Het forum van Ouders.nl is een online community waar iedereen respectvol met elkaar omgaat. Het forum is er voor ouders met vragen over opvoeding, ouderschap, ontwikkeling, gezondheid, school en alle andere dingen die je als ouder tegenkomt in het leven.
23 december 2005 door Esther de Charon
Ben je na je 40e nog geschikt als moeder? Gaan de mensen dan vragen: "Bent u met uw kleinkind aan het wandelen?" Welke vooroordelen kom je tegen en hoe werkt het in de praktijk? In deze column vertelt Esther de Charon hoe het voelt om een oudere moeder te zijn, wat er gebeurt, en hoe je ermee omgaat.
Twee weken geleden schreef ik over de ontdekking van mijn kalkoenenflupje. Voor de mensen die geen idee hebben wat dat is: ga met je hand naar de holte van je hals. Als je niets voelt, omdat alles lekker strak is, geniet er dan nog maar van. En als je het wel voelt: welkom bij de club.
Naar aanleiding van mijn gruwelijke vondst stuurde ik mailtjes de wereld in, met de vraag: "Kun je je herinneren hoe je vroeger over je vader of je moeder dacht?"
Ik wilde erachter komen in hoeverre kinderen in de gaten hebben dat hun ouders uitzakken. Stiekem hoopte ik dat mijn volstrekt onwetenschappelijk onderzoek slechts lofzangen op de schoonheid en het intellect van hun ouders zou opleveren. Ik kreeg inderdaad prachtige ontroerende en openhartige beschrijvingen terug. Maar geen hymnen. Alhoewel de verschillen groter zijn dan de overeenkomsten, is het in ieder geval duidelijk dat kinderen hun ouders messcherp observeren.
Ik kreeg 24 herinneringen; 19 van vrouwen en 5 van mannen. De leeftijden liepen uiteen van 24 tot 72. De reacties waren afkomstig uit het hele land, maar ook uit Amerika en India. Niemand schreef over een uitgezakte hals. Wel over verdrietige moeders en afstandelijke vaders. Vaak is de blik met de jaren verzacht. Maar soms wordt de teleurstelling in een bijzin nog eens extra benadrukt.
Opvallend veel vrouwen schreven dat hun moeder ánders was. Gekker of creatiever, vlotter en jeugdiger, mooi en bijzonder. Het anders-zijn pakt echter niet altijd ten gunste van moeder uit.
J's moeder was mooi en apart, maar had ook "lelijke hoge hakken". En T schrijft: "Vroeger vond ik het voornamelijk heel irritant dat ze slecht Nederlands sprak en schreef."
B beschrijft het uiterlijk van zowel haar moeder als haar vader, in vergelijking met dat van de buren. Die waren allebei mooier dan haar ouders. "Die buurman was een heel goede vriend van mijn vader. Toen hij ziek werd en stierf, bracht mijn vader meer tijd door met die mooie (en lieve en charmante) buurvrouw dan met mijn moeder". Toen ook haar vader ziek werd en stierf, vroeg ze zich af "of die mooie buurvrouw misschien een heks was".
W schrijft dat haar moeder heel mooi was. Ze was de mooiste van haar familie. S voelde zich als jong meisje vaak onzeker bij haar moeders schoonheid. Dat ze als 13-jarige van haar fitness-leraar hoorde dat ze net zulke mooie benen als haar moeder zou krijgen als ze maar hard genoeg trainde, hielp ook niet echt.
De waardering voor het anders-zijn komt vaak pas later. H schrijft dat haar moeder, een jonge kunstenares, zeker anders was. Dat werd versterkt door een 'oude musicerende vader'. Ze wilde liever ouders die naar de bingo gingen en bier dronken. Inmiddels realiseert ze zich dat ze de veiligheid van het gewone wilde. Nu ze zelf moeder is, beseft ze dat veiligheid in liefde en aandacht zit. En dat was er in overvloed.
Ook mannen vinden hun moeder soms anders dan andere ouders. "Dat vonden mijn vrienden en vriendinnen ook", aldus P, die daaraan toevoegt: "ze gaf en geeft me vertrouwen in mijn beslissingen en leven. Over haar leeftijd heb ik nooit een mening gehad."
Mannen lijken minder oog te hebben voor het uiterlijk van hun moeder. Ook na irritant aandringen van mijn kant kwam er niet uit meer dan: "Ja, dat weet ik toch niet, daar heb ik nog nooit over nagedacht." Uitzondering is B, die er ook een beetje in verwarring van raakt. Want: "Ze was wel minder mooi dan ik destijds dacht." Maar aan de andere kant zaten er wel veel mannen achter zijn gescheiden moeder aan. Dus misschien klopt zijn huidige oordeel dan weer niet.
Van C kreeg ik een brief met schema's en gebeurtenissen die zo prachtig zijn, dat ik nu huilend aan de keukentafel zit. Hij herinnert zich zijn moeder als lief en krachtig, en beschrijft een intiem beeld als 5-jarige jongen in 1937. "Ik loop met mammie om een Melati-struik. Zij plukt bloemen. Ik heb een snotneus en zij laat mij mijn neus snuiten in haar onderrok'.
Over de leeftijd van ouders wordt vaak terzijde wat gezegd. "Mijn ouders waren oud, maar dan op een leeftijdsloze manier", schrijft S, en lijkt daarmee het gros van de berichten te verwoorden.
Dat het inschatten van leeftijd vaak gebaseerd is op gedrag, blijkt wel uit het bericht van S. "Mijn moeder was zwaarlijvig en ietwat futloos". In haar gedrag leek ze veel ouder dan haar vader, die 8 jaar ouder was. "Mijn moeder was weliswaar ouder dan die van andere klasgenoten, maar ik vond haar veel vlotter en jeugdiger", schrijft A. "Natuurlijk vond ik mijn ouders oud", schrijft E. "Dat wáren ze ook, vergeleken met andere ouders. Mijn moeder was 39 toen ze mij kreeg."
T's moeder was 17 "toen ze mij kreeg. Ik vond het supercool dat ze zo jong was en stoer dat sommige mensen dachten dat we zussen waren."
Die arme vaders die altijd maar aan het werken waren, hebben heel wat minder indrukken achtergelaten dan hun echtgenoten. Alhoewel ze vaak schitterden door afwezigheid. T heeft geen idee van haar vader, behalve dat-ie "gevaarlijk was en misschien wel een cokedealer". En B zag zijn vader pas op z'n 18e. Meer indruk dan dat hij sterk op Dolf Brouwers (Sjef van Oekel) leek, liet hij niet achter.
De enige duidelijke herinnering die W aan haar vader heeft, is dat hij haar op zijn rug naar boven droeg en voor haar zong. Dat hij als marineman zijn leven gaf, vervult haar met trots, maar ze voelt ook de pijn dat hij voor zijn werk had gekozen en niet voor zijn gezin.
Dan is er de categorie vaders die niet zichtbaar waren. "Hij was er gewoon", schrijft K. V's vader was "mysterieus, een beetje afwezig voor mij als kind." P beschrijft haar vader als "veel afwezig", maar wel "een warme vader" toen ze klein was. "Mijn vader was oud en een beetje saai", schrijft J.
Er zijn ook herinneringen aan stoere vaders. Volgens H was zijn vader "sterk met benen en een buik van beton". C noemt zijn vader "geweldig". Zijn mooiste herinnering aan hem is dat hij aan het begin van de oorlog kalm en waardig afscheid van hem nam, terwijl hij wist wat hem te wachten stond. Voor mijn vader had ik als kind "een mateloze bewondering", schrijft P. Maar, voegt hij er triest aan toe: "inmiddels is hij kleurloos en vergeten geworden."
Dat kinderen de relatie tussen hun ouders goed in de gaten houden, blijkt regelmatig uit de mailtjes. "Van mijn vader begreep ik nooit waarom hij mijn moeder had gekozen. Altijd gedacht dat hij een heel ander leven had gehad met een minder degelijke vrouw", schrijft E. "Mijn vader mopperde veel op mijn moeder en mijn moeder mopperde veel over mijn vader tegen mij. Op een gegeven moment had ik het wel gehad met ze. Ze moesten maar gaan scheiden". Volgens P was haar moeder verdrietig, moe, en druk met het huishouden, terwijl haar vader voor alle partijen de helpende hand was.
De verhalen spreken voor zichzelf. We hebben allemaal onze herinneringen. We kleuren ze in met de verf waar we op dat moment beschikking over hebben. De heldin van vandaag is de droeve vrouw van morgen. Mocht er tijdens de kerstdagen iets opmerkelijks gebeuren, een fikse ruzie bijvoorbeeld, bedenk dan wel dat het allemaal wordt opgeslagen in die koppies.
Ik wens iedereen een prachtig 2006.
(1963) is zelfstandig communicatie-adviseur en tekstschrijver. Ze woont samen met haar man Rik in Amsterdam. In 2005 kreeg zij haar eerste kind. Zie verder: www.decharon.nl.
