Leren beleefd te zijn

Ouder

Mijn kinderen zijn bijna 16 en 10 en vinden het ook nog lastig. Ze kijken vreemden zelden tot nooit aan. Ik houd daar zelf ook niet van, dus dat vind ik niet zo erg. Een schuchter handje vind ik al heel aardig. Toen ze kleuter waren zat ik er nog niet zo bovenop. Het komt wel.

komt echt niet vanzelf

Nee hoor, als je dat niet blijft benadrukken komt dat helemaal niet. Dat blijkt uit de post van Katniss: twee kinderen van 16 of 10 die nog steeds onbekende mensen niet aankijken bij gedag en hallo zeggen. Maar ik begrijp dat Katniss dat zelf prima vindt omdat ze het zelf ook moeilijk vindt. Das een keuze.

Als je het wel belangrijk vindt dat je kind (ook onbekende) mensen aankijkt en een hand geven bij het gedag zeggen zal je ze daar iedere keer op moeten wijzen en dat iedere keer van ze moeten vragen: aankijken, handje geven etc

Het ene kind doet dat makkelijker dan het andere. Met bijna 6 jaar is het zeker geen vanzelfsprekendheid en zijn kinderen vaak nog heel verlegen. Geen probleem van maken lijkt me maar wel gewoon blijven voordoen en blijven herhalen totdat het een gewoonte wordt.

Blijven zeggen

Inderdaad steeds blijven zeggen. Heel duidelijk zijn in wat je verwacht. Dus bijvoorbeeld als we oom Piet straks zien dan zeg je dag en geef je hem een hand en kijk je hem aan. En dat dan blijven herhalen.

Verder hangt het ook een beetje van de reden waarom af. Als het kind echt heel verlegen is dan kan je wat meer meeveren en niet te grote verwachtingen hebben en met kleine stapjes beginnen. Dus bijvoorbeeld eerst concentreren op alleen een hand geven, als dat automatisme is dan het dag zeggen er bij en dan uiteindelijk ook het aankijken (bijvoorbeeld dan, misschien vind je andere dingen belangrijk). Als het meer koppigheid is en gewoon niet willen dan zou ik ook gewoon een keer flink boos worden.

Vanzelf gaat het ook niet over. Je kan dit soort dingen echter wel leren.

In stapjes

Aankijken kun je in stapjes leren, hand geven ook. Wij begonnen ooit met zwaaien naar iemand in plaats van een hand geven.
De stapjes stem je af op het kind. Helemaal geen stapjes lijkt me geen oplossing, zeker niet naar bekenden.

oefenen ook bij kinderen

Ik geef het goede voorbeeld en ik wijs ze erop hoe ze het kunnen doen. Dochter maakte er soms een klein drama van omdat ze liever onzichtbaar is, dus als je dan iemand een hand moet geven dan voelt dat eng. Maar met als gevolg dat juist familie (vn die oude ooms en tantes) er juist haar erop aanspraken en haar dan een hand gingen geven met als gevolg dat ze nog meer aandacht kreeg dan ze wilde. Ik heb haar dat wel uitgelegd dat je soms door verlegen gedrag ongewild juist de aandacht krijgt die je niet wil en je dus daarom beter kan doen wat de rest ook doet zodat je minder opvalt. Dat kwartje is nu wel gevallen. Ze is nu 9.
Verder besteed ik ook aandacht aan hoe ze met leeftijd genoten omgaan. Laatst was er blijkbaar een akkefietje op school gebeurd. Jongetje kwam beschroomd naar dochter en zei verlegen sorry van gisteren. Dochter stond met rug naar hem toe en zei schouderophalend oh ok.
Ik heb haar gezegd hem aan te kijken en dank je wel of ok is goed te zeggen. Niet zo ongeinteresseerd/verlegen met de rug ernaar toe.
Als ze kadootjes krijgen van vriendjes op hun feestje dan zeg ik ook: kijk xje even aan en zeg: dank je wel voor het boekje/knutsel/wat het is.
Gewoon met aandacht en dank je wel zeggen ook tegen leeftijd genoten. Ze zijn nu dus 9 en 12 en geven uit zichzelf handen waar het hoort. Zeggen ja alsjbelieft of nee dank je wel waar het gepast is. Nu nog U. Maar daar ben ik zelf ook zo slecht in. Ik zeg overal jij tegen iedereen......maar goed ik zeg het wel netjes en beleefd.

Wel 'vanzelf' goedgekomen

bij onze twee zoons. Zelfs bij degene met een sociale angststoornis, voor wie ook 'bekenden' altijd vreemd waren. Het was wel nodig dat ze goed in hun vel zaten, en dat heeft nu eenmaal lang geduurd bij beiden (10 en 16 jaar, resp.). Geen idee of we het met meer sturen eerder voor elkaar hadden gekregen.

Boos worden

Arrogant gedrag overdekt vaak angst voor afwijzing en minderwaardigheidsgevoelens. Boosheid helpt dan niet, net als bedreigen. Integendeel zou ik zeggen. Dan kan een kind het nog steeds niet spontaan presteren. En wil het misschien ook niet meer.
Ik denk inderdaad vooraf aankondigen en uitleggen wat de bedoeling is en altijd zelf het goede voorbeeld geven. Als het wel lukt dat opmerken en benoemen wat ze precies goed gedaan hebben.

De neusbrug

Een kind dat niet naar de ogen durft te kijken kun je uitleggen, en oefenen, om naar de neusbrug van mensen te kijken, tussen de ogen.

Op die leeftijd

Had mijn dochter exact hetzelde. Zelfs als kineren op het schoolplein blij 'hee x' riepen draaide ze zich weg, zei niks terug. Zo genant. Maar ze vond het echt moeilijk en nu met 9 gast het prima!
Ik zou niet dwingen, ze is nog een kleuter.
Voorleven, prijzen als het een beetje goed gaat, en niet teveel aandacht aan besteden, dan komt het heus goed.

Goede voorbeeld

Om eerlijk te zijn heb ik er hier nooit aandacht aan besteed in de vorm van van te voren allemaal gaan uitleggen wat ze moeten doen als ze iemand zien over 15 minuten..... De oudste (10) geeft netjes een hand en groet (zoenen hoeft hij van mij niet iedereen) en de jongste (3) bij bekende netjes een hand en bij onbekende wil hij nog wel eens weg duiken. Zien is doen denk ik...(uiteraard bij verlegen kindjes ed. is het een ander verhaal)

lang

Er zijn zoveel miniregeltjes rondom groeten (de sociale context ervan) Wanneer doe je wat (niet). En op de juiste wijze oogcontact maken is ook lastig. Het leren duurt heel lang. Als je dochter moeite heeft met iemand in de ogen kijken, geef bijv als optie om tussen iemands ogen te kijken.

sluit me aan bij mama2

ook hier geen bijzondere aandacht voor hoe het hoort, dat gaat hier redelijk vanzelf. Wel af en toe even vragen: "heb je wel dankjewel gezegd?". Verder zijn we zelf niet zo van het handen schudden (tenminste niet op een verjaardag met 20 onbekenden) dus dat doen de kinderen dan ook niet uit zichzelf. Wel als iemand ze de hand toesteekt hoor, en dan stellen ze zich ook wel netjes voor.

Ik zou er niet teveel aandacht aan besteden, wel blijven aanmoedigen, maar niet overdreven boos worden en je ervoor schamen lijkt me ook niet nodig. Anderen zien toch wel aan je dat jij het wel belangrijk vindt en ook je best doet om het haar te leren. Tenzij je kind echt vervelend doet (veel lawaai produceren, brutaal zijn, zich aan het vertrekkende bezoek vastklampen of ze juist slaan, dat soort dingen), dan moet ze dat wel afleren natuurlijk.

vergis je niet

in koppigheid!
Hier een extreem koppig kind. Maar ook echt angstig in sociale situaties.
Koppigheid kan angst, onzekerheid maskeren en het is een uitingsvorm.
Wat helpt is stress wegnemen, de situaties leuk maken. Weten dat je bezig bent met gedrag waar je ouders 'niet tegen kunnen' (maar waar je niet mee kunt stoppen) is natuurlijk hét recept voor flinke stress.

Overigens verbaas ik me enorm over al het geoefen wat ik hier hoor. Heb hier nooit geoefend of aangegeven hoe het moet, andere kind hier doet het allemaal perfect. Zoiets gaat toch vanzelf? (en als het niet vanzelf gaat, komt dat mi zelden omdat kinderen de regels niet oppikken. Ze weten het vaak wel maar kunnen dus niet toepassen)

Oefenen Liana

Kinderen worden niet geboren met omgangsvormen en sommige kinderen hebben daar meer hulp bij nodig dan andere kinderen. Omdat ze het moment niet zien aankomen, ineens staat ze er voor. Dan weten ze niet wie er eerst zijn hand uitsteekt of dat je moet wachten, en welke persoon dan eerst? De dichtsbijzijnde? Maar die even verder weg staat al met uitgestoken hand? Die situatie kan onoverzichtelijk zijn. Het is geen routine omdat het niet op een voorspelbaar vast moment op de dag in de week gebeurt, maar in een sociale situatie die een kind niet aan ziet komen tenzijn je ze daarop attendeert: straks komt tante Tine en als ze binnen is gaan we haar een hand geven om te laten zien dat we haar welkom heten, dat is een goede gewoonte.
En dan als het zover is doe je dat zodat je kind ziet wat jij doet en je richt je tot het kind dat het nu tante Tine een hand geeft, de rechterhand.
Ja, voor sommige kinderen komt het niet vanzelf aanwaaien, met name kinderen met autisme, maar er zit vaak meer onbekendheid en onhandigheid onder kinderen dan je denkt. Het kan helpen om daar wat concreter en explicieter mee om te gaan. In plaats van boos worden.

zelf blijven voordoen

Om te beginnen vind ik het wat raar om bij een kind van nog geen zes al te spreken over 'altijd'. Jeetje, dat kind komt net kijken.
Verder is het heel normaal dat kinderen nog niet zo beleefd zijn. Bij ons op de basisschool moeten de juffen en meesters zelfs in groep 8 nog regelmatig een leerling terug roepen omdat hij of zij de klas uit rende zonder gedag te zeggen en een hand te geven.
Het enige wat je kunt doen, is zelf het goede voorbeeld blijven geven. Voorleven dus. En hopen dat ze het overnemen. Of een keer uitleggen ('als je iemand gespeeld hebt, is het netjes om te bedanken als je weg gaar').

opvallend

Wat mij laatst dan weer opviel is dat volwassenen kinderen geen hand geven bij het weggaan.

Laatst weer. Man, ik en kinderen ( 5 en 8) zitten naast elkaar op de bank als er afscheid wordt genomen. Ik krijg een hand, man krijgt een hand, kinderen krijgen niets, dwz 1x kreeg de jongste een aai over haar bol. Verder worden ze gewoon genegeerd.

Ik ben zeker op de 'kringetjes verjaardagen' waar je de meesten niet kent helemaal niet van de handjes. Maar als je het doet doe het dan goed. Het grappige was dat de kinderen zelf kwamen vragen waarom zij geen hand kregen.

Voorbereiden

Dat doe ik ook niet, voorbereiden op wat ze moeten doen als ze zometeen naar de verjaardag van die en die gaan. Handen geven doen ze tegenwoordig wel allebei, bij verjaardagen in de familie o.i.d. Is meestal niet zo'n groot gezelschap.
Wat ik wel echt belangrijk vind is bedanken als je iets krijgt. Bij zoon moet ik dat nog weleens voorzeggen: wat zeg je dan? En dan komt er een schuchter "bedankt". uit. Is al heel wat voor hem want hij zegt over het algemeen niet veel tegen vreemden.

Voorbereiden

Het gaat er niet om dat je een soort instructieboekje volgt maar je kijkt hoe je kind het wel goed gaat doen en wat ze daarvoor nodig hebben. En dat kan per kind verschillen. Elk kind is uniek. En je verwacht niet dat ze het direct perfect laten zien. Zelfs volwassenen zijn niet perfect.
En gedag zeggen bij het weggaan en bedanken hoort er ook bij inderdaad.
Je kijkt wat je kind daarvoor van jou nodig heeft om het zelf goed te gaan doen.

tango

Waarom krijgt jouw kind kadootjes van vreemden?

Maar als ouders het al niet doen

Wij zijn niet heel erg van het oefenen. Maar we vertellen wel wat de bedoeling is. Kan ook op totaal ander moment ter sprake komen of naar aanleiding ve vraag. Wat ik wel apart vind is dat enkele hier zeggen zelf ook geen handen te schudden. Als je dan al niet voorleeft hoe gaan de kinderen het dan leren. Ik erger me altijd dood aan mensen die binnen komen en geen hand schudden of hallo zeggen. Dan ben ik ergens op een verjaardag. Iemand komt binnen die blijkbaar niet iedereen kent en dan gewoon niks zeggen. Ik ben dan echt in staat naar diegene toe te lopen om een hand te geven. Ik vind het echt lomp. Op een groot feest is het anders. Maar op zo'n kring verjaardag waarom doe je dan geen rondje? Lopen je kinderen ook gewoon door?

Kringverjaardag

Gelukkig heb ik heel zelden een kringverjaardag, want ik vind ze verschikkelijk. Allemaal in een kring, naast elkaar op de bank en op bijgeschoven stoelen, rondom de salontafel, niet zelf kunnen bepalen met wie je praat, van plek ruilen is niet de bedoeling, meestal wordt het dan een soort van groepsgesprek, brrrrrr.

Guera: waarom stoor jij je zo enorm aan mensen die geen hand geven?

En voorleven, dat werkt niet altijd voor alle kinderen. Bij één van mijn kinderen vertel ik ook van tevoren wat er verwacht wordt, en dat heeft te maken met het feit dat er veel informatie binnenkomt die het kind niet goed kan filteren en dan maar niks doet. Dus ik help haar door alvast te vertellen hoe en wat, zodat er al een beeld is van de te verwachten situatie. Dat helpt goed om te filteren en prioriteren van de info die binnenkomt.

brandweervrouw

Ik vind het gewoon niet meer dan normaal dat je even gedag zegt als je ergens binnenkomt. Een hand a la als mensen dat heel vervelend vinden. Maarbinnenkomen niks zeggen en naast iemand gaan zitten die wel bekend is. Ik vind dat gewoon aso. En dan wel verwachten dat kinderen wel beleefd zijn. Ik vind het een fatsoens norm. Net als dank je wel zeggen. Wedervraag wat is het probleem of de moeite om het wel even te doen?

Guera

Het ligt aan de situatie, bijvoorbeeld:
Ergens binnenkomen bij een kringverjaardag, iedereen is in gesprek met elkaar of met het kringgesprek, dan zelf de kring rondgaan, tussen benen en salontafel heen wringen en handen geven en gesprkken onderbreken, met steeds dezelfde zin: 'hallo, ik ben brandweervrouw.' 'Hallo, ik ben brandweervrouw.' 'Hallo, ik ben brandweervrouw.' Etc

Geen fijn scenario.

Ik snap heel goed dat sommige gasten dat onprettig vinden, en ik vind het helemaal niet erg als mijn gasten dat niet zouden doen. Ik maak er gewoon niet zo'n punt van, en ik ben de gastvrouw.

Maar ja, bij mij zijn ook geen kringverjaardagen, dus het gaat sowieso anders.