21 maart 2021
Een rekenachterstand is niet hetzelfde als een rekenprobleem. Toch snappen we dat veel ouders zich zorgen maken. Nu hun kind een poos niet naar school is gegaan, bestaat de kans op een rekenachterstand. Dit is natuurlijk geen ramp als je kind weinig moeite heeft met rekenen, hij haalt het wel weer in. Is rekenen altijd al een aandachtspunt geweest bij je kind? Dan kan een opgelopen achterstand wel vervelend worden na verloop van tijd. Rekenproblemen beginnen namelijk vaak met een achterstand. Gelukkig kun je als ouder veel doen om grote én kleine rekenproblemen te voorkomen. Lees hier hoe je dat aanpakt!
Om te begrijpen hoe rekenproblemen ontstaan, wordt er vaak in eerste instantie gekeken naar de basis van rekenen. Als deze basiskennis namelijk onvoldoende aangeleerd is, kan dat gevolgen hebben voor de rekenvaardigheden op latere leeftijd. Vaak ontstaan rekenproblemen in de bovenbouw wanneer het zichtbaar wordt dat je kind de basis onvoldoende beheerst.
De basis van rekenen wordt opgebouwd in fases. Al in de kleuterklas leren kinderen getallen begrijpen, ook wel ‘getalbegrip’ genoemd. Ze leren verschillende cijfers koppelen aan hoeveelheden (het getal 3 hoort bij drie blokjes). Ook wordt er al een begin gemaakt met rekenbegrippen. Die zijn nodig zijn bij het leren rekenen. Begrippen zoals meer of minder dan, groter of kleiner dan, lichter of zwaarder, zijn allemaal nodig om later te leren rekenen.
Vanaf groep 3 wordt de basis gelegd. Kinderen leren getallen onder de 10 op te tellen, af te trekken en te splitsen. Vervolgens leren ze sommen te maken met getallen onder de 20, er komt nu dus een ‘tiengetal’ bij. Vanaf groep 4 gaan ze aan de slag met de tafels en deeltafels.
Wanneer je kind van groep 5 naar groep 6 gaat is het belangrijk dat je kind deze basis goed kent. Helaas komt het vaker voor dat kinderen de basis nog onvoldoende beheersen, waardoor ze een kleine achterstand opbouwen die merkbaar wordt als je kind ouder is. Op school is helaas geen tijd om alles te blijven herhalen, want er moeten andere rekenvaardigheden geleerd worden zoals breuken of procenten. Hierdoor worden kleine achterstanden die in de basis ontstaan niet aangepakt en dit kan leiden tot rekenproblemen. Je kunt je kind helpen door samen de basis te blijven oefenen zodat je kind de achterstand inhaalt.
Een manier om rekenproblemen aan te pakken of te voorkomen is veel oefenen, waardoor de kennis en vaardigheden geautomatiseerd worden. Herhalen, herhalen en nog eens herhalen dus!
Herhalen helpt je kind om, zonder te veel nadenken, een som uit te rekenen. Dat is vooral handig bij de laatst aangeleerde lesstof, aangezien die als eerst weer wegzakt.
Als je kind moeite heeft met plus- en minsommen tot 20, getallen splitsen tot 10 (denk aan 9 = 5 + 4) en de tafels, is het goed om elke dag zo’n 5 à 10 minuten te oefenen. Als je dit soort sommen uit je hoofd kan uitrekenen, kun je ook sneller moeilijke sommen uitrekenen. Hoe werkt dit? De moeilijkere sommen deel je op in stukjes. Die losse stukjes bestaan weer uit de makkelijke sommen die je kind zo veel heeft geoefend dat het uitrekenen ‘vanzelf’ gaat. Zo komt hij tot het antwoord van de moeilijke som. Superhandig dus.
Rekenproblemen worden vaak herkent, bijvoorbeeld als kinderen opvallend lang doen over een rekensom, slecht scoren op LVS-toetsen of op hun vingers tellen als ze een som uitrekenen. Meestal worden rekenproblemen op de basisschool gesignaleerd, maar mocht je het idee hebben dat je kind absoluut geen gevoel voor cijfers heeft, dan kun je zelf ook aan de bel trekken. Belangrijk om te onthouden is dat je kind soms ook een achterstand lijkt te hebben, maar dat dit eigenlijk door iets anders wordt veroorzaakt. Misschien is jouw kind wel een dagdromer, heeft hij een korte spanningsboog of is hij ongemotiveerd. Bespreek dit dan met de leerkracht.
Is jouw kind opvallend langzaam tijdens het rekenen, maakt hij opvallend veel fouten, en blijft hij op de vingers tellen terwijl leeftijdsgenoten dit al lang niet meer doen? Dan is het goed om te laten onderzoeken of er geen sprake is van dyscalculie. Dyscalculie is een stoornis waarbij mensen veel moeite hebben met rekenen en het is niet zo makkelijk te verhelpen als een rekenprobleem. Lees hier meer over dyscalculie.
Rekenproblemen komen vaak naar voren als het kind lastige sommen of redactiesommen moet gaan maken. Een redactiesom is een som ‘verpakt’ in een verhaal. Kinderen kunnen dit verwarrend vinden en maken daardoor sneller fouten. Daarom is het ook belangrijk om deze sommen te oefenen.
Als je kind redactiesommen gaat maken, ook wel verhaaltjessommen genoemd, is het belangrijk dat je kind de volgende stappen doorloopt:
Wat bij rekenproblemen dé sleutel is, is oefenen, oefenen en nog eens oefenen. Maar daar heeft je kind waarschijnlijk niet altijd zin in. Onderstaand wat tips om op een leuke en gezellige manier rekenen te oefenen met je kind.
Natuurlijk kunnen kinderen met rekenproblemen ook online rekenen oefenen. Dit kan ook goed zijn als je kind wel goed is in rekenen, blijven oefenen is altijd belangrijk. Online rekenspelletjes zijn een leuke manier om met rekenen te ‘spelen’. Tijdens deze spelletjes komt alles aan bod: sommen maken, breuken, oefenen met procenten, tafels en redactiesommen. Wil je graag online rekenen oefenen met je kind? Lees hier hoe je daar online mee aan de slag kunt gaan.
Misschien vind je dit ook interessant om te lezen:
Heeft je kind moeite met spelling? Zo kun je helpen!
Alles over je kind leren lezen!
Hoe wordt dyslexie gesignaleerd op de basisschool?
Dit artikel hebben we samen met onderwijspartner Squla geschreven.
