28 september 2007 door Niels van de Griend
Trouwen of samenwonen?
Kies je voor trouwen, dan krijg je vanzelf een juridisch familiepakket. Samenwonen vergt meer zelfwerkzaamheid. Dan moet je overal persoonlijk achteraan.
Kies je voor trouwen (of een geregistreerd partnerschap), dan krijg je vanzelf een soort juridisch familiepakket in de schoot geworpen.
Samenwonen vergt meer zelfwerkzaamheid. Dan krijg je vrijwel niets zomaar, en moet je overal persoonlijk achteraan. Samenwoners moeten als het ware opnieuw het wiel van het huwelijk uitvinden.
Geregistreerd partnerschap
Sommige mensen denken dat een geregistreerd partnerschap ongeveer hetzelfde is als een samenlevingscontract. Die gedachte is onjuist. Een geregistreerd partnerschap is bijna hetzelfde als een huwelijk en lijkt daarom dus niet op een samenlevingscontract.
|
Hieronder geef ik de belangrijkste verschillen tussen trouwen en samenwonen, aan de hand van een aantal belangrijke thema's, zoals vaderschap, gezag, erfrecht en successie. Daarbij ga ik uit van de meest voorkomende situatie: een heteroseksuele tweerelatie, al dan niet met kinderen.
Vaderschap
- Huwelijk: een kind dat gedurende het huwelijk geboren is, heeft beide echtgenoten als ouder. De man (wat niet de biologische vader hoeft te zijn) is juridisch gezien de vader;
- samenwonen: de man (wat niet de biologische vader hoeft te zijn) moet het kind erkennen om vader te worden.
Gezamenlijk gezag (over minderjarige kinderen)
- Huwelijk: gedurende het huwelijk hebben de ouders gezamenlijk het gezag over de kinderen. Na een eventuele echtscheiding blijft het gezamenlijke gezag in principe doorlopen;
- samenwonen: gezamenlijk gezag verkrijg je door samen een verzoek in te dienen. Het verzoek wordt ingeschreven in het gezagsregister; een rechter komt daar niet aan te pas. Ook bij samenwonen blijft het gezamenlijk gezag bij beëindiging van de relatie in principe doorlopen. Een of beide ouders kunnen de rechter verzoeken het gezamenlijke gezag te beëindigen.
Erfrecht
- Huwelijk: zónder kinderen zijn de echtgenoten elkaars enig erfgenaam. Mét kinderen zijn de kinderen en de langstlevende de erfgenamen (maar wordt de langstlevende ouder de enig eigenaar via de wettelijke verdeling);
- samenwonen: als er niets geregeld is, zijn samenwoners géén erfgenaam van elkaar. Zijn er kinderen, dan zijn de kinderen volgens de wet de erfgenamen. Via een zogenaamd verblijvensbeding in een samenlevingscontract kan bepaald worden dat het gemeenschappelijk vermogen bij overlijden van de ene partner ten goede komt aan de ander. Dat is o.a. belangrijk als er een gezamenlijke woning is.
Successiebelasting
- Huwelijk: geeft een hoge vrijstelling (van meer dan EUR 500.000,-) en een relatief laag tarief (oplopend van 5 tot 27%) voor de successiebelasting;
- samenwonen: geeft pas een hoge vrijstelling vanaf 5 jaar samenwonen, en in de tussentijd een hoog tarief (41 t/m 67%). Met een notarieel samenlevingscontract en een keuze voor fiscaal partnerschap (in de Inkomstenbelasting) kunnen samenwoners de gehuwden-status voor de successiebelasting al na 6 maanden verkrijgen.
Wonen
- Huwelijk: samenwonen is niet verplicht;
- samenwonen: er moet daadwerkelijk worden samengewoond (hoewel vooral de gemeenschappelijke huishouding van belang is).
Tot zover de belangrijkste verschillen tussen trouwen en samenwonen. Volgende keer meer.
Let op: het bovenstaande is een algemeen overzicht. Maak eigen berekeningen voor uw eigen situatie en bespreek ze met uw notaris.
