zoon van 11 onhandelbaar
nze zoon is onhandelbaar. Wat moeten we doen? (11 jr)
Door:
Joanna Sandberg
• 13 november 2009
Ik weet het niet meer! Onze zoon van 11 is op veel momenten niet meer te handelen. We hebben eigenlijk al problemen met hem vanaf zijn peuterjaren, moesten dikwijls op gesprek komen omdat hij druk was, enz. Dit ging ook door op de basisschool, tot nu toe.
We zijn al met hem naar Jeugdzorg geweest en ze hebben hem getest op ADHD, maar daar is eigenlijk nooit iets uitgekomen. Ben zelf ook ervan overtuigd dat hij dit niet heeft. Het is een jongen met een zeer sterke eigen wil. Hij handelt vaak alleen in eigen belang en is vaak egoïstisch.
Vooral zijn gedrag naar ons toe vind ik beangstigend. Als we bijvoorbeeld iets aan hem vragen, en meneer heeft daar geen zin in, dan kan het maar zo zijn dat je echt een oorlog met hem moet voeren.
Hij kan ook heel dreigend naar ons kijken. Zo van: "Wat moeten jullie nou?" En soms komt hij ook op ons af met het idee: "Kom maar op!" Hij gaat echt letterlijk tegen ons in. Het slaat ons niet of zo, maar hij vertoont wel dat soort gedrag.
Ik ben nu op een punt dat ik me niet meer kan beheersen. Dat vind ik heel erg, maar ik weet gewoon niet meer wat ik met hem aan moet.
Zijn vader en ik zijn al bijna 10 jaar niet meer bij elkaar, maar ik moet zeggen: mijn zoontje is echt typisch zijn vader. Met het gedrag van zijn vader kon ik ook niet overweg en daarom zal ik ook altijd met mijn zoon dit gevecht aangaan. Gewoon omdat ik het niet kan accepteren hoe hij zich gedraagt. Vooral omdat het tegen mijn principes ingaat en ik hem zo niet opvoed.
Maar hoe dan ook... ik weet echt niet meer wat ik moet. Ik ben echt radeloos en zie ook niet meer wat we moeten doen.
Antwoord
Ik zou u adviseren om snel hulp te zoeken. Met de nadruk op snel, omdat uw zoon pas 11 jaar is. Dat betekent dat hij nog heel goed behandeld kan worden voor zijn gedrag. Hoe langer je wacht, hoe moeilijker dat wordt.
Antisociaal
De manier waarop uw zoon zich gedraagt, op deze leeftijd, is ernstig. Vanaf deze afstand, en zonder hem gezien te hebben, kan ik natuurlijk geen diagnose stellen, maar het lijkt erop dat hij zich antisociaal ontwikkelt.
De redenen waarom ik dat denk, zijn de volgende:
hij is al veel langer moeilijk en druk, en gedraagt zich nu egoïstisch en egocentrisch;zijn gedrag is in de loop der jaren alleen maar erger geworden en nu wordt hij zelfs agressief;zijn agressieve gedrag is zelfs zo dreigend dat u er bang voor bent;hij accepteert geen gezag.
Ik heb er natuurlijk nog wel vragen bij. Onder andere: als uw zoon geen gezag accepteert, hoe zit dat dan op school? Is het daar net zo erg als bij u? Ziet hij zijn vader nog? En als hij hem ziet, hoe gedraagt hij zich dan?
Zelfbeheersing
Ook over uzelf heb ik een vraag. U vertelde dat u het gedrag van uw zoon niet accepteert (helemaal terecht natuurlijk), en dat u op een punt bent gekomen dat u uw zelfbeheersing gaat verliezen. Bedoelde u daarmee dat u bang bent om zelf ook agressief te worden?
Als u inderdaad dat gevoel heeft, dan is het helemaal zaak om snel hulp te zoeken. Niet alleen voor uw zoon maar ook voor uzelf. Want als u gaat slaan, zal de boel beslist escaleren.
Typisch zijn vader
U vertelde dat uw zoon "typisch zijn vader" is. Ik kan mij levendig voorstellen dat zo'n vergelijking zich op kan dringen, maar je moet er wel ontzettend mee oppassen. U geeft uw zoon er namelijk een zeer negatieve boodschap mee, die hij altijd zal oppikken, zelfs als u uw gevoel niet letterlijk uitspreekt.
In feite zegt u tegen uw zoon (met of zonder woorden) dat hij net zo'n etter is als zijn vader. Daardoor zal hij zich afgewezen voelen, en maakt u het voor hem wel erg moeilijk om uit zichzelf te veranderen en zich positiever te gaan gedragen.
Ook hiervoor hebben jullie hulp nodig. Het eerste waar je dan aan denkt, is gezinstherapie. Maar misschien is er meer nodig, namelijk functionele gezinstherapie.
Functionele gezinstherapie
Functionele gezinstherapie is een soort turbo-gezinstherapie (niet in snelheid maar wel in intensiteit). Het hele gezin wordt dan betrokken bij het oplossen van de problemen die er spelen.
De essentie is dat er gezamenlijk gewerkt wordt aan het oplossen van de problemen die er spelen, en dat het gezin leert om die probleem zelf op te lossen. Onder andere door het ontdekken (of herontdekken) van de sterke kanten van het gezin.
Functionele gezinstherapie wordt vooral toegepast als een kind al echt op het verkeerde pad is geraakt (denk aan spijbelen, stelen, contact met de politie, etc.) maar het is wel een behandeling die echt werkt.
Hoe nu verder?
Ik raad u aan om naar uw huisarts te gaan en uit te leggen dat er meteen hulp moet komen. In onderling overleg kunnen jullie dan bepalen hoe die hulp eruit moet zien, en hoe dat geregeld kan worden. Bespreek daarbij ook de functionele gezinstherapie die ik noemde.
Daarnaast moet u kijken of uw zoon tijdelijk bij familie of vrienden kan logeren. Eventueel kan er een logeeradres via de GGZ geregeld worden.
Op dit moment lijkt de situatie nog net niet ernstig genoeg voor een gedwongen crisisopname, maar je moet er natuurlijk alles aan doen om dat te voorkomen. Vandaar mijn advies om uw zoon uit logeren te sturen en snel hulp te zoeken.
Joanna Sandberg
is pedagoge, BIG geregistreerd klinisch psycholoog, BIG geregistreerd kinder- en jeugdpsychotherapeut/gezinstherapeut. Ze is werkzaam bij het VU Medisch Centrum te Amsterdam.
Reacties
bezorgde moeder
28 april 2015*
Alles wat hierboven staat heb ik dus ook. Mijn zoon is ook 11 en gedraagd zich net zo. Ik weet echt niet meer wat ik moet doen. Ik en mijn ex zijn ruim 4 1/2 jaar uit elkaar en ik heb nu ruim 3 jaar een nieuwe relatie. Mijn nieuwe relatie staat echt heel erg onder druk door het gedrag van mijn zoon en als dit zo doorgaat gaan mn partner en ik uit elkaar. Mn zoon ziet zn vader nog om het weekend maar ook ik vibd dat hij veel op zn vader lijkt en ook dat gedrag heeft. Mn zoontje heeft in het verleden veel meegemaakt mn ex sloeg mij veel ruzie etc etc maar hij heeft nu een goed leven mn nieuwe vriend gaf hem alles en deed alles voor hem maar door zn gedrag verpest hij alles en terroriseert het hele gezin. K heb nog 2 kids 1 van 9 die gedraagd zit goed niks mis mee en een kleine van 5 maanDen. Het gedrag van mn zoontje van 11 is al jaren zo en word steeds erger. Als je met hem probeerd te praten zegt hij of niks of heeft hij domme excuses voor zijn gedrag. Ik weet het echt niet meer. Hellupppppppp
Het hieronder staande heb ik dus ook en ik weet echt niet meer wat ik moet doen. De reactie onder het bericht is dus ook van mij.
Ter verduidelijking
'Bezorgde moeder' heeft dit artikel uit 2009 met haar reactie er onder gekopieerd naar het forum: http://www.ouders.nl/vraagbaken/onze-zoon-is-onhandelbaar-wat-moeten-we-doen-11-jr
nou bezorgde moeder
Dan staan er al een hoop tips voor jou in bovenstaand bericht.
Belangrijk is dat je in elk geval duidelijke consequenties stelt aan zijn gedrag.
Probeer positief te blijven.
En lees alvast tips bij ODD, daar lijkt het veel op. Maar zo snel mogelijk hulp inschakelen dus.
Alleen als je specifiekere dingen vore jouw situatie vertelt kunnen we daarop reageren. Nu ben je bezig met kopiëren en plakken, dat maakt het verhaal niet duidelijker.
Naar de huisarts
Ik zou via de huisarts een verwijzing vragen naar een goede kinderpsychiater. Het kan zomaar dat er een ontwikkelingsstoornis aan de hand is waar je nu niet goed op inspeelt. Ik ken ook kinderen met autisme die zeer agressief kunnen worden vanwege onbegrepen opgelegde beperkingen en continue correctie en emotionele benadering.
En misschien kun je tips vragen aan je exman. Als de karakters zo gelijkend zijn heeft hij misschien nog tips over zaken waar hij zelf veel aan gehad heeft in zijn jeugd.
Uiteraard wel positieve opvoedtips.
consequenties
'consequenties' is zo'n woord dat makkelijk tot 'explosies' kan leiden. Het lijkt wel of je met zo'n toch min of meer door de meesten herkenbare 'flinke' pedagogiek een hoop kunt verpesten als je een kind hebt die er van buiten wel prima uitziet maar waar hele andere dingen aan de hand zijn in het hoofd van een kind.
Een kind kan zo depressief zijn dat ze niet eens horen dat je ze roept of ze zijn te afgesloten om er een adekwate reactie op te geven. Kun je boos en woedend van worden. Reageren met 'consequenties' waarna zaken alleen nog maar escaleren.
De weg uit een kind waarmee je in je gezin botst is zelden meer van het zelfde doen aan populaire zogenaamde pedagogiek. Het is juist belangrijk dat je je kind goed leert begrijpen bijvoorbeeld omdat iemand die er echt voor doorgeleerd heeft jou daarvoor wat aanreikingen kan doen die je verder uit kunt zoeken door daar over te lezen, in boeken of op internet.
Maar laat je niet verleiden door meer van dezelfde opvoedadviezen die je in het verleden al niet geholpen hebben.
gedrag
De neiging bestaat namelijk om vooral aandacht uit te laten gaan naar fout gedrag van je kind. En dat zou dan moeten veranderen in goed gedrag. En daar kun je met een hele hoop hulpverleners mee aan de slag terwijl zaken steeds verder escaleren. Of soms kun je er toch wel een aardige tijd uithalen maar zonder dat er echt iets verandert.
Daarvoor is het nodig dat je eerst goed weet wat er aan dat gedrag vooraf gaat, wat leidt er toe dat je zoon een keuze maakt voor gedrag waar iedereen last van Heeft? Het kan komen omdat hij de juiste keuze niet goed kent of niet goed kan uitvoeren en daar meer uitleg en praktische hulp bij nodig heeft.
Zeggen: 'doe normaal' wil nog niet zeggen dat een kind dan de bijbehorende in jou ogen 'normale' dingen spontaan kan verrichten.
En dan steeds moeten doen alsof je vaardigheden wel hebt die je niet hebt leidt tot liegen en ontwijken. Omdat er geen keus is.
Daar zit natuurlijk ruimte. Dan kun je een kind helpen om de vaardigheden te vergroten. Daarvoor neem je letterlijk wat ze je te melden hebben en gelooft dat het klopt dat ze het niet express doen en het echt wel beter willen doen als ze maar weten hoe.
Lees er eens een paar goede boeken over.
Zoals hier wel vaker genoemd. Ross Greene Livesinthebalance. Bijvoorbeeld. Of het boek over executieve vaardigheden.
domme excuses
"Als je met hem probeerd te praten zegt hij of niks of heeft hij domme excuses voor zijn gedrag"
Je zoon heeft kennelijk zelf geen goede verklaring en bovendien de neiging om zijn eigen ego te beschermen omdat hij regelmatig van zaken beschuldigd wordt die hij niet begrijpt. Daar kun je doorheen prikken door in elk geval te stoppen met het vragen van verantwoording. Kijk zelf goed wat er aan vooraf gaat dat het mis gaat en waar je je zoon kunt helpen door meer aandacht en tijd aan hem te besteden. Meer dingen samen met hem te doen waarvan jij verwacht dat hij die al zelfstandig kan maar waar hij toch steeds de mist mee ingaat en het blijkbaar niet goed kan.
Alleen al 'domme' excuses wijst erop dat hij ook daar niet erg handig in is. En ik zou dat dan ook zien als verhaaltjes die hij maakt omdat er toch iets van hem verwacht wordt dat hij niet kan waarmaken maar wel moet waarmaken.
En probeer uit het sociale wijkteam en jeugdzorggebeuren weg te blijven. Je kunt jaren iemand over de vloer hebben zonder dat je er mee geholpen bent en terwijl zaken steeds verder escaleren.
nou
Lijkt me dat kind genoeg heeft meegemaakt/wellicht nog meemaakt om dat gedrag te vertonen, heb je geen ontwikkelingstoornis voor nodig. De suggestie van odd vind ik kwalijk, maar ik kan sowieso helemaal niets met zo'n diagnose op kinderleeftijd, vind het een zeer schadelijke diagnose.(net als anti sociale ontwikkeling uiteraard)
Ik zou zeggen; het explosieve kind (boek), speltherapie of iets anders bij zeer goede/veilige therapeut, veel positieve één-op-één aandacht en zorg er acuut voor dat je je kind als individu gaat leren zien ipv als de zoon van zijn vader, zo nodig met eigen therapie.
pffffffffffffffffffffff
Anne J.Anne J.Anne J.Anne J.Anne J.Anne J.
Ja Koentje
Er valt nou eenmaal veel over te zeggen vanuit een verschillende invalshoek. Als je zelf iets hebt bij te dragen verdunt Anne J vanzelf.
Tot 6 1/2
Kind in een vreselijke relatie. Geweld gezien in de meest bepalende jaren. Kan zich nu niet settelen terwijl het wel rustig is. Nieuwe baby die wél gelukkig opgroeit. Ik ben geen specialist, maar ik kan me voorstellen dat dat een flinke impact heeft. Zoek hulp zou ik zeggen!
