Eigen verantwoordelijkheid aanleren?

Leeftijd

het is de leeftijd, vroeger was het zo dat je als kind dit soort dingen gewoon deed voor ouderen, daar hoefden ze niet om te vragen. De 60+ ers van nu zitten er helaas tussen in. Ze verwachten dat dingen gewoon gedaan worden, maar de jongeren verwachten dat ze dingen vragen.

Met amk eens

Mijn eerste gedachte was ook: leeftijd. Ik zie het zelfde bij mijn moeder en schoonmoeder. Die laten dingen ook makkelijk aanleunen en verwachten dat anderen dingen voor ze regelen. Sinds beide echtgenoten zijn overleden zijn ze wel wat zelfstandiger geworden, maar om nou te zeggen dat ze pro-actief zijn... Ik zie er nog wel een heleboel passiviteit in.
En hoe we het onze kinderen aanleren: idd door ze zelf verantwoordelijk voor dingen te maken en ze daar ook de gevolgen van te laten ondervinden als het niet uitgevoerd wordt. En dat is uiteraard ook aangepast op de leeftijd.

Generatie?

Ja, het zou iets met de generatie te maken kunnen hebben natuurlijk. Maar hebben ze indertijd dan veel minder geleerd om het heft in eigen handen te nemen? Was het toen wellicht zo dat moeder de vrouw alles regelde voor de kinderen, en dan misschien nog wat meer voor jongens?
De kwestie met het familielid ging er overigens over dat hij al maanden zit te tobben met zijn onlangs gebroken pols, maar niet de verantwoordelijkheid neemt om naar een fysio toe te stappen. Er was hem wel geadviseerd met een knijpballetje te werken maar dat had hij niet, dus dat kon niet. En nu gaat hij wachten totdat de arts hem een keer bij een controle vertelt bij wélke fysiotherapeut hij moet zijn. Natuurlijk heb ik 'm gezegd dat hij elk moment zélf bij een fysio kan aankloppen, maar dat was hij duidelijk niet van plan. Dan denk ik dus, ja, je zit al maanden te tobben, je klaagt erover, maar onderneemt zelf geen enkele actie om de situatie te verbeteren. Ik vind het zooo passief, reuze jammer.

Leeftijd?

Ik weet niet of je dat gedrag af moet schuiven op leeftijd hoor. Daarmee doe je de mensen tekort die hun mannetje wél staan op gelijke leeftijd. Het is een kwestie van mentaliteit, uiteraard mogelijk door lichamelijk ongemak, of 'ouderwets' denken beïnvloed.
1. Hoe neem je als onderdeel van een stel een beslissing? Beslis je niets en laat je het over aan de heer des huizes?
2. Beslis je niets alleen, dus pas na overleg ga je op iets in of ga je handelen?
3. Beslis je gewoon op eigen houtje in de wetenschap dat je heel goed weet wat je doet?
Nummer 1 kom je nogal eens tegen bij vrouwen (vandaar dat ik alleen over heer des huizes praat als partner). "Oh, dat weet ik niet hoor, daar heb ik allemaal geen verstand van. Dat doet mijn man." Dat zal deels door 'ouderwets denken' komen. De man neemt de beslissingen. Maar naar mijn idee zou een vrouw van in de 60 toch genoeg in de moderne tijd kunnen staan om dat ouderwetse denken van zich af te schudden. Het is dus naar mijn idee bij die leeftijdsgroep een vorm van gemakzucht. Het is wel handig om te zeggen 'kan ik niet, snap ik niet, doet mijn man'.
Voor mij geldt dat ik nummer 2 en 3 gebruik naar gelang het bedrag hoger is. Als voorbeeldje: Ik heb net een nieuwe televisie besteld (ja ja, van het geld van mijn schoonouders!). Ik wéét dat mijn man hem wil hebben, want we hebben gister samen tv's gekeken, maar ik heb de knoop net écht doorgehakt. Dit is dus niet geheel op eigen houtje gedaan, maar ik heb mijn vinger op de 'ok' knop gezet. Een jurk kopen overleg ik niet. Ik ben heel goed in staat om dat zelf te beslissen. Als ik hoor dat een man zegt 'een jurk, waaróm? Je hebt genoeg hoor!' kan ik echt verbijsterd zijn. Ik vind dat een vorm van kleineren. Ik ben de baas, ik neem de beslissingen, jij kan dat niet.
Als je bang bent voor passief gedrag van je kinderen onderschat je ze volgens mij toch een beetje. Ze zullen wel moeten als ze volwassen zijn. Daarom is het nog niet verkeerd om eigen verantwoordelijkheid aan te moedigen en toe te juichen zodra ze dat nemen. Ik sta regelmatig versteld van mijn dochters. Die zijn veel zelfstandiger dan ik op die leeftijd.

Misschien

Misschien heeft het met de generatie te maken, maar dat denk ik niet. Ik ben zelf maar 8 jaar jonger en ken veel zestigers, die zitten echt niet te wachten op hulp als ze dat nodig hebben, maar vragen er om en nemen zelf initiatief, mijn ouders trouwens ook. Misschien heeft het te maken met opvoeding, maar ik denk ook met karakter.

Ik gebruik het voorbeeld

herken het erg van mijn vader. Die is (blijkt, kan ik beter zeggen, het is verborgen gebleven tot mijn moeder stierf) zo ongelofelijk passief en onzelfstandig. Ik gebruik hem als afschrikwekkend voorbeeld naar zoon, als die geen dingen zelf wil leren doen of zelf uitzoeken: pas op, dadelijk ben je 70 en kun je nog steeds niet zelf dit of dat. Gemeen he. Maar ik draai dan ook (als oudste + dochter) overal voor op wat hij "niet kan".

Albana, maar toch

Jij hebt het over ouderPAREN. Ik had ook zulke (schoon)ouderparen, maar sinds de helft is overleden is de andere helft toch passiever geworden. En dat betekent niet dat ze de hele dag thuis zitten achter de geraniums. Nee, beide (schoon)moeders zijn hartstikke druk met clubjes, werk voor de kerk, hobbies, etc. Zijn ook vaker niet dan wel thuis. Maar als er echt eens iets is zoals bezoek aan een arts, dingen die voor een verzekering of bank geregeld moeten worden, dán gebeurt er ineens helemaal niets en wachten ze af. Ik krijg dan het idee dat zolang ze zelf de regie voeren dat het goed gaat, maar op het moment dat zíj een ander nodig hebben ze wachten tot ze geholpen worden en niet zelf opkomen.

Wat ik wel merk

bij mijn moeder (77), dat ze nooit rechtstreeks iets vraagt. Dus als ze naar een winkel wil in het dorp 12 km verderop vraagt ze dat niet gewoon, nee dan wordt tussen neus en lippen gezegd (of liever: gemompeld terwijl ze naar de keuken loopt of zo), dat ze nodig weer eens naar die winkel moet. Van ons wordt dan verwacht dat we meteen zeggen: tuurlijk mam, wanneer wil je. Ik heb haar al 100 keer verteld dat ik veel liever heb dat ze het ons gewoon vraagt, maar dat zit er niet in bij haar.

Hmmm

Volgens mij is het een combinatie van verschillende factoren. Leeftijd, immer verzorgd geweest en apatisch karakter. Ik herken ook veel van een naast familielid, die weliswaar iets ouder is, maar nog véél erger Daarnaast valt me in vriendenkring ook wel eens op dat de jongvolwassen kinderen toch wel erg afwachtend zijn, en behoorlijk gestuurd moeten worden. Soms gaat het maar om simpele dingen als bezoek voorzien van natje en droogje, maar ik hoor dat ook over dokterbezoek, regelen van stageplaatsen, reizen met openbaar vervoer etc.
Nu verschillen onze kinderen nogal van karakter.
Waar de middelste wel eens afgeremd mag worden in zijn zelfstandigheid, heeft de oudste meer stimulans nodig. Dat bieden we hem ook. Ik wil graag dat de kinderen zelfstandig hun weg volgen en niet van die lijdzaam afwachtende (gek genoeg dan ook vaak klagende) types worden. Maar karakter, tja, dat moet je dan wel wat ombuigen, en zoals Guinevere doet: je kunt niet jong genoeg beginnen.

Praktische dingen en vragen

Lou noemde al de praktische kant en het gevolgen dragen van je eigen handelen (of nalaten).

Maar er is ook nog een ander dingetje: leren om een vraag te stellen in plaats van te zeuren dat je een probleem hebt. Daarmee neem je de verantwoordelijkheid voor wat jij wilt.

Dus niet "ik heb do-horst" maar "mag ik wat drinken?". Dat eerste is irritant, want het legt het probleem bij de aangesprokene neer. Het tweede is niet irritant, want het is een vraag waar je ja of nee op kunt zeggen.

Tegen studenten die op zo'n passieve manier met een probleem komen aanzetten ("Ellen, ik krijg mijn werkstuk niet af") zeg ik dan ook altijd vrolijk: "En wie z'n probleem is dat?".

Guinevere

Ik zie wel vaker bij ouderen dat ze een arts als autoriteit zien en ervan uit gaan dat hij alles weet. Mijn schoonmoeder vertelt heel veel klachten die ze heeft niet aan haar huisarts, 'omdat hij er ook niet naar vraagt'. Komt niet in haar op om zelf het initiatief te nemen om dingen te vertellen. En dat een arts ook niet kan ruiken wat ze mankeert. Zou het hiermee te maken kunnen hebben?

Jammer

Ik vind het toch wel erg jammer voor deze mensen. Feitelijk is het een kwestie van sub-assertiviteit. Ik denk dat ze een hoop tekort komen. Reden temeer om er op te letten dan je eigen kinderen voor zichzelf opkomen en goed voor zichzelf zorgen. Natuurlijk niet ten koste van anderen.
Veel mensen in de medische sector en het onderwijs hebben al te maken gehad met deze gedragsverandering natuurlijk. De mensen worden steeds mondiger.

Al vroeg zelf dingen laten doen

Hoi,

Ik heb ze (juist omdat ik vroeger zo verlegen was en daar last van had) veel zelf laten doen, al van kleins af aan. In de hoop dat ze daar zelfvertrouwen uit halen. Mijn oudste ging daar makkelijker mee om dan de jongste, maar ieder ding wat ze zelfstandig durven is natuurlijk een overwinning en weer een stapje verder naar zelfstandigheid.
Voorbeeldje: toen ze kleiner waren gingen we wel eens naar McDonalds, daar kregen ze dan een happy meal met een kadootje, maar dan hadden ze op de reclame of op de posters in de winkel gezien dat er ook andere kadootjes waren en dan probeerden ze mij te porren of ik wilde vragen of ze dat andere kadootje misschien mochten hebben. Hoe klein ze ook waren, ik heb dat nooit gedaan, ik zei altijd (alsof het de gewoonste zaak van de wereld was) oh ga maar even aan die meneer of mevrouw bij de kassa vragen. En hup, daar gingen ze enthousiast, en meestal kregen ze het ook voor elkaar wat ze wilden.
Maar het ging niet altijd goed. Later ging mijn zoontje voor het eerst kinderpostzegels lopen en had bij de eerste 3 deuren alleen maar norse snauwende mensen die niets wilden en de deur dichtsmeten... daarna was hij er dus wel klaar mee (geen doorzettingsvermogen?) maar hij was écht niet meer te porren het nog eens bij een andere deur te proberen. Dus aan tegenslagen moeten we hier nog werken blijkbaar.

Wat betreft de oudere generatie, deels is het denk ik inderdaad karakter/gemakzucht en het opkijken tegen De Dokter.... en zich dan heel onderdanig en passief gedragen (mijn moeder) heel irritant. Ze vraagt namelijk bijna niets, raffelt het gesprek af want De Dokter, zal het wel druk hebben en ze wil hem niet ophouden met onbenullige vragen van haar. (zucht)
Maxime

Paar of alleen

Ik kan me er gewoonweg niks bij voorstellen...in ieder geval niet bij de ouderparen die wij hebben. Mischien maakt het verschil of je ouderparen hebt die compleet met elkaar 'vergroeid' zijn....je weet wel van die stellen die altijd álles samen doen....Die samen boodschappen doen, alles overleggen, soms zelfs dezelfde vrijetijdsbesteding hebben. Dát kan ik me wel voorstellen...ik ken zulke 'paren' wel....en ik kan me goed voorstellen dat als de helft van zo'n paar wegvalt de ander zich 'afhankelijk' opstelt zeg maar...Maar zulke paren die altijd alles samen doen...die ken ik ook wel in andere leeftijdscatagorieën...ook wel als 40-ers of als 50 ers...en inderdaad ook wel als 70-ers.Maar de ouders waar ik mee te maken heb zijn helemaal niet zo...die hebben allebei hun eigen interesses en hobby's en kunnen beiden het huishouden bestieren en boodschappen doen of hun financiën...Die hebben 'elkaar' helemaal niet nodig om te kunnen functioneren...Ze hebben het goed samen daar niet van..., maar het is meer 2-éénlingen die samen een huis delen en hun leven. Het is geen 2-éénheid zoals je wel eens ziet. Dat als je de 1 tegen komt de ander er zeker zo aankomt of onderweg is eraan te komen. Ik denk eerder dat dáár het verschil in zit.
In hoe was je huwelijk, was je daarin gewoon 'jezelf'met je eigen gedoetje eromheen en je eigen dingen. Of zijn al die dingen in de loop der tijd van zowel jouw als hem naar elkaar toegegroeid en op een gegeven moment vergroeid. Want in dat laatste geval denk ik dat je je inderdaad zo zonder die andere helft voelt alsof je een 'helft'mist en niet goed functioneerd.
groeten albana

Herkenning

Toen mijn vader nog leefde, waren mijn ouders zelfstandig en regelden alles zelf. Ze hadden ieder hun eigen activiteiten. Als ze ergens naar toe wilden, dan werd mij gevraagd of ik wilde rijden. Dat was prima.
Inmiddels is mijn vader overleden en stelt mijn moeder zich zeer afwachtend en passief op. In het begin maakte ze zelfs de post niet open, want ja ze wist toch niet wat ze ermee moest?? En vragen of ik haar kan helpen doet ze niet. Als ze ergens naar toe wil, dan gaat dat ongeveer op de manier zoals hierboven beschreven: Ja, ik ga dinsdag naar puntjepuntje en ik moet nog kijken hoe ik daar kom..... (stilte). Ik ga hier per definitie niet op in. Vroeger konden ze het ook vragen en nu mag ze het ook nog vragen. Ik kan geen gedachten lezen, zeg ik tegen haar. Ik lijk streng nu, maar het kost mij ontzettend veel energie als ik continu tussen de regels door moet lezen.

Ik denk nu dus, dat mijn vader vroeger precies tegen mijn moeder vertelde, wat ze moest vragen. En dat hij al het regelwerk deed.