11 oktober 2002 door Dido Michielsen
Dido Michielsen is moeder van Lisa-Xiu en Lin. In haar maandelijkse column vertelt Dido over alle ins en outs van het adoptie-ouderschap.
Als adoptie-ouder dien je de waarheid te vertellen aan je kind, en niets dan de waarheid.
Maar je moet die waarheid wel doseren en je kind er niet te snel mee overvoeren. Soms móet je eenvoudig wel balanceren op de smalle richel tussen waarheid en leugen, omdat de realiteit nog niet te verwerken is voor een klein kind.
Niet dat onze meisjes nu al van die vragen van levensbelang stellen, nee, het overvalt me soms juist tijdens van die kleine, onschuldige gesprekjes.
Zo plaagde ik de oudste (van 6) laatst met het feit dat haar eerste woordje 'op' was, omdat ze die maaltijd weer eens als eerste klaar was met eten. Dat vond ze erg grappig en natuurlijk wilde nummer twee onmiddellijk weten wat háár eerste woordje was. Maar we kregen Lin toen ze al anderhalf was, en al een beetje brabbelde, dus die heeft eerst Nederlands moeten leren voordat haar eerste – voor ons begrijpelijke – woord eruit kwam.
"Papa", zei ik dus maar, in de wetenschap dat 'baba' – Chinees voor 'papa' – ook dikwijls het eerste woordje is voor Chinese baby's. En omdat mijn jongste me stralend van geluk aankeek, hebben we voorgoed de babytijd opgerekt tot pakweg twee jaar. Ze krijgt er niet genoeg van om te horen over de tijd dat zij 'nog een klein babytje was' – en welk kind vindt dat niet fijn?
Ik ben wel erg dankbaar dat ze net haar eerste losse stapjes zette toen we haar kregen, dus dat er nog genoeg firsts zijn om haar trots en gelukkig mee te maken.
Lisa van 6 komt nu op de leeftijd dat ze echt over haar adoptie aan het nadenken is. Niet meer de sprookjes-variant ("En toen haalden jullie mij op en toen moesten jullie huilen van blijdschap"), maar over de moeder in China.
Op een razend-drukke Autoroute du soleil informeerde ze deze vakantie of die moeder bij wie ze uit de buik kwam nog altijd zo arm is.
Weer zoiets. Ik had haar niets verteld over de één-kind politiek in China; dat leek me wat al te abstract.
Ooit had ik mijn toevlucht genomen tot het standaard-antwoord: "Ze houdt heel veel van je, maar kon niet voor je zorgen. Misschien was ze wel heel arm". Maar nu zei ik voorzichtig, op die vraag of haar moeder nog altijd zo arm was: "Ik denk het wel".
"Dat vind ik wel heel zielig, als ze nog steeds zo arm is", klonk het antwoord van de achterbank, gevolgd door het logische "Maar hebben jullie haar dan geen geld gegeven?"
Die vraag kwam met een doffe klap ergens in de buurt van mijn maag terecht. Wat hád ze gelijk. En, oh God, wat schoot er meteen door me heen dat áls wij die moeder geld hadden gegeven, zij zelf voor Lisa had kunnen zorgen. En dan had ons leven er totaal anders uitgezien, stukken minder leuk; dat garandeer ik je.
Ik keek schichtig naar links, waar haar vader worstelde met de cruise control die weer eens dienst weigerde, en zag dat hij geen flauw idee had wat er zich op dat moment in de auto afspeelde.
Plotseling gloorde de waarheid aan mijn horizon. Want al hebben we het tot nu toe nooit uitgebreid over het kindertehuis in China gehad, ze weet wel dat we haar niet rechtstreeks uit de armen van haar geboortemoeder hebben ontvangen.
"Dat hadden we dolgraag gedaan schat, maar weet je, we kennen haar niet. We weten niet waar ze woont."
Het is waar, al beseft Lisa nog niet wat het allemaal impliceert. Tic-tic-tic hoorde ik de radertjes in haar hoofd rondgaan, en ik maakte me al op voor de volgende vraag.
Peinzend keek ze uit het raam. "MacDonald's!" schreeuwde ze plotseling enthousiast. Ik was inmiddels ook wel in voor een happy meal.
