaien van kinderen, het mee laten lopen in intakes, plannen maken etc. zonder dat er ook maar iets start behalve observaties en onderzoeken is voor mij het signaal van het ontbreken van enige expertise. Ik noem dat: de nieuwe kleren van de keizer: doen alsof je ergens expert in bent, maar ondertussen zodanig draaien dat het gebrek aan enige kennis of ervaring op het gebied van hulp verhuld wordt in ingewikkeld gedoe, zodat niemand meer ziet dat er in feite geen expertise en kennis is.
Ik hoop dat het puur toeval is dat ik dat kleine percentage tegenkom waarbij het wel eens mis gaat.
Tsjor
Vroeginterventie
Margriet, Gerritsen gooit even alles waarom mensen vragen op één hoop en zet het onproblematisch en visieloos naast elkaar.
Ik haal er twee termen uit: vroegsignalering en vraaggerichte zorg. die twee bijten elkaar in zekere zin: vroegsignalering is waar de professionals op worden getraind en geïnstrueerd en dan gaat het om signalering van problemen waar ouders nog een problemen zien.
vraaggerichte zorg gaat om zorg waar ouders om vragen.
Ik principe is vroegsignalering prachtig, hoe eerder hoe beter. Maar er zijn een paar voorwaarden aan verbonden om dat effectief te maken.
Een van die voorwaarden is dat je weet wat je vervolgens kunt doen. Ik heb niets aan doktersonderzoeken die allerlei kwaaltjes opsporen waar dan verder niets aan te doen valt. Maar die signalering levert bijna altijd op, dat men wel iets ziet, maar veel meer zou moeten weten om te kunnen aangeven wat er aan de hand is, dus wordt er veel meer onderzocht en uiteindelijk is er na jaren alleen maar onderzocht en is de escalatie van onvrede en mogelijke problemen gedempt met OTS, UHP en gesloten plaatsingen.
Een gevolg van de aandacht voor vroegsignalering is wat Margriet zelf schrijft: 'Blijft het wel staan dat hulpverleners vaak niet zicht hebben op situaties in huis...' In zichzelf draagt 'vroegsignalering' al met zich mee dat hulpverleners alles willen weten, en overal over willen kunnen oordelen in hun termen. Het is de pendel van die vroegsignalering en van het ontbreken van echte expertise: we zoeken de oorzaak van de problemen en daarvoor moeten we veel meer weten. Daarbij wordt alles al opzij geschoven. elke privacy, elk recht van een kind op een ontwikkeling naar eigen vermogen, elke kans voor ouders om op eigen amateuristische wijze meestal het beste te doen wat er maar gedaan kan worden, veel beter dan welke professional ook. Eerst moeten de deskundigen erover heen gaan en dan pas kan alles onder supervisie of toezicht van de professional doorgaan.
Ik ben inmiddels zover, dat ik hoop dat de kar van 'vroegsignalering' aan de kant gezet wordt als voertuig voor jeugdzorg.
In plaats daarvan zou ik alles in willen zetten op 'vraaggerichte zorg'. Dat betekent dat mensen geschoold moeten worden in communicatie met ouders, vragen en signalen van ouders moeten leren herkennen, zelf moeten leren op een adequate wijze eigen observaties en vragen in gesprek te brengen bij ouders, zodat er een ouders kunnen komen tot een probleemanalyse die gerichte vragen oplevert.
En dan een hulpverleningssector die die gerichte vragen aankan. Niet meer ongericht algemene onderzoeken naar persoonlijkheid en niet zomaar zonder enige aanleiding alles willen weten van wat er in het gezin plaats vindt. Niet zoeken naar mogelijke problemen achter de problemen om vervolgens uit te komen bij nog meer onderzoeken en voor het meest oppervlakkige probleem nog geen aanbod hebt.
Dat trainen in een goede, respectvolle wijze van communiceren, dat mag best wel, alleen zou ik de jeugdzorgsector daarvoor niet als professional kiezen, maar eerder als cursist.
En een tweede lacune is dat ondertussen bijna niemand meer de weg weet: waar zou je een goede vraag dan neer moeten leggen. Dat mag wel eens in kaart gebracht worden en digitaal beschikbaar gesteld aan alle burgers. Inclusief de vraag: hoe kom ik daar dan. Huisartsen hebben bijvoorbeeld veel meer mogelijkheden dan ze zelf weten, omdat een indicatie voor een huisarts ervoor kan zorgen dat een kind bijvoorbeeld die ortho-psychiatrische hulp krijgt. Maar soms denkt men dat alles via jeugdzorg moet, en is dan verbaast als het kind in een gesloten instelling terecht komt zonder enige hulp.
Tsjor
Reclame
Ik hoop dat kinderopvang eerlijke informatie zal geven. Dat wil zeggen dat zij na de tekening van dit convenant op elke website van een kinderopvanginstelling vermelden, dat kinderen die aangemeld worden voor kinderopvang onder observatie staan van jeugdzorg:
- wij kijken of er problemen zijn bij uw kind;
- wij willen kunnen beoordelen hoe de thuissituatie is;
- wij bespreken de aard van de problemen en de vraag wat een volgende stap kan zijn;
- vervolgens lichten wij u in;
- indien u niet meewerkt aan de door ons geadviseerde aanpak zijn wij genoodzaakt een melding te maken.
Met als toevoeging: de door ons gesignaleerde problemen worden vastgelegd in een digitaal systeem dat toegankelijk is voor de jeugdgezondheidszorg en de jeugdhulpverleningssector.
Dat zou eerlijk zijn.
Tsjor
Verplicht
En dan voor de zekerheid een verplichte toevoeging: de door mij gemaakte opmerkingen gaan niet over individuele hulpverleners en trekken de goede bedoelingen van mensen niet in twijfel.
Tsjor
Voor de dagelijkse praktijk
verwijs ik even naar de rubriek 'zorgenkinderen' en het draadje van Clo dat daar sinds drie dagen loopt.
Tsjor
Aanvulling
Bij die reclame (informatie) moet dan ook nog staan welk bedrag er aan de kdv wordt toegekend in ruil voor de geleverde arbeid. Voor niets gaat de zon op in kdv land tenslotte.
Ik voorzie minitieuze verantwoordingsstaatjes en minimum doelen uitgedrukt in het aantal signaleringen per maand.
Een soort bonnenquotum: Hoezo, je ziet niks? Weet je wel wat dat kost? Dan _doe_ je maar of je iets ziet!
Groet,
Miriam Lavell (volgt het geld)
Het kdv ziet nu toch al van alles?
Ik luister elk jaar weer met stijgende verbazing naar de kdv-leidsters tijdens de tienminutengesprekjes. Hebben we het over mijn kind? Ik heb een eigenwijs mormel (het zal niemand verwonderen) en ik hoor al drie jaar 'buitengewoon sterke eigen wil', 'gehoorzaamt niet' (nou moe, over welke leeftijd hebben we het), 'moeilijk om te praten want verbaal sterk' (is dat een probleem dan?). De laatste keer voegde de leidster eraan toe dat mijn kind als 'sociaal zwak' wordt beschouwd omdat ze vooral haar eigen gang gaat, zonder zich enorm te bekommeren om wat leidsters willen. "Wij hopen dat dit zal verbeteren op de basisschool", voegden ze er in het eindrapport aan toe. Werkelijk, je zou zo denken dat ik een potentieel probleemgeval van jewelste in huis heb. En het gekke is, het is een Doodnormale Peuter. Haar beste vriendinnetje is trouwens volgens de observaties van het kdv te verlegen, taalzwak (praat thuis honderduit maar dat telt niet) en volgzaam. En ook hier weer (in mijn ogen) een Doodnormale Peuter.
Ik denk dus dat kdv's helemaal niet zo ver hoeven te zoeken om probleemgevalletjes te zien. Die zien ze zo ook wel, zelfs als er feitelijk niets aan de hand is. Of nee, ik ben natuurlijk de ouder in ontkenning. Ik moet waarschijnlijk een OTS aan mijn broek.
Groetjes
Massi
Jeugdzorg kijkt eerst naar de ouders
Ik vind dat er bij Jeugdzorg, maar ook bij het consultatie buro, basisschool en voordien bij het KDV van mijn kinderen onderscheid wordt gemaakt tussen hoogopgeleide ouders en laag opgeleide ouders. Ik als hoogopgeleide welbespraakte ouder kan de meest ernstige dingen vertellen over de thuis situatie met 3 kinderen waarvan 2 probleem kinderen + nog een kind wat al ernstig puber gedrag vertoont sinds haar geboorte en ze doen er zo ongeveer niks mee. Volgens al die instanties ben ik zo goed ingelezen in de problemathiek van mijn kinderen en kom ik bijna professioneel over (ze dachten dat ik zelf in de hulpverlening zat) dat ze allemaal denken dat ik het zelf wel kan oplossen. Zelfs als ik vertel dat ik een kind recentelijk een uur buiten heb gezet op z'n blote voetjes in de donkere avond wordt niet zorgelijk gevonden. Ook niet dat ik mijn kinderen weleens sla. Nee, ik krijg eerder begrip. Ik weet zeker dat als een slonzige laag op geleiden ouder dit zou vertellen haar kinderen onmiddellijk het huis hadden uit gemoeten.
Ik denk dus dat dat als er een samenwerking tussen Jeugdzorg en KDV komt er ook naar de ouders wordt gekeken. Simpele ouders + laagopgeleid = eerder ingrijpen.
Typfout
Voordien moet voorheen zijn. Ik ben toe aan een leesbril! Ik zie het echt niet meer wat ik typ.
Speculeren
Van alles kan argwaan triggeren bij jeugdhulpverleners.
Je zoekt helaas naar veiligheid die er niet is.
Op orde
Zelf had ik het idee dat je dus pas hulp kunt vragen als je alles al op orde hebt en je tekst klaar en dan beleefd converseren over hoe je het opgelost hebt.
Tsjor
is altijd weer goed voor en fikse dosis ad hoc conclusies natuurlijk in negatieve zin altijd loopt het af met een vots. vermoeiend zo`n wereldbeeld.
Nog erger
anders, dramatisch zo'n praktijk. Ook die rechter gezien op televisie? Raar wereldbeeld had die man, vond je niet?
Tsjor
Openheid
Anders, openheid zal toch wel in jouw wereldbeeld passen. Kun je je dan vinden in het stukje over 'reclame' met de toevoeging van Mirjam?
Dus dat het kinderdagverblijf, BSO enz. vermelden:
'- wij kijken of er problemen zijn bij uw kind;
- wij willen kunnen beoordelen hoe de thuissituatie is;
- wij bespreken de aard van de problemen en de vraag wat een volgende stap kan zijn;
- vervolgens lichten wij u in;
- indien u niet meewerkt aan de door ons geadviseerde aanpak zijn wij genoodzaakt een melding te maken.
Met als toevoeging: de door ons gesignaleerde problemen worden vastgelegd in een digitaal systeem dat toegankelijk is voor de jeugdgezondheidszorg en de jeugdhulpverleningssector.'
Dan weet je tenminste waar je aan toe bent. Niet iedereen houdt bij welke convenanten er nu weer getekend zijn.
Tsjor
Tjsor
"En een tweede lacune is dat ondertussen bijna niemand meer de weg weet: waar zou je een goede vraag dan neer moeten leggen. Dat mag wel eens in kaart gebracht worden en digitaal beschikbaar gesteld aan alle burgers. Inclusief de vraag: hoe kom ik daar dan. Huisartsen hebben bijvoorbeeld veel meer mogelijkheden dan ze zelf weten, omdat een indicatie voor een huisarts ervoor kan zorgen dat een kind bijvoorbeeld die ortho-psychiatrische hulp krijgt. Maar soms denkt men dat alles via jeugdzorg moet, en is dan verbaast als het kind in een gesloten instelling terecht komt zonder enige hulp."
Dit is een probleem wat de overheid zelf gecreeerd heeft. Zij hebben op basis van de evaluatie op de Wet op de Jeugdzorg een aantal stappen genomen. Het opheffen van de BJZ en het openen van Centra voor Jeugd en Gezin die dan weer in Amsterdam OKC's heten. De verwarring ten top. Waar moet je nu voor welke hulp. We zitten nu half in een wijziging en hebben ondertussen een nieuwe regering. Hoe gaan de plannen van het oude ministerie nu verder.
Ondertussen kun je bij onze organisatie ook zonder indiatie in bepaalde regio's, bepaalde hulp krijgen. Maar moet nog veel via BJZ. In Amsterdam kun je niet via de huisarts naar een orthopedagogische setting, niet dat ik weet in de reguliere jeugzorg. Wel kun je nog steeds via de huisarts naar de JGGZ. Een prima route lijkt mij.
Massi
Maar je borst maar nat voor school. In het rapport van mijn zoon stond dit jaar een totaal ander verslag dan vorig jaar. Opeens vertoont mijn zoon angstig gedrag ( de juf bedoeld eigenlijk verlegen/schuchter). Hij gedraagt zich dan ook nog niet altijd als een oudste kleuter (ehh wat zijn voorwaarden daarvoor). Verder doet hij het goed.
In het eerste gesprek over mijn zoon, die concentratieproblemen in de klas had en niet tot werken kwam, meldde de juf dat ze twijfelde aan zijn cognitie maar ze kon het eigenlijk niet onderbouwen. (ze had zelf niet door dat het niet echt slim was om zo een gesprek te beginnen). Uit onderzoek bleek dat mijn zoon ruim gemiddeld begaafd bleek te zijn.
Over dochter zei een andere juf dat ze af en toe wat apatisch voor zich uit kon kijken (een ander woord bleek voor serieus en geconcentreerd)........
Margriet
Het is nog niet zo ver dat BJZ is opgeheven hoor. Ik hoop nog steeds dat die centra 'neutrale' informatieplekken worden waar ouders de weg wordt gewezen.
Je beschrijft de situatie in Amsterdam. In Gelderland en Overijssel kun je in elk geval nog via de huisarts terecht bij een organisatie als Karakter, om maar een voorbeeld te noemen. Maar goed, dat is dan ook het verwarrende: onder welke noemer valt welke organisatie, wat is de financieringsstroom en dus: hoe kom je er en hoe weet je van het bestaan?
Tsjor
Even bewaren, wim boelen
Vandaag Wim Boelen in Trouw in zijn rubriek 'klein verslag' een artikel onder de titel 'mijnenveld in het gezin'. Hij beschrijft zijn bezoek met dochter aan de jeugdgezondheidsdienst. Het zal niet zijn eerste bezoek zijn, dochter is al 11 jaar. De wand met folders vol problemen en cursussen. En natuurlijk de uitgebreide vragenlijst voor dochter. Zijn laatste zin mag echt bewaard blijven voor het nageslacht.
Wim Boelen over de jeugdgezondheidsdienst:
"Als het moderne gezin een mijnenveld is van falend ouderschap, dan was dit de inlichtendienst."
Tsjor
