3 september 2014
Over de rol van geluid bij slapen en inslapen.
"Stofzuigers en wasapparatuur uit! Anders worden de kinderen wakker..." Zo luidde de kop van een persbericht dat we ontvingen van een fabrikant van huishoudelijke apparatuur. Ze hadden een onderzoekje gedaan waaruit bleek dat 4 op de 10 Nederlanders hun stofzuigers, wasmachines en wasdrogers alleen op bepaalde tijdstippen gebruiken, omdat ze zoveel lawaai maken. En die 4 op de 10 bleken vooral ouders te zijn, die bang zijn dat ze hun kinderen wakker maken met al dat wassen, drogen en zuigen.
De aanleiding voor het onderzoekje en het bijbehorende persbericht was dat er vanaf 1 september 2014 nieuwe Europese regels gelden voor energielabels van huishoudelijke apparaten, waarbij het ook verplicht is om het geluidsniveau te vermelden. En natuurlijk heeft deze fabrikant allemaal geluidsarme apparatuur in de aanbieding, dat spreekt. ("Ongehoord stil," grapt hun reclamebureau.) Ze baseerden er meteen maar een hele campagne op.
Slaapproblemen staan altijd hoog in de top-10 van problemen met kleine kinderen. Zo op of rond de eerste plaats eigenlijk, als we kijken naar de vragen die ons bereiken. Als het gaat om moeilijk inslapen, of (te) snel wakker worden, krijgen veel ouders de neiging om extra stil te zijn (fluisteren, schoenen uit, sluipen door het huis, etc.) en fabrikant Bosch haakt daar gretig op in: "De was in de droger als de kinderen slapen, zonder dat ze wakker worden. En stofzuigen zonder de huisdieren of kinderen de stuipen op het lijf te jagen. Dat is wat ouders willen."
Nee, dat is helemaal niet wat ouders willen. Ze willen dat hun kinderen beter (in)slapen. En ze dénken dat ze dat met een stillere omgeving zouden kunnen oplossen. Dat is een misverstand.
Jonge kinderen worden helemaal niet zo snel gestoord door geluid als je zou denken. In ieder geval minder dan oudere kinderen en volwassenen. Ook is er meestal heel wat voor nodig om een baby of peuter die eenmaal slaapt, te wekken. Je hoeft dus echt niet op je tenen te gaan lopen. Sterker nog: hoe stiller je het maakt, des te gevoeliger je kind voor geluid wordt.
En júist het continue geluid van een stofzuiger of een wasmachine is meestal geen enkel probleem. Veel kleine kinderen ervaren het zelfs als kalmerend. Net zoals de meeste kinderen heel makkelijk in slaap sukkelen in de auto. Terwijl een rijdende auto toch echt een hoop herrie maakt.
Maar hoe zorg je dan wél dat je kind goed inslaapt? Hieronder volgen de belangrijkste adviezen.
1. Een van de belangrijkste voorwaarden voor goed (in)slapen is dat je kind overdag niet al te gestrest of overprikkeld raakt. Dus: zorg voor voorspelbaarheid, duidelijkheid, en structuur. En zorg dat je kind zich overdag voldoende kan ontspannen. Dan slaapt het 's nachts ook rustiger.
2. Voor baby's in het bijzonder: laat je kind overdag niet in de box slapen, maar breng het voor elk slaapje naar zijn eigen bed. Dat is meestal een stuk rustgevender, omdat daar minder prikkels zijn. En je kind leert erdoor dat het bed bedoeld is om in te slapen.
3. Volg een vast bed-ritueel. Elke dag hetzelfde: verhaaltje, liedje, rustig tanden poetsen en rustig de pyjama aandoen. Geen wilde spelletjes meer, want daar worden ze te wakker van.
4. Blijf niet bij het bedje staan, maar zorg wel dat je kind je kan blijven zien of horen. Bijvoorbeeld door een beetje in de kamer rond te lopen en dingen op te ruimen, of door buiten de kamer te gaan strijken met de deur open. Stel je kind steeds opnieuw gerust als dat nodig is. Even knuffelen, kind weer neerleggen als het overeind was gekomen, je omdraaien. Niet meteen weggaan. Kind onder geen voorwaarde uit bed tillen.
5. Word niet boos. Houd stug vol, desnoods een paar uur lang, en wacht tot je kind diep in slaap is. Houd er rekening mee dat je de eerste twee nachten zelf misschien niet veel slaapt. Maar de derde nacht merk je dat het werkt.
6. Geef niet toe aan de drang om je kind uit bed te halen, en bij je in bed of op de bank te nemen. Zelfs niet als je zelf helemaal niet aan slapen toekomt.
