6 december 2006 door Justine Pardoen
Is dit spel wel geschikt voor mijn kind? En hoe beperk ik de speeltijd? Dat soort vragen wordt de laatste tijd steeds vaker gesteld. Justine Pardoen geeft antwoord.
De meeste kinderen (van 9 jaar en ouder) zullen wel een game op hun verlanglijstje hebben staan. Ze kiezen die games vaak helemaal zelf. Overal zien ze de aankondigingen van de nieuwste games voorbij komen, en anders horen ze wel van vriendjes en vriendinnetjes wat er op dit moment cool is.
Toch is het belangrijk om je als ouder te bemoeien met de spelkeuze. Er is heel veel goeds, maar lang niet alles is geschikt voor uw kind. Daarnaast kunnen sommige games natuurlijk behoorlijk verslavend zijn. Hoe ga je daarmee om?
Voor ouders is het altijd heel moeilijk om te bepalen te bepalen of een boek, een film of een computerspel geschikt is voor hun kind. Voor films en tv-programma's is er de Kijkwijzer, waarmee je kunt zien wat al da niet schadelijk is voor een kind om naar te kijken. Dat wil echter nog niet zeggen of het ook een goede keus is voor jouw kind, op dit moment. Maar het is in ieder geval iets.
Een dergelijk classificatie-systeem is er ook voor games. Het heet PEGI en het maakt gebruik van een Kijkwijzer-achtige aanduiding. De PEGI-leeftijdsaanduiding geeft aan vanaf welke leeftijd zo'n game niet meer schadelijk is voor een kind.
PEGI staat voor 'Pan European Game Indicator'. De Kijkwijzer (voor films en tv-programma's) is een Nederlands systeem, maar de PEGI is een Europees systeem. Voor meer informatie over de PEGI, zie: www.pegi.info.
De PEGI-symbolen staan – net als bij DVD's – op de verpakking van een spel:
Zo kun je als ouder dus bepalen of je een game wel of niet wilt kopen voor je kind.
Van alle games die jaarlijks in Nederland over de toonbank gaan, wordt 37% gekocht door de kinderen zelf. Officieel mogen zij geen game kopen als ze jonger zijn dan de leeftijd die op het spel staat aangegeven. Is dat wel het geval, dan mag de winkelier het spel niet meegeven.
Games voor kinderen worden het vaakst (63%) gekocht door volwassenen. Wij adviseren ouders (én grootouders!) om zich te houden aan de PEGI-aanwijzingen op games. Ze zijn er niet voor niets.
Betrek de PEGI-informatie in een gesprek met uw kinderen over het kiezen van games. Het werkt het beste als je uitlegt hoe de PEGI in elkaar zit, en waar hij voor bedoeld is, vóórdat er onenigheid ontstaat.
Het PEGI-systeem is niet bedoeld om kinderen te beperken in het doen van leuke dingen, maar om ze te beschermen tegen beelden en suggesties die mogelijk schadelijk kunnen zijn. Als ze op een te jonge leeftijd een spel spelen dat voor oudere kinderen bedoeld is, dan kunnen ze daar bijvoorbeeld nachtmerries van krijgen. (Ook nog niet rampzalig, maar wel vervelend.)
Wat is er nu eigenlijk zo leuk aan games? Met name voor jongens kunnen games aantrekkelijk zijn omdat ze spannend zijn. Vaak is 'griezelen' een onderdeel van de aantrekkingskracht, maar nog vaker is het de uitoefening van geweld.
Populair onder jongens vanaf 11 jaar zijn spellen waarin gevochten wordt. Onderzoek van de Universiteit van Amsterdam laat zien dat jongens zich bij het gamen oefenen in typisch 'mannelijke' emoties.
Vaak wordt gedacht dat het spelen van gewelddadige games slecht zou zijn voor tieners. Aan de UvA wordt op dit moment langlopend onderzoek gedaan naar de invloed van gewelddadige games op de ontwikkeling van met name jongens.
De eerste onderzoeksresultaten geven het volgende beeld. Jongens met een gebrekkige gewetensvorming, die zich slecht kunnen beheersen in hun driften, en die zich slecht kunnen inleven in anderen, worden inderdaad gemakkelijk zélf agressief van het spelen van gewelddadige games. Dit soort jongens vormt echter maar 7% van het totaal aantal jongens.
Daar tegenover staat een contingent van 93% gezonde jongens, waarvoor het spelen van gewelddadige games een onschadelijke uitlaatklep vormt voor hun emoties. Het biedt hen een veilige manier om te experimenteren met allerlei emoties, met name de emoties die ze in het dagelijks leven moeten beheersen, zoals woede, maar ook angst.
Puber-jongens zoeken de confrontatie op met die emoties, mogelijk omdat het hen helpt te ontdekken wie ze zijn en hoe ze hun mannelijkheid kunnen uiten.
Veel spellen die je in de winkel koopt, zijn bedoeld om online (mét anderen en tégen anderen) te spelen. Voor sommige van die spellen moet je elke maand abonnementskosten betalen, terwijl andere spellen gratis zijn (en blijven). Let daar dus op als u een spel koopt.
Let er óók op dat je kind bij online gamen in contact komt met onbekenden, die soms heel veel ouder kunnen zijn.
Een populair online spel dat je eerst koopt en vervolgens met een maand-abonnement online speelt, is World of Warcraft. Dit spel is niet geschikt voor kinderen onder de 12 jaar.
Veel tieners spelen het spel en zijn daar lange tijd zeer enthousiast mee bezig. Keith Bakker, ex-heroïneverslaafde, die in zijn Amsterdamse kliniek nu ook games-verslaafden behandelt, noemt het spel de crack onder de games. Sommige jongens zijn er zó obsessief mee bezig, dat ze aan niets anders meer toekomen.
World of Warcraft is echter zeer de moeite waard. Een 12-jarige die het op zijn verlanglijstje heeft staan, is er waarschijnlijk ook aan toe. Het biedt eindeloze uitdagingen en verveelt nooit. Jongens oefenen er allerlei complexe vaardigheden mee, waaronder sociale vaardigheden. Ze zijn voortdurend in contact met anderen om ingewikkelde opdrachten uit te voeren.
Maar een gewaarschuwd mens telt voor twee. Zorg dus dat u goede afspraken maakt over de tijdsbesteding:
Een andere mogelijkheid is het instellen van de parental control die bij sommige games wordt meegeleverd. Bij World of Warcraft kun je bijvoorbeeld instellen hoe lang het spel gespeeld mag worden. Een nadeel is echter, dat je kind dat zelf weer kan uitzetten.
Misschien is het daarom nodig om software te installeren die de tijdscontrole overneemt. Bijvoorbeeld: Quality Time.
Ga er niet vanuit dat uw kinderen zich braaf aan de PEGI zullen houden, als u het systeem heeft uitgelegd, en als u zich er zélf aan houdt. Want zodra een puber de kans krijgt om een game te spelen bij een vriendje, terwijl dat spel eigenlijk bedoeld is voor 16 jaar en ouder, dan zal hij dat waarschijnlijk toch doen. Juist omdat het spannend is.
Toch zal de wetenschap dat hij eigenlijk verboden dingen doet, hem mogelijk iets beschermen tegen de gevolgen ervan. Want een kind dat iets doet wat eigenlijk niet mag, is beter voorbereid op de mogelijke negatieve gevolgen.
Het is beslist niet ongezond voor een puber als hij dol is op gamen. Maar let dan wel op signalen van een ongezonde obsessie:
Let ook op het volgende:
Met name dat laatste is altijd een lakmoesproef voor professionele hulpverleners. Zolang je kind ook nog vriendschappen buiten de computer om heeft, is er geen reden tot zorg.
Een tip tot slot: ga er gerust eens naast zitten, en laat uw kind uitleggen wat hem zo fascineert in het spel. Neem daar wel ruim te tijd voor!
