11 maart 2020

Het missende vierde trimester

Wat is het vierde trimester?

Het missende vierde trimester bestaat uit de eerste drie maanden van het prille leventje van je baby. In deze drie maanden is je baby nog hulpeloos en zijn tal van lichamelijke en mentale ontwikkelingen nog niet helemaal voltooid. Uiteraard blijft je baby zich nog lange tijd ontwikkelen, maar het is bijna opvallend hoe erg je kindje eigenlijk nog ´achterloop´ op het moment van geboorte. Zeker als je dit vergelijkt met andere zoogdieren die vaak al na een korte tijd kunnen lopen en zelfstandig kunnen drinken.

Waarom je baby nog niet ´af´ is: 

• Je baby heeft enorm veel behoefte aan lichaamscontact en nabijheid: een pasgeboren baby ligt het liefst heel de dag tegen je aan om je te ruiken, te voelen en te horen, net zoals in de baarmoeder. Alleen in een bedje liggen vinden de meeste baby’s helemaal niets.
• Ze kunnen het huilen nog niet goed reguleren.
• Lichaamsbewegingen worden aangestuurd door reflexen, je baby heeft er nog geen controle over. Het is trouwens maar goed ook dat je baby deze reflexen heeft anders zou je kleintje het niet overleven. Zo zorgen de hap-, zoek- en zuigreflexen er bijvoorbeeld voor dat je baby kan drinken.
• Het spijsverteringsstelsel is nog onvoldoende ontwikkeld, daarom kan het lichaampje melk nog niet goed verteren. Dit is de reden waarom baby’s vaak last hebben van darmkrampjes.
• De sluitspier tussen de maag en slokdarm werkt nog niet goed waardoor pasgeboren baby’s dikwijls last hebben van reflux. De inhoud van de maag stroomt dan terug in de slokdarm waardoor je baby gaat spugen.
• Ze kunnen zichzelf nog niet goed warm houden, zeker nog niet in de eerste week.
• Er is geen dag- en nacht ritme en je baby heeft nog heel veel slaap nodig.

Na die eerste drie maanden lijkt je baby compleet veranderd. Hij of zij gaat je echt aankijken en contact zoeken. Je baby kan lachen, geluidjes maken en heeft meer controle over zijn of haar bewegingen. Ook de darmpjes werken veel beter, het huilen wordt minder en je kleintje kan ook wat langer wakker blijven. Compleet ander kind dus! Het lijkt er eigenlijk op dat je baby nu pas echt klaar is om de wereld te verkennen.

Verklaring waarom alle baby’s eigenlijk te vroeg worden geboren

Er zit natuurlijk wel wat in, in het idee dat een baby bij de geboorte nog niet helemaal af is. Er zijn mensen die denken dat mensenbaby’s ‘te vroeg’ geboren worden omdat ze anders niet door de bekken van de moeder zouden passen. Door de evolutie waarin mensenapen veranderden in mensen, zijn ze rechtop gaan lopen waardoor de bekken smallen werden. Baby’s moesten nu wel eerder ter wereld komen anders zou het niet passen. Het zou dus lichamelijk onmogelijk zijn om een baby nog drie maanden te laten zitten. Dus daarom komen ze wat eerder.

Slapen

10x musthave producten voor een newborn die je echt in huis wil hebben

Een andere verklaring wordt gegeven door wetenschapper Holly Dunsworth. Zij denkt dat een zwangerschap niet langer duurt dan 9 maanden, omdat vrouwen niet in staat zouden zijn om hun grotere baby van alle benodigde voedingsstoffen te voorzien. De moederkoek is letterlijk bijna op na 9 maanden en daarom moet de baby geboren worden.

Zo krijg je een tevreden baby in dit missende vierde trimester

Kinderarts Harvey Karp gelooft dus heilig in het ‘missende vierde trimester’. Aangezien baby’s het vaak wat zwaar hebben in deze eerste maanden heeft hij de Happiest Baby-methode ontwikkeld. Eigenlijk komt de methode erop neer dat je probeert het leven in de baarmoeder zoveel mogelijk na te bootsen. Het is een hele effectieve manier om je baby te troosten. Dit doe je in 5 stappen:

1. Inbakeren: inbakeren houdt in dat je jouw kind stevig inwikkelt in een doek waarbij de armpjes helemaal vast liggen. Je baby kan zich niet vrijvechten. Je zou ook voor inwikkelen kunnen kiezen. Je baby ligt dan niet compleet vast. Waar je voorkeur ook naar uitgaat, laat je altijd goed informeren voordat je jouw baby inbakert. Het is namelijk heel belangrijk dat je de techniek goed beheerst anders werkt het allesbehalve rustgevend. Vraag bijvoorbeeld op het consultatiebureau of ze het kunnen voordoen.

2. Zij/buikligging op de arm: als je baby bij je ligt, vindt hij het heel prettig om op de zij of buik te liggen. Draag je kindje zo op je arm of leg hem op je schoot. Als je baby in de box of bed gaat moet je hem/haar altijd op de rug leggen.

3. SSSHHH geluid produceren bij het oor: in de baarmoeder hoorde je baby constant het suizende geluid van stromend bloed. Dit geluid kun je nabootsen door SSSShh te zeggen in het oor van je baby. Je kunt ook white noise opzetten als je baby gaat slapen.

4. Wiegen en wiebelen: wieg of wiebel je baby zachtjes op en neer net zoals je baby dat deed in de baarmoeder.

5. Zuigen of sabbelen: op je pink of op een speen, zo bevredig je de zuigbehoefte.

Doorloop deze stappen als je baby veel huilt of zet het sowieso in om je baby te kalmeren of te troosten. Volgens Karp activeer je met deze stappen het ‘troostreflex’ van je baby. Het is overigens niet de bedoeling dat je deze stappen alleen inzet om je kleintje stil te krijgen om vervolgens weer weg te leggen. Het is een manier om je baby te kalmeren, zodat je weer contact kunt maken door je hem veel bij je te houden.

Tips om je baby door het vierde trimester te helpen

De Happiest Baby-methode helpt om je baby te troosten en te kalmeren. Daarnaast zijn er nog andere dingen die je kunt doen om dit vierde trimester zo fijn mogelijk te maken voor je baby en uiteindelijk ook voor jezelf. Onderstaand wat tips voor een heerlijke eerste 3 maanden:

• Veel huid-op-huidcontact: pasgeboren baby’s hebben ‘huidhonger’, dit betekent: veel behoefte aan lichamelijk contact. Het liefst huid-op-huidcontact. Trekt dus dagelijks even je kleding uit (en je partner ook) en ga lekker in je halve nakie knuffelen met je half naakte baby (ik zou de luier wel om laten). Jij kunt de momentjes na de (borst)voeding pakken en je partner nog een ander moment op de dag. Experts adviseren een uur per dag in de eerste weken en na de eerste weken minimaal 3 keer per week een uur of twee tot je kleintje 3 maanden oud is.
• Draag je baby veel bij je: baby’s vinden het heerlijk om dichtbij mama of papa te zijn en al helemaal als hij of zij ligt/hangt in een draagdoek of ergonomische draagzak. Een draagdoek of -zak simuleert het leven in de baarmoeder. Je baby kan je ruiken, voelen, horen en wordt ondertussen lekker op en neer gewiegd. Geweldig vinden die kleintjes dat, het is dus zeker een investering waard.
• Laat je baby bij je in de buurt slapen: het schijnt dat pasgeboren baby’s het beste slapen als ze dichtbij papa en mama zijn. Leg je baby daarom de eerste maanden in een eigen bedje bij jullie op de kamer bijvoorbeeld in een co-sleeper, aanschuifbed of eigen wieg. Leg je baby niet bij jullie in bed, want dat kan gevaarlijk zijn.
• Voeden op verzoek: het heeft de voorkeur je baby te voeden op verzoek. Dit houdt in dat je jouw baby voedt wanneer je kleintje daarom vraagt. Zo kom je jouw baby tegemoet in zijn of haar behoefte.
• Leer je baby kennen: baby’s communiceren echt niet alleen maar met huilen, vaak gaan er al diverse signalen aan vooraf. Als je op tijd inspeelt op deze signalen, kun je voorkomen dat je baby moet huilen om je duidelijk te maken dat hij/zij wilt eten of slapen. Honger is bijvoorbeeld smakken of op de knuistjes sabbelen. Moe is gapen of wegkijken. Daarnaast heeft je baby verschillende ‘huiltjes’. Als je goed op die kleine let, dan leer je jouw kindje vanzelf beter kennen en weet je welk huiltje aangeeft dat hij/zij honger heeft, moe is of gewoon op zoek ik naar aandacht.
• Voorkom veel prikkels: een pasgeboren baby is totaal niet gewend aan harde geluiden en drukte, die heeft 9 maanden lang helemaal alleen in een baarmoeder geleefd waar al het geluid werd gedempt. Voorkom daarom dat je jouw baby ineens blootstelt aan een omgeving vol lawaai en drukte. Maak van je baby ook geen doorgeef-kind door iedereen hem/haar maar te laten vasthouden. Zit dat kleintje echt niet op te wachten.

Kortom: het vierde trimester moet een periode van rust, reinheid en knuffeltijd zijn. Na die drie maanden is je baby klaar om de wereld wat beter te leren kennen. Dus kruip lekker samen in die cocon en geniet van deze periode.