22 mei 2014
Vinden jongeren dat privacy een ouderwets en achterhaald concept is? Dat blijkt reuze mee te vallen, volgens een recent onderzoek van Mijn Kind Online / Kennisnet.
Tieners zetten hun hele leven op Facebook, delen overal hun gegevens, en vinden dat ze niets te
verbergen hebben. Kennelijk geven ze niet of nauwelijks om hun privacy. Of toch?
In de praktijk blijkt dat wel mee te vallen. Een paar willekeurige citaten uit het onderzoek Tieners en online-privacy:
"Iedereen moet een eigen persoonlijke omgeving kunnen hebben, ook al hebben ze niks fouts te verbergen. Er moet een mogelijkheid zijn voor jou dat jij kan zeggen: 'Dat vertel ik niet, dat is privé,' ook al is het eigenlijk heel normaal. Van sommige dingen wil je gewoon liever niet dat anderen ze zien, dus ja, ik vind privacy heel belangrijk." (meisje, 13)
"Ik vind dat bedrijven zoals Facebook niet alles van mij hoeven te weten. Dat ze mijn internetgedrag bijhouden vind ik al overdreven en niet kunnen, maar als ze ook weten met wie en hoe vaak ik op bijv. WhatsApp zit, vind ik dat te ver gaan. Dat gaat ze helemaal niks aan." (jongen, 17)
Wel vinden ze vaak dat privacy ondergeschikt kan zijn aan opsporing en criminaliteitsbestrijding:
"Ja, ik vind privacy wel belangrijk. Soms heb je niet per se iets te verbergen, maar sommige dingen deel je gewoon niet graag met iedereen. Als het gaat om privacy met bijvoorbeeld Facebook of W’app, dan vind ik wel dat ze dat mogen zien. Dit gaan ze waarschijnlijk toch niet letterlijk lezen, en als er op die manier sneller mensen opgepakt kunnen worden, zie ik het probleem niet." (meisje, 15)
Het onderzoek werd gehouden onder meer dan 1700 jongeren tussen 12 en 17 jaar. Tieners blijken mediawijzer en zich meer bewust van hun online privacy dan vaak wordt gedacht.
Ze lezen en horen in de media veel over privacy (Snowden en de NSA worden veel genoemd) en ze worden gewaarschuwd door hun ouders. Daardoor weten ze dat informatie op internet moeilijk te verwijderen is, en gaan ze zorgvuldig om met het delen van informatie. Ook denken ze na over dingen die ze gepost hebben; de helft verwijdert wel eens iets. Ze weten bovendien dat het onverstandig is voor hun toekomst om bijvoorbeeld dronken foto's te plaatsen.
"Eventuele paniek over tieners en privacy lijkt onterecht," aldus de onderzoekers. "Ze delen maar heel beperkt naaktfoto’s, zijn zich bewust van allerlei gevaren, en handelen daar ook naar. En hoewel veel ouders zich zorgen maken over stranger danger (oftewel: het gevaar van onbekenden), hebben maar weinig jongeren Facebook-vrienden die ze nog nooit hebben gezien."
Veel jongeren zeggen dat ze nu voorzichtiger en bewuster met sociale media omgaan dan toen ze jonger waren.
Ook zijn ze zich ontzettend bewust van het beheren en bewaken van hun online imago. Zodra ze zich realiseren dat ze stomme spelfouten hebben gemaakt op hun Facebook-pagina, of dat er 'kinderachtige' of achterhaalde foto's online staan, herstellen ze die fouten vaak onmiddellijk.
Wel blijkt er bij tieners soms een gebrek aan kennis over de privacy-instellingen op sociale media. De onderzoekers roepen bedrijven daarom op hun instellingen toegankelijker te maken en de gebruiksvoorwaarden helderder te communiceren.
Het onderzoek is goed opgezet en degelijk uitgevoerd (met focusgroepen, en keurige cijfers van TNS NIPO). Maar of de respondenten ook werkelijk doen wat ze zeggen, dat weet je natuurlijk nooit. Misschien zeiden ze alleen maar wat ze dachten dat de onderzoekers graag wilden horen.
Onze eigen redactiepuber zei bijvoorbeeld, toen hij het rapport had gelezen, dat namen als 'Snowden' en 'NSA' wel bekend zijn bij hem en zijn vrienden, maar dat bijna niemand precies weet waar het over gaat, en dat het vooral stoer is om te doen alsof je dat wel weet.
Desondanks is er onder jongeren toch meer privacy-bewustzijn dan voorheen werd aangenomen. Dat maakt het rapport overtuigend duidelijk.
Smartphones – 94% van de tieners (12-17 jr) heeft een smartphone.
WhatsApp, etc. – 90% van de tieners gebruikt WhatsApp minimaal eens per maand, 16% Telegram en 38% Snapchat.
Facebook, etc. – 75% van de tieners gebruikt Facebook minimaal eens per maand, 44% Instagram en 41% Twitter. Let op: Instagram is dus al populairder dan Twitter.
Persoonsgegevens – 86% van de tieners vult hun (echte) naam online in op sociale netwerk sites, 56% hun geboortedatum, 33% hun email-adres en 11% hun mobiele nummer.
Zorgen van tieners – 72% van de tieners maakt zich zorgen dat vreemden ongewenste informatie over hen verkrijgen. 40% maakt zich zorgen over bedrijven en adverteerders, en 33% over buitenlandse overheidsinstanties zoals de NSA. Slechts 17% maakt zich zorgen dat hun ouders informatie over hen krijgen waarvan ze dat niet willen.
Hongerige apps – 52% heeft wel eens een app niet geïnstalleerd of verwijderd omdat ze ontdekten dat ze persoonlijke informatie moesten geven om hem te kunnen gebruiken.
Locatie delen – Ruim een derde (34%) heeft wel eens ‘locatie delen’ op hun telefoon of in een app uitgezet, omdat ze bezorgd waren dat andere personen of instanties konden zien waar ze waren.
Persoonsgegevens als betaalmiddel – Stelling: ‘Ik vind dat mensen niet zo moeten zeuren over hun privacy: je krijgt toch alles gratis? Nou dan, eigenlijk betaal je dus met je persoonsgegevens.’ Hiermee is slechts 7% het eens.
Privacy-check – 59% van de tieners heeft zichzelf wel eens gegoogeld. Slechts 8% van hen was ontevreden met het resultaat.
Google glass – 7% van de tieners vindt dat iemand met een slimme bril zoals Google glass (die altijd kan filmen) een ander mag filmen zonder het te vragen.
Zelf-evaluatie – Tieners geven zichzelf gemiddeld een 7,2 voor verstandig gedrag op sociale media. (Enquêtevraag: Hoe goed denk je na over wat je wel en niet post?)
Reacties – 37% heeft wel eens een reactie verwijderd die iemand anders op hun profiel of account had geplaatst.
Facebook vrienden – 84% heeft een of beide ouders als vriend op Facebook, 18% heeft een leraar als vriend, 12% heeft mensen die ze nog nooit in het echt gezien hebben als vriend.
Facebook zichtbaarheid – 59% van de Facebook-tieners heeft hun account op 'privé' staan.
Facebook tagging – 60% van de Facebook-tieners kan getagd worden door hun Facebook-vrienden, zonder daarvoor toestemming te geven.
Twitter slotje – 48% van de Twitter-tieners zegt een slotje op zijn account te hebben.
Snapchat – 15% van de Snapchat-tieners zegt middelen te hebben om Snapchat-foto's te bewaren, bijvoorbeeld met Snapsave.
Ouders als vrienden – Iets meer dan de helft van de tieners (52%) vindt dat kinderen niet verplicht moeten worden om vrienden te worden met hun ouder(s) op een sociale netwerk site (zoals Facebook) .
Stoute ouders – 14% zegt dat hun ouders wel eens iets van hen online hebben gezet (zoals een foto) wat ze eigenlijk niet wilden.
