Het forum van Ouders.nl is een online community waar iedereen respectvol met elkaar omgaat. Het forum is er voor ouders met vragen over opvoeding, ouderschap, ontwikkeling, gezondheid, school en alle andere dingen die je als ouder tegenkomt in het leven.
Afscheid nemen is voor veel kinderen ingewikkeld. Of het nu gaat om een vriendje dat naar een andere stad verhuist of het einde van een schooljaar, deze momenten kunnen grote emoties losmaken bij je kind. Door je kind te leren hoe deze goed kan omgaan met deze momenten, geef je tegelijkertijd al de tools later om te gaan met afscheid en rouw, bijvoorbeeld bij het overlijden van iemand die dierbaar is.
Voor een kind begint het klein: een vriendje dat naar een andere klas gaat, afscheid nemen van jullie oude woning, of al een groter verlies van een geliefd huisdier. Deze vroege afscheidsmomenten leggen de basis voor hoe je kind in de toekomst om zal gaan met grotere verliezen. Daarom is het goed om deze momenten aan te grijpen en ze als leermomenten te zien.
Praten over afscheid kan soms ongemakkelijk aanvoelen, maar praten is juist heel waardevol om je kind te helpen omgaan met de gevoelens die er ontstaan. We zijn geneigd om de emoties van kinderen op te lossen. “Ach, je ziet je vriendje over 2 weken weer als we op bezoek gaan!” of “Maar op je nieuwe school zijn vast ook hele lieve juffen!” zijn vaak goedbedoelde opmerkingen maar hebben meestal niet het gewenste effect. Door de gevoelens van je kind te erkennen, laat je zien dat deze normaal zijn.
Het kan voor je kind fijn zijn om de kracht van onze herinneringen te benoemen. Leg je kind uit dat, zelfs als we fysiek afscheid moeten nemen, we in onze gedachten altijd terug kunnen gaan naar die momenten of personen die belangrijk voor ons zijn. We houden de herinneringen in onze gedachten levendig en kunnen ze op elk moment terughalen, alsof we weer in dat moment zijn.
Je kunt samen een 'herinneringenpot' maken waarin je briefjes stopt met mooie momenten of eigenschappen van de persoon of situatie waarvan afscheid genomen wordt. Of maak een fotoboek dat jullie samen kunnen bekijken wanneer je kind zich verdrietig voelt.
Wat goed kan helpen bij het afscheid nemen, zijn rituelen. Rituelen geven ruimte aan gevoelens die je kind ervaart als hij afscheid moet nemen. Denk bijvoorbeeld aan:
Afscheid nemen en de emoties die daarmee gepaard gaan, zijn niet iets dat je in je eentje hoeft te dragen. Leer je kind dat het bij een afscheid allerlei gevoelens kan ervaren, en dat het helemaal oké is om daarover te praten. Niet alleen met jou als ouder, maar ook met andere vertrouwde personen waarbij jouw kind zich veilig voelt. En vergeet niet, jijzelf hoeft dit ook niet alleen te dragen. Vooral bij een zwaar afscheid, zoals bij een overlijden, is het heel normaal om je even terug te trekken. Toch is het goed om te weten dat je er niet alleen voor staat. Schakel de hulp in van vrienden, familie of zelfs experts.
Door met je kind te praten over afscheid nemen, de dood en samen rituelen te bedenken om bijzondere mensen, dieren of plekken te herdenken, bied je ze manieren om met toekomstige uitdagingen om te gaan.
Dit artikel is tot stand gekomen met de expertise van Monuta, specialisten in het begeleiden bij afscheid en rouw. Bezoek hun website voor meer handige tools en informatie.