16 september 2005 door Esther de Charon
Ben je na je 40e nog geschikt als moeder? Gaan de mensen dan vragen: "Bent u met uw kleinkind aan het wandelen?" Welke vooroordelen kom je tegen en hoe werkt het in de praktijk? In deze column vertelt Esther de Charon hoe het voelt om een oudere moeder te zijn, wat er gebeurt, en hoe je ermee omgaat.
Nu mijn carrière als oudere moeder de 6 maanden ruim gepasseerd is, is het tijd om de balans op te maken. Is het leuk? Viel het mee? Is mijn lichaam gehavend en voor goed verloren voor mooie dagjes aan het strand? Is het anders om een kind te krijgen na je veertigste? En is het al gevraagd: "Is dat uw kleinzoon?"
Om maar met dat laatste te beginnen? Ja, het is gebeurd. Ik ben aangesproken als oma. Ik zat met mijn Abe, vriendin S. en haar uiterst charmante zoon op een grasveldje. Omringd door prachtige bomen en bloemen en een kletterende fontein, genoten wij van de zon. Wij spraken onze verwondering uit over ons moederschap ("Wie had dat nou gedacht" en "Zie ons hier eens zitten") toen we werden aangesproken door een man en zijn blikje bier.
Hij bekeek ons idyllische plaatje van een afstand, trok z'n shirt recht, en vond toen dat het tijd was voor een praatje. Het leeftijdsverschil tussen onze zonen werd op dat moment heel duidelijk, omdat mijn Abe zich gelaten liet overkruipen door zijn 5 maanden oudere vriendje, die op zijn beurt overduidelijk van zijn mobiliteit aan het genieten was.
"Nou, nou", zei de man met een hoofdknik naar de twee jongens, "die ene is wel heel erg rustig en die ander wel heel erg druk, hè?" Wij konden niet anders dan dat beamen. "Ja, weet je hoe dat komt?" Wij wisten het niet. "Dat komt omdat ze met hun oma's op stap zijn. Dan gebeurt dat altijd." S. keek de man glazig aan – ze is zeker drie jaar jonger dan ik – en ik werd vreemd genoeg heel vrolijk. Eindelijk was het gezegd. De kop was eraf en ik werd er niet koud of warm van. Ik moest alleen maar heel hard lachen om het perplexe gezicht van S.
Oordeel over het verdwijnen van de oma-angst: 7+
Gaan we door naar het gehavende lichaam. Nachten op met een jongetje dat niet kan slapen, tandjes die allemaal in één keer doorkomen, poep tot in de nek en de zesde ziekte vallen me soms best zwaar (ik had nog nooit gehoord van ziektes met een cijfer er in. Waar komen die ziektes vandaan? Vroeger hadden ziektes tenminste nog echte namen). Maar alles doet het nog en ik val niet om.
In een bikini zal ik mij voorlopig niet meer hijsen. Daar moeten nog vele uren sportschool in worden geïnvesteerd. Een foto van een beeldschone Jody Foster, inmiddels 43 jaar, geeft me weer nieuwe moed. De rimpels worden steeds dieper en het haar grijzer, maar daar heb je gelukkig middelen voor.
Oordeel over het lichaam: 6-
Dan de vraag: is het leuk? Nee, het is niet leuk. Het is heel bijzonder en overweldigend groot. Na twintig jaar vooral voor mijzelf te hebben gezorgd, is het zeer bevredigend om 's ochtends vroeg geld te gaan verdienen voor de jongens.
Het feit dat ik een moeder ben, heeft effect op ieder onderdeel van mijn leven. Het houdt niet op bij de verliefdheid op het jongetje zelf. Ik durf opeens van alles. Probeer mij vooral niet meer onder de tafel te krijgen. Ik ben een moeder, die zit per definitie óp de tafel.
Hoogoplopende emoties tijdens schreeuwende vergaderingen verdwijnen als sneeuw voor de zon, als ik in gedachten de brede-lach-met-vier-tanden van mijn zoon zie. Ik voel mij als een sprookjeskoningin met een geheim: thuis in mijn kasteel wachten de koning en het prinsje vol verlangen op mijn thuiskomst.
Oordeel over leuk: 10
Tenslotte: is het anders om een kind te krijgen na je veertigste? Daar kan ik alleen maar naar gissen. Ik heb geen vergelijkingsmateriaal. Ik ben heel gelukkig dat ik nu moeder ben geworden. Ik zie ook niet goed hoe het eerder had kunnen gebeuren.
Lang was er alleen ruimte voor mijzelf, nu passen er met gemak een geliefde en een jongetje bij. In de tram en bij het consultatiebureau zie ik heus de verschillen wel tussen mij en andere moeders. Er zit vaak ruim twintig jaar tussen en van sommige moeders had ik de moeder kunnen zijn.
Ik heb er geen spijt van dat ik niet eerder moeder was. Wel heb ik het gevoel dat alles wat ik tot nu toe mee heb gemaakt, naar mijn moederschap heeft geleid. Maar ik ben er absoluut van overtuigd dat een vrouw zonder kind net zo volledig en compleet is als een vrouw met een kind. Ons leven is niet zo maakbaar als we soms wel eens zouden willen. Net zoals ik niet zielig was zonder kind, ben ik ook niet beklagenswaardig als 'oudere moeder' mét kind.
Gelukkig heeft de natuur het mooi geregeld. Bij iedere staat van zijn hoort een ander basisgevoel. Dat maakt dat vrouwen met kind en zonder kind veilig op hun eigen gevoelsplatformpje zitten. Op welk platform ze ook zitten, ze zijn altijd perfect geëquipeerd. En op ieder platform maak je mooie en nare dingen mee. Om onze Johan maar weer van stal te halen: Ieder nadeel heb z'n voordeel. En zo is het.
Eindcijfer over mijn moederschap na de 40: 9+
