1 januari 2000 door Ward van Alphen
Mijn dochter is 9 jaar. Sinds een paar dagen is zij ontzettend bang dat iemand uit het gezin, vooral haar moeder (ik), dood gaat. Deze angst had zij ook eerder gehad, maar de afgelopen twee dagen is het toegenomen.
Met deze gedachten kan zij ‘s avonds niet goed slapen en daarom wil zij iedere avond bij mij in bed slapen. Zij vindt het feit dat mensen wel eens dood moeten gaan zeer hard en onacceptabel. Zij heeft tot toe nu met de dood van een dierbaar familielid niets te maken gehad.
Zij is niet alleen bang voor de dood, maar ook is zij gedurende 4 jaar erg bang voor spinnen en kleine beestjes. Ik zou graag willen weten waaruit die angst voortkomt en hoe kan ik met de angsten van haar omgaan. Graag zou ik in dit verband een boek aanbevolen krijgen.
Als kinderen opgroeien, kunnen ze steeds beter vooruit denken, en gaan ze zich allerlei zaken voorstellen. Kinderen kunnen zich dan soms drukker maken dan volwassenen over zaken als oorlog, dood en milieu.
Voor een deel zou je dit een ontwapenende vorm van kinderlijke eerlijkheid kunnen noemen. Want is het niet ook vreselijk dat er elk moment oorlog zou kunnen uitbreken?
Aan de andere kant betreft het ook vaak angsten die voortkomen uit verstandelijke kennis die deels incompleet is. Kansberekening bijvoorbeeld is een van de middelen die wij volwassenen gebruiken om in te schatten of we ons echt zorgen moeten maken. Je kan het ook een vorm van jezelf voor de gek houden noemen, die echter ook zeer nuttig is. Het heeft namelijk geen zin de hele tijd angstig te zijn.
Volwassenen hebben ook geleerd prioriteiten te stellen: "er zijn andere dingen die belangrijker zijn om me druk over te maken". We weten ook dat een volwassene niet zomaar dood gaat. Het kan wel gebeuren, maar je hoopt dat er nog wat aan te doen is en dat klopt vaak ook wel. Maar de dood is hard en onacceptabel, dat weten we ook, en toch is de dood een feit.
Kinderen leren ook van volwassenen hoe ze met dit soort gedachten en angsten om moeten gaan. Raakt u ervan in paniek, of begrijpt u dat het voor haar nare gedachten zijn die echter voor een kind in deze leeftijd ook normaal kunnen zijn?
Reageert u op een manier waardoor uw dochter bevestigd zou kunnen worden dat het inderdaad redenen heeft om angstig te worden. Of blijft u begripvol maar rustig, en geeft u haar daardoor de kans om zelf deze angsten te leren beheersen?
Uw kracht en zekerheid, daardoor houdt uw dochtertje zich staande, maar tegelijk moet u op zo'n manier met haar omgaan dat haar angst niet erger wordt.
Ik zou haar, als het even kan, niet in uw bed laten slapen want daar is geen reden voor. Ze moet en kan leren om zelf deze angst te verdragen.
Waar we het nog niet over gehad hebben, is of er factoren in de omgeving zijn waardoor uw dochtertje angstig zou kunnen zijn. Bijvoorbeeld: onenigheid in het gezin, of andersoortige spanningen thuis. Of zijn er moeilijkheden op school?
U noemt dit soort dingen niet, maar als een kind stress heeft (en er niet goed over kan praten om de een of andere reden), dan komt het er soms op een andere manier weer uit. U kunt het eens navragen bij uw dochtertje, en bijvoorbeeld op school informeren hoe zij vinden dat het met haar gaat.
Ik zou als ik u was niet al te diep hierop ingaan bij uw dochtertje. Als ze niets weet te vertellen, dan is er ook niets, of u komt er op een andere manier wel achter.
Uw dochtertje heeft ook nog andere angsten, voor insecten. Dat is natuurlijk een veel voorkomende angst bij kinderen en grote mensen! Zolang ze hier in het dagelijks leven niet veel last van heeft, zou ik er niet te veel aandacht aan besteden.
Het kan wijzen op een angstige gevoeligheid van haar. Het kan ook betekenen dat ze geneigd is om ook met andere angsten op een bepaalde manier om te gaan, waardoor ze in stand gehouden worden.
Misschien heeft uw dochter wel soms extra steun nodig, omdat ze zo gevoelig is. Maar u moet dat dan proberen te richten op het mogelijk maken van een normale ontwikkeling.
Dus stimuleren dat ze goed kan meekomen met de andere kinderen, vriendinnetjes leert maken, hobbies heeft, etcetera. Dat heeft, zeker zolang de angsten nog niet zo belemmerend werken op het dagelijks leven, meer zin dan je te richten op de angsten.
