9 maart 2020

Een bedritueel voor je kind, zo pak je dat aan

Een bedritueel is een belangrijk onderdeel van de dag. Kinderen ontwikkelen zich in een snel tempo en leren elke dag veel nieuwe dingen bij. Juist daarom is het fijn om de dag op een rustige manier af te sluiten. Vanaf wanneer start je met een bedritueel en hoe zorg je ervoor dat je kind rustig in slaap valt?

Wat is een bedritueel?

Een bedritueel bestaat uit een vast aantal handelingen die dagelijks voor het slapengaan worden uitgevoerd. Volwassenen hebben ook een bedritueel, dat als het goed is sowieso bestaat uit tandenpoetsen, nachtkleding aantrekken (of gewoon jezelf uitkleden) en in bed stappen. Vrouwen zullen de make-up er nog even afhalen. Dankzij dit ritueeltje maak je jezelf klaar voor de nacht, zowel geestelijk als lichamelijk. Voor kinderen werkt dit precies hetzelfde. Als zij structureel elke avond dezelfde handelingen doorlopen, helpt dat om de overgang van dag naar nacht soepel te laten verlopen. Het doel is: je kinderen voor te bereiden op het ‘naar bed gaan’ zodat ze lekker in slaap vallen en ook de hele nacht blijven slapen. Heerlijk!

Belang van een vast bedritueel

Hoe klein je kind ook is, iedereen is gebaat bij een vast bedritueel. Sterker nog: het is zelfs één van de belangrijkste voorwaarden om je kind lekker te laten slapen. Het helpt hem tot rust te komen en de prikkels van de dag achter zich te laten. Een vast bedritueel levert je kind, maar ook jou, heel veel voordelen op. Eén voordeel is bijvoorbeeld dat het heel goed helpt tegen slaapproblemen. Andere voordelen:

  • Het helpt je kind bij de overgang van dag (spelen) naar nacht (rusten).
  • Het geeft helderheid en structuur.
  • Het helpt rustig de nacht in te gaan en door te slapen.
  • Het helpt om alle prikkels van de dag los te laten.
  • Het helpt je kind te ontspannen en rustig te worden.
  • Het is een fijn momentje dat je met je kind kunt hebben aan het einde van de dag.

Bedritueel baby

In de baarmoeder had je baby geen dag- en nachtritme, er was ook weinig verschil in de dag of nacht. Het heeft daarom nog niet veel zin om in de eerste weken al een bedritueel te ontwikkelen. Na 6 tot 8 weken kun je wel starten met een bedritueel voor je baby. Het gaat er dan voornamelijk om dat je jouw kind een patroon aanleert waarmee je jouw kind kennis laat maken met de verschillen tussen dag en nacht. Hoe eerder je baby dit verschil kent en waarneemt, hoe eerder hij (en jij) ’s nachts steeds langer kan slapen.

Hoe pak je dat aan, want een baby van 6 weken slaapt nog steeds heel veel op een dag. Hoe maak je dan duidelijk wanneer het dag is en wanneer het nacht is? Het is eigenlijk heel simpel: overdag houd je het betrekkelijk licht op de plek waar je baby gaat slapen. Het is dus niet nodig om de kamer te verduisteren.

Gaat je baby de nacht in, kies dan een moment/tijdstip waarop je gaat starten met het bedritueel. Vanaf dat moment moet je baby door gaan hebben dat het ‘nacht’ is en tijd om te slapen. Verduister de kamer goed en doe geen grote lampen aan als je jouw kind naar bed breng. Kies daarvoor in de plaats voor een nachtlampje of laat de lamp op de gang aan. Daarnaast doe je een klein bedritueel voor je baby die bestaat uit 5 tot 10 minuten.

Waarschijnlijk wordt je baby ’s nachts nog een paar keer wakker voor een voeding. Houd in dat geval de kamer zo donker mogelijk en doe heel stilletjes. Haal je kleintje uit bed, geef de voeding en leg hem/haar weer liefdevol terug. Geen harde geluiden, licht of lang knuffelen. De nacht is namelijk om te slapen.

Voorbeelden bedritueel voor een baby

Onderstaand wat opties voor een bedritueel voor een baby. Je kunt er 1 of twee uitkiezen of meer als je zin hebt. De hoeveelheid maakt niet zoveel uit, als je het maar structureel elke avond rond dezelfde tijd doet.

  • Voor het slapen gaan doen je jouw baby in bad of je wast het gezichtje en de handjes (je baby hoeft namelijk niet elke dag in bad).
  • Na de laatste voeding: luier verschonen, pyjama aan en in de slaapzak. Desnoods daarvoor dus nog in bad/wassen.
  • Tandjes poetsen, je kunt de tandjes al poetsen vanaf het moment dat de eerste doorkomt.
  • Samen de dag doornemen: dus even kletsen wat er allemaal is gebeurt die dag. Bijvoorbeeld waar jullie hebben gewandeld, waar jullie of je baby op bezoek zijn/is geweest, hoe het was op het kinderdagverblijf etc. Je kunt ook vertellen wat jij die dag hebt gedaan. Zorg voor oogcontact en praat rustig. Je baby zal die aandacht van mama of papa heerlijk vinden.
  • Zing een liedje voor het slapen gaan.
  • Zet een muziekje aan of bijvoorbeeld witte ruis voordat je de kamer verlaat.

Tips slaapritueel peuters en kleuters

Zoals bij alles, is een bedritueel maatwerk. Het is dus soms even bekijken wat goed werkt voor jouw kind. Op zich kun je niet snel iets fout doen hoor, zeker niet als je dagelijks ongeveer 3 of 4 dezelfde activiteiten uitvoert. Als je kind wat ouder is, kun je het ritueel wat uitbreiden en langer maken, zo rond de 20 tot 30 minuten. Je kunt dan activiteiten als voorlezen of samen even kletsen toevoegen aan de andere ritueeltjes. Onderstaand wat tips voor een goed slaapritueel voor peuters en kleuters:

  • Hou het bij 3 tot 4 handelingen bijvoorbeeld tandjes poetsen, massage, boekje lezen, kus en muziekje aan.
  • Kies altijd dezelfde volgorde en voer de handelingen op dezelfde manier uit. Deze voorspelbaarheid is heel belangrijk voor je kind.
  • Heeft je kind problemen met in slaap komen? Dan is het heel belangrijk dat de dag voorzichtig wordt afgebouwd. Vertel ongeveer een kwartier tot half uur voor het slapen gaan dat straks bedtijd is. Zet de tv uit (heel belangrijk) en vraag of je kind helpt met opruimen. Hierna start het bedritueel.
  • Houd het gehele ritueel, inclusief badje/wassen tussen de 20 en 30 minuten. Het bedritueel is klaar als je de lamp uit doet. Dit betekent: slapen. Wat je kind ook probeert, licht uit is slapen
  • Probeer een vaste bedtijd aan te houden. Bij jonge kinderen is dit ongeveer tussen de 18.00 en 20.00 uur. We schreven ook een artikel over bedtijden per leeftijd.
  • Geniet van het slaapritueel en geef je kind alle aandacht zodat het een mooi moment van de dag wordt en niet iets waar je kind tegenop ziet.
  • Zorg ervoor dat jij en je partner hetzelfde bedritueel uitvoeren.

Heb jij nog tips of leuke toevoegingen voor een bedritueel? Laat het ons weten door onderstaand je reactie te geven!