Het forum van Ouders.nl is een online community waar iedereen respectvol met elkaar omgaat. Het forum is er voor ouders met vragen over opvoeding, ouderschap, ontwikkeling, gezondheid, school en alle andere dingen die je als ouder tegenkomt in het leven.
26 mei 2009 door Henk Boeke
Coraline is een kinderfilm die geclassificeerd is voor 6 jaar. Maar eigenlijk is het pure horror, die direct raakt aan fundamentele kinderangsten. Is dat erg of niet?
Vorige week ging Coraline in première, een bejubelde animatiefilm over een meisje dat vlucht naar een andere wereld. In eerste instantie lijkt dat een ideale wereld, waar alles beter is dan thuis, maar al snel ontaardt haar verblijf in een nachtmerrie.
De recensie in de Volkskrant (die de film bekroonde met de maximale vijf sterren), begint als volgt:
Coraline is pure horror, gecamoufleerd als poppensprookje. Eigenlijk is de eerste scène meteen al een waarschuwing voor ouders die denken dat poppen, sprekende katten en muizencircussen automatisch aangenaam kindervertier opleveren.
Een versleten pop die sprekend op de 11-jarige heldin Coraline lijkt, wordt door skelet-handen uit de ruimte gevist, opengesneden, gevuld en dichtgenaaid - met knopen als griezelig levenloze ogen. Die knopenogen zullen nog terugkomen, het liefst opgeprikt met een vlijmscherpe naald.
"Pure horror" dus, "gecamoufleerd als poppensprookje". De recensent vond de Kijkwijzer-classificatie van 6 jaar dan ook niet juist. "Het leeftijdsadvies van 6 jaar en ouder is veel te laag voor deze bontgekleurde nachtmerrie, die direct raakt aan de meest fundamentele kinderangsten", aldus Kevin Toma in de Volkskrant.
Waarom is deze film dan toch voor 6 jaar geclassificeerd? Omdat die leeftijd er automatisch uitrolt nadat een Kijkwijzer-codeur alle vragen van het classificatieformulier heeft beantwoord.
Maar hoe kan dat formulier dan tóch tot 6 jaar leiden? We hebben wel een vermoeden (omdat we zelf in de adviescommissie van de Kijkwijzer zitten, en zelf al eens geoefend hebben met dat formulier), maar het leek ons toch een goed idee om een officiële reactie te vragen.
Jopke Veenman, woordvoerder van het Nicam en verantwoordelijk voor de Kijkwijzer: "Het klopt dat de animatiefilm Coraline is geclassificeerd op 6 jaar voor 'angst'. Deze classificatie is gebaseerd op:
"Wat ik van het verhaal weet is dat de film gaat over een meisje (Coraline) dat door haar ouders niet echt wordt opgemerkt. Via een deurtje in haar kamer komt ze in een andere wereld; een soort perfecte wereld met perfecte ouders. Maar de sfeer wordt grimmiger wanneer haar 'nieuwe ouders' willen dat ze daar blijft en helemaal niet zo perfect blijken te zijn."
"De maker van deze film heeft in het verleden vaak samengewerkt met Tim Burton. Zijn films hebben vaak een wat grimmige ondertoon, zoals 'Edward Scissorhands'. Voorbeelden van animatiefilms van zijn hand die de laatste jaren zijn uitgekomen, zijn 'The Nightmare before Christmas' en 'The Corpse Bride'. Ook deze films hebben een grimmige ondertoon en zijn vaak wat griezelig. Ook deze zijn overigens geclassificeerd op 6 jaar."
"Ik vermoed dat deze film minder geschikt is voor (jonge) kinderen. Het betreft een animatie gericht op een wat ouder publiek. Maar Kijkwijzer houdt een waarschuwing in en geen geschiktheidsadvies. Wanneer ik kijk naar de ons omringende landen, dan wijken wij niet af in classificatie. In Duitsland heeft de film ook 6 jaar, in Finland 7 en in Ierland, UK en US: parental guidance (ongeveer vergelijkbaar met 6). In Noorwegen en Zweden overigens 11 jaar."
Toch waren we nog niet helemaal gerustgesteld. In zijn recensie stelt Kevin Toma: "Het helpt niet dat die vleermuis-terriërs, suikerspin-schietende ratten en zombie-achtige surrogaat-ouders vernuftige knutsels zijn. De knopenwereld wordt steeds verontrustender."
Oftewel: het zijn vernuftige knutsels, dus geen realistische figuren, maar tóch zijn ze verontrustend.
Ik kan me daar wel iets bij voorstellen. Zelf was ik op 6-jarige leeftijd doodsbang voor The Hood, een enge pop uit The Thunderbirds, waardoor ik nauwelijks meer op mijn step naar huis durfde als ik gekeken had bij mijn vriendje Felix die in het bos woonde en die als enige in de buurt een tv had. Op elk moment kon die slechterik met zijn oplichtende ogen achter een boom tevoorschijn komen...
Maar anderzijds: angst op zich is niet meteen verkeerd natuurlijk. Sterker nog: eigenlijk vond ik het best lekker, die tintelende spanning als ik door het bos terug-stepte naar huis, en heimelijk was ik best teleurgesteld dat The Hood zich nooit aan mij vertoonde. Ik zou het ook heel jammer gevonden hebben als mijn moeder mij deze griezel-ervaring ontzegd had. Ik ben er niet van gaan bedplassen en ik ging geen raar gedrag vertonen. Maar ja, dat is voor elk kind anders natuurlijk. Het ene kind reageert nu eenmaal sterker dan het andere.
We vroegen het ook nog even aan Peter Nikken, toonaangevend deskundige op het gebied van kinderen en media, werkzaam bij het Nederlands Jeugdinstituut (Nji) en lid van de wetenschapscommissie van de Kijkwijzer.
Nikken kon er voorlopig nog niets over zeggen, omdat hij de film nog niet gezien heeft. Maar hij vindt de kwestie wel dermate belangrijk dat hij het binnenkort aan de orde gaat stellen in de wetenschapscommissie van de Kijkwijzer. Als dat iets interessants oplevert, zullen we dat binnenkort melden. Stay tuned.
We zijn benieuwd naar uw eigen ervaringen. Bent u met uw kind of kinderen naar Coraline geweest? Mail ons dan hoe dat verliep. En vooral hoe het áfliep. Waren er duidelijke effecten na de film, zoals slapeloze nachten, bedplassen of gedragsverandering?
schreef dit artikel mede namens Justine Pardoen. Samen waren zij Ouders Online, tot 1 september 2018. Henk als eindredacteur, en Justine als hoofdredacteur.
