14 februari 2010 door Justine Pardoen

Niet pluis - maar wát dan?

Hans en Marijke de Wit staan genoteerd als 'risicogezin'. Ze weten niet waarom. En wat doet die aantekening van 'mogelijke kindermishandeling' in hun dossier?

"Het begon 2½ jaar geleden. De wijkverpleegkundige van het consultatiebureau vond dat het niet goed ging met onze zoon René. We hadden verteld dat hij wel eens wegliep in winkels, en dat hij soms heel erg dwars was. We vroegen om raad over hoe je daarmee kunt omgaan. Daar hebben we nu heel erg spijt van. De wijkverpleegkundige legde uit dat ze zich zorgen maakte om onze zoon, en dat ze hem in de gaten wilde houden. Maar ze vertelde niet waarom."

"Een paar keer kwam zij, of een collega van haar, op huisbezoek. De eerste keer voelde dat wel goed, die aandacht. Maar toen ze daarna ook een paar keer onverwachts kwamen kijken, ging het als controle voelen. Ze wilden weten of ik het allemaal wel aan kon. Ja, ik kon het aan. Geen blauwe plekken of harde handafdrukken op het kind. Hoewel René wel een keer zijn tand door z'n lip had, toen ze binnen kwamen vallen. Maar dat was een ongelukje bij het aantrekken van een broek. Wat hebben ze gedacht? Echt vervelend werd het, toen ook onze huisarts naar ons op huisbezoek gestuurd werd. En nog steeds niemand die open kaart speelde."

Niet te stoppen molen

"Toen René naar groep 1 ging, heeft de wijkverpleegkundige contact opgenomen met de school. Dat ontdekten we achteraf. Ons is niets gevraagd. We merkten wel dat we anders bekeken werden, en dat er extra gelet werd op onze zoon. Als we vroegen hoe het met René ging, kon de juf alleen maar iets vertellen over de dingen die René nog niet kon. We kregen nooit iets te horen over wat er wél goed ging. Ook nu kregen we weer het idee dat iedereen vond dat er met hem iets niet in orde was. Maar wát dan? Niemand die een antwoord gaf als we ernaar vroegen."

"Inmiddels was het dossier van René overgedragen van het consultatiebureau naar de GGD. Ook zij maakten afspraken met ons, waar we gewoon naartoe gingen. Op mijn vraag of ze dachten dat we geen goede ouders waren, antwoordde ze ontkennend. 'Nee, hoor, jullie zorgen goed voor hem.' Maar de aandacht voor ons gezin bleef onverminderd groot. We moesten telkens op gesprek komen, en nog steeds werd niet duidelijk waar hun zorg nu op gebaseerd was. We zitten in een niet te stoppen molen. Wat staat er in dat dossier? En hoe krijgen we het er weer uit?"

Eindelijk actie

"Toen kwam het moment dat de school onze zoon wilde testen. Daar waren we wel gelukkig mee: eindelijk actie. Als er dan iets mis was met onze zoon, dan zou dat nu duidelijk worden. Wel gek was dat onze zoon niet op school zelf getest kon worden. We moesten met hem naar de PCL [Permanente Commissie Leerlingenzorg - JP] toe, waar hij was aangemeld zonder dat we dat wisten. Ik heb blijkbaar een handtekening ergens voor gezet. Niet slim van me, maar wist ik veel..."

"De test gaf aan dat onze zoon een jaar achter ligt in zijn ontwikkeling. Hij kan zich heel goed uitdrukken, maar 'van binnen' wil het niet, werd ons uitgelegd. Het leek wel alsof hij niets kon leren, zei de juf, die ook bij het gesprek was. Die achterstand zou hij nooit meer inhalen volgens haar."

"We waren verbaasd. Hoezo? Waarom hoorden we dat nu pas? Wát hebben ze dan geprobeerd mijn zoon te leren wat niet lukt? Wat kan hij niet wat wel zou moeten op zijn leeftijd? Weer kregen we nauwelijks antwoorden. Ze leken ons niet erg serieus te nemen, maar ze waren wel zeker van hun zaak: ons kind moest naar een andere school."

Poppetjes tekenen

"De juf vindt René een lastig kind, dat was ons wel duidelijk. Ze praat negatief over hem waar hij bij is, en ze zet hem erg vaak op de gang. Misschien leert hij daardoor wel niet zoveel... En tijdens de test schijnt hij geen poppetjes getekend te hebben. Ik ben thuis maar met hem gaan tekenen. Hoezo kan hij dat niet leren? Inmiddels tekent hij ze wel. Wist ik veel, dat dat iets is wat je thuis met je kind moet doen?"

"Waarom moet ik dat zelf ontdekken? En nu zegt school dat het 'te laat' is? Staan wij soms als 'sociaal zwak' te boek – we hebben geen opleiding – en denkt men dan maar dat wij zelf ook niets meer kunnen leren? Vertel ons dan gewoon wat er van ons verwacht wordt, zou ik zeggen. Dan doen we dat. We houden van onze kinderen en hebben er alles voor over."

"Ons kind wordt hier de dupe van. Wij staan nu te boek als 'risico-ouders' en onze kinderen als 'risico-kinderen', die mogelijk verwaarloosd worden of zo. Is ons hulp geboden? Nee. We hebben alleen veroordeling en controle gekregen. Wordt ons kind ondersteund op school? Nee, er wordt een test gedaan in een vreemde omgeving, en dan geven ze hem op. 'Niets meer mee te beginnen. Doe hem maar naar een andere school.' Ik voel me heel erg in de steek gelaten."

Stichting MEE

"De mevrouw van de GGD heeft ons verplicht om contact op te nemen met de Stichting MEE ['Voor ondersteuning bij leven met een beperking', aldus www.mee.nl - JP]. Er komt nu om de haverklap een maatschappelijk werkster op bezoek, die vragenlijsten afloopt en verslagen schrijft. Voor wie? Wat worden wij daar wijzer van? We hebben gezegd dat we het niet nodig hebben, maar ze blijven maar komen."

"Sterker nog: als ik geen contact met stichting MEE op zou nemen, zou de mevrouw van de GGD er 'persoonlijk voor zorgen dat mijn kind uit huis geplaatst zou worden'. Dat zei ze tegen ons. En ze had 'genoeg contacten in de gemeente om dit voor elkaar te krijgen', zei ze. Mijn man en ik werden bang dat ze onze kinderen zouden afpakken. 'Het is niet in uw belang om niet mee te werken', heet dat netjes. We willen graag meewerken. Maar waarméé dan toch?"

Gevangen in een systeem

"We voelen ons gevangen in een systeem waarvan we dachten dat het er was om ouders en kinderen te helpen. Ik wil weten wat er met mijn kind aan de hand is en hoe we hem het beste kunnen helpen. Is dat nou zoveel gevraagd? Ik heb al gezocht naar een onafhankelijk iemand die mijn kind kan testen. Ik wil weten wat er met hem is. Maar ik kan niemand vinden in deze buurt, die niet ook een relatie heeft met de vereniging van scholen waar onze school inzit, of met PCL, of met de GGD."

"Hoe komen we hieruit? We willen af van de onnodige bemoeienis, en we hebben echte hulp nodig om te begrijpen wat goed is voor René. Wie helpt ons? We zijn echt niet te stom om te begrijpen dat het goed zou kunnen zijn als René naar het speciaal onderwijs gaat, maar mogen we ook weten waarom?"