21 mei 2007 door Henk Boeke
Nog nooit was het aantal gevallen van wiegendood zo laag als nu. De adviezen voor veilig slapen lijken dus te werken. Maar wat te doen als de adviezen niet toepasbaar zijn?
Op vrijdagmiddag ging de telefoon. Altijd lastig, zo'n vrijdag. Niet zo zeer voor ons, maar wel voor ouders die advies willen hebben voor het weekend. Op vrijdagmiddag zijn immers veel instanties al niet meer bereikbaar. Dan bel je dus naar Ouders Online.
De moeder aan de andere kant van de lijn had nét haar drie weken oude baby terug uit het ziekenhuis, die daar gelegen had vanwege een zwakke luchtpijp, waarvan de kraakbeen-ringetjes nog erg slap waren. De baby moest dus op de zij slapen, omdat bij rugligging de luchtpijp kon dichtklappen, met verstikking als gevolg.
De vraag was nu: hoe houd je de baby op z'n zij? De moeder had nog een paar schuimrubberen 'wiggen' liggen die ze ooit gebruikt had bij haar nu 3-jaar oude zoontje, maar die dingen worden tegenwoordig afgeraden en zijn ook niet meer te koop bij babyspeciaalzaken omdat ze gevaarlijk kunnen zijn.
Dat is helaas de keerzijde van veiligheidscampagnes: hoe harder de regels en adviezen erin worden geramd, des te harder het gezonde verstand eruit wordt geramd. Zelf nadenken wordt steeds meer teruggedrongen, laat staan dat het gestimuleerd wordt. Met als gevolg dat ouders met hun handen in het haar komen te zitten als de omstandigheden ook maar iets afwijken van de standaardsituaties waar de campagnes vanuit gaan.
Dat vinden wij dan weer ónze taak, om het gezonde verstand in ere te herstellen. Wat ons betreft was de afweging dus simpel: als deze baby op de rug terecht zou komen, zou hij zeker stikken. Dan liever die wiggen, die ongetwijfeld een risico vormen, maar altijd minder gevaarlijk zijn dan het 100%-risico van de rugligging.
Vanzelfsprekend hebben we nog wel even contact opgenomen met de belangrijkste deskundigen op dit gebied, om ons gezond-verstand-advies te checken. Achtereenvolgens belden we met Consument en Veiligheid, de Stichting Wiegedood (zonder 'n'), en Adèle Engelberts (kinderarts en dé wiegendoodspecialist van Nederland).
De reacties waren eensgezind: deze moeder had toch eerst haar eigen kinderarts moeten bellen. Helemaal waar, alleen was die dus niet beschikbaar. Niemand was beschikbaar. Dat was het punt nu juist.
Dus kwamen al die superdeskundigen uiteindelijk óók tot de conclusie dat je in zo'n geval niet anders kunt doen dan je gezonde verstand gebruiken. Oftewel: toch maar even die schuimrubberen wiggen gebruiken om het kind te steunen en te behoeden voor omrollen, omdat het alternatief (geen steun) in dit geval nog veel gevaarlijker is.
Waaruit bestáát ook alweer het risico van die wiggen, vroegen we ons nog af.
Om te beginnen moet je bij baby's sowieso geen losse objecten – zoals kussens en knuffels – in de wieg of het bedje leggen, omdat ze daardoor kunnen stikken. Mochten ze met hun gezicht erin komen, dan zijn ze vaak nog niet sterk genoeg om ze weg te drukken.
En wat die wiggen in het bijzonder betreft: mocht het kind per ongeluk op zijn buik terecht komen, dan kan zo'n wig belemmerend werken om weer terug te rollen.
En nu we toch bezig zijn: iedereen weet inmiddels dat rugligging veiliger is dan buikligging, maar wat te doen met kinderen die per se op hun buik willen slapen? Sommige kinderen hebben nu eenmaal een hardnekkige voorkeur voor slapen op de buik.
Al vanaf 2005 wordt geadviseerd om deze kinderen maar gewoon op hun buik te laten liggen (mits voldaan is aan alle eisen voor een veilig bed), omdat alsmaar terugdraaien een hoop stress kan veroorzaken, wat het risico op wiegendood juist weer groter maakt. Leve het gezonde verstand.
Voor meer informatie, zie: www.opvoeden.nl/veiligslapen
