23 juli 2020

Incontinentie na de bevalling: dit kun je doen

Wist je dat 1 op de 3 vrouwen last heeft van incontinentie na de bevalling? In de meeste gevallen gaat het vanzelf over, maar mocht dat niet zo zijn, dan kun je wel een aantal dingen doen. Lees hier handige tips en weetjes over urineverlies na de bevalling.

Wat is incontinentie?

Incontinentie na de bevalling betekent dat je moeite hebt je urine (plas) op te houden. Daardoor verlies je soms wat druppels of een straal(tje) urine op momenten dat het niet de bedoeling is. Er zijn verschillende soorten incontinentie. Bij urineverlies na de bevalling is er meestal sprake van stressincontinentie, ook wel inspanningscontinentie genoemd. Je verliest dan voornamelijk wat urine wanneer je jezelf inspant of wanneer er extra spanning komt te staan op je blaas of bekkenbodemspieren. Zoals tijdens het sporten, springen, bukken, traplopen, rennen, maar ook niezen, hoesten of lachen. Best onhandig! Dus logisch dat je er zo snel mogelijk weer vanaf wilt.

Waardoor wordt urineverlies na bevalling veroorzaakt?

Kort gezegd wordt het urineverlies na de bevalling veroorzaakt door de bekkenbodemspieren die slapper zijn geworden door de zwangerschap en bevalling. Wat voor spieren zijn dit? Bekkenbodemspieren zijn spieren die onderin je buik zitten. Ze vormen een soort van matje die de buikorganen ondersteunen, zoals de maag, darmen, eierstokken en baarmoeder. En de spieren helpen bij het ophouden van je urine en ontlasting. Het zijn de spieren die je gebruikt als je tijdens het plassen even je plas ophoudt en ook de spieren die je gebruikt tijdens bekkenbodemoefeningen(ook wel kegeloefeningen genoemd).

Je bekkenbodemspieren worden slapper tijdens de zwangerschap. Dat is nodig om het gebied bij je vagina weker te maken zodat je baby er beter uit kan komen. Daarnaast rekken ze tijdens de bevalling behoorlijk op waardoor ze nog slapper worden. Als je blaas vol is en je spieren zijn niet sterk genoeg, dan wordt het steeds lastiger om je urine tegen te houden. Op zich kan de sluitspier in de blaas wel wat tegenhouden, maar hoe voller je blaas, hoe meer hulp hij nodig heeft van de bekkenbodemspieren. Maar ja, die laten het nu dus even afweten.

Hoe lang kun je last hebben van incontinentie na zwangerschap?

Eigenlijk is incontinentie na de zwangerschap een heel normaal verschijnsel en dus helemaal niets om je voor te schamen. Het schijnt zelfs dat ongeveer 1 op de 3 vrouwen er last van heeft. Het is helaas geen onderwerp dat vrouwen veel met elkaar bespreken waardoor het lijkt alsof jij de enige bent die er last van heeft. Dat is dus echt niet zo! Vraag het eens aan je moeder of zus(senn) en  vriendin(nen) die al een kindje op de wereld hebben gezet en je zult merken dat veel meer vrouwen hier mee te maken hebben gehad.

Maar hoe lang moet je oppassen met sporten of hard lachen omdat je anders een klein beetje plast? Dat kan wel een paar maanden duren, de spieren hebben nu eenmaal tijd nodig om weer te herstellen. Gebruik in de tussentijd vooral een inlegkruisje! Blijf je langer dan 3 maanden best wat urine verliezen, dan kun je het best contact opnemen met je huisarts. Je zou aan de slag kunnen gaan met wat oefeningen om je bekkenbodemspieren weer te verstevigen. Ga ook naar de huisarts als je telkens flink wat urine verliest.

In de meeste gevallen zijn vrouwen er na 6 maanden helemaal vanaf.

Wanneer moet je meteen naar de huisarts?

In veel gevallen hoef je geen actie te ondernemen en gaat het vanzelf over, maar soms is het wel goed om meteen aan de bel te trekken en dat is wanneer:

  • Je echt heel vaak of heel veel moet plassen.
  • Je een pijnlijk gevoel hebt tijdens het plassen.
  • Je urine verliest zonder dat je jezelf inspant of moet hoesten of lachen.
  • Je bloed in je urine hebt.

Behandeling incontinentie na zwangerschap

Verlies je veel urine of houdt het al meer dan 3 maanden aan, dan is een bezoekje aan de huisarts een goed idee. De huisarts zal je een paar vragen stellen en mogelijk vragen om een ´plasdagboek´ bij te houden voor 3 dagen. Dit helpt om in te schatten hoe heftig jouw incontinentie is. Daarna kan je huisarts bepalen wat voor jou de beste behandeling is. Er zijn 3 mogelijkheden:

  • Oefeningen voor de bekkenbodem: meestal zal er als eerste gekozen worden voor oefeningen om je bekkenbodemspieren sterker te maken. Een bekkenfysiotherapeut kan je hierbij helpen. Deze therapeuten zijn gespecialiseerd in de bekkenbodemspieren en weten dus als geen ander hoe je jouw urineverlies te lijf kan gaan. Soms is het niet eens nodig om naar een therapeut te gaan, maar kun je ook zelf dagelijks wat oefeningen doen. Vraag wel altijd aan je huisarts hoe je dit het beste kunt doen, wanneer en hoe lang. De meeste vrouwen merken na 6 weken al verschil.
  • Vaginale ring (pessarium): een pessarium is een ring die je zelf vaginaal kunt inbrengen. Het helpt de sluitspier van de blaas beter urine vast te houden en het werkt meestal meteen. Je hoeft in principe niet de hele dag met een vaginale ring rond te lopen, je kunt het ook alleen inbrengen als je gaat sporten of ergens naartoe gaat. 
  • Incontinentiebandje: vrouwen die lang en veel last hebben van incontinentie na de bevalling kunnen in aanmerking komen voor een incontinentiebandje, oftewel een bandje om de plasbuis. Het bandje ondersteunt de sluitspier van de blaas. Dit is het laatste hulpmiddel en je moet ervoor geopereerd worden.

Tips voor incontinentie na bevalling

Natuurlijk is incontinentie na de bevalling erg vervelend en is het heel begrijpelijk dat je jezelf ervoor schaamt, maar besef alsjeblieft dat je echt niet de enige vrouw bent die dit heeft. Probeer jezelf er dus niet voor te schamen (dat is onze belangrijkste tip) en neem daarnaast voorzorgsmaatregelen zoals een inlegkruisje. Dit zijn nog wat extra tips die je kunt proberen: 

  • Werk aan de zwangerschapskilo’s: dit is misschien geen leuke tip om mee te beginnen, maar hoe meer gewicht je met je meedraagt, hoe groter de druk op de buik. Als je ervoor zorgt dat de zwangerschapskilo's er weer afgaan, wordt deze druk minder en kan de sluitspier beter werken. Dit geldt alleen voor vrouwen die overgewicht hebben. Afvallen na de bevalling wordt afgeraden als je borstvoeding geeft, dus overleg dit altijd eerst met je huisarts. 
  • Blijf voldoende drinken: het is heel logisch dat je minder gaat drinken om minder vaak naar de wc te hoeven, maar helaas werkt dat niet zo simpel. Minder drinken zal geen effect hebben. Het is juist belangrijk om voldoende vocht binnen te krijgen (zeker als je borstvoeding geeft). Voldoende drinken komt neer op 1,5 tot 2 liter per dag.
  • Gebruik een tampon: ga je sporten of op pad en weet je dat je daardoor makkelijker urine verliest, breng dan een grote tampon in. Dit is een heel makkelijk hulpmiddel. De tampon ondersteunt de blaas vanuit de vagina en helpt de urine op te houden. Hoewel het een super handig middeltje is, is het niet de bedoeling dat je hele dagen met een tampon gaat rondwandelen. Gebruik het alleen in situaties waarin het nodig is omdat je niet makkelijk naar het toilet kunt.
  • Ga plassen als je aandrang voelt: nu is niet het moment om je plas op te houden, want dat is vragen om problemen. Dus; moet je plassen, ga meteen op zoek naar een wc! Tijdens het plassen is het goed om zo rechtop mogelijk te zitten en je bekken naar voren te kantelen. Zo kun je jouw blaas helemaal leeg plassen.
  • Een goede stoelgang helpt: als je last hebt van verstopping in je darmen (obstipatie) kan dit ervoor zorgen dat je incontinentie na de bevalling verergerd. Zorg daarom goed voor je darmen en drink voldoende, eet voldoende vezels en doe aan beweging.
  • Praat erover: in stilte jezelf telkens druk maken over je urineverlies, maakt het alleen maar erger. Praat er juist over, het staat vast dat er meer vrouwen in jouw omgeving last van hebben gehad. Misschien hebben zij nog wel goede tips en anders kun je er altijd samen een beetje om lachen!
  • Hulpmiddelen: heb je veel last van urineverlies, dan zijn er bepaalde hulpmiddelen die je kunt gebruiken zoals speciaal incontinentieverband en/of absorberend ondergoed. Je kunt dit halen bij de apotheek of op internet bestellen. Denk trouwens niet meteen dat het enorme onderbroeken zijn, er zijn ook hele discrete varianten!
  • Irritatie? Gebruik zalf: is je huid op sommige plekken wat geïrriteerd door de urine, pak gewoon de billenzalf van je baby en smeer het op de plekken. Je zal meteen verlichting voelen!


Bron: Thuisarts