25 september 2009 door Henk Boeke
Ik ben Russisch en mijn vriend is Nederlands. Ik wil ons (nog niet geboren) kind in twee talen opvoeden maar wij hebben steeds ruzie erover. Mijn vriend is TEGEN! Volgens hem moet een kind in Nederland alleen maar Nederlands leren, anders zou hij problemen met integratie in maatschappij hebben!
Willen jullie de voordelen van tweetalige opvoeding (als die er zijn) benoemen, of heeft hij inderdaad gelijk?
Wat jammer dat uw vriend er zo op tegen is, want meertalig opvoeden heeft eigenlijk alleen maar voordelen. Behalve dat het gewoon heel handig is om meerdere talen te beheersen (al was het alleen maar om ook te kunnen communiceren met de familie van de andere ouder) is er ook een specifiek voordeel voor de ontwikkeling van het kind.
Kinderen die meertalig worden opgevoed, krijgen sneller een zogenaamd meta-linguïstisch bewustzijn. Dat wil zeggen dat ze eerder en beter kunnen nadenken óver taal.
Met een goed ontwikkeld meta-linguïstisch bewustzijn leer je makkelijk nieuwe talen, en kun je beter feedback op je eigen taaluitingen geven (waardoor die beter van kwaliteit worden). En hoe taalvaardiger je bent, hoe makkelijker je nieuwe dingen kunt begrijpen en leren.
Met integratie heeft meertaligheid weinig te maken. Een goede beheersing van het Nederlands bevordert de integratie, dat is waar, maar een meertalige opvoeding betekent helemaal niet dat kinderen daardoor slecht Nederlands zouden spreken. Integendeel.
Allochtone kinderen die thuis gebrekkig Nederlands te horen krijgen, zijn slechter af dan allochtone kinderen die thuis perfect Marokkaans-Arabisch, Berber of Turks leren, en buitenshuis goed Nederlands leren. Het is taalkundig gezien dus onzinnig dat de overheid propageert dat alle ouders thuis Nederlands met hun kinderen zouden moeten spreken.
Aan een meertalige opvoeding kun je hoogstens een accent overhouden, maar het maatschappelijk effect daarvan hangt sterk af van het soort accent. Beeldvorming en vooroordelen spelen daarbij een belangrijke rol. Zo wordt een Marokkaans accent al snel geassocieerd met laag opgeleide lastposten en tasjesdieven, terwijl een Frans accent geassocieerd wordt met verfijning, filosofische diepgang en 'oh-la-la'. Bij uw kind zou het gaan om een Russisch accent. Dat associëren we met intelligentie, muzikaliteit, wiskundig inzicht en talent voor schaken. Voorwaar niet de slechtste eigenschappen ;-)
Overigens zijn de meeste kinderen die meertalig zijn opgevoed, heel goed in staat om accentloos Nederlands te spreken. Onze meertaligheidsdeskundigen hebben het sterke vermoeden dat meertalige kinderen die wél met een accent spreken, dat heel bewust doen om hun (culturele) identiteit te tonen.
Nog één opmerking tot slot. Dat tweetalige kinderen later beginnen met praten dan eentalige kinderen, is nooit wetenschappelijk bewezen.
Zie verder:
