5 april 2020

De teek is er weer! Zo herken je een teek en verwijder je het.

Wat is een teek?

Een teek is een beestje dat leeft van bloed van dieren en soms ook van mensen. Ze verzamelen bloed door op de huid te gaan zitten en zich vervolgens vol te zuigen. Hier merkt het dier of de persoon waar de teek op zit (ook wel gastheer genoemd) helemaal niks van. Soms heb je al urenlang of zelfs dagen dit nieuwe ‘vriendje’ op je huid zitten zonder dat het je op is gevallen.

Op zich is niet elke tekenbeet een ramp, maar 1 op de 5 teken is besmet met de lymebacterie en kunnen je dus de ziekte van Lyme geven. De lymebacterie heeft de teek opgelopen bij een andere gastheer, zoals bij een knaagdier. Als je de teek niet verwijderd zal het niet voor eeuwig bij je blijven, als de teek voldaan is van zijn bloedmaaltijd laat het los en leeft het gewoon verder in de natuur tussen het gras of blaadjes. Na een paar dagen is het weer tijd voor een nieuwe bloedmaaltijd en gaat de teek op zoek naar een nieuwe gastheer.

Hoe ziet een teek eruit?

Een teek ziet er een beetje uit als een bruinzwart spinnetje en is ongeveer 1 tot 3 millimeter groot (dat is dus best klein). Zit de teek net op je huid dan zie je een zwart puntje. Als de teek zichzelf heeft volgezogen met bloed, wordt het een grijs of zwart bolletje die qua grootte vergelijkbaar is met een erwt.

Teek volgezogen

Groei en ontwikkeling

Shoppen met je zoon? Dit zijn de 5 must-have kledingstukken voor elke tiener

Waar leven teken?

Meestal zitten teken in hoog gras (liefst in de schaduw) en in bomen en struiken. Kortom: één boswandeling, snoeibeurt in de tuin, rollenbollen door het gras of verstoppertje in de tuin kan al een tekenbeet veroorzaken.

Teken seizoen

Je hoeft niet het hele jaar telkens heel je lijf te controleren als je buiten bent geweest. Met name in de maanden april t/m september zijn teken actief. In die maanden moet je dus extra opletten.

Teek in huid, waar gaan ze zitten?

In principe kan de teek overal op de huid zitten, maar in de meeste gevallen zoeken ze een lekker warm en vochtig plekje op zoals in de oksel, liezen, bilspleet of knieholte. Bij kinderen kunnen teken ook voorkomen in de nek bij de haargrens, op het hoofd of achter de oortjes.

Kan een tekenbeet veel kwaad?

De meeste tekenbeten kunnen geen kwaad, het kan alleen kwaad als de teek de lymebacterie bij zich draagt. Ongeveer 1 op de 5 teken heeft deze bacterie. De kans dat jij geïnfecteerd raakt is 2 of 3 op 100. Dus van de 100 mensen worden er 2 of 3 ziek.

Hoe langer de teek op de huid blijft zitten, hoe groter de kans dat het beestje de ziekte (als dat het bij zich draagt) kan overbrengen. Als je een teek hebt is het heel belangrijk dat je het eruit haalt, want als de teek minder lang dan 24 uur in de huid zit is de kans klein dat het de bacterie kan overbrengen. Met andere woorden: als je jezelf, je kinderen en desnoods ook je hond en kat altijd meteen controleert op teken nadat jullie buiten zijn geweest, dan kun je de teek meteen verwijderen. Als je dat doet is de eventuele kans op besmetting met de lymebacterie heel klein.

Je lijf controleren op teken

Het is heel belangrijk om jezelf altijd te controleren op teken als je in de natuur bent geweest. Houd er rekening mee dat een teek die nog niet is volgezogen, heel klein is en niet meer is dan een zwart puntje op je huid. Daar kijk je dus heel snel overheen, tip is daarom om er een spiegel en vergrootglas bij te pakken zodat je goed kunt kijken. Controleer ook je kleding of daar geen teek in zit. Zit er een teek in je kleding en krijg je die er niet uit, gooi je kleding dan in de wasmachine en zet deze op 60 graden. Je kunt de teek ook kennis laten maken met je droger, kan hij ook niet zo goed tegen.

Teek weghalen

Heb je een teek gevonden, dan moet je deze echt meteen weghalen, hoe langer de teek blijft zitten, hoe groter de kans dat je geïnfecteerd kan worden met het lymebacterie. Een teek weghalen doe je zo:

• Pak een puntig pincet en plaatst deze om de teek heen zo dicht mogelijk op je huid.
• Pak de teek bij de kop vast en trek het er rustig uit.
• Blijft er een stukje van de teek in de huid zitten, dan is dat niet erg. Dit zal vanzelf eruit komen.
• Ontsmet het wondje met alcohol of jodium.
• Schrijf meteen de datum op van de dag dat je gebeten bent, belangrijk is dat je de komende drie maanden de plek rondom de beet goed in de gaten houdt. Zie je een verkleuring of heb je andere klachten zoals koorts of spierpijn in de eerste weken na de beet, bel dan je huisarts.

Voel je klachten zoals spierpijn, gewrichtsklachten, zenuwklachten of hartklachten, dan kunnen dit de eerste symptomen van de ziekte van Lyme zijn. Ga meteen naar de huisarts zodat je een antibioticakuur voorgeschreven krijgt, deze kuur kan de ziekte genezen. Je kunt je tekenbeet ook melden via de tekenradar.

Tekenbeten voorkomen

Voorkomen is altijd beter dan genezen, neem daarom onderstaande voorzorgsmaatregelen heel serieus zodat je jezelf nooit zorgen hoeft te maken om ziek te worden.

• Vermijd plekken waar teken bivakkeren zoals hoog gras of struiken.
• Ga je de natuur in, blijf dan op de wandelpaden.
• Als je plekken bezoekt waar teken kunnen zitten, bescherm jezelf dan door sluitende kleding te dragen. Zoals een shirt met mouwen, lange broek, sokken en zet iets op je hoofd. Vergeet ook niet je kind te beschermen!
• Je kunt ook nog het zekere voor het onzekere nemen en jezelf en je kids insmeren met DEET, DEET is verkrijgbaar bij de drogist en apotheek. Vraag altijd welke geschikt is voor volwassenen en welke voor kinderen, de dosis DEET voor kinderen moet namelijk lager zijn.

Meer informatie over teken vind je op de website van het RIVM. Het RIVM heeft ook een app ontwikkelt waarin je alle informatie kunt vinden over teken, hoe ze eruit zien en hoe je jezelf kunt controleren. Tekenbeet-app voor Android en die voor Apple.