10 mei 2021

Hoe ga je ermee om als je kind opa of oma niet heeft gekend?

Als je zelf kinderen krijgt, ga je heel anders naar je eigen ouders kijken. Ineens snap je hoeveel jij voor hen betekent, hoe zij ook eindeloos jouw speelgoed hebben opgeruimd en op hete kolen zaten als je nog niet thuis was na een feestje. Bijzonder als je dit nog met je ouders kunt delen en kunt zien hoe zij onderdeel worden van het leven van je kind. Maar ook extra moeilijk als jij je ouder(s) niet meer hebt. Hoe zorg je er dan voor dat ze onderdeel zijn en blijven van het leven van jouw kinderen?

Je kind helpen opa of oma te herinneren

De hersens van kinderen werken anders dan die van volwassenen. Niet alleen hun logica en emotieverwerking, maar ook hun geheugen. Dit is bij hele jonge kinderen nog niet volgroeid, waardoor het opslaan en terughalen van herinneringen anders gaat dan bij volwassenen. Daarom kun je weinig herinneren van voor je derde verjaardag.

Ook heeft een kind, doordat hij minder oud is - of nog niet bestond - als jouw dierbare overlijdt, minder herinneringen. Maar gelukkig heeft hij jou om te helpen. Jij loopt al langer rond en hebt een schat aan herinneringen verzameld. Hoe fanatiek je moeder was in discussies, hoe je vader de beste stoofpot maakte, hoe je liefste tante elke week op de tribune zat of welke slimme tips je oma altijd had.

Houd herinneringen levend

Misschien heb je een of beide ouders al verloren, voordat je kinderen er waren.  Zij missen dan niet alleen een opa en/of oma, maar jij krijgt ook niet de kans om je ouder(s)  met je kind te zien. Dit is moeilijk en hoef je niet weg te stoppen. Dit verdriet mag er zijn, ook als je dacht het al aardig verwerkt te hebben.

Dat jouw vader en/of moeder er niet meer is, betekent gelukkig niet dat zij helemaal niet in het leven van je kind kunnen zijn. Jij kende hen immers wel! Kijk op welke manier jij hun nagedachtenis levend kunt houden, zodat je deze door kunt geven aan je kinderen. Kies een manier die bij jou en je gezin past. Past een mini-altaar in de woonkamer bij jou? Of breng je herinneringen liever terloops ter sprake? Het is prima om te kijken naar hoe anderen het doen, maar bedenk dat het jouw proces en jouw gezin is. Jij weet als beste wat bij jullie past.

4x herinneringen aan opa of oma levend te houden

Om je een paar ideeën te geven over het levend herinneren van dierbaren, hebben we hier vier tips op een rijtje gezet.

  • Maak van een bijzonder voorwerp een eyecatcher in huis. Zet bijvoorbeeld een pronkstuk uit je moeders chique servies onder een glazen stolp, hang de racefiets van je vader als decorstuk aan de muur of gebruik hun oude dekenkist als speelgoedkist. Doordat je het zelf regelmatig ziet, komen er misschien ook vaker herinneringen bij jou op. Daar kun je dan weer over vertellen.
  • Maak een herinneringen-pot (memoryjar). Kies een mooie pot of een fraai kistje. Elke keer als je iets te binnen schiet, dan schrijf je deze herinnering op een papiertje. Dit papiertje stop je in de memoryjar. Op een speciaal moment, bijvoorbeeld een verjaardag of sterfdag, kijk je welke herinneringen er in de pot zitten. Als je het lastig vindt om zo’n memoryjar te maken, kun je hulp inschakelen. Vraag iemand die iets verder van de overledene afstond om herinneringen te delen, vraag een uitvaartverzorger om hulp of gebruik een invulboek speciaal voor het ophalen van herinneringen.
  • Gebruik hun spullen. At je vroeger elke feestdag van het chique servies van je moeder? Gebruik dit dan zelf ook op bijzondere momenten. Was je vader de handigste man ter wereld? Laat zijn gereedschap je helpen om dingen te maken voor jouw kinderen. Hadden je ouders specifieke recepten? Kijk of je deze zelf ook kunt maken. Kijk hoe je spullen van de mensen die je lief zijn kunt gebruiken in je eigen leven.
  • Gebruik hun woorden. Houd de herinnering aan de overledene levend door hun kennis, uitdrukkingen en grapjes te gebruiken. Kijk of je de zin ‘Mijn vader/moeder zou zeggen….’ kunt gebruiken op het moment dat je iets gebruikt wat zij hadden kunnen zeggen. Welke handige tips kreeg jij van je ouders? Welke (flauwe) grapjes kon je toen niet meer horen, maar waardeer je nu des te meer?

Zo blijft een overledene onderdeel van jullie leven

De ‘makkelijkste’ manier om iemand onderdeel van jullie leven te laten zijn, is door elke dag over de overleden dierbare te praten. En inderdaad… ‘makkelijkste’ tussen aanhalingstekens. Want zo makkelijk is dat nog niet. Je hebt er misschien zelf niet altijd behoefte aan, het is (nog) te pijnlijk of je weet niet wat je moet zeggen.

Bedenk dan dat je echt niet in gesprek hoeft te gaan met je kind om over je dierbare te praten. Elke keer als deze persoon door je hoofd schiet kun je gebruiken. Denk het alleen hardop. Dus zie je iemand die heel erg op je moeder lijkt? Zeg dat dan. Loopt iemand net zo te foeteren tijdens het parkeren als dat je vader dat deed? Grinnik en deel het met je kind. Help je kind om zich een beeld te vormen van degene die voor jou zo belangrijk was.

'Het leven vervliegt, de herinnering blijft.'

Hoe lang lijkt het geleden dat je voor het eerst moeder werd? En hoe lang is het geleden? Bizar hoe de tijd alleen maar sneller lijkt te gaan naarmate je ouder wordt. En hoewel we hopen dat je er nog lang lang lang niet over na hoeft te denken, komt er ook een dag dat jij een herinnering wordt. Dan wil je natuurlijk niet dat je kids zich moeten focussen op alle (financiële) zaken rond de uitvaart. Daarom kun je je nu al verzekeren. Zo help jij hen nu al een beetje, voor later. Zodat zij zich op dat moment kunnen focussen op de mooie herinneringen.

 

Dit artikel is geschreven in samenwerking met onze kennispartner Monuta